การคิดเชิงนามธรรม (abstraction) คือ กระบวนการคัดแยกคุณลักษณะที่สำคัญออกจากรายละเอียดในโจทย์ปัญหาหรืองานที่กำลังพิจารณา เพื่อให้ได้องค์ประกอบที่จำเป็น เพียงพอ และกระชับที่สุดในการพิจารณาภายใต้สถานการณ์ที่สนใจ โดยจะได้ผลลัพธ์เป็นแบบจำลอง (model) ซึ่งสามารถแสดงเป็นแผนภาพที่มีการตัดรายละเอียดที่ไม่จำเป็นในการพิจารณาออกทั้งหมด Show  แนวคิดนามธรรมจึงเป็นองค์ประกอบหนึ่งของแนวคิดเชิงคำนวณ ซึ่งใช้กระบวนการคัดแยกคุณลักษณะที่สำคัญออกจากรายละเอียดปลีกย่อย ในปัญหาหรืองานที่กำลังพิจารณา เพื่อให้ได้ข้อมูลที่จำเป็นและเพียงพอในการแก้ปัญหา แนวคิดนามธรรมบางอย่างอาจจะอยู่ในรูปแบบของรูปร่างหรือรูปทรง ความแตกต่าง ความเหมือนรูปแบบอักขระ การแทนสัญลักษณ์ต่าง ๆ เช่น การแทน 0 1 ของเลขฐานสอง การคัดแยกรายละเอียดปลีกย่อยที่ไม่จำเป็นต่อการตัดสินใจหรือการใช้งาน เช่น การใช้แผนที่ การคำนวณระยะทาง การวาดแผนทีการเดินทางไป ณ จุดหมายใดจุดหมายหนึ่ง การเดินทางด้วยรถไฟฟ้า หรือแม้แต่การอธิบายปัญหาโดยใช้รายละเอียดและแบบซ่อนรายละเอียด ล้วนเป็นแนวคิดเชิงนามธรรมที่อยู่ในชีวิตประจำวันทั้งสิ้น แนวคิดเชิงนามธรรม คือ กระบวนการคัดแยกคุณลักษณะที่สำคัญออกจากรายละเอียดปลีกย่อยในปัญหา หรืองานที่กำลังพิจารณา เพื่อให้ได้ข้อมูลที่จำเป็นและเพียงพอในการแก้ปัญหา อธิบายง่ายๆคือ การเลือกเอาเฉพาะข้อมูลที่จำเป็น สำหรับการแก้ปัญหาเท่านั่น ตัวอย่างที่ 1 สมมุติให้นักเรียนเป็นตำรวจที่ต้องแจ้งสกัดจับรถผู้ต้องสงสัย โดยมีข้อมูลจากพยานผู้เห็นเหตุการดังนี้ ” ผู้ต้องสงสัยเป็นชาย อายุประมาณ 20-30 ปี ใส่เสื้อเชิ้ต กางเกงยีน ขึ้นรถที่ติดฟิล์มหนาทึมมองไม่เห็นด้านใน ขับรถ Toyota Yaris คันสีขาว ที่ท้ายรถมีรอยเฉี่ยวชน ติดสติกเกอร์ลายการ์ตูนโดเรมอนที่มุมกระจกหลัง ป้ายทะเบียน ฮข 5555 เชียงราย ขับรถมุ่งหน้าไปสี่แยก เลี้ยวไปทางถนนเลี่ยงเมือง 446″ ่จากข้อมูลที่ได้รับจากพยาน น้องๆจะวอรายงานให้เพื่อนตำรวจสกัดจับรถผู้ต้องสงสัยอย่างไรดี ??? แนวคิด จากปัญหาคือต้องการสกัดจับรถผู้ต้องสงสัย ดังนั่นข้อมูลที่จำเป็นต้องเกี่ยวข้องกับรถ และเส้นทางหลบหนี ดังนี้
จากข้อมูลที่ได้ ให้เลือกเฉพาะคุณลักษณะที่จำเป็น
ดังนั่นตำรวจจะวอรายงานให้เพื่อนตำรวจสกัดจับรถผู้ต้องสงสัย ดังนี้ “สกัดจับ รถToyota Yaris สีขาว ป้ายทะเบียน ฮข 5555 เชียงราย มุ่งหน้าถนนเลี่ยงเมือง 446” ตัวอย่างที่ 2 แม่หาหนังสือให้หน่อย นักเรียนลืมหนังสือคณิตศาสตร์ และจะโทรศัพท์ไปหาคุณแม่ให้ช่วยมาส่งให้ที่โรงเรียน โดยนักเรียนจำข้อมูลได้ดังนี้ “ในห้องนอน มีโต๊ะ 2 ตัว โต๊ะตัวแรกสีดำอยู่มุมซ้าย โต๊ะตัวที่สองสีฟ้าอยู่มุมขวา หนังสืออยู่บนโต๊ะตัวที่สอง มีหนังสือเรียนวางเรียงอยู่ 4 เล่ม คือ ภาษาไทย อังกฤษ คณิต สังคม โดยหนังสือภาษาไทยวางข้างหนังสือคณิต , หนังสืออังกฤษไม่ติดกับหนังสือภาษาไทย , หนังสือสังคมอยู่ถัดจากหนังสือภาษาไทย 2 เล่ม และติดกับหนังสืออังกฤษ หนังสือคณิตมีรูปวงเวียน และครึ่งวงกลม สีฟ้า-ขาว” นักเรียนบอกตำแหน่งหนังสือคณิตอย่างไร ?? แนวคิด จากปัญหาคือ ต้องการบอกตำแหน่งของหนังสือ แต่ข้อมูลที่มีมากเกินไป ทำให้สับสนได้ง่าย ดังนั่นนักเรียนควรจะเลือกเฉพาะข้อมูลที่จำเป็น “แม่ครับ ผมลืมหนังสือคณิตในห้องนอน วางบนโต๊ะสีฟ้า หนังสือเล่มสีฟ้า-ขาว มีรูปวงเวียน และครึ่งวงกลม” สรุป แนวคิดเชิงนามธรรม คือกระบวนการตัดสินใจเลือกข้อมูลที่สำคัญจริงๆ และเพียงพอ สำหรับการแก้ไขปัญหา เรียกสั้นว่า ขอเนื้อๆเน้นๆ นั่นเองครับ ^^ สำหรับคนที่ชอบบทความนี้ อย่าลืมกด share หรือ กด like ที่ช่อง Fackbook: https://www.facebook.com/KidsCodeOnlineTH/ เพื่อเป็นกำลังใจให้กับทีมงานด้วยนะครับ แนวคิดเชิงนามธรรม (abstract thinking หรือ abstraction) เป็นองค์ประกอบหนึ่งของแนวคิดเชิงคำนวณ (computational thinking) ซึ่งใช้กระบวนการคัดแยกคุณลักษณะที่สำคัญออกจากรายละเอียดปลีกย่อยในปัญหา หรืองานที่กำลังพิจารณา เพื่อให้ได้ข้อมูลที่จำเป็นและเพียงพอในการแก้ปัญหา
ตัวอย่าง 1.1 คำทักทาย Hello ในภาษาอังกฤษรูปแบบต่างๆ
ตัวอย่างที่ 1.2 คัดกรองรายละเอียดของคำว่า HELLO เมื่อระบุความต้องการที่แตกต่างกันดังนี้ • ข้อมูลประกอบด้วยอักขระใดบ้าง แต่ละอักขระเป็นอักษรตัวพิมพ์เล็กหรือตัวพิมพ์ใหญ่ และมีสีอะไร ตาราง 1.1 คำอธิบายคุณลักษณะของคำว่า HELLO ตามรายละเอียดที่ต้องการ
ปัญหาที่กำลังพิจารณาอยู่นั้นอาจประกอบไปด้วยรายละเอียดจำนวนมาก ทั้งที่จำเป็นและไม่จำเป็นต่อการแก้ปัญหา ลองพิจารณาปัญหาในสถานการณ์สมมติดังตัวอย่างต่อไปนี้ ตัวอย่างที่ 1.3 แชร์กับฉัน ห้องเรียนห้องหนึ่งในโรงเรียนมัธยมแห่งหนึ่งมีนักเรียนอยู่ทั้งหมด 20 คน เพื่อเป็นการตอนรับการเปิดเทอมก๊วนเพื่อนรักซึ่งประกอบไปด้วยหนูนิก หนูแนน และหนูหน่อยได้นัดกันไปรับประทานอาหารที่ร้านป้าแป๋วใกล้โรงเรียน และตกลงกันว่าไม่ว่าใครจะสั่งอะไรก็จ่ายค่าอาหารคนละเท่าๆ กัน โดยมีรายการอาหารดังนี้
ซึ่งนักเรียนจะเห็นว่าข้อมูลที่จำเป็นต้องทราบ คือ ราคาอาหาแต่ละรายการที่สั่ง เพื่อที่จะนำมารวมกัน แล้วหารด้วยจำนวนเพื่อนที่ไป ซึ่งประกอบด้วย 3 คน คือ หนูนิก หนูแนน และหนูหน่อย กิจกรรมที่ 1.2 หลังจากที่คัดแยกรายละเอียดที่จำเป็นออกจากรายละเอียดที่ไม่จำเป็นได้แล้ว ขั้นตอนต่อไปคือการถ่ายทอดรายละเอียดนี้ไปสู่ผู้ที่จะวิเคราะห์และแก้ปัญหา ซึ่งเป็นไปได้หลายรูปแบบ หากผู้แก้ปัญหาคือยุคคลอื่นการถ่ายทอดปัญหาสามารถทำได้โดยการอธิบายเป็นข้อความและอาจใช้แผนภาพประกอบ หากผู้แก้ปัญหาคือคอมพิวเตอร์การถ่ายทอดวิธีการแก้ปัญหาก็จะอยู่ในรูปของภาษาโปรแกรม ตัวอย่างที่ 1.4 ด่านผ่านทางของลุงสมบัติ ลุงสมบัติต้องการหารายได้เสริมโดยการตัดถนนส่วนบุคคล ที่อนุญาตให้ผู้ขับขี่ยานพาหนะผ่านไปมาได้แต่ต้องจ่ายค่าผ่านทาง โดยเริ่มต้นที่คันละ 10 บาท บวกด้วยค่าทำเนียมที่คิดตามจำนวนล้อของยานพาหนะล้อละ 5 บาท (ตัวอย่างเช่น รถเก๋ง 4 ล้อ จะต้องเสียค่าผ่านทาง 10+4 x 5 = 30 บาท) ส่วนคนเดินเท้าสามารถสัญจรผ่านไปมาได้โดยไม่ต้องเสียค่าผ่านทาง รูป 1.2 แสดงยานพาหนะและผู้สัญจรที่ผ่านด่านของลุงสมบัติ รูป 1.2 ยานพาหนะและผู้สัญจรที่ผ่านทางของลุงสมบัติ สิ่งที่โจทย์ต้องการทราบ คือ ค่าผ่านทางทั้งหมดที่ลุงสมบัติจะเก็บได้ ซึ่งคำนวณได้จากจำนวนยานพาหนะและจำนวนล้อของยานพาหนะ ส่วนรายละเอียดอื่นๆ เช่น สี ขนาด รูปทรง จำนวนคนเดินผ่านทางสามารถละทิ้งได้เนื่องจากไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับการคำนวณ ค่าผ่านทางทั้งหมด = (จำนวนยานพาหนะทั้งหมด x 10) + (จำนวนล้อทั้งหมด x 5) ตัวอย่างที่ 1.5 บ่อเลี้ยงปลาของคุณนายสมศรี คุณนายสมศรีต้องการสร้างบ่อเลี้ยงปลาลงพื้นที่ว่างรูปสี่เหลี่ยมพื้นผ้าด้านหลังบ้าน พื้นที่ดังกล่าวมีขนาด 15 x 8 ตารางเมตร ปัจจุบันมีหญ้าคาขึ้นรกสูงประมาณ 100 เซนติเมตร จึงจำเป็นต้องจ้างคนงานมาตัดหญ้าให้เรียบร้อย ซึ่งคิดค่าแรงตามพื้นที่ตารางเมตรละ 10 บาท บ่อน้ำที่ต้องการสร้างเป็นรูปวงกลมขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 5 เมตร มีความลึก 1 เมตร ปูด้วยกระเบื้องลายหินอ่อนทั้งพื้นสระและผนังด้านในของสระ กระเบื้องที่นำมาปูมีขนาดแผ่นละ 3 x 3 เซนติเมตร เมื่อสร้างบ่อเสร็จแล้วจะเติมน้ำจนเต็มและซื้อลูกปลาสีเหลือง สีแดง และสีเขียว มาเลี้ยงเอาไว้อย่างละ 5 ตัว ซึ่งที่ตลาดนัดมีขายตังละ 40 บาท ตัวอย่างบ่อเลี้ยงปลาของคุณนายสมศรีดังรูป 1.3 รูป 1.3 บ่อเลี้ยงปลาของคุณนายสมศรี คุณนายสมศรีต้องการทราบว่า ตาราง 1.2 แนวคิดเชิงนามธรรมที่ใช้หาคำตอบบ่อเลี้ยงปลาตามเงือนไขกำหนด
รูป 1.4 แผนภาพแสดงที่ตั้งสถานที่ต่างๆ
2. มีส้ม 5 กิโลกรัม องุ่น 7 กิโลกรัม ชมพู่ 4 กิโลกรัม รวมมีผลไม้ทั้งหมดกี่กิโลกรัม ตัวอย่างที่ 1.7 สะพานเจ็ดแห่งของโคนิกสเบิร์ก เมืองโคนิกสเบิร์ก ประเทศรัสเซีย มีแม่น้ำพรีเกิลผ่ากลางทำให้แบ่งเมืองออกเป็นสองฝั่ง แม่น้ำนี้ยังแตกแขนงออกเป็นสองสาย ทำให้เกิดเกาะขึ้นสองเกาะระหว่างพื้นที่เมืองทั้งสองฟาก ชาวเมืองได้สร้างสะพานขึ้นเจ็ดแห่งเพื่อเชื่อมพื้นเมืองทั้งหมดเข้าด้วยกันดังรูป 1.6 รูปที่ 1.6 ภาพวาดของเมืองโคนิกสเบิร์กและสะพานทั้งเจ็ดแห่ง ต่อมาสะพานทั้งเจ็ดแห่งนี้ได้กลายเป็นปริศนาที่น่าท้าทาย เมื่อหลายคนพยายามที่เดินข้ามสะพานให้ครบทั้งหมดโดยจะไม่ข้ามสะพานใดๆ ซ้ำเป็นครั้งที่สอง แต่ก็ไม่มีใครทำได้สำเร็จ นักเรียนลองพยายามหาเส้นทางการข้ามสะพานด้วยตนเองว่าได้หรือไม่ ตัวอย่างที่ 1.8 ลากเส้นโดยไม่ยกปากกา
รูปที่ 1.7 ภาพเชิงนามธรรมของปัญหาสะพานเมืองโคนิกสเบิร์ก
รูปที่ 1.8 รูปวาดเชิงนามธรรมของสะพานเมืองโคนิกสเบิร์ก เมื่อเปรียบเทียบการเดินข้ามสะพานให้ครบทั้งเจ็ดแห่งโดยไม่เดินข้ามสะพานเดิมซ้ำ จึงเทียบได้กับการลากเส้นสีดำทั้งเจ็ดให้ครบโดยไม่ลากซ้ำเส้นเดิมที่ลากไปแล้ว ดังนั้นหากหาวิธีการลากเส้นให้ครบโดยไม่ซ้ำได้ ก็จะได้วิธีเดินข้ามสะพานทั้งเจ็ดโดยไม่ซ้ำเช่นเดียวกัน นั้นคือวิธีการหาคำตอบของตัวอย่างที่ 1.8 ก็จะสามารถนำมาใช้หาคำตอบของตัวอย่างที่ 1.7 ได้ Abstraction หมายถึงข้อใด(แอ็บสแทรค' เชิน) n. นามธรรม (รูป, ผล, ปฏิกิริยา, มโนคติ) , การเอาหรือแยกออก, ภาวะใจลอย -abstractionist n. abstractionism. (แอ็บสแทรค' ชันนิสซึม) การปฏิบัติหรือศิลปของนามธรรม
ความคิดเชิงนามธรรมมีประโยชน์อย่างไรประโยชน์ของการคิดเชิงนามธรรมคืออะไร
ช่วยให้เข้าใจปัญหา และมองเห็นปัญหาได้ชัดเจนขึ้น ทำให้เห็นรายละเอียดของสิ่งที่สนใจได้ชัดเจนทั้งหมด การออกแบบชิ้นงานตรงกับสภาพจริงทุกประการ ช่วยลดขั้นตอนการทำงานที่มีความซ้ำซ้อน
ลักษณะสําคัญของการใช้แนวคิดเชิงนามธรรมมาใช้ในการแก้ปัญหาคือข้อใดการนำแนวคิดเชิงนามธรรมไปใช้ในการแก้ปัญหา สิ่งที่สำคัญที่สุดคือ การคัดแยกคุณลักษณะที่สำคัญออกจากรายละเอียดที่ไม่จำเป็น เพื่อให้ได้ข้อมูลที่จำเป็น เพียงพอ และกระชับในการถ่ายทอดองค์ประกอบของปัญหา ทำให้การแก้ปัญหามีประสิทธิภาพมากขึ้น ช่วยให้การออกแบบขั้นตอนวิธีในการหาคำตอบทำได้ง่ายขึ้น อีกทั้งยังเพิ่มโอกาสที่จะพบว่าปัญหา ...
การคิดเชิงนามธรรมมีอะไรบ้าง4.3 การคิดเชิงนามธรรม (Abstraction). 1. การคิดเชิงนามธรรมที่เกี่ยวข้องกับรูปทรง ภาพที่ 1 การคิดเชิงนามธรรมที่เกี่ยวข้อกับรูปทรงที่มา ... . 2. การคิดเชิงนามธรรมที่เกี่ยวข้องกับตัวอักษร ... . 3. การคิดเชิงนามธรรมจากเกมเลขฐานสอง ... . 4. การคัดแยกรายละเอียดปลีกย่อย ... . 5. การอธิบายปัญหาโดยใช้รายละเอียด และแบบซ่อนรายละเอียด. |
Abstraction แนวคิดเชิงนามธรรม หมายถึงอะไร
กระทู้ที่เกี่ยวข้อง
ลิขสิทธิ์ © 2024 th.frojeostern Inc.
