�����ѡ���Դ�ҡ�������˵� ���� �蹴Թ��� �蹴Թ���� ��������Դ ����������ط� �����ء�Һҵ��������ط� �����ѡ�좹Ҵ�˭� �ѡ�Դ�ҡ������������Ǵ�� �ͧ��������������ط�������ҧ����Դ�蹴Թ��� Show �ҵ�ҡ�û�ͧ�ѹ��¨ҡ�����ֹ��� �Ӷ��-�ͺ : ����ǡѺ�����ѡ���ֹ��� ��� : �����ѡ��(Tsunami) ���ѡɳ������ҧ�� ��� : �蹴Թ��Ƿ�����Դ�����ѡ�������ҧ�� ��� : ��������Դ������Դ�����ѡ�������ҧ�� ��� : �����ѡ�����Դ���������ѹ��� 26 �.�. 2547 �Դ��������ҧ�� ����ѹ��� 26 �ѹ�Ҥ� 2547 ���� 07.58.50 �. ������ҷ�ͧ��� �Դ�ҡ�蹴Թ��Ǣ�Ҵ 9.0 �Ԥ���� 㹷��Ź͡��觵��ѹ���ҧ��˹�ͧ͢������ҵ�� ������Թⴹ���� ����дѺ�����֡����ҳ 10 ��. ������� after shocks �Դ��������Ժ���� �����зҧ���� 1,200-1,300 ��. ��ҹ仵���� Sunda Trench ������ǡ���ش��Ǣͧ�������ط��Թ���ŧ�� ��������� 㹷���˹�Ͷ֧���ѹ�͡��§�˹�� ������Ѻ����йҺ����ҳ 10 ͧ�� 㹺���dz Sunda Trench ��з�����ҡ���㹷���֡ŧ� ����ҳ��ѧ�ҹ���Ŵ����¨ҡ�蹴Թ��Ǥ��駹�� ��º��Ѻ��ѧ�ҹ������ ���١��㹻�������Ѱ����ԡ� �����ҡ��� 1 �� � ����ٹ���ҧ�蹴Թ��� �Ҵ����ա���������ͧ�����͡�š仵����������������зҧ����ҳ 20 ��. �觼�����������ط� ���Դ�Ѻ���躹������� �鹡��Դ�蹴Թ��� ����ա���������任���ҳ 10 ��.㹷�ȵ��ѹ����§�� �Դ���¡����٧�����Ǵ�觢ͧ��������ط� 㹺���dz�ѧ����� ����ҳ 2-3 ��. �繵鹡��ԡ�ͧ�����ѡ�����Թ�ҧ�� �����ط����ҧ�Ǵ���� ��һзСѺ��½�������ط��Թ��� ��з����ѹ���ѹ �ҧ���ѹ���ͧ������� ����ѧ��Ѵ�йͧ �ѧ�� ���� ��к�� ��ѧ ���ʵ�� ��� : ���դ����ѡ���Դ���㹺���dz����ҧ��� ��� : �ѭ�ҹ������Դ�����ѡ���ѧࡵ���ҧ�� �ѧ�������ͷ�ҹ�����Ǫ�·��� �ҡ�Դ�蹴Թ��� �����ա��Ŵŧ�дѺ��ӷ������ҧ�Ǵ���� ���˹�价���٧�֡������蹴Թ������Ƿ���ش�������������ͧ�������ѡ������������Ҵ����͡��觴��� �ء���Ե�դ�� ก็อย่างที่เรารู้กันดีว่าสึนามิเป็นภัยพิบัติที่ถ้าได้เกิดขึ้นเมื่อไหร่ บทสรุปความเสียหายก็จะเป็นข่าวใหญ่เมื่อนั้น เพราะผลกระทบของสึนามิมักกินวงกว้างแบบข้ามฝั่งข้ามประเทศ และด้วยความที่ว่าถ้าสึนามิอยากจะมา เขาจะต้องได้มา ไม่มีทางยื้อ ยับยั้งหรือแคลเซิลได้เหมือนกับนัดเพื่อนนัดแฟน ดังนั้นการเตรียมแต่งตัวตั้งรับตั้งแต่เนิ่นๆ จึงดูจะเป็นทางออกที่ดีที่สุดในการลดความสูญเสียของมนุษย์ ระบบเตือนภัยสึนามิ (Tsunami Warning System, TWS) เป็นระบบที่มนุษย์ประดิษฐ์ขึ้นเพื่อเอาไว้ตรวจจับและเตือนภัยสึนามิก่อนที่จะซัดเข้าฝั่ง ซึ่งเป็นความร่วมมือร่วมแรงกันของทั้งเครื่องมือตรวจวัดที่จะต้องเข้าไปอยู่ประชิดแหล่งกำเนิดสึนามิและระบบการส่งสารแบบความเร็วสูง ทั้งหมดทั้งมวลนี้ก็เพื่อที่จะให้มนุษย์ที่ใช้ชีวิตอยู่บนฝั่งไหวตัวทันกันตั้งแต่สึนามิเริ่มเกิดขึ้นมา ให้มีเวลาพอที่จะเตรียมเนื้อเตรียมตัวอพยพ ระบบเตือนภัยสึนามิที่ดูจะทันสมัยที่สุดในตอนนี้คือ ระบบประเมินและรายงานสึนามิในมหาสมุทรลึก (Deep-ocean Assessment and Reporting of Tsunami System) หรือเรียกสั้นๆ ว่า ระบบดาร์ท (DART) ซึ่งอยู่ในความรับผิดชอบดูแลของ สำนักงานบริหารภาคพื้นทะเลและบรรยากาศแห่งประเทศสหรัฐอเมริกา (National Oceanic and Atmospheric Administration) หรือที่เราเคยได้ยินคุ้นๆ หูว่า โนอาร์ (NOAA) โดยระบบดาร์ทจะมีอุปกรณ์หลักๆ 2 ตัว คอยทำงานร่วมกันอยู่กลางมหาสมุทร และมีดาวเทียมสื่อสารเป็นตัวคอยส่งข้อมูลจากกลางมหาสมุทรขึ้นมาที่ฝั่ง ภาพรวมกลไกลการทำงานของระบบเตือนภัยสึนามิเครื่องบันทึกความดันน้ำ (Bottom Pressure Recorder, BPR)เครื่องบันทึกความดันน้ำ (Bottom Pressure Recorder หรือ BPR) เป็นหนึ่งในสองอุปกรณ์สำคัญของระบบดาร์ท ถูกติดตั้งไว้ที่พื้นมหาสมุทรเพื่อตรวจวัดและบันทึกการเปลี่ยนแปลงความดันอันเนื่องมาจากน้ำหนักของน้ำที่กดทับอยู่เหนือเครื่องมือ เครื่องบันทึกความดัน้ำอาศัยหลักการที่ว่าเมื่อ ยอดคลื่น-ท้องคลื่น ในมหาสมุทรวิ่งผ่านเหนือเครื่องบันทึกความดันน้ำ มวลน้ำด้านบนจะมีปริมาตร มากกว่า-น้อยกว่า ปกติ ทำให้เครื่องบันทึกอ่านค่าความดันจากน้ำหนักที่กดทับของน้ำได้ สูง-ต่ำ กว่าปกติ (ซ้าย) เครื่องวัดความดันน้ำกำลังจะถูกหย่อนลงไปยังพื้นมหาสมุทร (ขวา) ทุ่นลอยน้ำหรือบุยที่คอยเฝ้าสังเกตการณ์สึนามิอยู่บนผิวน้ำ (ที่มา : www.bom.gov.au)ในช่วงสถานการณ์ปกติ เครื่องบันทึกความดันน้ำจะคอยตรวจวัดและบันทึกข้อมูลแบบห่างๆ ทุกๆ 15 นาที เหมือนหมีจำศีล ทั้งนี้ก็เพื่อประหยัดพลังงาน และยืดอายุการใช้งานของตัวเครื่อง แต่ถ้าหาก มาตรวัดแผ่นดินไหว (seismic gauge) ที่ติดคู่ไปกับเครื่องบันทึกความดันน้ำสามารถตรวจจับแรงสั่นสะเทือนของแผ่นดินไหวใต้น้ำได้ เครื่องบันทึกความดันน้ำก็จะปรับความถี่การตรวจวัดโดยอัตโนมัติไปเป็นแบบถี่ๆ ทุกๆ 15 วินาที และจะส่งสัญญาณเสียงสู่ผิวน้ำด้านบนเพื่อไปกระตุ้นหรือปลุกให้อีกหนึ่งอุปกรณ์ที่ลอยอยู่บนผิวน้ำคอยตรวจสอบการมีอยู่ของคลื่นสึนามิอีกครั้งเพื่อยืนยันความถูกต้อง ทุ่นลอยน้ำ (Surface Buoy)ทุ่นลอยน้ำ (Surface Buoy) หรือ บุย คืออีกหนึ่งอุปกรณ์ของระบบดาร์ทที่ถูกติดตั้งแบบลอยอยู่บนผิวน้ำกลางมหาสมุทร คอยวัดการเปลี่ยนแปลงของระดับน้ำเพื่อยืนยันการมีอยู่จริงของสึนามิ ก่อนจะส่งสัญญาณไปยังเครือข่ายดาวเทียมต่อไปยังสถานีประมวลผลภาคพื้นดิน ซึ่งด้วยเทคโนโลยีที่ทันสมัยในปัจจุบัน บุยสามารถตรวจวัดการเปลี่ยนแปลงของระดับน้ำทะเลได้ละเอียดในระดับมิลลิเมตร และสื่อสารกับสถานีภาคพื้นกันแบบเรียลไทม์ คือบุยสามารถส่งข้อมูลการตรวจวัดมาที่สถานีได้โดยอัตโนมัติ และสถานีบนฝั่งก็สามารถส่งข้อมูลหรือคำส่ังควบคุมการทำงานกลับไปที่บุยได้ เช่น คำสั่งให้จับตาตรวจวัดเฉพาะสึนามิ หรืออาจเปลี่ยนเป็นคำสั่งตรวจวัดการเปลี่ยนแปลงของระดับน้ำทั่วไปกลางมหาสมุทรเพื่อใช้ศึกษาวิจัยด้าน สมุทรศาสตร์ (Oceanography) โดยปกติถ้าไม่มีการใช้คำสั่งเฉพาะกิจ บุยจะทำงานภายใต้รูปแบบหรือโหมดการบันทึกข้อมูล 2 แบบ เหมือนกับเครื่องบันทึกความดันน้ำ ในสภาวะปกติบุยจะตรวจวัดและส่งข้อมูลทุกๆ 15 นาที และเมื่อได้รับสัญญาณกระตุ้นเตือนจากเครื่องบันทึกความดันน้ำ บุยจะเปลี่ยนเป็นวัดทุกๆ 1 นาที หรือถ้าเป็นบุยรุ่นใหม่ก็อาจจะละเอียดแบบทุกๆ 15 วินาที โดยความถี่ของการตรวจวัดของบุยจะเปลี่ยนกลับไปเป็นโหมด 15 นาทีได้อีกครั้ง เมื่อไม่มีสัญญาณกระตุ้นเตือนมาอีกในช่วง 4 ชั่วโมง ด้วยความที่เป็นระบบตรวจจับสึนามิกลางมหาสมุทร ระบบดาร์ทจึงมีประโยชน์อย่างมากต่อการเตือนภัยสึนามิ เพราะช่วยให้ประชาชนที่อาศัยอยู่บนฝั่งมีเวลาเหลือได้หายใจหายคอพอสมควร ก่อนที่สึนามิจะเดินทางมาถึงชายฝั่ง อีกทั้งข้อมูลการขึ้นๆ ลงๆ ของสึนามิที่ตรวจวัดได้ ทำให้นักวิทยาศาสตร์พอจะคำนวณคร่าวๆ ได้ว่าปริมาณหรือความสูงของน้ำที่อาจจะขึ้นฝั่งในแต่ละพื้นที่นั้นมากน้อยแค่ไหน แต่ก็ต้องยอมรับว่าระบบดาร์ท เป็นระบบที่ใช้งบประมาณสูงมากในการดูแลรักษา เพราะ โดยเฉลี่ยแล้ว เครื่องบันทึกความดันน้ำจะมีอายุการใช้งานอยู่แค่ประมาณ 1-2 ปี ในขณะที่บุยก็ใช้ได้ดีแค่ 2-4 ปี เท่านั้น นี่ยังไม่นับรวมความเสียหายอื่นๆ ที่นักวิทยาศาสตร์คิดว่าน่าจะเป็นเพราะสัตว์ทะเลรบกวนหรือผลกระทบจากการเดินเรือในมหาสมุทร บุยเกยตื้นที่รัฐโอเรกอน สหรัฐอเมริกา (ที่มา : https://katu.com)เอาบุยไปลอยที่ไหนดี ?ท่ามกลางมหาสมุทรอันเวิ้งว้าง การพิจารณาความเหมาะสมในการติดตั้งและวางบุยในแต่ละตัว เพื่อให้ระบบดาร์ทสามารถเตือนภัยได้รวดเร็วและมีประสิทธิภาพมากที่สุด ปัจจัยที่ควรต้องคิดถึงมีอยู่ 4 ปัจจัย
ปัจจุบัน หลายประเทศทั่วโลกได้ติดตั้งระบบดาร์ทและวางบุยกระจายตัวไปทั่วพื้นที่เสี่ยง โดยเริ่มติดตั้งครั้งแรกที่หมู่เกาะฮาวาย กลางมหาสมุทรปซิฟิก ในช่วงทศวรรษที่ 1920 และมีการพัฒนาอย่างต่อเนื่องจริงจัง หลังจากเกิดแผ่นดินไหวขนาด 9.2 เมื่อวันที่ 1 เดือนเมษายน พ.ศ. 2507 และสึนามิเข้าปะทะชายฝั่งหมู่เกาะอะลูเทียน (Aleutian Islands) รัฐอลาสก้า สหรัฐอเมริกา การวางตำแหน่งบุย (สามเหลี่ยม) ของระบบดาร์ททั่วโลก ซึ่งอยู่ในความดูแลของโนอาร์ (ที่มา : www.ndbc.noaa.gov) เส้นสีแดงคือแนวเขตมุดตัวของเปลือกโลกหรือ ร่องลึกก้นสมุทร (trench)จะเห็นว่าการกระจายตัวของบุยส่วนใหญ่มักจะอยู่ตาม ร่องลึกก้นสมุทร (trench) ของ เขตมุดตัวของเปลือกโลก ทั้งนี้ก็เพราะเขตมุดตัวของเปลือกโลกเป็นแนวที่มีโอกาสจะทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงภูมิประเทศในแนวดิ่งใต้มหาสมุทรและทำให้เกิดสึนามิ มากกว่ากระบวนการทางธรณีแปรสัญฐานรูปแบบอื่นๆ ไม่ว่าจะเป็นสันเขากลางมหาสมุทรที่มีการเลื่อนตัวออกจากกันของแผ่นเปลือกโลกหรือแม้กระทั่งการเคลื่อนที่ผ่านกัน ถึงแม้ว่าการเตือนภัยสึนามิจะมีเวลาให้รู้ตัวพอสมควรหลังจากเกิดแผ่นดินไหวและก่อนที่คลื่นจะซัดเข้าฝั่ง แต่ก็ต้องยอมรับว่า ระบบเตือนภัยสึนามิก็ยังมีช่องโหว่อยู่บ้าง ในเรื่องของการใช้เวลาในการประมวลผลพอสมควรก่อนที่จะมีการเตือนภัยออไป เพราะต้องมีการสร้างแบบจำลองการเคลื่อนที่ของคลื่นน้ำที่ต้องอาศัยสมการทางคณิตศาสตร์ชั้นสูง ซึ่งถ้าแหล่งกำเนิดสึนามิอยู่ห่างจากชายฝั่งมากๆ ก็ถือว่าโชคดีไป แต่ถ้าเกิดอยู่ใกล้ๆ ก็แทบไม่มีเวลาเหลือให้ได้หอบผ้าหอบผ่อนกันเลยทีเดียว ตัวอย่างเช่น เหตุการณ์แผ่นดินไหวเมื่อวันที่ 3 เดือนมีนาคม พ.ศ. 2554 ขนาด 9.0 นักแผ่นดินไหววิทยาของญี่ปุ่นต้องใช้เวลาถึง 9 นาที ในการประมวลผลก่อนการเตือนภัย ในขณะที่สึนามิใช้เวลาเพียง 24 นาทีก่อนที่จะขึ้นฝั่งที่ใกล้ที่สุด นั่นหมายถึงมีเวลาเพียง 15 นาที ที่ประชาชนในบริเวณนั้นจะใช้ในการอพยพหนีภัย หรือจะเป็นกรณีของแผ่นดินไหวเมื่อวันที่ 12 เดือนกรกฎาคม พ.ศ. 2536 นอกชายฝั่งเกาะฮอกไกโด ซึ่งสึนามิเข้าฝั่งหลังจากแผ่นดินไหวเพียง 3-5 นาที ทำให้ มีผู้เสียชีวิต 202 คน และสูญหายกว่า 100 คน ดังนั้นนอกจากระบบเตือนภัยสึนามิที่ภาครัฐเตรียมเอาไว้ให้ หน้าที่สำคัญสำหรับพวกเราคนทั่วไปก็คือการซักซ้อมอพยพหนีภัยเอาไว้ให้คล่องๆ ก็อย่างที่บอกถึงแม้จะมีเวลา แต่เวลามีน้อย ทุกวินาทีในการอพยพจึงควรถูกใช้อย่างมีประสิทธิภาพ เมื่อระบบเตือนภัยจากภาครัฐเตือนมา ไม่ต้องคิดมากเผ่นอย่างเดียว กระบวนการเตือนภัยสึนามิ 3 ขั้นตอนมีอะไรบ้าง- สังเกตป้ายเตือนภัย สร้างความคุ้นเคยกับป้ายสัญญาณเตือนภัยสึนามิ ข้อมูลจาก : กรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย (ปภ.) ภาพจาก : AFP.. เรียนรู้ - รับรู้ รู้พื้นที่เสี่ยง พื้นที่ปลอดภัย และ เส้นทางหนีภัยสึนามิ ... . เตรียมพร้อม ... . ซักซ้อม. ระบบเตือนสึนามิมีวิธีการทำงานอย่างไรหลักการทำงานของทั้ง 2 อุปกรณ์คือ ชุดวัดความดันใต้ท้องทะเลจะทำหน้าที่ติดตามการเปลี่ยนแปลงของความดันน้ำ และส่งข้อมูลไปยังทุ่นลอยบนผิวน้ำ พร้อมส่งข้อมูลการเปลี่ยนแปลงของระดับน้ำผ่านสัญญาณดาวเทียมไปยัง NOAA และหาก NOAA ตรวจสอบแล้วพบว่าเป็นคลื่นสึนามิก็จะแจ้งเตือนมายังศูนย์เตือนภัยพิบัติแห่งชาติทันที
อุปกรณ์เตือนภัยสึนามิมีอะไรบ้างระบบตรวจวัดคลื่นสึนามิที่ไทยใช้เป็นระบบที่ออกแบบโดยหน่วยงานบริหารสมุทรศาสตร์และบรรยากาศแห่งชาติ (NOAA) ซึ่งอุปกรณ์ที่ใช้ในการ ติดตามเฝ้าระวังการเกิดคลื่นสึนามิจะประกอบด้วย 2 ส่วน คือทุ่นลอยบนผิวน้ำ (Surface Buoy) ติดตั้งแบบลอยอยู่บนผิวน้ำกลางมหาสมุทร และชุดอุปทรณ์วัดความดันใต้ท้องทะเล (Bottom Pressure Recorder. BP R) ...
เมื่อมีคำเตือนเรื่องการเกิดสึนามิ ควรปฏิบัติตนอย่างไรเลี่ยงการจราจรติดขัด ให้กลับสู่ที่พักเมื่อมีประกาศ จากทางราชการ เมื่อได้รับสัญญาณเตือนสึนามิจงตั้งสติไม่ตื่นตระหนก หยิบ เฉพาะกระเป๋าฉุกเฉิน และรีบหนีไปยังพื้นที่ปลอดภัย ให้จําไว้ เสมอว่า ชีวิตมีค่าที่สุด • เตรียมแพนติดต่อสื่อสาร เพราะสัญญาณมือถือจะล่ม • ควรมีวิทยุแบบใช้แบตเตอรี่ เพื่อฟังข่าวสาร
|