คู่มือครู สุขศึกษา ป.6 พ ว

Apขp้ันlปyฏiิบnัตgิแลanะสdรCุปoคnsวtาruมcรtiู้หngลังthกeารKปnoฏwิบlัeตdิ ge A ขั้นสื่อสารและน�ำเสนอ ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพlaิ่มtคinุณgค่า

pplying the Communication Skill

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก

ลุงจะไปธุระที่อำาเภอ ผมช่วยถือของครับ ขอบใจมากจ้ะ St St St3ep ขัน้ ปฏหบิ ลัตงั กิแาลระปสฏริบุปัตควิ ามรู้
หน่อยน่ะโอ๊ต คุณยาย น่ารักจริง ๆ
สวัสดีครับลุงอิน
จะไปไหนครับ 7. เขยี นข้ันตอนการปฏบิ ตั งิ านจรงิ และ

ลงมอื ปฏบิ ตั ติ ามแผน ประเมนิ ความส�ำ เรจ็

ของงานและประเมนิ การทำ�งานเชิงระบบ

ขอบใจมากนะหนู เพ่อื ปรบั ปรงุ และแก้ปญั หา แลว้ สรปุ การเคลือ่ นไหวและ
เปน็ ความคดิ รวบยอด การลงมือปฏบิ ตั ิทำ�ให้
55%เปน็ เดก็ ดมี นี าำ้ ใจจรงิ ๆ 8. นำ�ความเข้าใจที่เกิดจากการปฏิบตั ิ
มาสร้างองค์ความรู้ หรือสรปุ เป็นหลกั การ สมองพัฒนาทั้งสองด้าน
เมือ่ ผเู้ รียนนำ�หลักการจากศาสตร์
แขนงต่าง ๆ ไปปฏิบตั หิ รอื ลงมือ
การกล่าวคา� ทักทายด้วยถอ้ ยค�า การมีน�า้ ใจช่วยผสู้ ูงอายุ ep 4 แกป้ ัญหามากขึน้ ความรู้จะยงิ่ ถกั ทอ
ทีส่ ภุ าพ ดูนา่ ช่นื ชม ท�าใหไ้ ด้รับคา� ช่ืนชม

ไม่เป็นไรครับ น้าไปตลาด ขั้นสอื่ สารและนำ� เสนอ ขยายกวา้ งขนึ้ เกดิ ทกั ษะการคดิ
เลยซื้อมาฝากจ้ะ
รเิ รมิ่ สรา้ งสรรค์ (creative thinking)
คุณลุงจะได้ข้ามถนน ขอบพระคุณค่ะ 9. สอื่ สารและน�ำ เสนอผลงานหรอื ความส�ำ เรจ็ การคิดแก้ปัญหา (problem solving
อย่างปลอดภัย หนูจะนำาไปแบ่งให้น้องด้วย เพือ่ ขยายความรู้ในรูปแบบการอภปิ ราย

การรายงาน น�ำ เสนอด้วยแผงโครงงาน thinking) การคดิ อยา่ งมวี จิ ารณญาณ
PowerPoint Presentation เปน็ ตน้ (critical thinking) ผ้เู รียนไดพ้ ฒั นา
ความคดิ ทงั้ ระบบ และสามารถ
สรา้ งองค์ความรู้ไปพรอ้ ม ๆ กัน
ep 5 เกดิ ความเขา้ ใจท่ลี ุม่ ลกึ และเปน็
ข้ันประเมินเพื่อเพม่ิ คณุ คา่ ความเข้าใจที่คงทน สามารถนำ�ไป
บริการสงั คมและจติ สาธารณะ

การช่วยเหลือผูอ้ ่นื เมอื่ ผู้ใหญ่ใหส้ ิง่ ของต้องกล่าวคา� ขอบคุณ 10. เชื่อมโยงความรู้ไปสู่การทำ�ประโยชน์ให้กับ ประดิษฐผ์ ลงาน สรา้ งผลิตภัณฑ์
ท�าให้ได้รบั ไมตรีท่ดี ีตอบกลับมา เพื่อแสดงถึงการมีมารยาทที่ดี ท้องถ่ิน สังคม ส่ิงแวดล้อม ในระดับ จัดท�ำ โครงงาน (Project Based
ประเทศ อาเซียน และโลก ตามวุฒิภาวะ Learning: PBL) พัฒนาพหปุ ัญญา
การรู้จักสร้างและรักษาสัมพันธภาพกับบุคคลอ่ืน จะท�าให้ได้รับไมตรีจิตที่ดี ข อ ง ผู้ เ รี ย น แ ล้ ว ป ร ะ เ มิ น ค่ า นิ ย ม และขยายผลสูส่ ังคมตามมาตรฐาน
เปน็ ท่ีรักและชนื่ ชมของผู้อนื่ สากลและวิสยั ทศั นใ์ นศตวรรษท่ี 21
นิสัยแหง่ การคิด การกระท�ำ

การสรา้ งและรักษาสมั พันธภาพกับผอู้ ่ืน 25

กิจกรรมเสริมสร้างศกั ยภาพการเรยี นรใู้ นศตวรรษท่ี 21
ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

และสารประโยชน์มากมายส�ำ หรับครู

Active Learning

3 สุดยอดคู่มือครู

พิเศษ

GPAS กระบวนการเรยี นรู้ BBL อย่างแท้จรงิ
Steps ตามมาตรฐานสากลและวสิ ัยทัศน์ในศตวรรษท่ี ๒๑

ep 1

ขั้นสังเกต รวบรวมขอ้ มูล (Gathering)
St

StSt
การรวบรวมข้อมูลเพ่ือสร้างฐานการเรียนรู้ กระตุ้นอารมณ์ตื่นเต้น สร้างความรู้สึกเชิงบวก สนุกสนาน
น่าสนใจ ท�ำ ใหส้ มองตืน่ ตวั พร้อมเรียนรู้ ซ่งึ มี ๒ วธิ ี ดังน้ี

วธิ ที ่ี ๑ การใชค้ �ำ ถามหรือก�ำ หนดปัญหาทผี่ เู้ รียนต้องพบในชีวิต

ว ธิ ีทAี ่ ๒p pขั้นlyปใจiฏnหาิบgัตก้ผaิแขnลู้เdะรอสCรียงoุปnจนคsวรtrอาuิงมcยรtiสู้หnู่ใgลง่ินังtใกhสeการิ่งKลปnแฏoต้ ิบwวัวัตleดิ dภgลeา้อพมทบี่เตั อรื้อคAต�ำ p ่อpฯlกyลขiาnั้นฯรgส่ือเรthสรวeาียรมCแนoลทmะรนmงั้ �าู้uไเnสดโiนcดaอ้สtiยบืonใคSชk้นi้รllจะาบกบแปหรขล้ันะSง่ปสeเรlระfาเม-ยี Rทินนeเพสgร่ือuัมเตู้พlaผ่ิม่าtคiัสงnุณๆgรคั่าบดร้วู้ขย้อตมนูลเองเรียนรู้
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก

asean

Appขั้นlyปiฏnิบgัตaิแnลdะสCรoุปnคsวtrาuมcรtiู้หngลังtกheารKปnฏoิบwัตleิ dge ขั้นSปeรตlะfเวัม-Rินชeเพีว้g่ือuัดเพla่ิมtคinุณgค่า
ประกายความคเสดิ ริมความรู้ ครูควรสอน พ ๔.๑ ป.๖/๑Applyขin้ันgส่ือthสeารCแoลmะนm�าuเnสiนcaอtion Skill
ตัวช้ีวัด asean รอบรู้อาเซียนและโลก

ประกายความคิด ภาระงตาวั ชน้วี /ดั ช้ินงาน

พ ๔แ.๑ผปน.๖ภ/๑าพความคิด สาเหตุ ผลที่เกิดข้ึน
แภาผรแนะงภลาานพะ/คชแว้ินางนมานควิดทสาาเหงตปุ ผ้ลอทง่ีเกกิดขั นึ้น แ ก้ ไ ข ปั ญ ห า
แ ลภะ าแวนะวโทลา กง ปร้ อ้องนกั น แ ก้ ไ ข ปั ญ ห า

ภาวะโลกร้อน

จากสภาพแวดล้อมในภาพ 1ep 1ep รวขบ้นั รสวงัมเขกอ้ตรมวูลขบั้นรสวังมเขกอ้ตมูล
นักเรียนคดิ วา่ จะสง่ ผลตอ่ ชมุ ชนนีอ้ ย่างไร
๑. นักเรียนสังเกตภาพจุดประกาย
จากสภาพแวดล้อมในภาพ ๑. ปัญหาสง่ิ แวดลอ้ มท่ีมผี ลตอ่ สุขภาพ
นกั เรียนคดิ ว่าจะสง่ ผลนตักเ่อรียชนมุ คชดิ นวา่ นกีอ้ารยเผ่าางถไุงรพลาสตกิ ส่งผลเสยี ตอ่ สงิ่ แวดล้อมอย่างไร ๑คค.วำาถามานมคัดิกดแังเนลรว้้ี รี ยว่ มนกนั สสนั งทเนกา โตดยภตอาบพ จุ ด ป ร ะ ก า ย
• คจาวกาสมภคาดิพแแวลดว้ลร้อว่มมในกภนั าสพนทนา โดยตอบ
สง่ิ แวดลอ้ มกบั สขุ ภาพของมนษุ ยม์ คี วามสมั พนั ธก์ นั เพราะการอยใู่ นสงิ่ แวดลอ้ ม
ที่ดีจะส่งผลให้สุขภาพร่างกายแข็งแรง ไม่เจ็บป่วยง่าย จิตใจแจ่มใส แต่การอยู่ใน อนยักา่ เงรคไีรยำานถคาิดมว่าจดะังสน่งผ้ี ลต่อชุมชนน้ี
สง่ิ แวดลอ้ มท่ีเสอ่ื มโทรมจะทำาให้เกดิ โรคภยั ต่าง ๆ จติ ใจเศรา้ หมอง ไม่สดชน่ื แจม่ ใส (ต ัวอย่าง•คำาตจอบาสกภาสพแภวดาล้อพมดแี ทำาวใหด้ ล้ อ ม ใ น ภ า พ
คง่านยใ)นนชัุมกชเนรมีสียุขภนาพคแขิด็งแวรง่าไจม่เจะ็บสป่ว่งยผลต่อชุมชนนี้
๑. ปัญหาสสง่ ิง่ผลแเสวยี ตด่อสลุข้อภามพกทายม่ีแลผีะสลุขภตาพ่อจติ สขุ ภาพ ๒. นักเอรียยนา่ ศงึกไรษาและรวบรวมข้อมูล
สง่ิ แวดล้อมกับสขุ ภาพ 143 เสกุข่ียภว(ากพตับัวปจอัญากยหห่าานสงัง่ิงคสแำืาอวตดเรลียอ้อนบมหทรส่ีมือีผภแลหาตลพ่อ่งแวดล้อมดี ทำาให้
การเครียนนรใู้ทน่หี ชลาุมกชหลนามยีสุขภาพแข็งแรง ไม่เจ็บป่วย
นักเรยี นคิดว่าการเผาถุงพลาสตกิ ส่งผลเสยี ต่อสง่ิ แวดล้อมอยา่ งไร
ท่ีดีจะสสงิ่ ่งแผวลดใลหอ้ ้สมุขกภบั าสพขุ รภ่าางพกขาอยงแ๑ปมัญขนอ็งหาษุแารสมขรย่ิง้อณงแม์สว ด์อคีดไีบลมวเนอ้ า่เ้นมมจสสม็บส่งรผรมปั ถลพ่วนกะยรนั ะงธท่าบก์ ยตนั อ่ จสเพขุิตภรใาาจพะอแกยจาา่ ่งมรไอรใยสใู่ นแสตงิ่่กแาวรดอลยอู้่ใมน งา่ ย)
สง่ิ แวดลอ้ มทเ่ี สือ่ มโทรมจะทาำ ใ๒หเ้ กเกิดโโรรคคระภบัยาดตา่ ง ๆ จติ ใจเศรา้ หมอง ไม่สดชืน่ แจ่มใส ๒. นักเรียนศึกษาและรวบรวมข้อมูล
ส่งผลเสยี ต่อสุขภาพกายและสุข๔๓ภทรา่าาำพงใกหจาห้ ยติ ามยีภจูมากติ โ้ารนคทภาัยนไโขร้เคจสบ็ ูง
เกี่ยวกับปัญหาส่ิงแวดล้อมที่มีผลต่อ
(เฉลย ๒ เพราะเพม่ิ แหล่งเพาะพันธ์เุ ชือ้ โรค แสล่ิงะแพวาดหละนอ้ ำามโรกคบั ขสยขุายภพาพันธม์ุ ากข1ึน้ 4) 3 สุขภาพ จากหนังสือเรียนหรือแหล่ง
การเรยี นรู้ทหี่ ลากหลาย

143 สุดยอดคู่มือครู

ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

สุดยอดคู่มือครู 4 ปญั หาสงิ่ แวดลอ้ มส่งผลกระทบต่อสุขภาพอยา่ งไร
๑ อารมณ์ดี

๒ เกิดโรคระบาด

พเิ ศษ

ep 2

ขนั้ คดิ วเิ คราะห์และสรปุ ความรู้ (Processing)
St

StSt
สมองจะเกิดการเรียนรู้ทันทีเม่ือประเมินได้ว่า เร่ืองท่ีกำ�ลังเรียนมีความหมายและสำ�คัญต่อการดำ�เนินชีวิต
ดังน้ัน ในการสอนควรให้ผู้เรียนคิดประเมินเพื่อสร้างความหมายของความรู้ในมิติคุณธรรม จริยธรรม และ
ค่านิยมหลกั ๑๒ ประการ

ผเู้ รยี นจะกระตอื รอื รน้ เมอ่ื รา่ งกายไดเ้ คลอ่ื นไหว มสี ว่ นรว่ มในกจิ กรรมการเรยี นรู้ ท�ำ ใหส้ มองพฒั นา มศี กั ยภาพ
ในการคดิ มากขึ้น สมองจะใช้การคดิ หาความสมั พันธ์ของสิ่งตา่ ง ๆ เพอ่ื เปรยี บเทยี บ จดั กลุ่ม และสรา้ งเปน็ หลักการ
ของตนเอง โดยใชแ้ ผนภาพมาชว่ ยจัดความคิดเหล่าน้ใี ห้เปน็ ระบบชดั เจน

A Appขั้นlyปiฏnิบgัตaิแnลdะสCรoุปnคsวtrAาuมpcรptขi้ันูl้หnyปgลiฏnังิบtgกhัตaิแeาnลรdะKสปCnรฏoุปonคิบwsวtัตrlาueมิcdรtiู้หnggลeังtกheารKปnฏoิบwัตleิ dge pplyAขinp้ันpgสlyื่อtขinhสั้นgeสา่ือรtChสแeาoลรmCแะoลนmmะ�านmu�เาunสเnสiนiนccaอaอttioion nSkiSllkill Sข้ันSปeรlะfเม-ขRินe้ันเพgป่ือueรเพllaะิ่มfเtมค-inุณRินgeคเพ่าg่ือuเพlaิ่มtคinุณgค่า
เสริมความรู้ ครูควรสอนเสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด ตัวชี้วัด 2asaeasnean eรpอบe2รรpอู้ าบเซรียู้อแนขลแานั้ ะลเคสซะิดรโลวียปุ กิเคนขครวแ้นั าาะมลคหระดิ ์ู้โลวกเิ คราะห์

การเคลื่อนไหวของร่างกาย เกิดจากการท�างานประสานกันของระบบอวัยวะ และสรปุ ความรู้

การเคล่ือนไหวขอไงดรแ้ ่กาง่ รกะบาบยป รเะกสาิดทจ ระาบกบกโคารรงทร่า�างหงราือนระปบรบะกสระาดนกู กแลันะขระอบงบรกะลา้บมบเนอ้ื วดัยงนวี้ ะ ๓. นักเรียนร่วมกันแสดงความคิดเห็น
ไดแ้ ก่ ระบบประสาท ระ บบโ๑ค.รรงะรบา่ บงหปรระือสราะทบ เบปก็นสร่ะวนดทกู ่ีค แวบลคะุมรสะั่งบงาบนกใหล้ก้าลม้าเมนเ้อืนื้ อดแงัลนะก้ี ระดูก
๑. ระบบประสา เกทดิ ก ๒าเรป.เค็นรละ่ือสบนบ่ไวหโนวคตรทางมี่ครต่าวอ้งงหบกราคือรรุมะสบบั่งกงราะนดูกใ หเป้ก็นลส่ว้านมทเี่ทน�าใื้อหแ้ร่าลงกะากยครงะรดูปรูก่า ง ๓เ.ก ่ียนวกักับเกราียรเคนลรื่อ่วนมไหกวตันามแหสลดักกงาคร วามคิดเห็น
เกิดการเคลื่อนไหวตามตชว่ ้อยงรกองารรับนา้� หนักตัว และบังคับร่างกายให้เกิดการเคลือ่ นไหว ททาา•งง ทเววกเทิทิ าร่ียยายงจาาววะศศปทิกาาฏสสยับบิตตตัารรกตศิ ์ไ์ โาาดดามร้อยสหยเตลตค่าอกั งรกบลไรา ์ค ่ือรโาำเดคถนลายไมอ่ื หตน ดไอวงัหนวตบี้ คามาำ ถหาลมัก ดกงั านร้ี
๒. ระบบโครงร ่างห๓ร.ือระรบะบบกลบ้ามกเนรอื้ะดเปู็นกส ่วเนปท็นห่ี อ่ สห่มุ้วกนรทะด่ีทกู แ�าลใะหม้ีกรา่ารงหดกหารยอื คคลงายรกูปลร้าม่าเนง้อื (ตัว อย่า•ง คำาเตรอาบจจะัดปวาฏงตบิ ำาตัแหติ นา่งขมอหงอลวัยกั วกะ ารเคลอื่ นไหว
ชว่ ยรองรับน้�าหนกั ตัว แทล�าะใหบ้เกงั ดิ คแบัรงรบา่ งั งคกับใาหย้รใะบหบ้เโกคิดรงกร่าางรหเรคอื รละอ่ืบบนกไรหะดวกู มกี ารเคลอื่ นไหวตามตอ้ งการ สใใหหม้้่ำากเ(ทเหลสตม้ามาัมวอางะเอ)วนสยื้อทิม่าไกยดงับ้คอากอศำาิจกตกาแอสรรรงบตมในทรจท่ีปไ์ัดุกฏดวสิบ่าอ้วัตงนยิตอแ่ายำาล่งาแงะไหรน่งของอวัยวะ
ท�าใหเ้๓กดิ. แระรบงบบังกคลบั ้าใมหเนร้ ะเข อ้ื สบอน้ งเบปกปเรโลมน็ะค้าอ่ืสมสเรารเทงน่วาไตร้ือนปอ้ ่ายททงงงัก�าหีห่กาใลรหรอ่ เา้้เคือหมอล็นเรมุ้นอ่ื ะอ้ืนกกบเไรรรหบะยี ะวดบก ดสูกแรมขลกู อะ้อะแงกตดจลล่อกูะา้ ะรมแมบัมเลนคีกะีกอ้ืวกาาลารรมาระยเรหดคสู้ใหูกกึดลท้โ เคหอื่กา� งรดินรางคนอืรไวโ่าหคดางมเยวลคคกตาลดิาย่ือาร แเนมกกลทรตะลี่ ง็มรอ้หา้ คี่ามรงงา�อื สกกเหนง่ัาาดผย้อืรตา่จน วัึง ๔. นักใเรหีย้เนหร่มวมากะัสนวมิเคกรับากะหิจ์เก่ียรวรกมับท ่ีปฏิบัติ และ
เมอ่ื เราตอ้ งการเคลเกอ่ื ดิ นกาไรหเควล สื่อนมไหอวงจะรบั ความรสู้ กึ เกดิ ความคดิ และมคี า� สง่ั ผา่ น ๔วตคก. ิทวัวาอายรนสใมยเาหมคคัศ่ากง้ำา่กิดลาแเเสบ่ืลสอรผตนน้มีายนรกมไอ์ ภรนหแเ)าะนลพวดร้วื้ตอาค่วสนาวไมรมาดุปมหก้อเคปลัิดนอ็นักกแวกผแิเานครรภงทรใาาพานงะทหุก์เสก่วี่ยนอวยก่าับง
เสน้ ประสาทไปยงั กลา้ มเนอ้ื เรยี บและกลา้ ๒ม.เนหลอ้ื กัลกาายรใเหคท้ล่ือา� นงาไนหโวดรา่ยงกการยเกรง็ หรอื หดตวั การเคลื่อควบคมุ ส่งั การให้กล้ามเนือ้ นไหวตามหลักการทาง
ของกล้ามเนื้อ ท�าให้เอ็นถ้า รกา่ งรกะายดขูกองขน้อกั เตรยี ่อน ไแม่เลคะยเกครลื่อะนดไูหกวโเคลยรงจะรส่า่งงผเลคตลอ่ รื่อา่ งนกทายี่ อรย่า่างงไกรบาา้ ยง จึง วิทยาศาสตร์ แล้วสรุปเป็นแผนภาพและกระดกู เกิดการเคลอื่ นไหว
เกดิ การเคล่อื นไหว หลักการเคลื่อนไหวท่ีมีความส�าคัญในการท�ากิจกรรมในชีวิตประจ�าวัน ได้แก ่ ตามตอ้ งการ
บงั คับให้ระบบโครงร่าง
การรบั แรง การใช้แรง และความสมดุล การเรยี นรูห้ ลักการเคล่ือนไหวที่ถกู ต้องและ มกี ารเคลอ่ื นไหว

๒น�า.ไปหปรละยักกุ ตก์ใาชแ้ รลเะคปฏลิบัตอื่ ิอนย่าไงตหอ่ วเนร่อื ง่า จงะกชว่ ายพยฒั นาการเคล่อื นไหวใหด้ ียง่ิ ขน้ึ ระบบปคระวสาาทมคิดบนกรระะบดบากลน้ามเนอ้ื
ตวั อยา่ งแผนภาพความคิด
ถ้ารา่ งกายของนักเรยี นไม่เคยเคล่ือนไหวเลย จะสง่ ผลต่อร่างกายอยา่ งไรบา้ ง
หลักการเคล่ือนไหวที่มีความส�าคัญในการท�ากิจกรรมในชีวิตประจ�าวัน ได้แก ่ แลคะวกบรคะุมดตตกสูกาวาามงั่เทิมรกกหเยตคดิาลา้อรลักศกใง่อืกาาหกนสรา้กราตไเครทหลรลาว์้างมอ่ื เนนไ้ือหว บังคับใหร้ ะบบโครงรา่ ง
การรบั แรง การใช้แรง และความสมดุล การเรียนรหู้ ลกั การเคลอ่ื นไหวทถ่ี ูกต้องและ มีการเคลือ่ นไหว
น�าไปประยุกตใ์ ชแ้ ละปฏิบัตอิ ย่างต่อเนอ่ื ง จะช่วยพฒั นาการเคลอ่ื นไหวใหด้ ีย่ิงขนึ้

หลกั การเคลอ่ื นไหวร่างกาย 43 ระบบประสาท ระบบกล้ามเน้อื

เสริมความรู้ ครูควรสอน ระบบโครงร่าง

กล้ามเนื้อในร่างกายมี ๓ ชนิด คือ กล้ามเน้ือลาย กล้ามเน้ือเรียบ และ ช่วยรองรบั น�้ำ หนักตัวทำาใหร้ า่ งกาตยกคางามรรปู หเคลบลักังกคือ่ กาบั รนารเคา่ รงไลกทห่อื านยาวไใหหงวเ้ กิด
กล้ามเนื้อหัวใจ กล้ามเนื้อที่มีความสำาคัญต่อการเคลื่อนไหวของร่างกาย คือ วิทยาศาสตร์
กล้ามเนื้อลาย ซึ่งยึดโครงร่างของร่างกายไว้และยึดติดกับกระดูกด้วยเอ็น
ส่วนกล้ามเน้ือเรียบจะพบท่ีอวัยวะภายในร่างกาย กล้ามเน้ือหัวใจพบท่ีหัวใจ
เทา่ นน้ั

หลกั การเคลือ่ นไหวรา่ งกาย 43

เสริมความรู้ ครูควรสอน ระบบโครงรา่ ง
43 สุดยอดคู่มือครู
กล้ามเน้ือในร่างกายมี ๓ ชนิด คือ กล้ามเน้ือลาย กล้ามเน้ือเรียบ และ
กล้ามเนื้อหัวใจ กล้ามเน้ือท่ีมีความสำาคัญต่อการเคลื่อนไหวของร่างกาย คือ ชว่ ยรองรบั นำ�้ หนกั ตวั บังคับรา่ งกายให้เกดิ
กล้ามเน้ือลาย ซึ่งยึดโครงร่างของร่างกายไว้และยึดติดกับกระดูกด้วยเอ็น
ส่วนกล้ามเน้ือเรียบจะพบท่ีอวัยวะภายในร่างกาย กล้ามเน้ือหัวใจพบท่ีหัวใจ ทำาให้ร่างกายคงรปู การเคล่ือนไหว

5 สุดยอดคู่มือครู

พิเศษ

ep 3

ข้ันปฏบิ ตั แิ ละสรปุ ความรูห้ ลงั การปฏิบตั ิ (Applying and Constructing the Knowledge)
St

StSt St
ทซ่ีAบั pซpขั้นlอ้ กyปนiาฏnขริบgัตนน้ึ aิแ�ำnลยdหะสง่ิ Cลรปoุปกัnฏคsกวtบิ rาuามตัcรรtเิiู้หทnปgลีส่ นัง็ tกhรปeา้ารรKงปnะขฏoจน้ึิบw�ำัตlไeจิ ปdะgปeเกฏดิ บิ คัตวิ าลมงชมA�ำือpนทpาำ�lญy ขiลnั้นกงgสมล่ือtาhสอื eายแรCเแกoปลm้ปะน็ นmัญ�าคuเnสหวiนcาาaอมtioทเnขำ�Sา้ใkใหilจl้สทมค่ี องงทตน่อขยซ้ันSปงอึ่ eรเดlระfเคมย-ี Rินกวeเพาวgื่อมา่uเพlรอaิ่มู้ทtงคiี่มคnุณgค์อี คยว่าาเู่ ดมมิรู้ เกิดความรู้
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก หรอื ปญั ญา

asean ep 3 ข้ันปฏบิ ัติ

A A 3 Sเไหชพดเเชไห่ลสวพอ่ืด้ต่รีลpกยวกือ่้ติมาีกยpเใขกากมลคาหเั้นรlใทกาามหปี่ลyวย�ำมหปร้รรไเาาปี่กยอืมงiรมสีฏห้มรnเใมไเสกวตงปารขุนีสิบแหรลาีปgใมอ่ิสงมลติาภ�บุขันตู้ยอราีปเท้วAด่ิเคงรมีิกไเหชชภราสระaบิแย�ใพรทดกูส้ี่ดมไรังพส่รีรีลpnลวชวาจระปเำ�ึกใ่ือู้ตนคิมรลี่ยมัีิทงdีพผชกยpสระิหีรขตวจเเกังาคส�าวน�า้ัรนยธปเ้ั่านีิทlใผกยิรลกคยาตมCเลyวแกรารง�หภิทปาร้ัในทธปา่็ยาาลวหนคกป่ีoยะiจกสาุป�ำแกมลฏงจา้ใิภรมรnไเเรโnศ็กือวมนงลกนพรลอรกากคสีาิบหลรึงะจาgชใมไเsสสรวต่งยศปาะขุันตู้พรนวกาคลtรจาไีป่วึทวงอะท่ิชคมิrปภท�ทยังaบิแนะยาอรยะเคทรuวด่วเรทเร��าทีาสnลกชลาทรมะท�ทแ่ีใบูบคกcกใ่ียะรมไังdพ�วยี่สระยกี��าวจาปเ�ำรธหtสขว่แีนบรวัลนยรตบกีทิใผชรวิรi�ติกCเนู้หจรงัารnร�้ง็หอา้ัูน้ขจธปา่ปันกรตยลค่้ำ�นoณอวสุปแกิgลงแจ�ติภกทา้ง็อัูกn้็ยจลวนปกะอะกค่านอรลกกกจาังใรแsกเราศรtัูลกกนปพรนลวกาtะึงกะรงชhากกสาrรยะรารตูคกปรuศไบ่้วอทวeะทารงามปททานcมยะร้นวตเ��บศาบร้งอาสบรสทtรีแ่บKบกใรiม�ี่ยกไ้นกปูต้หnรบธงหบข�สหวัานรnตมว�ิgลนิจสไฏักรตน้ง็อูร้จค่oป�าห่้�ำนาณอา้มังแตกุทิาสtัิบกันwลแงะเค่ยักรhาญกกกรา้พรุธทูกปัตeะลแางlงเายัใาญรeิ์ตพรศบร้ธอทๆิรจละKแใมdา้นปิ์บงรบสnทๆ่ีจะะgลแไฏกตราo�หามตี่eิะสะิบัลนwค่าา้้นตุสทัตะแงlเยัญeพธไ่้นิงสลใd์ิมตรผทๆจไ่ะงgแา้ชมัวี่ผลeะล่วตช้ชใะลตย้นหสี้ว่วใตน้ไ่ตสงดัดย้หรกมัวไผ่งน้แ็เะูดสดทม้รพชผ้ชลลไี่ดบง่ใ้ชะแีู้วดร่ลวมะไใผดูห�่วมตับดบยคดหกช้ะแแล้เย้น่มร�บสดีตว่้กรหบด๊กสก�ยใไีแง่รยส๊ไอ่็เะูดมหตีแพกผิเาหคด๊สpใวบครก้ชแ๊สร้อล่อยไห้ณAห�ะาาว่�ค๊สมบดพกาpะร�รยใ้อบร่มยนอบีตยก์บหะาษิ๊สpใจแีาัน้ร์บlบอใอ่ใอบหารแกเิาคyกมจวpรทก๊สจหศลนอ้ยอ์บบณยะาาีอซพาไบlะขาi�าทใบรงันหนศ�อดyกเิิษnมยจไงจกัน้ร์บบั้นบาา�อแางตีไนนขมi�ใทาสิหศลgลยองอnศรสดอีจ้นอ้ันนุทบะา�ไา่ะในกาิส�บไอมgยื่องกอดรสจจธไมไนทุรีตไtก�ใาสิซะ๊ิ์ื่อศอิสด้hดสจน้อมนธทุtไดบไุทhสeอกิ์�ธา้อดอมไ์รธe์ิาอิสด้รไกิ์ย้อCทุรกซ้อแCธไ่แายoไ์ิยดoลซงลซm่า่า์ะดะดงงนนmm์์ �า�าuuเเnสnสiนciนcaอaอtiatosienaoasn๒ ๒ enSรรanะk๒๑ะ ๑บSi e บlร.บlkp๑ .บอสi eคนรกเ๒กภแlรสบ.บื3lลแก๒รกตนภคเะp ผำกัาาาอพบืวร ลืบะอยรนคเกก๒ภแผำัวกัาานู้หอเนัาพววาบ ลรืบปบอใยกรธผอาำกัาาภนิหมเนัานธวยรีวาน ุ์เืรภฏอยปบรรใยซกธาีนู้หอเ นภสิมวราดนธยีานรพริียะ์ุบปใภกา่อฏ่าาำแระภยิมาาีนธนยี บนนสขแคัหงบตงรดเฏธบาพรคิใระบแซลาีั้๑นกบอ นแล่สาวบิำแSรดะติยนลาบขง่ะพั ิียะไบปบญงัแคัาหงบตาอ ส่หากะ้ันธำแผบภeนกครใายรามนล โ๑บกบรขแคัลหงลตรวลบปิาลา่ตlิธะนบแยบเาคง่นะดปุแัคเfลรไเั้๑นกญงักงาพวะลาฏมวุ่บม ิสย-ติหกปภลลบผนขคง่ักงะรยีกิดัิบยาปมภRญงับินาื่าวร อล สกรในฏกะ้นั๓าลภe่านะกาัตลแยายเารเามดปุโิบาคเรนโดบรพลยมงรพลปวะาลลิเlม ุ่gะยแทยเพากัตดปลปุผคคfังรู่ืียอสรแกิดเ่หาร กพะฏบuมุ่ม่ืวยี่-อ ิลู้วเปกติลใน่ฏผเคั๓งาลดิคริบะนาลพRlกาบินมื่วมบิุ่อ นโaงดบกใ่ฏลยม๓รวะิ่ตัมลเลวิe อาดเทาก บิกtัตรนัดบกพแูลสรมมแค่หาร าอิiเะ gแทข่ีกาnัติลตู้วเษุณบติู่ื่อมสรแ่ารายล กรน้ึยuนกนgบี่ิมลลู่้วเมุ่า่งเ่าาัค่คลรนนรหวพจlกริวลอะงดมมุ่่าาก aงาร่ักดิรแวะนกรามยิ่มทิอองดะแาก ขtักบใากและต้อษบมคใจอาiยกแึ้ขยนานnบมุ่นทบยบตษุณล่งายก่าั้ึยนนห น ่ีุgจ รล่วละงา่าัคานจะนกรราวลยะงทง่าบกใะนกราละ้อทใงจาบกละ้บอมุ่นทบยใงาบมุ่นทบย ่ีุง ีุ่
แลว้ รสู้ กึ ห�ยใจโลง่ จังเลย ทีด่ ดู แกส๊ ค�ร์บอนไดออกไซด์ ตวั รอะยบ่างบแภผนารยะภบใาบพนหคราย่าวใางจมก คาิดย
และค�ยแกส๊ ออกซเิ จนออกม�
ท�ำ ไมเวล�เร�ไปช�ยทะเล ไปเทย่ี วนำ้�ตก ก็เพร�ะบใรหิเวเ้ รณ�ไนดน้ัหม�ยอี ใจ�กยัง�ไศงลบ่ะรจิส๊ะทุ ธิ์
ควราะมบสบำาสคบื ัญพขนั อธงร์ุ ะบรบะหบาบยใไจห ลเวยี นโลกหาริตปฏริบะตั บติ บนหายใจ
หรือไปออกกำ�ลังก�ยในสวนส�ธ�รณะ ไม่มีแกส๊ พิษและมีต้นไม้ ชทสเชสชเทชจจคววี่าำรวี่วาำรชสรใยิตรว้ร าใยติร้หาิคญว่ะาใงรอหิญะใงนสม้อบรพยรว้ยาเนส้บรพ่าากส บตยะาใงเลูไ่มง่าากรบำตดนมภิบรบพลไู่ักงมงาคะรด้า่าภิงกรบสโาบับกงลัญาะยตตงถาย้ราำางวรภาโบนัใกงดข ยคะนตถายนวัาแงแวาำาอบนกใัญดรย าลยลอนงนาวงแแนาำใระะขก-นยรนลลแอางกา่ระะล-งางระแรผะบนบ๓๔๑ ๒ภห.... ใออสออทหาาชเยอายมมล่ียกพผ้พก๓ ๑๔ ๒กใูู่ใ่ีกาำ่ฝีาในนา้าอ่ืเรกเจ.สนุ่..ศป ๑๒.ลคด ทบป ำาใทอหอสออ มลดิบี่ย.ลแู่รทีฏ.ช เยอายวมอะ่มลี รจงหทอเิังลีม่พิบ้ผกวอสิกกกมูใใู่่กีำ่าาีฝเยรล่มีีฝตัณกอนนา้าุทพาอ่ืเากูกักมเูใ่นสุ่ิตุ่นีกรงศปยฝีาลธทดเบทษนมำา่อือมรนคมลเิ์ดิบุ่นคม่ียี่ลแูา่ีทรลยาดบปอ่ืวะอ ีกรจลงิเงั่ใูีย่ลตัน่ีมิดูแรฏวอนสิกกมะอ้รงเิฝีณลอิบททุวาอาูกกงักุ่นรร่ีงยัตณอธทเาษมักอมคติิ์รง่ีมทายษาม่อือวนี ก่ีม่ใูาัตนยาน ีกูใ่อ้ ทนง่ีที่
แลว้ รสู้ ึกห�ยใจโลง่ จังเลย ทดี่ ูดแก๊สค�ร์บอนไดออกไซด์
และค�ยแกส๊ ออกซิเจนออกม�
กิจกรรมพฒั นาการอา่ น
ให้เร�ไดห้ �ยใจยงั ไงล่ะจะ๊

นกักจิเรกยี รรนมอพา่ ฒันคนาา� กศาพั รอท่า์แนละความหมายของคา� ศพั ทต์ ่อไปนี้

คาำ ศพั ท์ นกั เรคยี นาำ ออา่่านนค�าศัพทแ์ ละความหมายของคควา� ศามพั ทห์ตมอ่ าไยปนี้
คำาศัพบทอ์ -ร-ิ สุด คาำ อ่าน แท้ ไม่มอี ะไรเจอื คปวนามหมาย
บริสทุ ธ์ิ
กสเผจิ มกา่ ่�าพรเสนั รมธมอุ์ พฒั นนกั บเสผาเมรกร่าสิา�่พียเาทุ สันรนธมธิ์อออุ์สเผ่าา่ะนา่น--หคพม�านั า่�ศ-สัพะทบเส-ผเะอ์แห่า---ลหรมพิ-มะอันสา�่คุด-สวะา-มเหหมอมาเเยสชข้ือมอสองาเปยคเแเสชน็ �าท้ือมศป้ สไอรมัพาเปกย่มทน็ตอี ป์ตะิ เไร่อสรกเมไตจปืออิ เปสนตนมาี้ อมตกา�ามหกน�าหดนด
คาำ ศัพท์ คำาอ่าน ความหมาย เจริญเติบโต และ อากาศบรสิ ทุ ธ์ิ
ทาำ ใหส้ ามารถดาำ รง- ผล๓ท.่เี กอผิดอขลกนึ้ทกเี่ าำ กลิดงั ขกนึ้าย
บรสิ ทุ ธ์ิ บอ-ริ-สุด ความส�าคญัแควขทาอม้ งสไรา�มคะม่บญั บขอี อกะงารไระรทบเ�าบจงกาอืานรปทภา�นางยานในภารย่าใงนกรา่ ยงกาย 1717 ชวี ติ อยูไ่ ด้ จสททติขุำำาางใภใหาจานร้รพสททจไะ่ารติดขุำาาำเบ ๔ ร่างใ้ตภใบงิง.หาจากแ หาสอในม้รรจพาชายมไปะา่ย่มผ้รดเบแู่ใกำ่าใใร่านจา้สเข้ตตบงิงสป ง็ทิ ากแห แมิดมท่ีจาราอจยปงยีม่ม่ มแกใีฝใูกจสขตุน่ เ็ง ิมค แ่อืวรตนัง ้อง

เผา่ พันธ์ุ เผ่า-พนั ๒ ค๒ วา.ม สโเน�าปลเเ๒ คัชสกญัห็น•๒้ือ ม ขเติคสอ.อ ร ารเง วเตนโแีปยรยปละาะ่ัอกล็นหน็•บบมนก ปะบเติคบรรการรรร วแีู้รารยสกะ่ะรวาลด่วบทตบมืบนมะ�ามำาิบรบงพรรเราสรู้กกสะ่นวหง่วนัมบบืภันัชมนมาอาบธพีวยย กกตสหดุ ์ิใตันใัันรนานารังธจจมระย สา่นดุ ์ุึง ปกบงใมรตกรงัจ้ีา�ะบสาคีนุห ้ปอบยม้ีิ่ไนวงงบสคี หดาดทิ่ไวงมลหูแาท่ีเมสลเล1ขี่เวสเ7าำรขว้ยีาาคำัก้ยีาคในญษัในญัจจ-า-
สมา�่ เสมอ สะ-หม่�า-สะ-เหมอ

ผลทีเ่ กิดข้นึ
ทำาให้ระบบหายใจ

๒ ๒ .ตอต นเยา่อปมา่ักกน็•งป าเถคกอรตรรราู่กยาวตีดงยมะ่าวากิแำงบปามนธิาถลรกยบี รรูกะงตเแรู้ส่พวมวชิแข่วิธบืลีีปวอื่มง็มี แะพิเตใรกกพมรหะนัจงปี่ือันันส้ส ธึงใรม ิทหาสะด์ุ ตีสมรสธส้ รังขุ้อะิทิภาานภุปมบงธราา้ีิภดาถพบสพราทูแิ่ไถท พงสหาำทล่ีด ทง่สงลำาีรผี่ง่างเเัผกนาขลวนล้ษียไาใไใดหใดนหา ้้จ ้้- ทำางานไดต้ ามปกติ
รา่โลงกหาติ ย แแลขะ็งรแะรบงบ มหีสาุขยภใจาพ มทคี ่ดีวาี มสาำ คญั สขุ ภาพรา่ งกายแข็งแรง
จติ ใจรา่ เริงแจม่ ใส

17 สุดยอดคู่มือครู

ต่อการดำารงชีวิตจึงต้องดูแลรักษา 17 สุดยอดคู่มือครู
อย่างถูกวิธี เพือ่ ใหส้ ามารถทำางานได้
สุดยอดคู่มือครู 6 ตามปกติและมปี ระสทิ ธภิ าพ ส่งผลให้

ร่างกายแข็งแรง มีสขุ ภาพทด่ี ี

พิเศษ

Step 4

ขน้ั สือ่ สารและน�ำเสนอ (Applying the Communication Skill)

Cรรoสุปnอคsนวtrาuมcรtiู้หngลคด หังtวา้รกhานือeามสภรKสปอ่ืากกnำ�ฏอษoาาเิเิบwารรรลัต็จถlส็กeกขิ่าื่อdทรอยgสระงทeาอบตอรนวนแดนิกตลคผสกัวะเู้วช์ารผนาี้วรียเู้มำนั�ดรนเร้ทีียจสู้ นำ�ะนคใเกAหอวก็จาเิด้ผpะปมคเู้ไpร็นคดวียlิดาพ้กyนมาฒัขiไnคภรั้นดนgสวาส้แาาครื่อลtทม้าภhสกักงรeามู เอษู้สรปิใCาแึกจะลoลรดย่ีmเมะโ้ากนนmดณนดิ�าคuยเเแ์เวnสทใชราiชนคcิงงม้ภaอบโบรtนาiนัวู้aoษโsกทeดnลaาnไัศายSดลนีดkแ้อiใe้วคlสรจlยpยตอดท่าิซบ3งีจ่งึง่ถระดกู้อึสงี ันคารเเม้าแวซงาลื่อียสมะผนขแรกสู้อแลั้นรSนัาลข่ืะนคปมสะ้นัeผ์รชโรถาลปlะ่ืลนุปf้าเรกฏมง-ชนคถิบRาินวอำ�ในัตeาเนเบพมิตgสก่ืผอรน่อuู้าลเๆอพlรaงโสิ่มาไดt่ืคอปนiยnุณสขใgาชอครค้ ง่าหอตรมนือพปชิวัญเ่ืนตญชอมรา์St St
หลังการปฏบิ ตั ิ
ในกลุ่มมีสัมพันธภาพที่ดีต่อกัน มีความร่วมแรงร่วมใจกัน รู้จัก
๑๘. นักเรียนร่วมกันสรุปสิ่งท่ีเข้าใจ น้าท่ี และมีความสามัคคีกันท�างาน จะท�าให้การท�างานกลุ่ม Appข้ันlyปiฏnิบgัตaิแnลdะสCรoุปnคsวtrาuมcรtiู้หngลังtกheารKปnฏoิบwัตleิ dge
Applyขinั้นgสื่อthสeารCแoลmะนm�าuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า

จและมปี ระสทิ ธภิ าพ เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด ep 3aseanเปน็ ความรรู้ ่วมกัน ดังนี้รอบรู้อาเซียนและโลก

ขัน้ ปฏิบัติ
แห•ลล ะังสกราุปกรปควาฏาบิ มรัตรสิู้ รา้ งและรกั ษาสมั พนั ธภาพ
ถ้าสมาชิกในกลุ่มมีสัมพันธภาพที่ดีต่อกัน มีความร่วมแรงร่วมใจกัน รู้จัก

wรwสwรา้ .งnสoัมvพabันiธzภz.าcพoทmี่ด/กีNับoปรผัvบระผaู้อสิดAบนื่ ชคอ cวบาeมใส/นา�Rหเรนe็จ้าแlทaลี่ ะtแมiลีปoะรnะมสีคsทิ วhธาภิ iมาpสพ/ามsัคtiคlีกl.ันhทt�าmงาน จะท�าให้การท�างานกลุ่ม ๑๘. นเปักน็ เครกวียามนับรรูร้่วผว่ มมู้กกอัันนื่ นสดรงั นุเป้ีปสิ่ง็นท่ีเขส้าใ่ิงจ สำาคัญท่ีจะทำาให้
สามารถดำารงชีวิ• การสรา้ งและรกั ษาสมั พนั ธภาพ
ทักษะการสรา้ งสมั พนั ธภาพที่ดีกับผอู้ ่นื กั ตอยู่ร่วม กั บผู้อ่ืน
http://www.novabizz.com/NovaAce/Relationship/still.htm บผู้อ่ืนเป็นสิ่งสำาคัญที่จะทำาให้
สไดาอ้มยาไา่รงดถมดคี ้อำาวรายงมชส่าีวุขงิตอมยคีู่ร่ววมกาับมผู้สอื่นขุ
หาร ๔ พรหมวหิ าร ๔
ระมกทารา งดพังรนะี้ พทุ ธศาสนาเ พอ่ื กห๑มาล.ี ร๔กั เ อธปมรรตยระตมการู่ทา ราว่ งคดพมอืังรน ะก้ีคพวทุนั าธมศใราักนสในคสารเ ่งัพมอื่คีนก้า� ใามจรอ ปอยรรู่ยาว่รมถา่ กนงนัาสใใหนผ้นัสอู้งั ตคน่ื มมสิอคี ยวขุ า่างม สสนั ุขตสิ ขุ
ตตา คือ ความรักใคร่ มีน�้า๒๓ใ.จ. กม รทุปุณติ ราา ารคคถืออื นคคววาาามมใรสหู้สงสึก้ผายรนิ อู้อดยี ืน่าเกมชอื่ม่วเหยีค็นผผูอ้วู้อนื่ าืน่ใหมได้พด้ส้นีจุขากความทุกข์ St Step 4ep 4
ณา คอื ความสงสารอ ยาก๔ช. ว่ อุเยบกผขา้อู คนื่ ือ ใคหวาพ้มเป้นน็ กจลาางก ไมคล่ า�วเอาียมงไปทข้ากุ งใขดข์ ้างหนง่ึ ขน้ั สอ่ื สารและนา� เสนอ
ตา คอื ความรู้สึกยนิ กดจิ ก ีรเรมมพอื่ ัฒเนห�กน็ �รผอ่�อู้น นื่ ได้ดี
๑๙. เนกักี่ยเรวียกนับรก่วามรกแันสขเดสน้ังนบอสทแอื่ บนสาะทเาพสร่ิมมแเมตลุิตมะิ นา� เสนอ

๑๙ใขหอ.้ม งากกนลยุ่มัิ่งกขเพน้ึเื่อรนีย เนพ่ือรขย่วามยคกวาันมรเู้ สนอแนะเพิ่มเติม

บกขา คือ ความเปน็ กลางค ไำาศมพั ท่ลน์ า�ักเเรอยี นียอ่างนไคปา� ศคขัพาำ ทอ้าา่์แงนลใะคดวาขมห้ามงาหยขนองคง่ึ า� ศัพคทวต์ามอ่ ไหปมนาี้ย เกี่ยวกับการแสดงบทบาทสมมุติ
ของกลุ่มเพื่อน เพ่ือขยายความรู้
ปัจจยั ปดั -ไจ เหตอุ ันเป็นทางให้เกดิ ผล หนทาง

ก�รอ่�น สุภาพ ส-ุ พาบ เรยี บร้อย ออ่ นโยน ใหม้ ากยิ่งข้ึน
อาทร อา-ทอน ความเอื้อเฟอ้ื ความเอาใจใส่

ความห่วงใย

รยี นอ่านค�าศพั ท์และความหมายของค�าศัพทต์ ่อไปนี้

คาำ อา่ น ความหมายการสร้างและรกั ษาสมั พนั ธภาพกบั ผู้อน่ื 27

ปัด-ไจ ข้อสอบเเนห้นตสมอุ รรนั ถนเะป็นทางใหเ้ กดิ ผล หนทาง

สุ-พาบ ๑ขอ้ ใคดวมาีคมวเอามื้อเสฟเาำรื้อคียเญั ผบื่อตแอ่รผกอ้ ่ารยท ำาองา่อนกนลโ่มุ ยใหนป้ ระสบความสำาเร็จมากท่ีสดุ

อา-ทอน ๒ คคควววาาามมมรอกบัดลผา้ทหดิคคนาชญววอาาบมมเหอว่ ้ืองเใฟยอื้ ความเอาใจใส่

(เฉลย ๒ เพราะการท่ีสมาชิกในกลุ่มมคี วามรบั ผิดชอบต่อหนา้ ทที่ ี่ได้รบั มอบหมาย

ทำางานในสว่ นของตนเองได้สาำ เร็จ จะส่งผลให้การทาำ งานกลุ่มประสบความสาำ เรจ็ ดว้ ย)

27 สุดยอดคู่มือครู

การสร้างและรกั ษาสมั พนั ธภาพกับผอู้ นื่ 27 7 สุดยอดคู่มือครู

พเิ ศษ

ep 5

ขนั้ ประเมนิ เพอื่ เพม่ิ คุณคา่ บริการสงั คมและจติ สาธารณะ (Self-Regulating)
St
St St
เม่ือสมองของผู้เรียนได้รับการเสริมแรงเชิงบวกอย่างสมํ่าเสมอจากสิ่งที่ทำ� จะกระตุ้นให้คิดสร้างสรรค์
สิ่งทเี่ ปน็ ประโยชน์เพ่ิมข้ึนอีก หลอ่ หลอมเป็นนิสัยแหง่ การคิดการกระท�ำ ในตัวผูเ้ รียน สามารถขยายผลไปสู่สงั คมได้
ตามมาตรฐานสากลและวิสัยทศั น์ในศตวรรษท่ี ๒๑

A A Sppข้ันlyปiฏnิบgัตaิแnลdะสCรoุปnคsวtrาuมcรAtiู้หnpgลpข้ันlังytปกhiฏneาิบgัรตKaิแปnลnฏdะoสCิบwรoุปัตnlคesิวtdrาuมgcรteiู้หngลังtกheารKปnฏoิบwัตleิ dge pplyAขin้ันpgpสl่ือytขihสn้ันegาสื่รอtChสแeoาลรmCแะoลนmmะน�าmu�าเuเnสnสiiนนccaอaอtitoinoSnkilSl kill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเขพg้ันื่อuเปพlae่ิมรtคliะnุณfเมg-คRิน่าeเพgื่อuเพla่ิมtคinุณgค่า
เสริมความรู้ ครูควรสอน เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด ตัวชี้วัด 5aseaan๘sea.neรนวpอ่ิงักบ5มeรเรรู้อ�pอียราขเ�นบซนั้ธียรปรอน่วแรู้อนและมบะลเามใรจกะนติกิินขโเันลซาเสโั้นพรกาจรียสธ่อืปัดังางเนครพแเรกมณรม่ิและิจบีะยคะลเณุกมนรจะครติิกนิหา่โรลาเสรมพรกือาแสธชอื่ ขงัาุมเ่งครพชขมณม่ิันนะคุณค่า

องแต่งกายให้เหมาะสม ผังสรุปสาระสาำ คัญ ๘เพ.่ือนสรัก้�งเเรสียริมนสรุข่วภม�พกร่ัน�งจก�ัดยกใหิจ้ กรรมแข่งขัน
อเล่นกีฬาเพื่อให้กระชับ สขมอบงวูรแณิ่ตง่์แลมขะง็�สแรัปรง�ดธแ�ลหอว้์ไนบวัน้ ใทเนพกึ ่ืสอโถพริตัฒงิเวเนลร��ียนหรือชุมชน
การทดสอบและสร้างเสริมสมรรถภาพ ก�รวเ่ิงพให่ื้ดอีขส้นึ ร้�งเสริมสุขภ�พร่�งก�ยให้
ผงั สรปุ สาระสำาคญั ทางกายเพอื่ สุขภาพ
สมบรู ณ์แข็งแรง แลว้ บนั ทึกสถิตเิ วล�
การทกสขอุขาดงภรรทาสา่ พงดอกทสาเบยอปาใ็บนแนงกสดลกาม้ารนาะรตตยรสร่าถวเงรจภ พๆส้าาองอื่พบเสทคสาวขุ งรามภกิมสาาายสมพเมาพรื่ถรอ รถภากตสุขพา่ารภงส าๆพร้า เงเปพเส็นื่อรกใิมหารส้รปม่าฏงริบกรัตถาิตยภนมาหพีครวทือาาทมงํากสกามิจยกบเรูรพรณมื่อ ์ ของแต่ละสัปด�ห์ไว้ เพ่ือพัฒน�
สเอป็บนกสามรรตรรถวจภสาอพบทคาวงาอรคองะงมวกคคบาม์สป์ปาบรแรไายะขะหกม็กงเลอแอาบพเรบวรขงขี ยขอื่ ถออองนงสงโรกมล่าลรงหรก้าิ ตถมาภยแเนา ลพ้ืคอะ ทวรสกคาาะมงวุขาบกาอมารบภดยอหทส า่อนไาพดรนยข้แตอใ้ า กัจวงงเ ่ ปเ ส็นรกิ มาแเกสรขสพิรจ็งปา้ื่อมแกงสฏเรรสุขรงรริบภมิรมาสัตสถพมริตรภ้เราปนถงา็นภเหพกสาพิจรรทกทิ มือารสงารทกมมงาทํารยกากใรงนถากิจดภาย้ากยนาทเตพรี่ปพ่ารทงฏ ามๆื่ิบองัตกิเพา ื่ยอ ก�รวงิ่ ให้ดขี ึน้
การทด
สุขภาพ 139 สุดยอดคู่มือครู
พททาค์ตงภวอ่ ามู ไมฐิปาหนนขม้ีแอออรคคาลยงะงงดววคคราูงบาาม่าม์ป์ปมบงอรแรกไดะขะหากท็กงยลอนแอใบขเรบนวอขงขีดยขงออก้าองนงนลสงโร้ากมตล่ามลรา่งหเรงก้นาิตถ มาอ้ืๆภยแเนา ลพ้ืคอะ ทวรคาาะมงวแกแวคบกสขกิ่งาอลลรวอขุิรจะา้งมาาบะงภดมกรบมยรยาะเอรีบา่อนหะพทบงร ไมด้ือบ่ อกกมเนไืาอแทปหาลทดลขนนยยนา็ ขะยเ้าดใขกพ้แกตงในอใอสจิื่อจทาดกงกัรจอวทงี่ถกทา้รดบ ่ นนลํารสสงัตดม้าอามม่าทนบงเเรตี่ขนค พๆรอรื้อว่ือถงวาทรจมภะดสอบาอสดพบบอตแทไทบคกเสนหข่าพควขาลิรงจาอวเง็ งวมกา้่ืงาอแยีกมสง านสาแยเรๆโมรสขเลุขงา็พงหรรร แภื่ติถอมิรเมงาพส สพม่ือรรใ้เราหปถง็น้รภเก่สาาพฝฝใอโเนริจงปรหดะง่งัึึกกน็ทบกก้เิกยคมหคครบ้มก์ามปะวรวาหตยาสาางารรามัวมะยะระกยสแเมอมคอวกใตมมดา่ลอจวอทะกร าทยนบเบปนพีับคนตาคใรขลาเอ่ื ขันวพุงนามอใวถ อยไศหกงอเดดงเพร้แราทา ้รภเา่าล่่ือาหช้าะ้างม ะยงใน่กบนยาาวหก ารบนืวสทัยย้ราตพแงิ่ไกอ่าใยเหี่ลปหมม้งชยา่ ลกก้ทะยตา่ง(ฏเงาอลาบัวกว สยะา้าอๆีิยาบ มมยๆูรกรนงเ่ําืด ัหตนลกเโณสหรกอื้ลดําิเมอืยมหลไพเอุ่านดัดิขตั ์ง ในิกมแ่ืยอเหเชัลานรญ ่นยะว็) ่
อมจงสสมอาอืมบ าเครถรอื่ งแแกวใกสขช่ิงลลรอขุิ้ รจเะ้างคะงภมกรบยรราะเรี่อืบา่นะพบงงรไม้อืบช กกมเืว่อแปหาลยทลขยนา็ ะยเ้าดใกพกงในสจิื่อจทาดกรอที่ถท้ารดบนนํารสสงัตดมอามา่ทนบงเรต่ีขค พๆรอรวื่อถงวาทรจมภะดสอบาอสดพบบอทไทบคนหกงงลขดคาเทกกควขลอออุลลึงวกาาแาตงขงาาอ้า่เวน-งรรมแมขัว้อวนมกกทกงารปขนอรเ่ัียงานงีดฬมสาา้ดหารยบว้ืองนสาทัอ้บเาหเแ๓ยีบเปอดยนปโมปนมข็นตบ่ีย๐ขเล็น้าือรัวาวอร ็พง ุแหปงเทะงรพวสแสลสกยรําิื่ติถนาํออ่ืาํะะลไมะรหหกทดาจา้รรงรลทดมํา้โบัับร า้ด ีสเ ผนมผถแเอยหู้พอ้ืเ้ชูลภบนกญหาื่อะคา้อืายนทิงวรพวต ้าัดอดาแ้นททมอลคสแ้ออาะกวอขงอ่ผงกนาบนกชู้มําสาตาลแยมัวยังขอขรกต็งาอรยาแาถงยุ รม๑รนเฝฝโใอภแงป๑หดผะาแลงงั่ึึกก น็พบลป้เละกยคหคคีะรบม้ ก์มปะววหตยาาาารามวัมะะระยสแเอคอวกใตปคเมมด่ลอจปวอีภลระก ็าทนนะบ่อเมูบปนพบัโกงิตนตยคแขลาาา้เอฝดเ่ืชคพขรันพวนุามันกึอนใทลอื่ท อยคไพศหใ่วํ์ขงาอาเดวห้ืนงเวในพอร้แารทก้ห า่อ ้รมโงนเา่ลล่ื่รองา้หชกกแา้ะองาค้ไ ะขางลในน่มวกบยา รง็วหแ รเ้กา รแนาสรบูปนืวลมยัา่ย้รรอื้ราตแะงงิ่เไงก้ทาอ่นกาสัวใยแเหงลาํหวม้งชารื้ยอลเงย ี้าสลากะกแ้ะยต่างนแคร(ขเเงาอลาขไิสมวัวก็วงดสยะ็งารา้สอแโ้มีแยา ิมมมดยมๆรอรกรบนยรงงดเํา่ืด คุหไนรล ทกเโมเถลสหนรคอื้ลดเ่ําภิกหขมอืยลมหภนาลไอ่ืเออพุ่นอื่างดัดิขตังพนกยท ในิลงกมแไาเา่หา้หงเชยมัลานรวกญ เเ่นยะไนว็ชา)ดยน่อื้่ ้
ของแรงบีบมือและกล้ามเน้อื ตน้ แขน ฝกึ กคารวทาดมสอแบขแลง็ ะแสรรา้งงแเสรลมิ ะสคมรวราถมภาอพดทาทงกนายขเพอื่องสกุขภลาา้พมเน1อ้ื 3 9

ลุก-นั่ง ๓๐ วินาที เพ่ือวัดความแข็งแรงและ เพอ่ื ใหก้ ลา้ มเนอ้ื ทาํ งานไดโ้ ดยไมเ่ หนอื่ ยงา่ ย เชน่
ความอดทนของกล้ามเนือ้ หนา้ ท้อง
ดันพื้น นอนรูปตวั ว ี
ดึงขอ้ ราวเดีย่ ว สําหรบั ผ้ชู าย
งอแขนหอ้ ยตัว สําหรบั ผ้หู ญิง และผชู้ ายอาย ุ ๑๑ ปี ประโยชน์ของการสร้างเสริมสมรรถภาพทางกาย
งอตัวขา้ งหนา้ เพ่ือทดสอบความอ่อนตัวของ เป็นการทําให้กล้ามเนื้อแข็งแรง เคล่ือนไหวได้
กล้ามเนอ้ื คลอ่ งแคล่ววอ่ งไว รา่ งกายแข็งแรง
การปรับปรุงสมรรถภาพทางกายตามผล มภี มู ิตา้ นทานโรค และสร้างเสริมบุคลกิ ภาพ

การทดสอบ ทําได้โดยการออกกําลังกายและ
เล่นกีฬาเป็นประจํา และทดสอบสมรรถภาพ
ทางกายเป็นระยะ

การทดสอบและสร้างเสรมิ สมรรถภาพทางกายเพ่ือสขุ ภาพ 139

สุดยอดคู่มือครู 8

พเิ ศษ

ค�ำช้ีแจงในการใช้หนังสือเรียน

ท่ีได้รับการออกแบบให้สอดคล้องกับการเรียนรู้ของสมอง

หนังสือเรียน รายวิชาพื้นฐาน สุขศึกษาและพลศึกษา ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๖ กลุ่มสาระการเรียนรู้สุขศึกษาและพลศึกษา
เล่มนี้ ได้จัดทำ�ขึ้นตามมาตรฐานการเรียนรู้ ตัวชี้วัด และสาระการเรียนรู้แกนกลางของหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน
พุทธศักราช ๒๕๕๑ โดยมีเนื้อหา กิจกรรม และคำ�ถามที่เหมาะสมกับพัฒนาการของผู้เรียน กระตุ้นกระบวนการคิดวิเคราะห์
ให้กับผู้เรียน ซึ่งสอดคล้องกับการเรียนรู้ของสมอง (Brain Based Learning)

ห ่นวยการเรยี น
รทู้ ่ี

ตวั ชวี้ ดั ความสำาคญั ของระบบ
เปน็ เป้าหมายในการพัฒนา การทาำ งานภายในร่างกาย
ผู้เรียน ท่ีผู้เรียนจะได้รับและ
ปฏิบัตไิ ดใ้ นหนว่ ยการเรียนรู้นี้ ตวั ชว้ี ดั

ผังสาระการเรียนรู้ ๑. อธิบายความส�าคัญของระบบสืบพันธุ์ ระบบไหลเวียนโลหิต และระบบหายใจ ท่ีมีผลต่อสุขภาพ
เป็นหัวข้อทผ่ี ู้เรยี นจะได้เรียน การเจริญเตบิ โต และพัฒนาการ (พ ๑.๑ ป.๖/๑)
ในหนว่ ยการเรยี นรู้นี้
๒. อธิบายวิธีดูแลรักษาระบบสืบพันธุ์ ระบบไหลเวียนโลหิต และระบบหายใจให้ท�างานตามปกติ
สาระสำ� คญั (พ ๑.๑ ป.๖/๒)
เป็นความรูส้ �ำคญั ท่ีเปน็
ความเขา้ ใจที่คงทน ผังสาระการเรียนรู้
ทผ่ี เู้ รยี นจะได้รับ
ระบบสืบพนั ธ์ุ ความสาำ คัญของ ระบบหายใจ
ระบบการทำางาน
ภายในรา่ งกาย

ความสา� คญั ของ ระบบไหลเวยี นโลหิต ความส�าคัญ
ระบบสบื พันธ์ุ ของระบบหายใจ
องค์ประกอบของ ความสา� คัญของ องคป์ ระกอบของ
ระบบสบื พนั ธ์ุ ระบบไหลเวียนโลหิต ระบบหายใจ
องคป์ ระกอบของ การทา� งานของ
การทา� งานของระบบสบื พนั ธุ์ ระบบไหลเวยี นโลหติ ระบบหายใจ
การทา� งานของ วิธกี ารดแู ลรกั ษา
วิธีการดูแลรกั ษา ระบบไหลเวยี นโลหิต ระบบหายใจ
ระบบสบื พันธุ์ วธิ กี ารดแู ลรักษา ให้ท�างานตามปกติ
ให้ทา� งานตามปกติ ระบบไหลเวยี นโลหติ
ให้ทา� งานตามปกติ

สาระสาำ คัญ

ระบบสบื พนั ธ์ุ ระบบไหลเวยี นโลหิต และระบบหายใจ มีความส�าคญั ตอ่ การดา� รงชวี ิต จงึ ต้องดูแลรักษา
อย่างถกู วิธี เพ่อื ให้สามารถท�างานได้ตามปกตแิ ละมีประสทิ ธภิ าพ สง่ ผลให้รา่ งกายแขง็ แรง มีสุขภาพท่ีดี

9 สุดยอดคู่มือครู

พเิ ศษ

จดุ ประกายความคดิ ประกายความคิด
เป็นค�ำถามทกี่ ระต้นุ ความคิด ครอบครัวของนอ้ ยหนา่
ให้ผู้เรียนฝึกใช้ความคิด
ส ร ้ า ง ส ร ร ค ์ เ ก่ี ย ว กั บ เ รื่ อ ง ตา ยาย ปู่ ย่า
ท่ีจะเรียน
แม่ พอ่
เน้ือหา
ครบตามตัวช้ีวัดและตรงตาม พ่ีสาว น้อยหน่า นอ้ งชาย
หลักสูตรแกนกลาง
การศึกษาขั้นพื้นฐาน ในครอบครัวของนักเรียนมีสมาชิกทั้งหมดกี่คน
พุทธศักราช ๒๕๕๑ นักเรียนเป็นลูกคนที่เท่าไร และในอนาคตสมาชิก
เหมาะสมกบั ระดับช้นั
ของผ้เู รียน ในครอบครัวจะเพิ่มขึ้นหรือไม่ เพราะอะไร

๑. ระบบสบื พันธ์ุ

นักเรยี นรูห้ รือไมว่ า่ ระบบสบื พันธ์ุมคี วามสำาคญั อยา่ งไร
ร่างกายของเรามีระบบอวัยวะหลายระบบที่ท�างานประสานกันเพ่ือให้ร่างกาย

เจริญเติบโตและด�ารงชีวิตได้ตามปกติ ซึ่งระบบสืบพันธ์ุเป็นระบบอวัยวะหนึ่งที่มี
ความส�าคัญตอ่ การดา� รงชวี ิตและการสบื เผ่าพนั ธขุ์ องมนุษย์
๑.๑ ความสำาคัญของระบบสบื พันธุ์

ระบบสืบพันธุ์ ท�าให้มนุษย์สามารถด�ารงชีวิตตามเพศของตนเอง
ได้อย่างปกติ และสามารถสืบพันธ์ุเพื่อให้เกิดลูกหลานส�าหรับด�ารงเผ่าพันธ์ุของตน
ใหค้ งอยู่ต่อไป

6 สขุ ศึกษาและพลศึกษา ป.๖

สุดยอดคู่มือครู 10

พเิ ศษ

ถังขยะท่ัวไป ถงั ขยะย่อยสลายได้ ถังขยะรไี ซเคลิ ถังขยะมีพิษ

• ถังขยะสีน้ําเงิน รองรับขยะทั่วไปท่ีเป็นขยะย่อยสลายไม่ได ้ อนรุ กั ษ์ส่ิงแวดลอ้ ม
ไม่เป็นพิษ และไม่คุ้มค่ากับการรีไซเคิล (Recycle) ซึ่งหมายถึง การน�าวัสดุที่ก�าลัง เปน็ หวั ขอ้ ความรใู้ นการ
จะเป็นขยะมาแปรสภาพให้มีประโยชน์อีกคร้ัง เช่น พลาสติกห่อลูกอม ซองบะหม่ี- ปลูกฝังจติ ส�ำนึกของผเู้ รยี น
กง่ึ ส�าเรจ็ รปู ถุงพลาสตกิ โฟม และฟอยล์ ทีเ่ ปือ้ นอาหาร ใหร้ จู้ ักอนุรกั ษ์รกั ษา
• ถังขยะสีเขียว รองรับขยะเศษอาหารท่ีเป็นขยะที่เน่าเสียและ สิง่ แวดล้อม
ย่อยสลายไดเ้ ร็ว สามารถนา� มาหมกั ท�าปยุ๋ ได ้ เชน่ ผกั ผลไม้ เศษอาหาร ใบไม้
• ถังขยะสีเหลือง รองรับขยะรีไซเคิลที่สามารถน�าวัสดุมารีไซเคิล จดุ ประกายความรู้
หรือขายได ้ เชน่ แกว้ กระดาษ พลาสติก โลหะ เป็นหัวข้อค�ำถามกระตุน้
• ถังขยะสีแดง รองรับขยะอันตรายที่เป็นอันตรายต่อสิ่งมีชีวิตและ ให้ผู้เรียนได้ฝึกคดิ
ส่งิ แวดลอ้ ม เชน่ หลอดฟลูออเรสเซนต ์ ขวดยา ถา่ นไฟฉาย กระปอ๋ งสสี เปรย์ พร้อมกับมคี �ำตอบให้

สิ่งแวดล้อมไม่ว่าจะดีหรือไม่ดี ล้วนส่งผลกระทบต่อสุขภาพของทุกคน
การแก้ไขปัญหาภาวะโลกร้อนจึงเป็นสิ่งท่ีทุกคนควรร่วมมือกัน เพ่ือให้มีสุขภาพท่ีดี
ท้งั รา่ งกายและจิตใจ

ขยะมพี ษิ เชน่ ถา่ นไฟฉาย แบตเตอรโี่ ทรศพั ทเ์ คลอื่ นท ี่ กระปอ๋ งยาฆา่ แมลง
หลอดไฟฟ้า ขวดสารทา� ความสะอาด ไมค่ วรเผาท�าลาย ฝงั หรือท้ิงลงในแม่น�้า
เพราะจะท�าให้เกิดมลพิษ จึงควรคัดแยกขยะและน�าไปทิ้งในถังขยะสีแดง
หรอื สถานท่ที ่ีหน่วยงานราชการจัดไวใ้ ห้

จดุ ประกายความรู้

วนั สิ่งแวดลอ้ มโลกตรงกบั วนั ใด?
คาํ ตอบ วนั สง่ิ แวดลอ้ มโลกตรงกบั วนั ที ่ ๕ มิถุนายนของทกุ ปี

148 สขุ ศึกษาและพลศกึ ษา ป.๖

11 สุดยอดคู่มือครู

พิเศษ

๑.๒ ปญั หาภาวะโลกร้อน (Global Warming)

การปลอ่ ยแก๊สคาร์บอนไดออกไซดจ์ ากท่อไอเสยี รถยนต์ อาชีพนา่ รู้
ทา� ใหเ้ กดิ ปญั หาภาวะโลกรอ้ น
เปน็ หวั ขอ้ ความรใู้ นดา้ นอาชพี
ปัญหาภาวะโลกร้อน เป็นปัญหาสิ่งแวดล้อมท่ีมีความสำาคัญระดับโลก ต่าง ๆ ใหผ้ ู้เรียนไดร้ จู้ ัก
เกิดจากการปลอ่ ยแก๊สคาร์บอนไดออกไซดจ์ ากการเผาไหมเ้ ชอ้ื เพลิงของยานพาหนะ อาชพี ที่หลากหลาย
ต่าง ๆ กระบวนการผลิตของโรงงานอุตสาหกรรม และการผลิตพลังงานรูปแบบ
ต่าง ๆ เข้าสู่ช้ันบรรยากาศ ทำาให้ช้ันบรรยากาศท่ีคอยกรองแสงอาทิตย์ถูกทำาลาย โครงการสิ่งแวดลอ้ มแหง่ สหประชาชาติ
แสงอาทิตย์จึงส่องเข้ามาบนโลกได้มากข้ึน ทำาให้อุณหภูมิของโลกสูงขึ้นจนเกิด (United Nations Environment Programme หรอื UNEP)
ภาวะโลกรอ้ น มีส�านักงานใหญ่อยู่ท่ีกรุงไนโรบี ประเทศเคนยา โดยมีวัตถุประสงค์
นักวิทยาศาสตร์ด้านส่ิงแวดล้อม คือ ผู้ท่ีปฏิบัติงานเก่ียวกับการตรวจ ศึกษา เพื่อส�ารวจและประเมินแนวโน้มที่มีผลกระทบต่อสภาพแวดล้อม
สำารวจ วิเคราะห์ และวิจัยเกี่ยวกับสภาพแวดล้อมในสถานประกอบการหรือ ส่งเสริมการจัดการสิ่งแวดล้อมโดยการร่วมมือในการอนุรักษ์
ในชมุ ชน เพ่อื หาทางป้องกันและแกไ้ ขปัญหาสงิ่ แวดล้อม ไม่ใหส้ ่งผลกระทบต่อชมุ ชนและ และฟ้ืนฟสู ภาพแวดลอ้ ม เพ่ือนา� ไปสคู่ วามมีคณุ ภาพชีวติ ทด่ี ี
สงั คมสว่ นรวม รวมทงั้ ควบคุมคุณภาพสง่ิ แวดล้อมใหเ้ ป็นไปตามมาตรฐาน
๒) การปฏบิ ัติตนเพ่อื ลดปญั หาภาวะโลกรอ้ น
สิ่งแวดล้อมกบั สุขภาพ 145 (๑) ลดการใช้พลงั งานไฟฟา้ เช่น ปดิ ไฟฟา้ ดวงท่ไี ม่ได้ใช้ ใช้พดั ลม

ความรู้รอบโลก แทนเครื่องปรับอากาศ ปิดโทรทัศน์ท่ีปุ่มจอ ไม่ปิดท่ีรีโมตเพียงอย่างเดียว
เป็นหวั ข้อความรู้ท่นี �ำเสนอ
เนอ้ื หาและความรู้อันเปน็ ใช้เครื่องใช้ไฟฟ้าทมี่ เี ครื่องหมายประหยดั ไฟเบอร์ ๕ และถอดปลัก๊ ไฟเม่อื ไมใ่ ช้
สากล เพอื่ ใหผ้ ู้เรยี น
มจี ิตส�ำนกึ ในความเปน็ (๒) ลดการใช้พลังงานน�้ามัน เช่น ใช้บริการขนส่งมวลชนแทน
พลโลก
รถยนต์ส่วนบุคคล ใช้จักรยานในระยะทางใกล้ ๆ เพื่อลดปริมาณการปล่อยแก๊ส
สุดยอดคู่มือครู 12
คารบ์ อนไดออกไซด์สชู่ นั้ บรรยากาศ

(๓) ชว่ ยกนั ปลกู ตน้ ไม ้

เพ่ือเพ่ิมแก๊สออกซิเจน เพราะต้นไม้

จะช่วยดูดแก๊สคาร์บอนไดออกไซด์

ในอากาศ ท�าให้อากาศบริสุทธ์ิและ

มคี วามรม่ รน่ื ตน้ ไมช้ ่วยเพมิ่ แกส๊ ออกซเิ จน ท�ำใหอ้ ำกำศบริสุทธิ์

(๔) ประหยดั นา�้ และใชน้ า�้ อย่างคุ้มค่า เช่น ใช้น้�าทซ่ี ักผา้ คร้ังสุดท้าย
รดนา�้ ต้นไม้หรือซกั ผ้าข้รี ิ้ว ไมเ่ ปดิ นา้� ท้งิ ไวข้ ณะแปรงฟันและถูสบู่
(๕) ไม่ใช้ถุงพลาสติก หรือกล่องโฟมใส่อาหาร แต่หันมาใช้ใบตอง
หรือถุงผา้ แทน เพอ่ื ลดปรมิ าณขยะ
(๖) แยกขยะกอ่ นทงิ้ เพราะขยะบางชนดิ อนั ตรายตอ้ งกา� จดั อยา่ งถกู วธิ ี
และขยะบางชนิดสามารถแปรรูปน�ากลับมาใช้ประโยชน์ได้ โดยสามารถแยกท้ิงขยะ
ลงในถังขยะประเภทต่าง ๆ ไดด้ งั น้ี

ส่งิ แวดล้อมกับสขุ ภาพ 147

พเิ ศษ

การถบี จักรยาน หรอื เลน่ สเก็ต ควรสวมหมวกนิรภัย (หมวกกันน็อก) ปลอดภัยไวก้ ่อน
เพราะหากเสยี การทรงตวั อาจทา� ให้ลน่ื ลม้ ศรี ษะกระแทกพื้นเป็นอันตรายได้ เปน็ หวั ขอ้ ความรทู้ ใี่ หผ้ เู้ รยี น
รจู้ ักระมดั ระวังในการท�ำ
สนุกกบั คำาศัพท์ กิจกรรมต่าง ๆ
โดยสอดแทรก
balance (แบล' เลินซ)ฺ ความสมดุล หัวข้อท่สี มั พนั ธก์ ับ
force (ฟอรส์ ) แรง เร่อื งทเ่ี รียน

สา� นกั งานกองทนุ สนับสนนุ การสรา้ งเสริมสขุ ภาพ (สสส.) สนกุ กบั ค�ำศพั ท์
http://www.thaihealth.or.th เป็นหวั ข้อค�ำศพั ท์
ภาษาองั กฤษทเ่ี กยี่ วกบั เรอ่ื ง
กจิ กรรมพัฒนาการอา่ น ท่ีเรียน โดยมคี �ำศัพท์
ค�ำอา่ นและความหมาย
นักเรียนอา่ นคา� ศัพทแ์ ละความหมายของคา� ศพั ท์ต่อไปน้ี

คาำ ศัพท์ คำาอา่ น ความหมาย

ทรงตวั ซง-ตวั ตัง้ อยไู่ ด้

ประยกุ ต ์ ประ-ยุก นา� ความรู้ในวิทยาการตา่ ง ๆ มาปรบั ใช ้
ใหเ้ ป็นประโยชน์

วัตถ ุ วัด-ถ ุ ส่งิ ของ

46 สุขศกึ ษาและพลศกึ ษา ป.๖

13 สุดยอดคู่มือครู

พิเศษ

การออกก�าลังกายแบบแอโรบิกเป็นประจ�า ท�าให้ร่างกายแข็งแรง
ระบบไหลเวียนโลหิตและระบบหายใจท�างานได้ดี ซึ่งควรปฏิบัติอย่างสม�่าเสมอ
เพอ่ื การมีสุขภาพท่ีดีอยา่ งย่ังยืน

สนกุ กับคำ�ศัพท์

ความรเู้ พ่มิ เติม jump (จัมพฺ) กระโดด
เป็นหัวข้อความรู้ที่เพิ่มเติมจาก muscle (มัส' เซลิ ) กล้ามเน้ือ
เนือ้ หา เพอ่ื ใหผ้ เู้ รียนไดร้ บั
ความรู้ท่ีนอกเหนือจากบทเรียน การออกกา� ลงั กายเพื่อสุขภาพ
เพม่ิ ขน้ึ http://www.thailabonline.com/excercise.htm

กจิ กรรมพฒั นาการอ่าน การออกกำาลังกายด้วยการทำางานบ้าน การกวาดพ้ืนรอบบ้านโดยกวาด
เป็นกจิ กรรมใหผ้ ูเ้ รียนได้ ตดิ ต่อกนั ประมาณ ๑๕-๒๐ นาที ชว่ ยบรหิ ารกลา้ มเนื้อแขนและขาให้แขง็ แรง
ฝึกอา่ นค�ำศพั ทภ์ าษาไทย
ในหนว่ ยการเรียนรู้ พรอ้ มกบั กจิ กรรมพัฒน�ก�รอ�่ น
มีค�ำอ่าน และความหมาย
นักเรียนอ่านค�าศัพทแ์ ละความหมายของค�าศพั ทต์ ่อไปน้ี

คำาศัพท์ คำาอา่ น ความหมาย
ขบวน
ขะ-บวน พวกทีจ่ ัดเปน็ แถวเป็นแนวหรือ
เปน็ หมวดเปน็ หมูอ่ ย่างขบวนแห่

พ้นื ฐาน พน้ื -ถาน หลกั ความรูเ้ บ้ืองต้น

สรา้ งเสริม สา้ ง-เสิม ท�าให้เกดิ มขี ึ้นและเพมิ่ พูนใหม้ ากยงิ่ ข้ึน

68 สขุ ศึกษาและพลศึกษา ป.๖

สุดยอดคู่มือครู 14

พเิ ศษ

๙. เม่ือมีปัญหาในเรื่องต่าง ๆ รวมถึงเร่ืองเพศ เวบ็ ไซตแ์ นะน�ำ
ควรปรึกษาพ่อแม่ ผู้ปกครอง เพ่อื หาทางแก้ไขอยา่ งถกู ต้อง เป็นหวั ข้อท่ใี หผ้ เู้ รียน
สามารถคน้ หาข้อมูล
๑๐. ไม่ดูส่ือเก่ียวกับเร่ืองเพศที่กระตุ้นให้เกิด เพมิ่ เตมิ ในเรื่องทเี่ รยี น
อารมณ์ทางเพศ จากเว็บไซตท์ ่ีเก่ยี วข้อง

๑๑. ใช้เวลาว่างท�ากิจกรรมท่ีมีประโยชน์กับเพื่อน ผงั สรุปสาระสำ� คญั
เช่น เลน่ กีฬา เล่นดนตรี เปน็ การสรุปความคดิ รวบยอด
ของเนือ้ หาในแตล่ ะหวั ข้อของ
๑๒. ตั้งความมุ่งหวังในอนาคตแล้วควบคุมตน หน่วยการเรยี นรู้
ให้ทา� ในส่งิ ที่จะนา� ไปสู่ความม่งุ หวงั นน้ั

เมอื่ มปี ัญหาตอ้ งปรกึ ษาพอ่ แม่
ผูป้ กครอง

สา� นักอนามัยการเจรญิ พนั ธุ์ กรมอนามยั
http://rh.anamai.moph.go.th

ผังสรปุ สาระสำาคญั

พฤตกิ รรมเส่ยี งทอี่ าจนา� ไปสกู่ ารมเี พศสัมพนั ธ ์
การอยู่ในที่ลับตาคนสองต่อสอง การดูสื่อที่ไม่เหมาะสมและเลียนแบบพฤติกรรม

การด่ืมเครื่องดื่มท่ีมีแอลกอฮอล์ การเสพสารเสพติด การเลียนแบบเพื่อนหรือรุ่นพ่ี
มีค่านิยมทผ่ี ิด เป็นพฤตกิ รรมเสี่ยงที่อาจนา� ไปสกู่ ารมเี พศสมั พนั ธ์

พขทฤอาตงงวิกเัยพรรรศุ่นม ปญั หาท่ีเกิดจากการมเี พศสมั พนั ธ์โดยไม่ปอ้ งกัน
การมีเพศสัมพันธ์โดยไม่ป้องกัน ท�าให้เกิดปัญหาต่อตนเองและ

ปัญหาสังคม ได้แก่ การติดโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ และโรคเอดส์
การตงั้ ครรภ์ไมพ่ ร้อม การยุตกิ ารตง้ั ครรภ์

การป้องกันพฤติกรรมเสีย่ งทีอ่ าจน�าไปสกู่ ารมีเพศสมั พนั ธ ์
การวางตัวให้เหมาะสม การรู้จักปฏิเสธ การเลือกดูส่ืออย่างเหมาะสม ใช้เวลาว่างท�า
กิจกรรมที่มีประโยชน์ เมื่อมีปัญหาปรึกษาพ่อแม่ ผู้ปกครอง รู้จักต้ังเป้าหมายในอนาคต
และควบคมุ ตนเองให้ไปส่เู ปา้ หมายนนั้ จะช่วยป้องกนั การมเี พศสัมพันธ์

พฤติกรรมทางเพศของวัยรุ่น 39

15 สุดยอดคู่มือครู

พเิ ศษ

กจิ กรรมการเรยี นรู้ กจิ กรรมการเรยี นรู้
เป็นกิจกรรมให้ผ้เู รียน ๑. นักเรยี นทุกคนอบอุ่นร่างกายประมาณ ๕ นาที แลว้ ฝึกทกั ษะวิ่งกระโดดไกล
ไดฝ้ กึ ปฏบิ ัติและพฒั นาทกั ษะ
ทางดา้ นการคิดและความรู้ และใหท้ กุ คนวง่ิ กระโดดไกลเพอื่ หาผทู้ ว่ี ง่ิ กระโดดไกลไดร้ ะยะทางไกลทส่ี ดุ ในชนั้ เรยี น
ประจ�ำหนว่ ยการเรยี นรู้ ๒. นักเรยี นบันทกึ ผลลงในแบบบันทึก แลว้ ออกมานาํ เสนอหน้าชัน้ เรยี น
ตวั อยา่ งแบบบันทกึ
ค�ำถามพัฒนากระบวนการคิด
เป็นค�ำถามทา้ ยหน่วยการเรียนรู้ แบบบันทึกผลการเลน่ กรีฑา (วิ่งกระโดดไกล)
ใหผ้ ูเ้ รียนได้ฝึกคิดวเิ คราะห์ ๑. ระยะทางทน่ี ักเรียนกระโดดไกลได้
๒. นกั เรยี นควรปรบั ปรงุ ทกั ษะการเลน่ กรฑี า (วงิ่ กระโดดไกล) และมวี ธิ กี ารปรบั ปรงุ

อย่างไร
๓. การเลน่ กรฑี า (ว่ิงกระโดดไกล) มีประโยชน์อยา่ งไร

๓. นักเรียนแบ่งทีมกันเพ่ือแข่งขันวอลเลย์บอล ทีมละ ๖ คน และช่วยกันคัดเลือก
ผู้เล่นที่มีทักษะในการเล่นดีที่สดุ

๔. นักเรียนเขียนประโยชน์ที่ได้รับจากการเล่นวอลเลย์บอลเป็นแผนภาพความคิด
แล้วออกมานาํ เสนอหนา้ ชั้นเรยี น

สนกุ สนาน

ประโยชน์ทีไ่ ด้รบั
จากการเล่นวอลเลยบ์ อล

๕. นกั เรียนแบง่ กลุ่ม กลมุ่ ละไม่เกิน ๕ คน แข่งขนั เตะตะกรอ้ วง โดยกลุ่มใด
ที่เตะลกู ตะกรอ้ ได้จํานวนครั้งมากทีส่ ุดเปน็ กลุ่มชนะ

๖. นกั เรียนรว่ มกันจดั ป้ายนเิ ทศในโรงเรียนเรอ่ื ง การอนรุ กั ษ์กีฬาไทย
เพือ่ เผยแพร่ความรูใ้ หก้ บั นกั เรยี นในโรงเรียน

คาำ ถามพฒั นากระบวนการคดิ

๑. ผลจากการฝกึ วงิ่ กระโดดไกลไมเ่ ปน็ ทนี่ า่ พอใจ นกั เรยี นจะมวี ธิ พี ฒั นาตนเองอยา่ งไร
๒. หลังจากได้เรยี นร้กู ารเลน่ กีฬาหลายชนดิ นักเรยี นชื่นชอบกฬี าชนดิ ใด เพราะเหตุใด
๓. ประโยชน์จากการเล่นกีฬามีหลายประการ นักเรียนจะมีวิธีปฏิบัติตนอย่างไร

ใหไ้ ดร้ บั ประโยชน์อย่างสม่าํ เสมอ

การออกกําลงั กายโดยการเล่นกฬี า 119

สุดยอดคู่มือครู 16

หนงั สือเรยี น

รายวิชาพื้นฐาน

สถาบันพฒั นาคุณภาพวชิ าการ (พว.) สแลขุ ะพศลกึ ศกึษษาา
๑๒๕๖/๙ ถนนนครไชยศรี
แขวงถนนนครไชยศรี เขตดสุ ิต ชนั้ ประถมศึกษาปที ่ี ๖
กรุงเทพฯ ๑๐๓๐๐ กลมุ่ สาระการเรยี นร้สู ุขศึกษาและพลศกึ ษา
โทร. ๐-๒๒๔๓-๘๐๐๐ ตามหลกั สูตรแกนกลางการศึกษาข้นั พ้นื ฐาน พุทธศกั ราช ๒๕๕๑
(อัตโนมัติ ๑๕ สาย),
๐-๒๒๔๑-๘๙๙๙ ผู้เรยี บเรยี ง รองศาสตราจารย์ ดร.เรณมุ าศ มาอนุ่
แฟกซ์ : ทกุ หมายเลข, แพทย์หญงิ เขมฤทยั วรรณรสพากย์
แฟกซ์อตั โนมตั ิ :
๐-๒๒๔๑-๔๑๓๑,
๐-๒๒๔๓-๗๖๖๖
สงวนลิขสทิ ธิ์
บรษิ ทั พัฒนาคณุ ภาพวิชาการ (พว.)
จำากัด
พ.ศ. ๒๕๖๔

ผตู้ รวจ ดร.จุฑามาศ บัตรเจรญิ
ดร.ปราณี เสนีย์
ดร.จุรยี ์ เลาหพงษ์

website : บรรณาธิการ อาจารย์นฤมล วจิ ติ รรัตนะ

www.iadth.com

หนังสือเรียน รายวิชาพ้ืนฐาน สุขศึกษาและพลศึกษา ช้ันประถมศึกษาปีที่ ๖
กลุ่มสาระการเรียนรู้สุขศึกษาและพลศึกษา จัดท�าข้ึนตามมาตรฐานการเรียนรู้
ตัวชี้วัด และสาระการเรียนรู้แกนกลางของหลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน
พุทธศักราช ๒๕๕๑ โดยมีเน้ือหาครอบคลุมสาระท่ี ๑ การเจริญเติบโตและพัฒนาการ
ของมนุษย์ สาระท่ี ๒ ชีวิตและครอบครัว สาระท่ี ๓ การเคลื่อนไหว การออกก�าลังกาย
การเล่นเกม กีฬาไทย และกีฬาสากล สาระที่ ๔ การสร้างเสริมสุขภาพ สมรรถภาพ
และการป้องกันโรค และสาระที่ ๕ ความปลอดภัยในชีวิต โดยครอบคลุมจุดประสงค์
ของการเรียนกลุ่มสาระการเรียนรู้สุขศึกษาและพลศึกษา ท่ีมุ่งเน้นการสร้างและพัฒนา
พฤติกรรมทางสุขภาพ ท้งั ดา้ นความรู้ เจตคติ คุณธรรม คา่ นยิ ม และการปฏบิ ตั ิเก่ยี วกับ
สุขภาพควบคู่ไปด้วยกัน รวมทั้งการใช้กิจกรรมการเคล่ือนไหว การออกก�าลังกาย
การเล่นเกมและกีฬาในการพัฒนาสุขภาพทั้งด้านร่างกาย จิตใจ อารมณ์ สติปัญญา
และสังคม ให้เหมาะสมกับวัยของผเู้ รยี น

เพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุดแก่ผู้สอนและผู้เรียน หนังสือเรียนเล่มน้ีจึงได้
น�าเสนอเนื้อหาท่ีทันสมัย มีจุดประกายความคิดเพ่ือกระตุ้นความสนใจก่อนเข้าสู่
บทเรียน กิจกรรมการเรียนรู้ท่ีน�าไปสู่การประเมินผลตรงตามตัวชี้วัด มีค�าถามพัฒนา
กระบวนการคดิ และสอดแทรกขอ้ มลู เกยี่ วกบั อาชพี นา่ รู้ อนรุ กั ษส์ งิ่ แวดลอ้ ม ปลอดภยั ไวก้ อ่ น
จุดประกายความรู้ เว็บไซต์แนะนา� สนุกกับค�าศพั ท์ ความร้เู พม่ิ เติม ความรู้รอบโลก และ
กิจกรรมพัฒนาการอ่าน เพ่ือเพิ่มพูนความรู้ให้ผู้เรียนมีความสามารถในการด�ารงชีวิต

ประจา� วันไดอ้ ยา่ งปกตสิ ขุ
รองศาสตราจารย์ ดร.เรณมุ าศ มาอนุ่

พญ.เขมฤทยั วรรณรสพากย์

ค�ำ ชแ้ี จง

หนงั สอื เรยี น รายวชิ าพน้ื ฐาน สขุ ศกึ ษาและพลศกึ ษา ฉบบั นไี้ ดป้ รบั แกไ้ ขเนอ้ื หา
ให้ถูกต้องและสอดคล้องตามพระราชบัญญัติความเท่าเทียมระหว่างเพศ
พ.ศ. ๒๕๕๘ พระราชบัญญัติการป้องกันและแก้ไขปัญหาการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น
พ.ศ. ๒๕๕๙ และกฎหมายอ่ืนท่ีเกี่ยวข้อง ซึ่งแก้ไขปรับปรุงเน้ือหาภายใต้หลักสูตร
แกนกลางการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน พุทธศักราช ๒๕๕๑ โดยปรับแก้ไขเนื้อหาในสาระ
ที่ ๑ การเจริญเติบโตและพัฒนาการของมนุษย์ สาระที่ ๒ ชีวิตและครอบครัว และ
สาระที่ ๕ ความปลอดภัยในชีวิต เฉพาะเร่ืองที่เกี่ยวข้องกับเพศวิถี ความเท่าเทียม
ระหว่างเพศ การป้องกนั และแกไ้ ขปัญหาการต้งั ครรภ์ในวยั ร่นุ ซึง่ ไดก้ �าหนดคา� ส�าคัญ
ความหมาย เนอ้ื หา และตวั อยา่ ง โดยส�านกั วชิ าการและมาตรฐานการศกึ ษา ส�านกั งาน
คณะกรรมการการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน ร่วมกับผู้ทรงคุณวุฒิจากหน่วยงานท่ีเกี่ยวข้อง
และภาคประชาสังคมได้จัดท�าขึ้น เพ่ือเป็นกรอบและแนวทางให้ทุกส�านักพิมพ์
ใช้ในการปรบั แก้ไขหนงั สอื เรียนให้ถูกตอ้ ง เป็นทีเ่ ขา้ ใจตรงกนั ตง้ั แต่ชั้นประถมศกึ ษา
ปีท่ี ๑ ถงึ ชนั้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี ๖

ทง้ั นี้ การปรับปรุงหนงั สือเรียนดังกลา่ ว ยังคงยึดถอื รากฐานเดิมของสงั คมไทย
ไปพร้อมกับการเปลี่ยนแปลงของสังคมโลก ซ่ึงจะเป็นประโยชน์ต่อนักเรียน
ผู้ปกครอง ครู และทุกคนในสังคมในการร่วมสร้างความเข้าใจและยอมรับ
การเปล่ียนแปลงท่ีเกดิ ขน้ึ ในศตวรรษที่ ๒๑ อย่างเทา่ เทียมไปพรอ้ มกัน

สาระท ่ี ๑ การเจริญเตบิ โตและพัฒนาการของมนษุ ย์ หน้า

หน่วยการเรียนร้ทู ่ี ๑ ความสา� คญั ของระบบการท�างานภายในร่างกาย ๕
สาระท ่ี ๒ ชีวติ และครอบครวั
๒๐
หนว่ ยการเรยี นรทู้ ี่ ๒ การสร้างและรกั ษาสัมพันธภาพกบั ผอู้ น่ื ๓๐

หนว่ ยการเรียนรู้ท ่ี ๓ พฤติกรรมทางเพศของวยั รุ่น ๔๑
๔๙
สาระท ี่ ๓ การเคลือ่ นไหว การออกก�าลังกาย การเล่นเกม กีฬาไทย ๗๒
และกฬี าสากล ๘๘

หน่วยการเรียนรู้ที่ ๔ หลกั การเคล่ือนไหวรา่ งกาย ๑๒๐
หนว่ ยการเรียนรู้ท ่ี ๕ กจิ กรรมทางกายและการเคล่ือนไหวประกอบเพลง ๑๔๒
หน่วยการเรียนรู้ที่ ๖ กจิ กรรมนนั ทนาการ ๑๕๖
หน่วยการเรียนรู้ท ่ี ๗ การออกกา� ลังกายโดยการเล่นกฬี า
๑๖๘
สาระท่ี ๔ การสรา้ งเสรมิ สุขภาพ สมรรถภาพ และการป้องกนั โรค ๑๘๑
๑๙๑
หนว่ ยการเรยี นรทู้ ี่ ๘ การทดสอบและสร้างเสรมิ สมรรถภาพทางกาย ๑๙๒

เพอ่ื สุขภาพ

หน่วยการเรียนรทู้ ่ี ๙ สง่ิ แวดลอ้ มกับสุขภาพ

หน่วยการเรียนรทู้ ่ี ๑๐ โรคติดต่อท่ีสา� คัญในประเทศไทย

สาระท ่ี ๕ ความปลอดภัยในชวี ิต

หน่วยการเรยี นรทู้ ี่ ๑๑ ภยั ธรรมชาต ิ
หนว่ ยการเรยี นรู้ที่ ๑๒ สารเสพติดให้โทษ

จุดประกายโครงงาน
บรรณานกุ รม

A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า