7. ถา แรงทชี่ างลากซุงเทากบั แรงทีซ่ งุ ดึงชางชา งลากซุงใหเ คลอื่ นที่ไปดวยความเร็วคงตวั ขณะนั้นชางตองออก แรงลากซงุ ดวยขนาดเทาใด 1. เทากบั แรงที่ซุงดงึ ชาง 2.เทากับสปส.ความเสยี ดทานจลนผ วิ สัมผัส 3. เทา กบั นำ้ หนักสทุ ธิของซุง 4. เทากบั ผลคณู ของสปส.ความเสียดทานจลนก บั นำ้ หนักซงุ 8. วตั ถชุ ้นิ หนง่ึ มมี วล 2 กิโลกรัมถูกดึงใหเ คล่ือนที่ขึน้ ไปตามพนื้ เอยี ง 30 องศา โดยใชเสน เชอื กตามรปู ถา ความตึงเชือก ในเสน เชือกเปน 40 นวิ ตัน และแรงเสียดทานมีขนาด 2 นวิ ตัน ความเรงของวัตถุมคี าเทา ใด 300 1. 14 เมตร/วินาที2 จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผือก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้ รายวิชาฟิสกิ ส1์ เลม่ ท่ี 6 เรื่อง แรงเสยี ดทาน 14 9. รถยนตมวล 1,200 กโิ ลกรัม ขณะแลนบนทางลาดยางซ่ึงพน้ื มีสมั ประสทิ ธิ์ความเสียดทาน 0.4 จนกระทงั่ 1. 2,400 นิวตนั 600 1. 5 นิวตนั จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผอื ก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ รายวิชาฟิสกิ ส1์ เลม่ ท่ี 6 เร่ือง แรงเสยี ดทาน 15 บัตรความรทู ี่ 6.1 แรงเสยี ดทาน (Frictional Force) 1. ชนิดของแรงเสยี ดทาน 1. แรงเสยี ดทานสถิติ ( ) คอื แรงเสยี ดทานทีเ่ กิดข้ึนขณะวัตถุอยูน่ิง เชน เราผลกั กลอง แตกลองไม F กล่องอยนู่ ิ่ง = < รปู ที่ 6.1 กลองอยูนงิ่ F กลอ่ งเรมิ่ ขยบั = รปู ท่ี 6.2 กลองเริม่ เคลอ่ื นท่ี สมการแรงเสยี ดทานสถติ ิ เขยี นไดด ังน้ี = N เม่ือ คอื แรงเสยี ดทานสถติ ิ มหี นวยเปน นิวตัน จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผือก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้ รายวิชาฟิ สิกส1์ เลม่ ท่ี 6 เร่ือง แรงเสียดทาน 16 2. แรงเสียดทานจลน คือรงเสียดทานที่เกิดขึ้นกับวัตถุที่กำลังเคลื่อนที่ เชน เราผลักกลองให v F กาํ ลงั เคล่อื นท่ี รปู ที่ 6.3 กลองกำลังเคลือ่ นท่ี เขียนเปนสมการจลน ดงั น้ี = N เมอื่ คือ แรงเสียดทานจลน มีหนวยเปน นิวตัน 2. กราฟแรงเสียดทาน f A = N = N 0 (บริเวณทีว่ ัตถุหยดุ นิง่ ) (บรเิ วณทีว่ ตั ถุเคล่อื นท)่ี แปลความหมายจากกราฟ ดังน้ี จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผือก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้ รายวชิ าฟิสิกส1์ เลม่ ท่ี 6 เรื่อง แรงเสยี ดทาน 17 3. สมบตั ิของแรงเสียดทานท่จี ำเปนตองรู ในหวั ขอ น้จี ะกลาวถงึ สมบตั ิของแรงเสียดทานท่ีมักจะเขา ใจผิดกันบอย ดังนน้ั เราจงึ ปรับความเขาใจให ถูกตอ ง ดงั นี้ 1. สัมประสทิ ธค์ิ วามเสียดทานสถิติ มีคา เทา กับ 2. สัมประสทิ ธิ์ความเสยี ดทานจลน มคี าเทา กบั ตรงนี้สังเกตใหด ีวา นั้นมาจากการใช แต น้นั ใช 3. ไมขน้ึ กับขนาดพน้ื ท่ผี วิ สัมผสั ดงั รปู 2 รปู ที่ 6.4วางกลอ งซอนกนั เมอื่ กลอง 1 และ 2 มมี วลเทา กัน ถงึ แมจะวางกลอง 2 ไวต ามแนวนอน (เสน ประ) หรือวางไวบนกลอง ที่ 1 ก็ตาม เม่ือออกแรงผลักกลอ งที่ 1 กจ็ ะเกิดแรงเสยี ดทานเทา กันเสมอ 4. ไมขนึ้ อยูก ับความเรว็ ของวัตถุ เปน คาคงท่ีสำหรับวตั ถุคหู น่ึงๆ เทานนั้ ดงั กราฟ แสดงแรงเสียด 5. < เสมอ และคา จะอยูใ นชว ง 0.01 สำหรบั วัตถุผวิ เรียบ ถงึ 1.5 สำหรับวัตถุผิวขรุขระ ตารางแสดงคา สัมประสิทธ์ิความเสียดทาน ตัวอยางคูวัตถุชนดิ ตา งๆ เหลก็ บนเหล็ก 0.74 0.57 อลูมิเนียมบนเหล็ก 0.61 0.47 ทองแดงบนเหลก็ 0.53 0.36 ยางบนคอนกรตี 1.0 0.8 ไมบนไม 0.25-0.5 0.2 แกว บนแกว 0.94 0.4 ไมลื่นบนหิมะ 0.14 0.1 โลหะบนโลหะ 0.15 0.06 นำ้ แข็งบนนำ้ แขง็ 0.1 0.03 ขอ ตอในรางกายมนุษย 0.01 0.003 จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผอื ก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ รายวิชาฟิสกิ ส1์ เลม่ ท่ี 6 เรื่อง แรงเสยี ดทาน 18 จากตารางจะพบวา > เสมอและชนิดของวัตถุที่มีความลื่น เชน น้ำแข็งบนน้ำแข็ง หรือขอ 4.1 ลักษณะของพ้ืนผวิ สัมผัสแตล ะคูทส่ี ัมผัสกัน เชน พน้ื ผิวขรุขระ ผวิ เรียบแตไมขนึ้ กับขนาดของพ้ืนที่ ผิวสัมผสั สำหรบั ผวิ สมั ผสั คหู นงึ่ คา สมั ประสิทธ์แิ รงเสียดทานสถติ สงู สดุ จะมีมากกวา แรงเสยี ดทานจลนเ สมอ 4.2 แรงกดระหวา งผิวสัมผัส เปนขนาดของแรงทว่ี ัตถุกดพ้นื ในแนวต้ังฉากมคี าเทากับแรงปฏิกิริยาที่พ้ืน ตานแรงกดเรียกวา แรงแนวฉาก (N )เมื่ออยูบนพื้นราบ แรงนี้จะมีขนาดเทากบั น้ำหนกั ของวัตถุ จึงเห็นนิยาม ตามการหาขนาดของแรงแรงเสยี ดทานกบั แรงแนวฉากจะตองต้ังฉากกันเสมอลักษณะของพื้นผิวสัมผัสแตละคู ท่ีสมั ผัสกัน เชน พน้ื ผวิ ขรุขระ ผิวเรียบแตไมข ้ึนกับขนาดของพ้ืนที่ผวิ สมั ผสั 4.3 ขนาดของแรงทวี่ ตั ถกุ ดพื้นในแนวตง้ั ฉาก มคี า เทากับแรงปฏกิ ิริยาทีพ่ ้ืนตา นแรงกด (N )หรือเรียกวา แรงกดระหวางผิวสัมผัส เมื่ออยบู นพ้นื ราบ แรงน้ีจะมขี นาดเทากับน้ำหนักของวัตถุจงึ เห็นนยิ ามตามการหา หมายเหตุ : สำหรับผวิ สัมผสั คหู นง่ึ คาสัมประสทิ ธิ์แรงเสยี ดทานสถิตสูงสดุ จะมีมากกวา แรงเสียดทานจลนเสมอ รปู ท่ี 6.5ปจ จยั ทเ่ี กีย่ วของกับขนาดของแรงเสียดทาน 5. ประโยชนข องแรงเสียดทาน กบั พน้ื ใชเพิ่มประสทิ ธิภาพในการยึดเกาะตดิ ถนนและความปลอดภยั ขณะขับรถเร็ว จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผือก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ รายวิชาฟิ สิกส1์ เลม่ ท่ี 6 เร่ือง แรงเสียดทาน 19 6. โทษของแรงเสยี ดทาน 6.1 ทำใหเ กิดการสญู เสียพลังงานจากการออกแรงเอาชนะแรงเสยี ดทาน เชน เคร่อื งบนิ ตองใชน ้ำมนั ลบ 6.2. ทำใหป ระสิทธ์ภิ าพการทำงานของเคร่ืองยนตลดลงและเกดิ ความรอน เชน รถยนต เครื่องจักรใน จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผือก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ รายวิชาฟิสกิ ส1์ เลม่ ท่ี 6 เร่ือง แรงเสยี ดทาน 20 บตั รงาน 6.1 คาํ ชีแ้ จง ใหน้ กั เรียนพิจารณาสถานการณท์ ่กี าํ หนดใหต้ ่อไปนี้ แลว้ ทาํ เคร่ืองหมาย ( ⁄)ลงในช่องใหต้ รงกบั ความ คิดเห็นของนกั เรียน ขอ ท่ี ขอ ความ ความคดิ เหน็ ถกู ผดิ 1 แรงท่ีตา นการเคลอ่ื นที่ของวัตถซุ งึ่ เกิดข้ึนบริเวณที่ผิววัตถสุ ัมผัสกนั เรยี กวา แรงเสียดทาน 2 แรงเสยี ดทาน เปนแรงคูก ิรยิ า-ปฏกิ ิรยิ ากับแรงกระทำ 3 แรงเสียดทานจะมีทศิ ตรงขามกับทศิ การเคล่ือนท่ขี องวัตถุเสมอ 4 แรงเสียดทานสถติ เกิดขึน้ เมื่อวัตถุอยูน งิ่ เทานั้น 5 แรงเสียดทานจลนเ กดิ ข้ึนขณะวตั ถเุ คล่ือนท่ี 6 แรงเสียดทานจลนไมขน้ึ อยูกับความเรว็ ของวตั ถุ 7 ปจ จัยทส่ี งผลตอขนาดของแรงเสยี ดทานคือ ชนิดของผวิ สัมผัส แตละคู 8 แรงเสยี ดทานชว ยใหประสิทธ์ิภาพการทำงานของเครื่องยนตลดลง 9 แรงเสียดทานชวยใหเ ราสามารถควบคุมรถเล้ียวไปในทิศทางทตี่ อ งการได 10 การจุดไมขีดไฟอาศยั ประโยชนของแรงเสยี ดทาน จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผอื ก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ รายวชิ าฟิสิกส1์ เลม่ ท่ี 6 เรื่อง แรงเสยี ดทาน 21 บตั รงาน6.2 คำชีแ้ จง จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผือก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ รายวชิ าฟิสกิ ส1์ เลม่ ท่ี 6 เรื่อง แรงเสยี ดทาน 22 บัตรกิจกรรมการทดลอง 6.1 สมาชิกในกลุม ชนั้ ........... เลขที่................ ประธานกลุม 5. ......................................................... จุดประสงคข องกจิ กรรม .............................................................................................................................................................................. 1. รางไม 1 อนั จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผอื ก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ รายวิชาฟิ สิกส1์ เลม่ ท่ี 6 เรื่อง แรงเสียดทาน 23 วิธกี ารทดลอง ตอนท่ี 1 แรงเสียดทานสถิติและแรงเสียดทานจลน วางทบั แผน ไมดงั รูป 2. ออกแรงๆแลวคอยๆเพมิ่ แรงดึง สังเกตแรงท่อี า นไดกอ นท่แี ผนไมจะเริ่มเคลื่อนที่ 3. บนั ทึกแรงดงึ ท่ใี หแ ผน ไมเริม่ เคลอื่ นที่ และแรงทที่ ำใหแ ผน ไมเ คลอ่ื นท่ีดว ยความเรว็ คงตวั อยางละประมาณ 5-7 คา แลวหาคา เฉลย่ี ในสองกรณี ตารางที่ แสดงผลการทดลองแรงเสยี ดทานสถิตและแรงเสยี ดทานจลน การเคลอื่ นทีข่ องแผนไมและถงุ ทรายจำนวน 1 ถุง คร้ังท่ี ขนาดของแรงที่ใชด ึงแผน ไม (N) 1 2 เรม่ิ เคลอื่ นที่ 3 4 5 เฉลย่ี 1 2 เคล่อื นท่ดี ว ยความเร็วคงท่ี 3 4 5 เฉลยี่ จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผือก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ รายวิชาฟิ สิกส1์ เลม่ ท่ี 6 เร่ือง แรงเสียดทาน 24 การอภปิ รายผลการทดลอง ................................................................................................................................................................... 2.เม่ือออกแรงดึงแผน ไมแ ตล ะกรณี แรงลพั ธทีก่ ระทำตอแผน ไมมีคา เทาใด .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. 3.เม่อื ออกแรงดงึ แผนไมแตล ะกรณี แรงเสียดทานมีขนาดเทาใด และมที ิศทางอยา งไร ................................................................................................................................................................... 4.แรงเสยี ดทานในกรณีใดมคี า มากกวา ................................................................................................................................................................... 1. จัดรางไมใหพ้ืนรางอยูใ นแนวระดับ ใชเครื่องชัง่ สปรงิ เก่ียวขอเกี่ยวของแผนไมที่มถี ุงทราย วางทับอยู 1 ถงุ 2. ออกแรงดึงเครื่องชั่งสปริงใหทิศทางของแรงดึงอยูในแนวระดับ เพิ่มแรงจนทำใหแผนไม และถงุ ทรายเร่มิ จะเคล่อื นท่ี บนั ทึกแรงดึง ดังนี้ 3. ทำการทดลองซำ้ โดยเพ่ิมถงุ ทรายวางทบั แผน ไมเปน 2,3 และ 4 ถุง 4. เขียนกราฟความสัมพันธระหวางขนาดของแรงดึงที่ทำใหแผนไมเริ่มเคลือ่ นท่ี (F)กับขนาด ของน้ำหนกั ของถุงทรายรวมกับขนาดของนำ้ หนักแผนไม (W) หาความชันของเสนกราฟ ความชันนค้ี อื คา อะไร จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผอื ก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ รายวชิ าฟิสกิ ส1์ เลม่ ท่ี 6 เร่ือง แรงเสียดทาน 25 ตอนท่ี 3 ความสัมพนั ธระหวา งแรงเสียดทานจลนแ ละนำ้ หนกั ของวตั ถุ วางทบั ใหเ คล่อื นท่ดี ว ยความเรว็ คงตวั 3. เขียนกราฟระหวา ง F กับ W หาความชนั ของเสน กราฟ ความชนั นีค้ อื คา อะไร ตารางที่ 3 แสดงผลการทดลองตอนท่ี 2 และตอนที่ 3 ขนาดของแรงทใ่ี ชดึงแผนไม (N) ตอบคำถามหลงั การทดลอง .............................................................................................................................................................................. 2.จากกราฟ สรปุ ความสมั พันธระหวางแรงดึงกับน้ำหนักไดอยางไร .............................................................................................................................................................................. 3.ความชันของเสน กราฟจากการทดลองท้ังสองตอนเทา กันหรอื ไม ถาไมเ ทากนั กราฟใดมคี วามชัน มากกวา .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................ จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผือก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้ รายวิชาฟิสกิ ส1์ เลม่ ท่ี 6 เร่ือง แรงเสียดทาน 26 สรปุ ผลการทดลอง จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผือก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้ รายวิชาฟิสกิ ส1์ เลม่ ท่ี 6 เร่ือง แรงเสียดทาน 27 บตั รความรทู ี่ 6.2 1. F เปน แรงซ่ึงใชในการดึงใหวัตถมุ วล 100 กโิ ลกรัมจนเกดิ ความเรง 2 เมตร/วินาที2 อยากทราบวา F มีคาก่ี นิวตัน วธิ ที ำ จากโจทยมวล 100 กิโลกรมั จะมนี ้ำหนกั ลดลง 1000 นวิ ตัน ดังรูป = . 100 kg F จาก f = μN a = 2 m/ f = 100 นิวตัน W=1000 N F F-100 = 300 นวิ ตัน น้ันคือ ตองออกแรงดงึ วตั ถุ 300 นิวตนั 2. มวล 10 และ 15 กิโลกรัม วางบนพื้นฝดตอกันดวยเชือกเบา ออกแรง 300 นิวตัน ดึงในแนวราบทำให ระบบมีความเรงคงที่ถาสัมประสิทธิ์ของความเสียดทานจลนมีคา 0.5 ทุกผิวสัมผัส จงคำนวณความเรงของ ระบบ วิธีทำ ข้ัน1 เน่ืองจากมีมวล 2 กอน จึงมีแรงเสียดทาน 2 แรง ดงั รปู เชือกเบา จะได 1 = 1 = (0.5)(150) = 75 N 2 = 2 = (0.5)(100) = 50 N 10 kg 15 kg 300 N ลัพธ = ma W = 100N W = 150 N 300 – 75 – 50 = (25) a 10 kg 15 kg F=300 N 175 = 25(a) = . a = 7 เมตร/วนิ าท2ี N2= 100 N N1= 150 N น้นั คอื ความเรงของระบบมีคา เทา กบั 7 เมตร/วินาที2 จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผือก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ รายวชิ าฟิสกิ ส1์ เลม่ ท่ี 6 เร่ือง แรงเสยี ดทาน 28 3. เมื่อวางวัตถุอยูบนพื้นเอียงที่ปรับระดับได เมื่อยกพื้นเอียงขึ้นจนกระทั่งวัตถุเลื่อนลงตามพื้นเอี้ยง จากนั้น ปรับระดับพื้นเอียงลดลงจนทำมุม 30°กับแนวระดับ วัตถุจะเคลื่อนที่ลงดวยความเร็วคงตัว จงหาคา 1. วาดรปู วตั ถบุ นพ้ืนเอียง และเขยี นแนวแรง ° mg cos 30° mg 2. พิจารณาแนวแรง mg sin 30° = ………(1) (1) ÷ (2) จะได tan 30° = = tan 30°= 0.57 = = 0.57 ดังนน้ั คาสมั ประสทิ ธ์คิ วามเสยี ดทานจลน = 0.57 จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผอื ก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ รายวิชาฟิ สิกส1์ เลม่ ท่ี 6 เร่ือง แรงเสียดทาน 29 บตั รงาน6.3 คำชีแ้ จง ใหนักเรยี นแสดงวิธที ำเพ่ือใหถกู ตอง (กำหนดคา g=10m/s2) 1.วัตถมุ วล 5 กโิ ลกรมั วางอยูบ นพนื้ ท่ีมีสัมประสิทธ์คิ วามเสยี ดทาน 0.4แรงนอยทีส่ ุดที่ทำใหว ัตถุเคล่ือนท่ี ดว ยความเรง 3 เมตร/วินาที2มคี าเทาไร N F f วธิ ีทำ mg จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผือก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ รายวชิ าฟิสิกส1์ เลม่ ท่ี 6 เรื่อง แรงเสียดทาน 30 2.มวล m วางบนพื้นเอียงทำมมุ 30 องศากบั แนวระดบั ถามวล m ไถลลงพน้ื เอยี งดวยความเรง 2 เมตรตอ ° mg cos 30° วธิ ที ำ mg 3. แรง F เทา กบั 250 นวิ ตัน ดึงมวล ดงั รูป กำหนดให สัมประสทิ ธิค์ วามเสียดทานทุกผวิ สัมผสั เทา กับ 0.2 1=2kg 2=4kg 3=6kg 3.1 ความเรงของมวลทุกกอนมคี า เทา ไร จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผอื ก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้ รายวชิ าฟิสกิ ส1์ เลม่ ท่ี 6 เร่ือง แรงเสียดทาน 31 3.2 ความตึงเชือกระหวา ง 1กับ 3คาเทาไร จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผือก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ รายวิชาฟิ สิกส1์ เลม่ ท่ี 6 เรื่อง แรงเสยี ดทาน 32 แบบทดสอบหลังเรียน คำช้แี จง 1.แบบทดสอบฉบับนเ้ี ปน แบบปรนัยชนดิ เลือกตอบ 4 ตัวเลือก จำนวน10 ขอ เวลา 20 นาที 1. ขอ ความตามขอใดอธิบายถงึ แรงเสียดทานไดถูกตอง 1. แรงเสยี ดทานเกิดท่บี รเิ วณผิวสมั ผัสของวตั ถุเทา นัน้ 2. แรงเสียดทานจลนมีไดหลายคา ขนึ้ กับความเรว็ ในการเคลือ่ นท่ี 3. แรงเสยี ดทานสถิตมเี พียงคาเดยี วและเปน คาสูงสดุ 4. แรงเสยี ดทานสถติ และแรงเสียดทานจลนม คี า เทา กนั และสตู รเหมือนกัน 2. ขอ ใดอธบิ ายความหมายของแรงเสียดทานไดถ กู ตอง (ก) เปน แรงทีเ่ กดิ ท่บี ริเวณผิวสัมผัสของวัตถุสองชนิดเมือ่ ถูกแรงกระทำ (ข) เปนแรงทีเ่ กิดขึน้ ขณะวตั ถเุ คลอื่ นท่ีและมีทิศตรงขา มทิศทางการเคล่ือนที่ (ค) เปนแรงท่ีเกิดขนึ้ ขณะวตั ถเุ ริ่มเคล่ือนท่ี (ง) เปนแรงทีเ่ กดิ ขึน้ ขณะวัตถนุ ่งิ ถกู แรงกระทำแตยังไมเคลื่อนท่ี 1. ขอ ก และ ข 3.ขอ ก, ข และ ค 2.ขอ ก และ ค 4. ถูกทุกขอ 3. ตามทฤษีแลวขอใดตอ ไปน้ีที่ ไมส งผลตอ ขนาดแรงเสยี ดทาน 1. นำ้ หนกั ของวัตถุ 2. ขนาดของแรงท่ีวตั ถุกดพ้นื แนวตงั้ ฉาก 3. ชนิดของพนื้ ผวิ แตล ะคูท ีส่ ัมผสั กนั 4. แรงปฏิกริ ยิ าทีพ่ ื้นตานแรงกดจากวตั ถุแนวตั้งฉาก 4. ขอ ใดตอไปนี้ไมเปนการใชประโยชนจ ากแรงเสยี ดทาน (ก) การเลน สเกต บอรด (ค) การวาดภาพสนี ้ำ (ข) การจดุ ไมขีดไฟ (ง) ระบบเบรกรถยนตทปี่ ลอดภัย 1. ขอ ก และ ข 3.ขอ ก, ข และ ค 2.ขอ ก และ ค 4. คำตอบเปน อยา งอืน่ จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผือก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ รายวิชาฟิสกิ ส1์ เลม่ ท่ี 6 เร่ือง แรงเสยี ดทาน 33 5. จากรปู ดานลาง พจิ ารณาเวกเตอรแ รงองคประกอบทก่ี ระทำตอวตั ถตุ อไปนี้ เวกเตอรในขอ ใดทห่ี มายถึงแรง 1. เวกเตอร A 3.เวกเตอร C 2.เวกเตอร B 4. เวกเตอร D 6. ถาแรงที่ชา งลากซงุ เทากับแรงท่ซี ุงดงึ ชา งชางลากซงุ ใหเ คล่ือนท่ีไปดวยความเร็วคงตวั ขณะนนั้ ชางตองออก แรงลากซุงดว ยขนาดเทา ใด 1. เทา กับแรงท่ีซงุ ดงึ ชา ง 2.เทา กับสปส.ความเสียดทานจลนผ ิวสัมผสั 3. เทา กับนำ้ หนกั สทุ ธิของซงุ 4. เทากับผลคณู ของสปส.ความเสยี ดทานจลนก บั นำ้ หนักซุง 7. วตั ถชุ น้ิ หนงึ่ มมี วล 2 กิโลกรมั ถูกดงึ ใหเ คลื่อนทีข่ นึ้ ไปตามพ้นื เอยี ง 30 องศา โดยใชเสนเชอื กตามรูป ถา ความตงึ เชือก ในเสนเชือกเปน 40 นวิ ตนั และแรงเสยี ดทานมขี นาด 2 นิวตัน ความเรงของวตั ถุมีคาเทา ใด 300 1. 14เมตร/วินาที2 จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผือก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้ รายวิชาฟิ สิกส1์ เลม่ ท่ี 6 เร่ือง แรงเสยี ดทาน 34 9. กลอ งใสมวล 2 กิโลกรัม ถูกดงึ จากหยดุ น่ิงดวยแรงคงทข่ี นาด 22 นวิ ตัน ในทิศ 60 องศา กบั แนวราบให 600 1. 5 นิวตัน จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผือก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ รายวิชาฟิ สิกส1์ เลม่ ท่ี 6 เร่ือง แรงเสียดทาน 35 บรรณานุกรม ชวง ทมทติ ชงคแ ละคณะ.(มปป). คมู ือเตรียมสอบฟสกิ ส ม.4-6 สาระการเรียนรูพนื้ ฐานและเพิ่มเตมิ กลุมสาระ นริ นั ทร สวุ รัตน. (มปป). คมู ือสาระการเรยี นรูพื้นฐานและเพมิ่ เตมิ กลมุ สาระการเรยี นรวู ิทยาศาสตร ไมปรากฏนามผูแตง.รูปประกอบปก.(ออนไลน).แหลงท่ีมา: www.bendix.co.th/upload/profile/content สถาบันสงเสรมิ การสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลย.ี (2553). คมู ือครรู ายวชิ าเพ่ิมเติมฟส ิกส เลม 1 กลุมสาระ พุทธศักราช 2551.กรุงเทพฯ : โรงพิมพ สกสค. ลาดพราว. จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผอื ก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ รายวิชาฟิสกิ ส1์ เลม่ ท่ี 6 เรื่อง แรงเสียดทาน 36 ภาคผนวก จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผอื ก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ รายวชิ าฟิสกิ ส1์ เลม่ ท่ี 6 เรื่อง แรงเสยี ดทาน 37 บัตรเฉลย จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผอื ก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้ รายวชิ าฟิสกิ ส1์ เลม่ ท่ี 6 เร่ือง แรงเสียดทาน 38 เฉลยบตั รงาน 6.1 คำชแ้ี จง ใหนกั เรียนพจิ ารณาสถานการณท่ีกำหนดใหตอ ไปนี้ แลว ทำเคร่ืองหมาย ( ⁄) ลงในชองใหตรงกับความคดิ เห็น ของนักเรยี น ขอ ท่ี ขอ ความ ความคิดเห็น ถกู ผิด 1 แรงท่ีตานการเคล่อื นท่ีของวัตถซุ ึ่งเกิดขนึ้ บริเวณทีผ่ ิววตั ถสุ ัมผัสกนั เรียกวา √ แรงเสยี ดทาน 2 แรงเสยี ดทาน เปนแรงคูกริ ิยา-ปฏิกิรยิ ากับแรงกระทำ √ 3 แรงเสียดทานจะมีทิศตรงขา มกบั ทิศการเคลื่อนทขี่ องวตั ถุเสมอ √ 4 แรงเสียดทานสถิตเกิดขึ้นเมื่อวัตถุอยนู ิง่ เทานัน้ √ 5 แรงเสยี ดทานจลนเ กิดขน้ึ ขณะวตั ถุเคล่ือนท่ี √ 6 แรงเสียดทานจลนไ มข้ึนอยูกับความเร็วของวตั ถุ √ 7 ปจ จยั ทีส่ ง ผลตอ ขนาดของแรงเสียดทานคือ ชนดิ ของผิวสัมผสั แตล ะคู √ 8 แรงเสียดทานชวยใหป ระสิทธิ์ภาพการทำงานของเคร่ืองยนตล ดลง √ 9 แรงเสียดทานชว ยใหเ ราสามารถควบคมุ รถเลี้ยวไปในทิศทางทตี่ อ งการได √ 10 การจุดไมขดี ไฟอาศัยประโยชนข องแรงเสียดทาน √ จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผอื ก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ รายวิชาฟิ สิกส1์ เลม่ ท่ี 6 เร่ือง แรงเสียดทาน 39 เฉลยบตั รงาน 6.2 คำชีแ้ จง 1.ลักษณะของพืน้ ผวิ สัมผัสแตละคทู ีส่ มั ผัสกัน 1.ทำใหมนษุ ยส ามารถเดนิ ไดโ ดยไมล่ืนลม ซงึ่ ขณะเทา ดันไปดา นหลังแรงเสยี ดทางจะมีทิศไป 2.ทำใหย านพาหนะเคล่ือนท่ีไปในทิศท่ีตองการได ลอรถยนตจงึ ตอ งมดี อกยางเพอื่ เพ่ิมแรงเสยี ด 3. การยดึ ส่งิ กอสรางดวยตะปู หรือวัสดุอ่นื ๆ เพ่ือใหโ ครงสรางบา นเรือนแข็งแรง โทษของแรงเสียดทาน นำ้ มนั ลบลางความฝด ของอากาศโดยเฉพาะเม่อื บินอยูในที่สงู ๆ ในโรงงาน จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผือก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้ รายวชิ าฟิสกิ ส1์ เลม่ ท่ี 6 เรื่อง แรงเสยี ดทาน 40 เฉลยบัตรงาน6.3 คำช้ีแจง ใหน ักเรียนแสดงวิธที ำเพ่ือใหถกู ตอง (กำหนดคา g=10m/s2) 1.วตั ถมุ วล 5 กิโลกรมั วางอยูบ นพนื้ ทมี่ สี มั ประสิทธิค์ วามเสียดทาน 0.4แรงนอยทส่ี ดุ ที่ทำใหว ัตถเุ คลื่อนท่ี |
กิจกรรม 3.3 การทดลอง เรื่อง แรงเสียด ทาน
กระทู้ที่เกี่ยวข้อง
ลิขสิทธิ์ © 2024 th.frojeostern Inc.
