หนังสือการงานอาชีพ ป.4 อจท

ปีการศึกษา

ชั้น

กลุ่มสาระ

ชั่วโมง 20

แผนการสอนโดย ครูสุนทรี สาธุภาพ และ ครูณัฐทิยา เนียมสะอาด

ครูผู้สอน ครูสุนทรี สาธุภาพ และ ครูณัฐทิยา เนียมสะอาด

กําหนดการรายชั่วโมง

หนังสือการงานอาชีพ ป.4 อจท
กำหนดการเรียนรู้รายชั่วโมง

คู่มือครูและแผนการจัดการเรียนรู้

หนังสือการงานอาชีพ ป.4 อจท
คู่มือครูและแผนการจัดการเรียนรู้ การงานอาชีพ ป.4 ภาคเรียนที่ 1_2565

หนังสือการงานอาชีพ ป.4 อจท
ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ การงานอาชีพ ป.4 (นร.) ภาคเรียนที่ 1_2565

ครูสุนทรี สาธุภาพ และ ครูณัฐทิยา เนียมสะอาด
การงานอาชีพ

บริษัท สหไทยศึกษาภัณฑ์ กาฬสินธุ์ จำกัด

ที่อยู่ 44/4 ถ.อรรถเปศล ต.กาฬสินธุ์
อ.เมือง จ.กาฬสินธุ์ 46000

โทร. 043-816800-2

Fax 043-816600

E-mail :

Facebook: สหไทยศึกษาภัณฑ์กาฬสินธุ์

ชุด แม่บทมาตรฐาน

Ac�i�� Learning
กแาลระเงทาคนโอนาโชลพี ยี ป.4สอื่ การเรียนรู รายวิชาพืน้ ฐาน
ªÑé¹»ÃжÁÈ¡Ö ÉÒ»·‚ èÕ 4

µÒÁÁҵðҹ¡ÒÃàÃÂÕ ¹ÃŒáÙ ÅеÑǪéÇÕ Ñ´
¡ÅÁ‹Ø ÊÒÃСÒÃàÃÕ¹áŒÙ ÒçҹÍÒª¾Õ áÅÐà·¤â¹âÅÂÕ
µÒÁËÅ¡Ñ ÊµÙ Ã᡹¡ÅÒ§¡ÒÃÈÖ¡ÉÒ¢é¹Ñ ¾¹é× °Ò¹ ¾·Ø ¸È¡Ñ ÃÒª 2551

àÍ¡Ã¹Ô ·Ã ÊÁèÕ ËÒÈÒÅ เฉฉบลบั ย

¤³ÐºÃóҸ¡Ô ÒÃáÅмŒµÙ ÃǨ
ฉตั รวลยั แสงจันทร
กนกวรรณ เพ็งสวา ง
นนทลี หยกสุวรรณกลุ

พมิ พค รั้งท่ี 1

สงวนลขิ สิทธ์ิตามพระราชบัญญัติ

รหัสสินคา 1437039

พมิ พครงั้ ท่ี 1

รหสั สินคา 1447047

ชื่อ ชั้น เลขท่ี………………………………………………………………………………………………….. ………………….
.……………………………...

คาํ แนะนําในการใชส้ ่ือ

ส่ือการเรยี นรู้ แม่บทมาตรฐาน การงานอาชีพและเทคโนโลยี

ป.4 จัดทําข้ึนเพ่ือใหสอดคลองตามมาตรฐานการเรียนรูและตัวชี้วัด กลุมสาระการเรียนรู
การงานอาชีพและเทคโนโลยี ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551
สื่อการเรียนรูชุดนี้พัฒนาใหผ ูเรียนมศี ักยภาพสอดคลองกบั โลกในศตวรรษที่ 21

ͧ¤»ÃСͺµ‹Ò§æ

ã¹áµ‹ÅÐ˹Nj Â

Ë ‹¹3Ç¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ äÁŒ´Í¡äÁ»Œ ÃдºÑ·èÕ เนื้อหา

ชวนเล่น กอ่ นเรยี น นาํ เสนอโดยใชแผนภาพ
แผนภมู ิ Infographic เพอ่ื ให
ดูงาย อยากเรียนรู

เฉฉบลับย 3ขนั้ 5ต432อ1ËเบนกปÅเาํ็บจตลÑ¡รเัดรูกงุกก¡ยีเรไี่ยต¡าÒมมักวรรÃดษสÒผปยี »อถาลÃมลแากÅผอกู»นลไÙ¡ลุปมไทะิตäÅกมดป่ีÁจรูแห¡Ùด้ราŒณ´ละรกอäÍดอืไก ไกÁมับ¡เามตไดรดäด´ŒมรเอÁวอกยี ป้ÍยกŒ»กษมกไร¡ไตÃแมาะมรÐปรดปäป´เลÁรดบัพรѺงะนิะา»ŒเดดพปะับับเÃลอ่ืมกูเÐลพ็ด´เามพะºÑ ลปัน็ดลธพูกุหนัรอืธดหุ วรยอื กก่งิิง่ พพนัันธธุุ

ใขหเไห้ันดสàÃม·ไตดวมÕาÂÓยีอะดม§ง¹นสาอÒีคมกมÃกว¹าาÙŒäไàกจรม»ม´าะปส¹šปรŒทลวปรําูยกละใงหไดกู ามไับไมมมดใดชดอออปกกกรไไไะมมมดปปปับรรรตะะะกดดดแบับัับตเตไจงาดรสมิญถถวูกเธาิ ตตนกี ิบอาทโรงตี่ ? ¡Òûš٠1เอพแเาตช่ือใลเจาหื้ตเอวใกพหรโสผดรมิ่ียมเสินคศธมดมทาษดตปิ้งจฟินขไอุาุยวาุดกาคปงหโแนดอหราล้ันะยกรระมยือแกหพาอลเํารณปลยะจือิกปลัดดป1ดือรินวุยบัินักชเสอใปถดพัปหินนั่วาืชดด ลทนกาอินงหลอรอรไียนาวกปเงนลเจพดขลซงาอื่ว็ึ้กนไกยุ ฆยปมดๆา าิน
2 แขลุดวหรลดุมน้ําใใหหด ล นิ กึ ชพมุ อชส้นืมควร
เรียนรูไดทํางานเปน ÊÒ¾ÁתÒÍõ¶‹Ò‹Ò§á§ºæä‹Ã§»ºã¹ÃŒÒ§ÐÀ¤àÒÀо·ä´Œ

แกนความรูเปนความเขาใจ ตวั ชี้วดั
คงทนตดิ ตวั ผูเรียน มปฐ.4./ง1,1ป.1.4/2, ป.4/3, ป.4/4

3รโทดควตชน่ีขานขิดงอุ้ําดดุดตมในเวตหนตปายนชกรกลดุมียกลักูบินมาชลขรลื้นไาดุาจงวดกใาโ นนิดกกหใยนแลหลใ้ันลบดชมุ วนิ 4ทบหโีป่ ทงัดรลแําอืยูกดรผใมจชดาะหเ ศแจมรษขนือาง็ไกทเมพแวาํ ราิงเเงปตบศดนนังษีแกเใพดบลดิงาไม

40

กิจกรรมพัฒนาการทํางาน 1 สํากรพวชิจจฒั ่ือกการนรรปามลทกู ไกั มด ษปอระกะไกเมภาปทรระคดับิดในบริเวณโรงเรียน แลลกั วษเขณียะนบนั ทกึ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….………….………….……….……….……….……….……….……….……….……….……….………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…….…….…….…….…….….…….….…….….…….….…….….…….….…….….…….….…….….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….………….………….……….……….……….…….…….….…...
2 ตดิ ภาพหรอื วาดภาพไมดอกไมประดับชทเฉปอื่่นี นันักชเ❍อรยีบนไมชไมดออดบกอทไกี่สมุดป 1ระชด❍นบั ดิ ชแนไมลดิ ะปนบร�้ เันะพดทรบักึ าขะอ มลู(ติดภาพหรือวาดภาพ)
กจิ กรรมฝกกระบวนการ ……………………………………………………………………………………..
ทํางาน เพ่อื พฒั นาความรู
และทกั ษะการทาํ งาน ……………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
กิจกรรมพัฒนาทักษะการคิด
51
ฝกทกั ษะการคดิ เพ่ือนาํ ไปใช
ในชวี ิตประจําวัน แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ เฉฉบลบั ย

แบบทปดรสะจอำ� บหนว่วดัยกผำรลเรสียมันรฤู้ทท่ี 3ธิ์ ตคอะนแทนี่ น1ท ่ีไง ด1้.1 ปค.ะ4แ/1น-4นเต็ม เปนเครอื่ งมอื วัดผลสัมฤทธิ์
10......................... ทางการเรียนเม่ือจบหนว ย
การเรยี นรู
ตแแทอบ1ล2ี่ไน่ง.3ะ. ดก ท4เ. ไ ้ทว ข.ลี่ม วสั ีย่หีุ่มว5้ด1ิธดนนธิ.กีอ อุ บีก6้ากากกปุ .ชาันรลไา กรคนั้มครทุม่ ปรดัเเป้ณุึกลณกรลเรขะยีลบ็ธกู ท์ะั้นนรือเแด4่ีใกรตกชลับ-มโยี่ อ5พใ้ะดทวทนดนนัย่กีผท่ีกคูแกธใลลา�านลหา์ุ มุ่ผรใครรค้ หปลขกัปือใรก้ลิตอหษฏชู ากู ง้แาว่ิบรทฉ ยตไัตทท�าันดปล่ ิง�าไา�ปแ้ะราดงไกะกนลา้ ดเลนด ่กู ม้ ่มุัง บดจินคนเังราผลือ้ีนรกลอื ลี้นงกเุ ้ันาปปนอา้ ลหอูกกมไมมายาด้ ร อคากยอื ไงมาป้ นรผะลดแบั ละกนล�าุ่มเสลนะอ1ผลชผนลดิ ิต..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................5..... 5
แบบประเมิน

เปนเครอ่ื งมือในการประเมนิ ผล
การทํางานและทกั ษะการทาํ งาน
เพอื่ ชว ยเหลอื ตนเองและครอบครวั

คณะผูจัดทํามั่นใจอยางย่ิงวา สื่อชุดน้ีจะเปนเคร่ืองมือนําพาผูสอนและผูเรียน
ใหบรรลุมาตรฐานและตัวชี้วัดกลุมสาระการเรียนรูการงานอาชีพฯ ตามท่ีกําหนดไว
ในหลกั สูตรแกนกลางฯ ทกุ ประการ โดยครอบคลมุ ท้ังดา นความรู ทกั ษะกระบวนการ
และคณุ ลกั ษณะของนักเรียนอันเปนผลสมั ฤทธิ์ทีพ่ งึ ประสงคอยา งแทจ ริง

คณะผจู ดั ทาํ

สารบญั 1
19
1˹Nj ¡ÒÃàÃÂÕ ¹Ã·ŒÙ Õè ´ÙáÅáÅШѴà¡çº¢Í§ãªŒ 33
2˹‹Ç¡ÒÃàÃÕ¹÷ŒÙ Õè ÁÒÃÂÒ·à´ç¡´Õ

Ẻ·´ÊͺÇÑ´¼ÅÊÑÁÄ·¸ìÔ

3˹‹Ç¡ÒÃàÃÂÕ ¹Ã·ŒÙ Õè äÁŒ´Í¡äÁŒ»ÃдѺ 35
55
Ẻ·´ÊͺÇÑ´¼ÅÊÑÁÄ·¸ìÔ

4เฉฉบลับย ˹Nj ¡ÒÃàÃÂÕ ¹ÃÙŒ·Õè «‹ÍÁá«ÁÍØ»¡Ã³ 57
5˹Nj ¡ÒÃàÃչ̷٠èÕ §Ò¹»ÃдÉÔ °¨Ò¡ãºµÍ§
6˹Nj ¡ÒÃàÃÂÕ ¹Ã·ÙŒ èÕ §Ò¹»ÃдÔÉ°¨Ò¡¡ÃдÒÉ 79
7˹Nj ¡ÒÃàÃÂÕ ¹ÃŒ·Ù èÕ ÍҪվ㹽˜¹
101
Ẻ·´ÊͺÇÑ´¼ÅÊÑÁÄ·¸ìÔ
117
¢ŒÍÊͺ์¹¡Òä´Ô 127
Ẻ»ÃÐàÁÔ¹»ÃШӻ‚
àÃÕ¹ÃÙŒâ¤Ã§§Ò¹ 131
139
140

Ë1¹‹Ç¡ÒÃàÃÕ¹ ´áÙ ÅáÅШ´Ñ à¡ºç ¢Í§ãªŒÃ·ŒÙ èÕ

ชวนเล่น กอ่ นเรียน

หนงั สือเรียนภาษาไทย

àÃÕ¹Ãٌ䴌 เฉฉบลบั ย

·Ó§Ò¹à»¹š ?
การดแู ลของใชส ว นตวั อยางถูกวิธี ชวยทําให
ของใชม อี ายกุ ารใชง านนานขน้ึ และชว ยประหยดั ÊíÒÃǨÊèÔ§¢Í§ã¹ÀҾNjÒ
คา ใชจ าย ÁÕÍÐäúŒÒ§·èÕ໚¹
¢Í§ãªŒÊ‹Ç¹µÑǺŒÒ§¤Ð

ตัวชว้ี ดั
มฐ. ง 1.1

ป.4/1, ป.4/2, ป.4/3, ป.4/4

1 ¡ÒôÙáÅÃÑ¡ÉҢͧãªÊŒ Ç‹ ¹µÑÇ

ของใชส วนตวั หมายถึง สงิ่ ของเครือ่ งใชสวนบคุ คลท่ีไมใชร ว มกบั
ผอู นื่ และเปน สงิ่ ทเี่ ราตอ งใชเ ปน ประจาํ เชน เสอ้ื ผา เครอื่ งแตง กาย ถงุ เทา
รองเทา ผา เชด็ ตัว แกว นา้ํ แปรงสีฟน

ของใชส้ ว่ นตวั

เฉฉบลับย àÊÍ×é ¼ÒŒ à¤Ãè×ͧᵋ§¡ÒÂ

¢Í§ãªŒ ¢Í§àŹ‹

การดแู ลรกั ษาของใชส ว นตวั การจดั เกบ็ ของใช ของเลน เสอ้ื ผา และ
เคร่อื งแตงกาย การจัดโตะ กระเปา และเอกสารสว นตัว เปน การทาํ งาน
อยางหนง่ึ ซึ่งการทาํ งานนี้นกั เรียนตองรหู ลักการทํางาน และควรทํางาน
อยางเปนขั้นตอนดวยความตั้งใจ ขยัน อดทน และมีความรับผิดชอบ
เพอื่ ใหงานตาง ๆ บรรลุผลสาํ เรจ็

ËÅÑ¡¡ÒôÙáÅÃÑ¡ÉҢͧ㪌ʋǹµÑÇ

1 แยกของใชสว นตวั ออกเปนประเภท
2 จัดเกบ็ ของใชส วนตวั แตล ะประเภทตามความเหมาะสม
3 จดั เกบ็ ใหเ รยี บรอ ย สะดวกตอการคน หา ปอ งกันไมใหสูญหาย

2

1. ของใชแ ละของเลน

วธิ กี าร ดแู ลของใชแ้ ละของเลน่

1 เฉฉบลบั ย
ใชและเลนอยา งทะนุถนอม
เพื่อไมใหข องใชแ ละของเลน 2
ชาํ รุดกอ นเวลาอนั ควร เมื่อใชหรือเลนเสร็จแลว
จัดเกบ็ ใหเปนระเบยี บ
3 เชน เก็บดินสอใสกลอง
ทาํ ความสะอาดตามลกั ษณะของ ดินสอ เก็บของเลนไวใน
ของใชแ ละของเลน เพ่ือไมใหเ ปน กลอ งใสของเลน
แหลงสะสมเช้ือโรคและฝนุ ละออง
3

2. เสอ้ื ผาและเครือ่ งแตง กาย

วธิ กี าร ดแู ลเส้อื ผา้ และเคร่อื งแตง่ กาย

1 ดแู ลขณะสวมใสโดยระมัดระวงั ไมให
เส้ือผาเปอน หากเส้ือผาเปอน ควรรบี
ทําความสะอาดเบ้ืองตน กอ น

2 หลงั สวมใส ควรซกั เสอื้ ผา ใหส ะอาด
โดยแยกผาสีและผาขาวกอนซัก
เฉฉบลับย ซักเส้ือผาดวยผงซักฟอกและลาง

ดวยน้ําเปลาจนสะอาด แลวนําไป
ตากใหแหง

3 เมือ่ ผาทซี่ ักและตากแหง แลว
ใหจ ดั เกบ็ ใหเ ปน ระเบยี บ โดยเกบ็ มา
พับหรอื รีดใหเ รียบรอย

4

2 ¡ÒèѴà¡çºàÍ¡ÊÒÃʋǹµÇÑ

เอกสารสวนตัว เปนเอกสารที่มีความสําคัญกับเจาของ เพราะ
สามารถบอกรายละเอียดของบุคคล โดยเอกสารจะบันทึกรายละเอียด
เฉพาะตวั ตา ง ๆ ไว เชน ลายมอื ชือ่ วนั เดือน ปเ กิด ภาพถา ย ท่ีอยู
เอกสารสวนตวั แบงตามประเภทได ดงั นี้

ที่อยู àÍ¡ÊÒÃʋǹµÑÇ·¨èÕ íÒ໹š µŒÍ§¾¡µ´Ô µÇÑ àÍ¡ÊÒÃÊÇ‹ ¹µÇÑ ·äÕè Á¨‹ Òí ໹š µÍŒ §¾¡µ´Ô µÇÑ

เชน บัตรประจําตัวประชาชน บัตร เอกสารสวนตัวที่ไมจําเปนตองพก
ประจําตัวนักเรียน บัตรโรงพยาบาล ตดิ ตัว เชน สมุดบัญชเี งินฝาก สตู ิบตั ร
ซเว่ึงลกาาฉรุกพเฉกินติดแตลัวะจเะพเ่ือปในชปปรระะโสยาชนนงา ในน091/510/8290/2/3906/0/9016//9016/916/167187887884807588BS/FSDSDCSWCHDHTCRHT ทะเบียนบาน ซ่ึงนักเรียนควรเก็บ
SAbF 1234567 เอกสารเหลา นี้ใหเ ปน ระเบยี บเรยี บรอ ย
เปนหมวดหมู เพอ่ื ความสะดวกในการ
++++++++++++++++++++++++1+++0+++0+++,0+++0+1+0+3+.10017,000000,,0000.00000..0000 +++++++++++++++++++++++++++++++++++1+++83++0543,0505,0000,000,0.0000.0000.00.00055565866897679787707887068846807588 หยบิ ใช

กับหนว ยงานตาง ๆ เฉฉบลบั ย

บัตรประจาํ ตัวประชาชน SAbF 1234567 สมดุ บญั ชีเงินฝาก
เอกสารท่ีใชพสิ ูจนเ อกลกั ษณ สมดุ ที่ไวส ําหรบั ฝาก-ถอนเงนิ
ของบคุ คล แสดงวาเปนคน 09/09/61 788 B/F ++++++++++130,000.00 ++++++++++180,000.00 5566788 กบั ธนาคาร
สญั ชาตไิ ทย 15/09/61 788 SDCH 5566788 เอกสารแสดงผลการเรียน
บตั รประจาํ ตัวนักเรียน 18/09/61 788 SDCH ++++++++++170,000.00 ++++++++++350,000.00 8877788 ใบแสดงวฒุ กิ ารศกึ ษาและสมดุ
เอกสารท่ีท่อียู ใชแ สดงตนในการเปน 22/09/61 405 SWTRT 9900405 บนั ทกึ ผลการเรยี นของนกั เรยี น
นกั เรยี นของโรงเรยี น 30/09/61 788 SDCH ++++++++++100,000.00 ++++++++++450,000.00 7766788 สูตบิ ตั ร
เอกสารแสดงสญั ชาติ
บัตรโรงพยาบาล ++++++++++100,000.00 ++++++++++350,000.00 วนั เดือน ป เกิด สถานทเี่ กดิ
เอกสารท่ีใชแ สดงตนในการเขา ชอื่ บิดา-มารดา
รักษากับโรงพยาบาล ผสลมกุดาบรันเรทยี ึกน

โรงพยาบาล
ชอ่ื /นามสกลุ …………………………………………..
เกดิ ……………….อาย…ุ …………เพศ……………..
วนั ทอี่ อกบัตร …………………………………………
บัตรประจาํ ตัวประชาชน ………………………..

SAbF 1234567

5566788
5566788
09/09/61 788 B/F ++++++++++++++++++++1+++0+++0+++,0+++0+++0+++.+10+13010070,00,,0000000.00..00000 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++133485550000,,0,,00000000000..0..0000000 8877788
15/09/61 788 SDCH 9900405
18/09/61 788 SDCH 7766788
22/09/61 405 SWTRT
30/09/61 788 SDCH

ËÅÑ¡¡ÒôÙáÅÃÑ¡ÉҢͧ㪌ʋǹµÑÇ

เอกสารสว นตวั ควรจัดเก็บใหเรยี บรอ ยเปน หมวดหมู เพือ่ สะดวก
ตอการคนหาและปองกนั การสญู หาย

5

วธิ กี าร จดั เกบ็ เอกสารสว่ นตวั

การจัดเก็บเอกสารสวนตัวเปนการเก็บรวบรวมและจัดหมวดหมู
เอกสารท่ีบันทึกขอมูลเก่ียวกับตัวเองไวใหเปนระเบียบ เพ่ือความสะดวก
ในการหยทิบ่ีอยู ใชงาน ดงั นี้

ท่ีอยู

»ÃÐàÀ·àÍ¡ÊÒÃ

àÍ¡ÊÒà ¡Òè´Ñ ࡺç

SAbF 1234567

สมุดบัญชี SAbF 12345675566788 ใสซ องสําหรบั
เงินฝาก +++BS+S/SDF+SDW+CDC+HTC+H+RH++++T+++++++1+++0+++0+++,0+++0++++0++++.1+++03+110+007+,000+,,+000++++00+0+++.0+00+++.1.0+0+0+0+0++00+++,0+++0+++0+++++.++++10++13+++01+00+++7+0,0+++0,+,00+++0+00+++0+0.0+++0.+.00+++0+0+++0++1+38345055+0+++,00++0,+++0,,+000+++0+000+++0+.00+++0.+0..+++000+0+++00+++++++++++133548585550908700,69,077,,060000760700007060804..087..0800008805008 สมดุ บัญชีเงินฝาก สมดุ บญั ชเี งนิ ฝาก
09/09/61 788 B/F
15/09/61 788 SDCH
18/09/61 788 SDCH 5566788
22/09/61 405 SWTRT 5566788
09/0S9D/6C1H 8877788
30/09/61 788 15/09/61 788 9900405
18/09/61 788 7766788
22/09/61 788
30/09/61 405
788

เฉฉบลับย เอกสาร ผสลมกุดาบรันเรทียึกน จดั เก็บใสแ ฟม
แสดงผล เอกสาร
การเรียน

• บตั รประจําตวั จดั เกบ็ ในชอง
ประชาชน เสียบบตั รของ
• บตั รประจาํ ตัว กระเปา สตางคทอ่ียู
นกั เรียน ใหเรยี บรอ ย
• บตั รโรงพยาบาล
SAbF •1234567 บัตรหองสมุด ทีอ่ ยู

5566788
5566788
788 B/F ++++++++++++++++++++1+++0+++0+++,0+++0+++0+++.+10+13010070,00,,0000000.00..00000 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++133485550000,,0,,00000000000..0..0000000 8877788 ใสซ องเอกสาร
788 SDCH 9900405 แลว เขียนระบุ
788 SDCH 7766788 เอกสารที่
405 SWTRT หนาซอง
788 SDCH
SAbF 1234567
สตู บิ ัตร เอกสารสาํ คญั

09/09/61 788 B/F SAbF 1234567 5566788
15/09/61 788 5566788
18/09/61 788 SDCH ++++++++++130,000.00 ++++++++++180,000.00 8877788
22/09/61 405 SDCH ++++++++++++++++++++++++1++++0++++0++++,0++++0+++++0++++++.+1+0++11301++0007+0+,000+,+,,0000+0+000+0.+000.+.+000.+00+0+01107+0++0++,+0++,++0+0+++0++0++0+++.+0++.++0+0+++0++++++++++133485+550++00+0,++,0,,0+000++00+00++000.+.0++..00+00++000+++++++5++5+85+9+578639634776506556770076708048,788,,008008850800000...000000 9900405
011925338/2/00/00/09/09/09/09/69/6/961/6161/1611777848788088857888 SWTRT 7766788
B/F SDCH
SDCH
SDCH
SWTRT
SDCH

6

3 ¡Òè´Ñ µŒàÙ ÊÍé× ¼ÒŒ

ËÅÑ¡¡ÒáÒèѴµÙŒàÊé×ͼŒÒ

เสอื้ ผา ทซ่ี กั และรีดเรยี บรอ ยแลว ควรจัดเก็บใหเปน ระเบยี บ
เรยี บรอ ย โดยการแขวนหรอื พบั เกบ็ ในตู และแยกประเภทของ
เส้ือผาใหเ ปน หมวดหมู เชน กระโปรง กางเกง ชดุ ชั้นใน

á¨Ñ§ ËҢͧäÁ‹à¨ÍàÅ Ẻ¹éÕÊÔ ËҢͧà¨Íṋ

เฉฉบลบั ย

การจดั ตูเ สอ้ื ผามวี ิธปี ฏบิ ตั ิ ดังนี้ 2 àÊé×ͼŒÒ·èÕ äÁ‹µÍŒ §Ã´Õ

1 àÊéÍ× ¼ÒŒ ·µèÕ ŒÍ§Ã´Õ เชน เสื้อยืด ชุดนอน ใหพับแยก
ประเภทเปนชดุ แลววางบนชัน้
เชน เสอื้ กางเกง กระโปรงทเี่ ปน ผา ในตูเ สื้อผา
ยับงาย เมอื่ รดี เสรจ็ ใหแ ขวน แยก
ประเภทสีออ นและสเี ขม 4 ª´Ø ªÑé¹ã¹ËÃ×Ͷ§Ø à·ŒÒ

3 à¤ÃèÍ× §áµ§‹ ¡ÒÂÍ×è¹ æ พับกางเกงใน เสอื้ ชัน้ ใน จัดถงุ เทา
เปนคู แลวมว น และเกบ็ ในลนิ้ ชกั
เชน เขม็ ขัด หมวก ใหเรียบรอ ย
ควรจดั ใสกลอ ง
หรอื ลิน้ ชัก

7

4 ¡ÒèѴⵍÐà¢Õ¹˹§Ñ ÊÍ×

ËÅÑ¡¡ÒèѴⵍÐà¢Õ¹˹ѧÊ×Í

การจัดโตะเขียนหนังสือ เปนการจัดส่ิงตาง ๆ เชน หนังสือ เอกสาร
เครอื่ งเขยี น ใหเปนระเบยี บ ซึ่งจะชว ยใหสะดวกในการหยิบใช และ
สรางนสิ ยั ความมีระเบียบอกี ดว ย

เราสามารถจดั โตะหนังสอื ใหเ ปน ระเบียบได โดยปฏิบัติ ดงั น้ี

1 แยกประเภท ของท่ีจะจดั เก็บ เชน
เครอ่ื งเขยี น สมดุ หนงั สือ

2 จดั หนงั สอื โดยวางหนงั สอื ทจี่ าํ เปน ไวม มุ ใด
มุมหน่งึ ของโตะ เรยี งขนาดจากเลก็

เฉฉบลับย ไปใหญ

3 จดั เครื่องเขียน เชน ดินสอ
ยางลบ ไมบรรทัด ใสภ าชนะวาง
ไวม มุ ใดมมุ หนงึ่ ของโตะ สวน
เครื่องเขยี นที่ไมไ ดใชเ ปน ประจํา
ใหเ กบ็ ใสล น้ิ ชักใหเปน ระเบียบ

4 จัดพ้ืนท่ี บนโตะใหวางเพยี งพอ
สาํ หรบั ทาํ กจิ กรรมอ่ืน ๆ เชน
อานหนงั สือ วาดรปู ทําการบา น

8

5 ¡ÒèѴ¡ÃÐ້ҹѡàÃÕ¹

ËÅÑ¡¡ÒèѴ¡ÃÐ້ҹѡàÃÕ¹

การจดั กระเปา นักเรียน คอื การจดั สมดุ หนงั สอื และอุปกรณการเรียน
ใหตรงกบั ตารางเรียนในแตล ะวัน เพอ่ื ไมใหกระเปา หนกั เกนิ ไป และ
เพอื่ สะดวกในการหยิบใชง าน

วธิ กี าร จดั กระเปา๋ นกั เรยี น

ÀÒÉÒä·Â 1 ¨Ñ´Ë¹§Ñ Ê×Í
ÀÒÉÒä·Â จัดหนงั สอื ตามตารางเรียน
แลว จดั วางในกระเปาใหเปน
หมวดหมู

2 ¨Ñ´à¤ÃÍ×è §à¢ÂÕ ¹ 3 ·Òí ¤ÇÒÁÊÐÍÒ´ เฉฉบลับย
เกบ็ เครอื่ งเขยี น เกบ็ เศษขยะออก
และของมคี ม จากกระเปา แลว
ใสก ลอ งดินสอ ใชผ าชบุ นํ้าสบู
แลวใสในกระเปา บิดหมาด ๆ เชด็
ใหเ รียบรอ ย และใชผ า แหง เชด็
อกี ครัง้

¡¨Ô ¡ÃÃÁ¾²Ñ ¹Ò·Ñ¡ÉСÒ÷ӧҹ C21

1. แบงกลุม รวมกันแสดงความคิดเห็นในการจัดตูเส้ือผา โดยแตละกลุมจะไดลักษณะ
ตเู สื้อผาทต่ี า งกนั แลวออกมานาํ เสนอเปนแผนภาพ

2. จัดตูเสื้อผาของนักเรียนใหเปนระเบียบ แลวบันทึกผลลงในสมุด พรอมถายภาพ
ประกอบ และนําเสนอหนา ชน้ั เรียนวา มวี ิธีการจดั อยางไร

3. แบงกลุม ชวยกันแยกประเภทของของใชสวนรวมและของใชสวนตัว แลวนําเสนอ
หนาชน้ั เรียน

9

พกิจัฒกรนรามการทํางาน ¤Ô´

1 สาํ รวจปญ หาทพี่ บในการจดั เกบ็ ของใชส ว นตวั ตามหวั ขอ ทกี่ าํ หนด แลว บนั ทกึ ขอ มลู
(µÇÑ ÍÂÒ‹ §)
ตเู้ ส้อื ผา้

ปญหาที่พบ …àÊ……Í×é …¼…ÒŒ …Â…ºÑ……à…Ê…Í×é…¼……ÒŒ …¡…Í…§…………

»Ð»¹¡¹Ñ ¨Òí ¹Ç¹ÁÒ¡…………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………….

โตะ๊ เขยี นหนงั สอื

ปญหาทพี่ บ Ë……Ò…¢…Í…§…ä…Á…¤‹……Í‹ …Â…¾……º……à…¾…Ã…Ò…Ð…
à…¤……Ã…è× Í…§…à…¢…Õ …Â…¹……á…Å……Ð…Ë…¹……Ñ §…Ê…× Í……Ç…Ò…§…ä…Á……‹ à»……š ¹….
เฉฉบลบั ย ÃÐàºÕº…………………………………………………………………………………….

˹ѡ¨Ñ§ กระเปา๋ นกั เรยี น

10 ปญ หาทพ่ี บ ¡……Ã…Ð…à»……Ò‰ …Ë…¹…¡Ñ……à¡…¹Ô……ä»……à…¾…Ã…Ò…Ð…

äÁ¨‹ Ñ´µÒÃÒ§àÃÂÕ ¹…………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………….

ชน้ั วางของเลน่

ปญ หาที่พบ …Á……¢Õ …Í…§…à…Å…¹‹ …Ç…Ò…§…………………………

…¡…Ã…Ð……¨…Ñ´…¡……Ã…Ð…¨…Ò…Â…Í……Â…¨Ù‹ …íÒ…¹……Ç…¹…Á…Ò…¡………………….

…………………………………………………………………………………….

ÇҧἹ

2 วางแผนการจดั เกบ็ ของใชส ว นตวั ทน่ี กั เรยี นตอ งการจดั เกบ็ โดยอธบิ ายตามหวั ขอ ท่ี
กําหนด และรา งภาพการจัดเกบ็ ของใชสวนตวั (µÇÑ ÍÂÒ‹ §¤Òí µÍº)

ของใชส วนตัวที่ตองการจัดเก็บ ปญ หาทพ่ี บกอนการจัดเกบ็ คือ
ไดแ ก …â…µ…Ѝ …à…¢…ÕÂ…¹…Ë……¹…§Ñ …Ê…Í×………………………………
…Á…àÕ …¤…Ã…Í×è……§…ࢅÕÂ……¹…á…Å……Ð…Ê…Á…´Ø……Ë…¹…§…Ñ Ê……Í× ………………..
…………………………………………………………………………………. Ç…Ò…§…¡……Ã…Ð…¨…Ñ´…¡……Ã…Ð…¨…Ò…Â…à…µ…Áç …â…µ…Ѝ……á…Å…Ð………………
…………………………………………………………………………………. Á……ËÕ …Â…Ò…¡……äÂ…à…‹ ¡…Ò…Ð…º……¹…â…µ…Ѝ …Í…¡Õ……´…ÇŒ …Â……………………

ส่งิ ท่จี ะใชส ําหรบั จดั เกบ็ ของใช ถาแกปญหาน้ีได ของใชสว นตวั
สว นตวั คอื …¡…Å……Í‹ …§…ã…Ê…à‹ …¤…Ã…Íè× …§…à…¢…ÕÂ…¹…………….. ของฉนั จะ

äÁ¡Œ ÇÒ´¢¹ä¡‹…………………………………………………………………………………. à…»…¹š……ÅЅ຅…ÕÂ…º……Ë…Â……ºÔ …ã…ª…§Œ …Ò‹ …Â…Ê……Ð…Í…Ò…´………………..
àÃÂÕ ºÃÍŒ  เฉลย………………………………………………………………………………… ฉบับ
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………

(รา งภาพ)

11

ÇҧἹ

¨Ò¡¡ÒÃËҧÀÒ¾¡ÒèѴà¡çº¢Í§ãªŒÊ‹Ç¹µÑÇ
©Ñ¹¹íÒÁÒÇҧἹ¡Ò÷íÒ§Ò¹ ´Ñ§¹éÕ

วางแผนในการจัดเกบ็ ของใชสวนตวั

ขัน้ ตอนที่ 1 …á…Â……¡…»…Ã…Ð…à…À…·……¢…Í…§…·……èÕ¨…Ð…¨…Ñ´……à¡……ºç ……અ¹‹ ……à…¤…Ã…è×Í……§…ࢅÕÂ……¹……Ê…Á…´Ø……Ë……¹…§Ñ …Ê…Í×…………………..

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

ข้นั ตอนท่ี 2 ã…ª…äŒ …Á…¡Œ …Ç…Ò…´……¢…¹…ä…¡…‹»……´˜ …½……¹Ø† …·……Õèà¡……Ò…Ð…º…¹……Ë…¹…§Ñ……Ê…×Í…á……Å…Ð…º…¹……â…µ…Ѝ …………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
ขนั้ ตอนท่ี 3 …¨…Ñ´……Ë…¹……§Ñ …Ê…Í× ……â´……Â…Ç…Ò…§…Ë…¹……§Ñ …Ê…Í× …·……¨Õè …Òí …à»……¹š …ä…Ç…ÁŒ …ÁØ …ã…´…Á……ÁØ …Ë…¹……§Öè …¢…Í…§…â…µ…Ѝ……àÃ…ÂÕ……§…¢…¹…Ò…´…
¨Ò¡àÅ¡ç ä»ãËÞ‹…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…¨…Ñ´…à…¤…Ã…Í×è…§……ࢅÕÂ…¹……à…ª…¹‹ ……´…¹Ô …Ê……Í…Â……Ò…§…Å…º……äÁ……ºŒ …Ã…Ã…·……Ñ´…â…´……Â…ã…Ê…À‹ …Ò…ª…¹…Ð…Ç…Ò…§…ä…Ç…ÁŒ …ÁØ …ã…´…
ขัน้ ตอนท่ี 4เฉฉบลบั ย
…Á…ÁØ …Ë……¹…§Öè …¢…Í…§…â…µ…Ѝ……Ê…Ç‹…¹……अ…Ã…Í×è …§…à…¢…ÕÂ…¹…·……èÕ ä…Á…ä‹…´…Œ…ãª…àŒ …»…¹š …»……Ã…Ð…¨…Òí…ã…Ë…àŒ …¡…ºç …ã…Ê…Å…‹ …¹Ôé …ª…¡Ñ …ã…Ë…àŒ…»…¹š …Ã……Ѕ຅…ÕÂ…º..
ขนั้ ตอนที่ 5 …¨…Ñ´……¾…¹×é …·……Õ躅¹……â…µ…Ѝ …ã…Ë…ÇŒ …Ò‹ …§…à…¾…ÕÂ……§…¾…Í…Ê……Òí …Ë…Ã…Ñº……·…Òí…¡……¨Ô …¡…Ã…Ã…Á……Í…è×¹……æ………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

หลงั จากจดั เกบ็ ของใชส ว นตวั แลว ฉนั มวี ธิ กี ารดแู ลรกั ษาของใชส ว นตวั ดงั นี้

ของใชสวนตัว วิธีการดแู ลรกั ษา

1. à¤ÃÍè× §à¢Õ¹……………………………………………………………………………………. …1…. …à…¡…ºç …ã…Ê…·‹……Õè ã…Ê…à‹ …Á…Íè× …ä…Á…ä‹…´…Œ ã…ª…§Œ …Ò…¹……………………….
2. ÊÁ´Ø -˹§Ñ ÊÍ×……………………………………………………………………………………. …2….…¨…Ñ´……Ç…Ò…§…ãË……àŒ »……¹š …Ã…Ð…à…º…ÕÂ……º……á…Å……Ð…«…Í‹ …Á…á…«……Á.
ËÒ¡ªÒí ô؅………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………..

12

·Ó§Ò¹

3 จัดเตรียมวัสดุอุปกรณในการจัดเก็บของใชสวนตัว แลวจัดเก็บของใชสวนตัวตาม
แผนงานที่วางไว และตดิ ภาพกอ นและหลงั การจดั เกบ็ (µÇÑ ÍÂÒ‹ §¤Òí µÍº)

เฉฉบลับย

(ตดิ ภาพ)

(ติดภาพ)

13

»ÃÐàÁÔ¹

4 ประเมินผลการจัดเกบ็ ของใชส ว นตวั

1. นกั เรียนจัดเก็บของใชสวนตัวไดส ะดวกหรอื ไม เพราะเหตใุ ด

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

2. อปุ กรณส าํ หรบั จดั เกบ็ ของใชส ว นตวั เหมาะสมกบั การใชง านหรอื ไม เพราะ
อะไร

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

(ข้ึนอยูกับดุลยพินจิ ของผูสอน)…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….
3. ในกาไชรมอทช บําองบานครั้งน้ี นกั เรยี นชอบหรอื ไมช อบอะไรบาง เพราะเหตใุ ดเฉฉบลบั ย
4. ในการทาํ งานครง้ั น้ี นกั เรยี นพบปญ หาอะไรบา ง และมวี ธิ แี กป ญ หาอยา งไร

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

5. ถาตองการปรับปรุงการทํางานใหดีข้ึน นักเรียนจะปรับปรุงอะไร เพราะ
เหตุใด

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

14

พกจิ ัฒกรนรามทักษะการคดิ

1 สาํ รวจวิธกี ารจัดเกบ็ ของใชสว นตัวตา ง ๆ ของตนเอง แลวเขยี นบนั ทึก
(µÇÑ ÍÂÒ‹ §¤Òí µÍº)
การดูแลและจดั เก็บ

เส้อื ผา เอกสารสวนตัว เครือ่ งเขียน/ ของเลน
หนงั สือ

วิธกี ารจัดเก็บ ᡵÒÁ……………………………….. ᡵÒÁ……………………………….. …¨…Ñ´…à…¡…ºç………………….. …ã…Ê…‹¡…Å…Í‹……§…ãË……Œ ……..
»ÃÐàÀ·……………………………….. »ÃÐàÀ·……………………………….. …अ…Ã…è×Í…§…à…¢…ÕÂ…¹……….. …àÃ…Õ…Â…º…Ã…ŒÍ……Â…………..
…¾…Ѻ……á…Å……Ð…á…¢…Ç…¹….. …ã…Ê…‹ ã…¹…á……¿…‡Á………….. …ãÊ……¡‹ …Å…Í‹……§…Ë…Ã…×Í…….. …àÁ……èÍ× …à…Å…¹‹ ……àÊ……Å稅.. เฉฉบลับย
…ã…Ê…µ‹ …ÙŒ…ã…Ë…àŒ …»…š¹……….. …ãË……ŒàÃ……ÕÂ…º…Ã……ÍŒ …Â…….. …Å…éÔ¹…ª…Ñ¡………á…Å…Ð……….. ………………………………..
ÃÐàºÕº Çҧ˹ѧÊ×Í……………………………….. ……………………………….. ……………………………….. ………………………………..
ࢌÒÁÁØ……………………………….. ……………………………….. ……………………………….. ………………………………..

ประโยชนของ …Ë…Ò…à…Ê…×Íé……¼…ŒÒ………….. …Ë…Ò…à…Í…¡……Ê…Ò…Ã……….. …âµ……Ð…à»……¹š ……………….. …Ë…Ò…¢…Í…§……àÅ……‹¹………..
การจดั เก็บ …ä…´…Œ§…Ò‹ …Â…á……Å…Ð……….. …ä…´…Œ§…Ò‹ …Â………………….. …ÅЅ຅…ÕÂ…º……………….. …ä…´…Œ§…‹Ò…Â…………………..

…à»……¹š …Ã…Ð…à…º…Õ…Â…º…….. àÍ¡ÊÒÃ……………………………….. …Á…Õ¾…¹×é……·…èÕ…ã¹……¡…Ò…Ã….. …à»……š¹…Ã…Ð…à…º…Õ…Â…º……..
äÁ‹ÊÙÞËÒ 㪌§Ò¹º¹âµÐ……………………………….. ……………………………….. ……………………………….. ………………………………..

……………………………….. ……………………………….. ……………………………….. ………………………………..

ผลของการ ……………………………….. ……………………………….. ……………………………….. ………………………………..
ไมจ ัดเกบ็
…àÊ……×Íé …¼…ŒÒ…»……Ð…»…¹…….. àÍ¡ÊÒÃ……………………………….. …âµ……Ð…ä…Á…‹à…»…¹š ………….. Í……Ò…¨…º…Ò…´……ਅºç………..
…¡…¹Ñ ……Ë……Ò…äÁ……à‹ ¨……Í….. ÊÙÞËÒÂ……………………………….. …ÅЅ຅…ÕÂ…º……ä…Á…‹Á……Õ .. ¨……Ò…¡…¡…Ò…Ã…à…Ë…Â…ÂÕ……º..
…àÁ……è×Í…µ……ÍŒ …§…¡…Ò…Ã…….. ……Ѻ……¢…Ò…´……Ë……Ã…×Í….. …¾…¹é× …·……èÕ ã…¹……¡…Ò…Ã…….. ¢…Í……§…à…Å…¹‹ …·……èÕÇ…Ò…§…..
¨ÐãÊ‹……………………………….. …à»……‚ …¡……¹…íéÒ…ä…´…Œ …….. 㪌§Ò¹……………………………….. à…¡…Å……Íè× …¹…¡……Å…Ò…´……..

……………………………….. ……………………………….. ……………………………….. ………………………………..

……………………………….. ……………………………….. ……………………………….. ………………………………..

15

2 อา นสถานการณท ก่ี ําหนด แลวตอบคาํ ถาม

1 ¼¡ŒÒË羹ѹÙˤÒÍ 2 ËÒÂÍÕ¡áÅŒÇàËÃÍ
Âѧà´áëÕµǧ‹ äµ»ÇÑ âäÃÁ§à‹ àÊÃÃÕ¨ç¹ÍÊÕ¡ÒËÂùÍÐÅÙ¡ äÁ‹à¨Í¹Õè¤Ð ¢ÍÂ×Á˹ѧÊ×ÍàÃÕ¹˹‹ÍÂÊÔ ãªŒáÅŒÇÁҤ׹©Ñ¹
¢Í§©Ñ¹à¡ºç äÇŒ·èÕä˹¡äç Á‹ÃÙŒ
´ŒÇÂÅ‹Ð

เฉฉบลับย ขอ ปญหาของเร่อื งน้ี สาเหตขุ องปญ หา (µÇÑ ÍÂÒ‹ §¤Òí µÍº)
วิธกี ารแกป ญ หา

1 á……µ…§‹ …µ……ÇÑ …àÊ……Ã…¨ç …ª…ÒŒ …á……Å…Ð………….. …Ë…Ò…¼…ÒŒ…¾……ѹ…¤…Í……äÁ……à‹ ¨…Í……à…¾…Ã…Ò…Ð.. …á…Â…¡……»…Ã…Ð…à…À…·……¢…Í…§…à…Ê…Íé× …¼……ÒŒ ..
Í……Ò¨……¨…Ð…äÁ……·‹ …ѹ……àÇ…Å…Ò…à…¢…ÒŒ …àÃ…ÂÕ……¹.. …¨…Ñ´…à…Ê…Íé× …¼……ÒŒ …äÁ……à‹ »…¹…š …·…èÕ…………….. …अ…Ã…×èÍ…§……á…µ……‹§…¡…Ò…Â……¾……Ѻ……ãÊ…..‹
ÅéÔ¹ªÑ¡ãˌ໚¹·èÕ â´ÂÍÒ¨…………………………………………………….. …………………………………………………….. ……………………………………………………..
à¢Õ¹ÃÒ¡ÒÃÊèÔ§¢Í§äÇŒ…………………………………………………….. …………………………………………………….. ……………………………………………………..
´ÒŒ ¹¹Í¡Å¹Ôé ª¡Ñ…………………………………………………….. …………………………………………………….. ……………………………………………………..

…………………………………………………….. …………………………………………………….. ……………………………………………………..

2 Ë……Ò…Ë…¹……ѧ…Ê…Í× …à…Ã…ÕÂ……¹…ä…Á…‹à…¨…Í…….. …à¡……ºç …Ë…¹……§Ñ …Ê…Í× …à…Ã…ÂÕ …¹…ä…Á…à‹…»…¹š …·…..èÕ …¨…Ñ´…µ……Ò…Ã…Ò…§…à…Ã…ÕÂ…¹……ã¹………………..
·Ø¡ æ Ç¹Ñ á¡»ÃÐàÀ·…………………………………………………….. …………………………………………………….. ……………………………………………………..
¢Í§Ë¹§Ñ ÊÍ× áÅÇŒ ࡺç ãËŒ…………………………………………………….. …………………………………………………….. ……………………………………………………..
໹š ·Õè…………………………………………………….. …………………………………………………….. ……………………………………………………..

…………………………………………………….. …………………………………………………….. ……………………………………………………..

…………………………………………………….. …………………………………………………….. ……………………………………………………..

16

Ẻ·´Êͺ·èÕ 1

วง ลอมรอบตวั เลขหนาคาํ ตอบทีถ่ กู ตอ ง

1 ของใชสวนตวั หมายถงึ ขอใด 6 ขอใดเรียงลําดับการดูแลรักษาเสื้อผาได
ถกู ตอ ง
1. สง่ิ ของที่หาไดย าก 1. ซกั เสือ้ ผา 2. พบั หรอื รดี ใสต เู สอื้ ผา
2. สง่ิ ของสําหรบั สาธารณะ 3. ตากใหแ หง 4. แยกผา
3. สิ่งของที่ใชรวมกบั เพ่อื น 1. 3, 1, 2, 4 2. 2, 3, 1, 4
4. ส่ิงของของตนเองที่ใชเ ปนประจาํ 3. 4, 1, 3, 2 4. 1, 4, 2, 3
7 ส่ิงใดควรเก็บในกระเปาสตางค
2 ขอ ใดจัดเกบ็ ของใชไดถ ูกตอง 1. บัตรประจําตวั นกั เรียน
2. หนงั สอื การตูน
1. พาดเสอื้ ไวท่พี นกั เกาอี้ 3. หนงั สอื เรยี น
2. เกบ็ ไขควงไวบ นหวั เตียง 4. ดินสอ
3. เก็บยางลบไวใ นกลอ งดินสอ 8
4. เกบ็ ลกู บอลไวบนโตะเขยี นหนงั สือ จากภาพ ควรจดั เก็บ เฉฉบลับย
อยา งไร
3 ใครจดั เก็บสงิ่ ของไมเหมาะสม 1. เกบ็ ไวใ นกระเปา เสือ้
2. เก็บไวใ นสมุดจดการบาน
1. จาวางหนังสอื ไวบนเตยี งนอน 3. เก็บไวในหนังสือทีอ่ านบอ ย ๆ
2. กุกแขวนเสอื้ ท่ีรีดไวใ นตูเ ส้ือผา 4. เก็บไวในชองเสียบบัตรของกระเปา
3. แกม เกบ็ เศษกระดาษออกจากกระเปา สตางค
4. แพรวพับชดุ ช้ันในไวในลนิ้ ชักตูเสอ้ื ผา 9 การจดั เกบ็ เอกสารสว นตวั ในขอ ใดถกู ตอ ง
1. เก็บหนังสือเรียนแยกเปนหมวดหมู
4 เส้ือที่สวมใสแ ลว เราควรปฏิบัตอิ ยา งไร 2. เก็บเกยี รตบิ ัตรไวใ นหนังสอื เรยี น
3. เก็บทะเบียนบานไวในสมุดภาพ
1. เกบ็ ไวใตเตยี ง 4. เก็บสูติบัตรไวใ นกระเปาสตางค
2. แขวนไวในตเู สอื้ ผา 10 ขอ ใดคอื เอกสารสว นตวั ท่ีควรพกติดตวั ไว
3. ใสในตะกราทนั ทีหลงั ถอด ตลอดเวลาทง้ั หมด
4. ผึง่ ใหแหง แลวใสตะกรา ผา 1. บตั รโรงพยาบาล สตู ิบัตร
2. บัตรประจาํ ตัวนักเรยี น เกียรตบิ ตั ร
5 ใครมวี ิธกี ารซกั ผาทเ่ี หมาะสม 3. ทะเบยี นบา น บตั รประจาํ ตวั ประชาชน
4. บตั รประจาํ ตวั ประชาชน บตั รประจาํ ตวั -
1. เดือนแยกผาขาวกบั ผาสี
2. วซี กั เส้ือท่ีมีแบงกอ ยูในกระเปา
3. เอกตากผา ทนั ทหี ลงั ขยดี้ ว ยผงซกั ฟอก
4. ปอมแชเสื้อไว 1 สัปดาห แลวลาง

น้ําสะอาด

นักเรยี น 17

Ẻ»ÃÐàÁÔ¹¡Ò÷ӧҹ

คําชแี้ จง : ใหน ักเรยี นประเมินการทํางานของตนเองตามรายการที่กําหนด

รายการ แลวขีด ✓ ลงในชอ งทต่ี รงกบั ระดบั คะแนน ทําไดด ี พอทาํ ได ปรบั ปรุง
1. จัดเกบ็ เอกสารสวนตวั ได

2. จัดเก็บตูเ ส้อื ผา ได

3. จัดโตะเขยี นหนังสอื ได

4. จัดกระเปานกั เรยี นได

ทําไดด ี = 3 พอทาํ ได = 2 ปรบั ปรงุ = 1 รวม

เฉฉบลับย

Ẻ»ÃÐàÁ¹Ô ·Ñ¡ÉСÒ÷ӧҹ C21

คําชี้แจง : ใหผสู อนประเมินทกั ษะการทาํ งาน C21 ตามรายการที่กาํ หนด
แลว ขดี ✓ ลงในชอ งที่ตรงกับระดับคะแนน
ทําไดดี พอทําได ปรับปรงุ
รายการ

1. แบง หนา ท่ีกันอยางเหมาะสม

2. รวมมือกนั ทาํ งานจนสําเร็จ

3. แสดงความคิดเห็นอยา งเหมาะสม

4. รับฟงความคิดเหน็ ของคนในกลมุ

5. ดแู ลรักษาของใชสวนตวั

ทาํ ไดดี = 3 พอทาํ ได = 2 ปรับปรุง = 1 รวม

18

Ë2 ÁÒÃÂÒ·à´ç¡´Õ¹‹Ç¡ÒÃàÃÕ¹÷ŒÙ èÕ

ชวนเลน่ กอ่ นเรียน

àÃÕ¹Ãٌ䴌 เฉฉบลับย

·Ó§Ò¹à»¹š ?
มารยาทเปนระเบียบแบบแผนท่ีดีท่ีเราควร
ปฏิบัติ การมีมารยาททางสังคม จะทําใหเกิด ÊíÒÃǨ¡Òû¯ÔºÑµÔµ¹¢Í§à´š¡
ความเปนระเบียบเรียบรอยและสงบสุข ã¹ÀÒ¾´ÙÇ‹Ò ã¤Ã»¯ÔºÑµÔµ¹

䴌͋ҧÁÕÁÒÃÂÒ·¤Ð

ตัวชว้ี ัด
มฐ. ง 1.1

ป.4/1, ป.4/2, ป.4/4

1 ÁÒÃÂÒ·¤ÇÃÃŒÙ

มารยาท หมายถงึ ระเบยี บแบบแผนทคี่ วรประพฤตหิ รอื ควรละเวน
ในสวนที่เก่ียวของกับผูอื่น รวมทั้งชุมชน หรือคนหมูมาก มารยาททาง
สงั คมที่นักเรียนควรรู มดี ังน้ี

1. มารยาทในการตอ นรบั บดิ ามารดา หรอื ผปู กครองในโอกาส
ตาง ๆ

บิดามารดา หรอื ผปู กครอง เปนผูมพี ระคุณและเปน ผทู เ่ี ลีย้ งดู
เรามา เราจึงควรแสดงมารยาทท่ีดตี อทาน โดยปฏิบัติ ดงั นี้

การตอ้ นรบั บดิ ามารดา หรอื ผปู้ กครอง

เม่อื บิดามารดา หรือผูป กครองกลบั มาจากการทํางานหรอื ธรุ ะตา ง ๆ
เราควรปฏบิ ัติ ดงั นี้
เฉฉบลับย 1. กลา วคําทกั ทายและแสดงความเคารพตอทา นดว ยความนอบนอ ม

2. ชว ยถอื ของ แลว นาํ ไปเกบ็ ใหเรยี บรอย เพอ่ื เปน การแบง เบาภาระ
บดิ ามารดา หรือผปู กครอง
3. นํานาํ้ มาใหบ ิดามารดา หรือผปู กครองดมื่ เพือ่ คลายความเหน่ือยลา
4. สนทนาซักถามบิดามารดา หรือผูปกครองดวยถอยคําทีส่ ุภาพ
และออนนอ ม

20

การตอ้ นรบั แขกของบดิ ามารดา หรอื ผปู้ กครอง

เมอ่ื บิดามารดา หรือผูป กครองมีแขกมาพบ เราควรปฏบิ ตั ิ ดังน้ี
1. แสดงความเคารพและกลาวทักทายแขกของบดิ ามารดา หรอื ผูปกครอง

ดวยความนอบนอม
2. เชญิ แขกเขา มารอทหี่ อ งรบั แขก แลว ไปแจง บดิ ามารดา หรอื ผปู กครองวา

มแี ขกมาพบ
3. นาํ เครื่องดมื่ หรอื อาหารวา งมาตอนรบั แขก
4. ขณะบิดามารดา หรือผปู กครองคุยกบั แขก ควรเลี่ยงออกไปจาก

บรเิ วณนน้ั อยา งสภุ าพ หรอื ถา นงั่ อยดู ว ย ไมค วรพดู แทรกขณะทผ่ี ใู หญก าํ ลงั
พดู คุยกนั เพราะเปน การเสยี มารยาท
5. เมือ่ แขกจะลากลับ ควรแสดงความเคารพและกลา วคําลาอยา งสุภาพ

เฉฉบลบั ย

21

2. มารยาทในการรบั ประทานอาหาร

การรับประทานอาหารรวมกับบุคคลในครอบครัวหรือผูอื่น
ควรปฏิบตั ติ นตามมารยาททีด่ ีในการรับประทานอาหาร ดงั นี้

1. ไมค วรนั่งหา งจากสํารบั มากเกินไป 2. ใชชอนกลางตักอาหารจากจานอาหาร
มาใสจานของตน

เฉฉบลบั ย à¤ÃŒ§ ! á¡Ã§ ! ©Ñ¹ ¤©Ô´Çѹ‹Ò¡..ç .
Ç‹Ò...

3. ระวงั ไมใหช อ นและสอ มกระทบกนั หรอื 4. ไมพูดคุยลอเลนในขณะเค้ียวอาหาร
กระทบกับจานจนเกดิ เสยี งดงั เพราะอาจทาํ ใหสําลักอาหารได

â͍Р!

5. ไมต กั อาหารขา มหนา ผอู น่ื หากตอ งการ 6. เมอื่ รบั ประทานอาหารอมิ่ แลว ควรรวบ
ตักอาหารที่อยูไกล ควรขอรองใหผูท่ี ชอ นสอมเขา ดวยกนั
อยูใกลอ าหารจานนัน้ ตกั ให

22

3. มารยาทในการใชหอ งเรียน

หองเรียน เปนหองที่นักเรียนใชรวมกันในการเรียนรูและทํา
กจิ กรรมตา ง ๆ เพอื่ ความสงบเรยี บรอยและมีมารยาท มารยาทในการใช
หองเรยี น มดี งั น้ี

1. ตั้งใจเรียนขณะท่ีครูสอน ยกมือ 2. ไมล กุ จากทนี่ ง่ั ขณะทค่ี รสู อน ยกเวน เฉฉบลับย
ซักถามเมื่อตองการถามครู ไมพูด เมอื่ มกี ารทาํ กจิ กรรม หรอื ขออนญุ าต
แทรกขณะที่ครสู อน ครูทกุ คร้งั

¢ŒÍµ¡Å§ã¹¡ÒÃ㪌ˌͧàÃÕ¹ËÇÁ¡Ñ¹
1 xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
2 xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
3 xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

3. ไมนาํ อาหารและเคร่ืองดื่มมา 4. ชว ยกนั รกั ษาความเปน ระเบยี บและ
รับประทานในหองเรียน ไมขีดเขียนลงบนโตะ เกาอี้ หรือ
ฝาผนงั และปฏบิ ตั ติ ามขอ ตกลงทมี่ ี
รวมกนั ในหองเรียนอยา งเครงครดั

23

4. มารยาทในการใชห องนํ้า

หอ งนาํ้ เปน สถานทที่ าํ ธุระสว นตัว เราจึงควรรกั ษาความสะอาด
และมมี ารยาทในการใชห อ งนา้ํ เพอื่ สขุ อนามยั ทด่ี ขี องตนเองและสว นรวม
ดงั นี้

การปฏบิ ตั ติ น ในการใชห้ อ้ งน้ํา

1 ใชก ระดาษชําระเช็ดรอบ ๆ ฝารองนงั่ เพื่อทาํ ความสะอาดกอ นใชงาน

✓✗ 2 นัง่ ราบบนฝารองนั่ง ไมเหยียบบนขอบโถสวมหรอื ฝารอง

✓ นั่ง เพ่ือปองกันการพลัดตกหรือทําฝารองน่ังแตก และ

เปนการรกั ษาความสะอาด ถา เปน ผชู ายควรยกฝารองนงั่
ขึน้ กอนเสมอ

เฉฉบลบั ย 3 ท้งิ กระดาษชาํ ระลงในถงั ขยะ ไมท ิ้งวัสดุอ่ืนใดลงในโถสวม ✓ ✗
เพราะวัสดอุ าจไปอดุ ตนั ทอ ทาํ ใหสวมตันได

4 ราดน้ําหรือกดชักโครกทุกครั้งหลงั การใช

5 หนั กลบั มาตรวจความเรยี บรอ ยทกุ ครง้ั เมอ่ื ทาํ ธรุ ะสว นตวั
เสร็จ ถาทาํ ฝารองนัง่ เปยก เลอะ ควรเชด็ ใหส ะอาด

6 ถามีผูรอใชบริการหองนา้ํ หลายคน ควรเขา แถวรออยางเปนระเบียบ

¡Ô¨¡ÃÃÁ¾²Ñ ¹Ò·¡Ñ ÉСÒ÷ӧҹ C21

1. แบงกลุม รวมกันแสดงความคิดเห็นเก่ียวกับมารยาททางสังคมตามสถานการณ
ที่ครูกําหนด โดยแตละกลุมจะไดสถานการณที่แตกตางกัน แลวออกมานําเสนอ
ดวยการแสดงบทบาทสมมุติหนาชนั้ เรยี น

2. ใหน กั เรยี นแตล ะกลมุ จดบนั ทกึ การแสดงของเพอื่ น แลว สรปุ วา ควรปฏบิ ตั ติ ามมารยาท
ทางสงั คมในสถานการณตา ง ๆ อยางไรบาง

3. รว มกนั กาํ หนดมารยาทในหอ งเรยี นอยา งสรา งสรรค แลว ทาํ ปา ยตดิ ไวเ พอ่ื เปน แนวทาง
ในการปฏิบตั ิตน

24

พกิจัฒกรนรามการทํางาน ¤Ô´

1 สํารวจการปฏิบัติตนจากสถานการณต า ง ๆ ท่ีกําหนดวา นักเรยี นเคยปฏบิ ัตหิ รือไม
แลวขดี ✓ลงในตารางตามความเปน จริง
(µÇÑ ÍÂÒ‹ §¤Òí µÍº)
การปฏิบัติ
การปฏบิ ัติตน เคย ไมเคย

1. ตอนรบั บิดามารดา หรือผปู กครองเมอ่ื ทา นกลับมาจากการ ✓………………. ……………….
ทํางานหรือธุระตา ง ๆ ดว ยความสภุ าพ

2. แสดงความเคารพและกลา วคําทกั ทายบดิ ามารดา หรือ ✓………………. ……………….
ผปู กครอง
✓………………. ………………. เฉฉบลบั ย
3. แอบฟง บดิ ามารดา หรอื ผูปกครองคุยกบั แขก ✓………………. ……………….
4. ใชช อ นกลางตกั อาหารจากจานอาหารมาใสจ านของตน
5. เคย้ี วอาหารเสียงดงั และพดู ในขณะเค้ยี วอาหาร ✓………………. ……………….
6. สง เสยี งดังรบกวนผอู น่ื ขณะครสู อน
7. ทาํ ความสะอาดหองเรียนหลังเลิกเรียน ✓………………. ……………….
8. ทง้ิ กระดาษชาํ ระลงในถังขยะ
9. ไมร าดน้ําหรือกดชักโครกหลงั การใช ✓………………. ……………….
10. เขา แถวหนาหองน้าํ และรออยางเปน ระเบียบ
✓………………. ……………….

✓………………. ……………….

✓………………. ……………….

25

ÇҧἹ

2 เขียนขอ ควรปฏิบัตแิ ละไมค วรปฏิบัติ ตามมารยาทท่ีกาํ หนดลงในแบบบันทึก
(µÇÑ ÍÂÒ‹ §¤Òí µÍº)

มารยาทในการตอ นรบั บดิ ามารดา มารยาทในการรบั ประทานอาหาร
หรือผูปกครอง สง่ิ ท่คี วรปฏบิ ัติ …ã…ª…Œª…ÍŒ …¹…¡……Å…Ò…§…µ…¡Ñ…………
สิ่งทค่ี วรปฏิบตั ิ …¡…Å……Ò‹ …Ç…¤…Òí …·……Ñ¡…·……Ò…Â……
…Í…Ò…Ë…Ò…Ã…¨…Ò……¡…¨…Ò…¹……Í…Ò…Ë…Ò…Ã…Á……Ò…ãÊ……¨‹ …Ò…¹…………
…á…Å…Ð…á……Ê…´…§……¤…Ç…Ò…Á…à…¤…Ò…Ã……¾…µ……Í‹ …·…Ò‹…¹……´…ÇŒ …Â… ¢Í§µ¹………………………………………………………………………………
¤ÇÒÁ¹Íº¹ÍŒ Á………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………
สิง่ ท่ีไมควรปฏบิ ัติ …¾…Ù´……Ë……Ã…×Í…á……Ê…´……§.
…¡…ÔÃ…ÔÂ…Ò…·……Õè ä…Á…‹Ê……ØÀ…Ò…¾…………………………………………… สง่ิ ท่ีไมค วรปฏบิ ตั ิ …¾…´Ù……ã¹……¢…³…Ð…à…¤…ÂÕé……Ç.
เฉฉบลบั ย
……………………………………………………………………………… ÍÒËÒÃ………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………

มารยาทในการใชหอ งเรยี น มารยาทในการใชหอ งน้าํ
สง่ิ ทค่ี วรปฏบิ ตั ิ …µ…é§Ñ……㨅à…Ã…ÕÂ……¹…¢…³……Ð……… สง่ิ ทค่ี วรปฏิบัติ …Ã…Ò…´…¹……éíÒ…Ë…Ã……×Í…¡…´…………

…·…Õ褅…Ã…ÙÊ…Í……¹……á……Å…Ð…Â…¡……Á…×Í……àÁ……×èÍ…µ……ŒÍ…§…¡…Ò…Ã… …ª…Ñ¡…â…¤…Ã…¡……·…¡Ø …¤……Ã…Ñ駅˅Ņ…ѧ…¡…Ò…Ã…ã…ª…Œ …………………
¶ÒÁ¤ÃÙ………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
สิ่งที่ไมค วรปฏิบัติ …¢…Õ´……ࢅÕÂ……¹…Å……§…º…¹….
สิง่ ท่ีไมค วรปฏบิ ตั ิ …·…éÔ§…¡……Ã…Ð…´…Ò…É………….
…âµ……Ð……à¡……ŒÒ…Í…Õé Ë……Ã…×Í…½……Ò…¼…¹……ѧ……………………………
…ª…íÒ…Ã…Ð…Å…§…ã…¹…â…¶…Ê……ÇŒ …Á…………………………………………
………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………

26 ………………………………………………………………………………

·Ó§Ò¹

3 จากขอ 2 ใหนักเรียนเลือกปฏิบัติตนอยางมีมารยาทมา 1 สถานการณ แลว
ออกมาแสดงบทบาทสมมตุ หิ นา ชนั้ เรยี น แ…Áล…Òะ…Ãว…Âา…Òด…·…ห…ãร¹…อื …¡ต…Òดิ…Ãภ…㪅าËŒ…พ…ÍŒ ป…§ร…àÃะ…กÂÕ…(µ…อ¹…บÇÑ …Í…แÂ…ลÒ‹…ว §…บ¤…นั …Òí ท…µ…กึÍ…ผº…ล…).

1. สถานการณทนี่ กั เรียนปฏิบัติ คอื
2. วิธีการปฏบิ ัติ มีดงั นี้ …1….…µ…Ñ駅ㅨ…à…Ã…ÕÂ…¹……¢…³……Ð…·…Õ褅…Ã…ÙÊ…Í…¹……á……Å…Ð…Â…¡……Á…×Í…«……¡Ñ …¶…Ò…Á……àÁ……èÍ× ……….
………µ…ÍŒ……§…¡…Ò…Ã…¶……Ò…Á…¤…Ã……Ù ä…Á…‹¾……´Ù …á…·……Ã…¡…¢……³…Ð…·……Õ褅ÅÙÊ……Í…¹……………………………………………………………………..
2……. …ä…Á…Å‹ …Ø¡……¨…Ò…¡…·……Õè¹…Ñ觅¢……³…Ð…·……èÕ¤…Ã……ÊÙ …Í…¹……Â…¡……àÇ……Œ¹…à…Á…Í×è …Á……Õ¡…Ò…Ã…·……íÒ…¡…¨Ô …¡……Ã…Ã…Á…………………………………..
3……. …ä…Á…‹¹……Òí …Í…Ò…Ë…Ò…Ã…á……Å…Ð…à…¤…Ã…è×…Í…§…´…Áè× ……Á…҅ÅѺ……»…Ã…Ð…·……Ò…¹…ã…¹…Ë……ŒÍ…§…à…Ã…ÕÂ…¹……………………………………………..
4……. …ª…‹Ç…Â……¡…ѹ…Ã……Ñ¡…É……Ò…¤…Ç…Ò…Á……à»……š¹…Ã……Ѕ຅…ÕÂ…º……á……Å…Ð…ä…Á…‹¢…Õ…´…à…¢…ÕÂ…¹……Å…§…º……¹……âµ……Ð……à…¡…ŒÒ…Í……éÕ …Ë…Ã…×Í…..
………½…Ò…¼……¹…ѧ……á…Å……Ð…»…¯……ºÔ …ѵ……µÔ …Ò…Á…¢……ŒÍ…µ…¡……Å…§…·…èÕ…Á…ÃÕ …‹Ç…Á……¡…¹Ñ …ã…¹……Ë…ŒÍ…§…à…Ã…ÕÂ…¹……Í…Â…‹Ò……§…अ…Ã…§‹ …¤…Ã……Ñ´…..
3. นักเรียนควรปฏิบตั สิ ง่ิ น้ี เพราะ Ë……ÍŒ …§…à…Ã…ÕÂ…¹……à»……¹š …Ë…ÍŒ……§…·…Õè…㪅Ì…Ç‹……Á…¡…¹Ñ ……ã¹……¡…Ò…Ã…à…Ã…ÕÂ…¹……Ã..ŒÙ
á……Å…Ð…·……íÒ…¡…Ô¨…¡……Ã…Ã…Á…µ……Ò‹ …§…æ……·……Ø¡…¤……¹…¨…§Ö …¤……Ç…Ã…Á…ÁÕ……Ò…Ã…Â…Ò…·……ã¹……¢…³…Ð……㪅ŒË……ÍŒ …§…àÃ……ÕÂ…¹………………………..
4. หากนักเรยี นไมป ฏบิ ตั จิ ะเกดิ ผล คือ …¤…¹……ã…¹…Ë……ŒÍ…§…à…Ã…ÕÂ…¹……Ê…‹§…à…Ê……ÕÂ…§…´…ѧ………Ã…º…¡……Ç…¹… เฉฉบลับย

¡……Ò…Ã…àÃ……ÕÂ…¹…¡……Ò…Ã…Ê…Í…¹……¢…Í…§…à…¾…è×Í…¹……á…Å……Ð…¤…Ã…Ù …Ë…ÍŒ ……§…àÃ…ÕÂ……¹…Ê…¡……»…Ã…¡……ä…Á…‹à…Ã…ÕÂ……º…Ã…ŒÍ…Â………………………..

(ว(วาาดดภภาาพพหหรรอื ือตตดิ ิดภภาาพพ))

27

»ÃÐàÁÔ¹

4 ประเมนิ การปฏิบัติตนตามมารยาทจากสถานการณท ีเ่ ลือก

1. นักเรยี นมีความตง้ั ใจในการปฏบิ ัติตามมารยาทหรอื ไม อยา งไร

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

2. นักเรียนปฏบิ ตั ติ ามมารยาทไดอยางเหมาะสมหรอื ไม อยา งไร

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

3. ในการปฏบิ ตั คิ รง้ั น้ี นกั เรยี นชอบหรอื ไมชอบอะไรบา ง เพราะเหตุใด
เฉฉบลบั ย 4. หอะาไกรไตชมอเอพชงบอรปาบ…ระ…ับเ……หป…………ตร……งุุใ……ดก……า……ร(……ขป……ึ้น……ฏอ……ยิบ……ูก……ตั ……ับิต……ด……นุล……ยต……พา……ิน……ม……จิ ม……ข……าอ……งร……ผย……ูสา……อท……น……ใ)ห…………ด……ขี…………ึน้ …………น…………กั ……เ……ร……ยี ……น…………จ……ะ……ป…………ร……ับ……ป…………ร……ุง..

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

28

พกจิ ัฒกรนรามทักษะการคิด
1 ดภู าพ แลว บอกวา เปนการกระทําท่ีเหมาะสมหรือไม พรอ มกับบอกเหตผุ ล

(µÇÑ ÍÂÒ‹ §¤Òí µÍº)

✓ เหมาะสม ไมเ หมาะสม เหมาะสม ✓ ไมเหมาะสม เฉฉบลบั ย
เพราะ …¡…Ò…Ã…Â…¡……Á…Í× …¡……‹Í…¹…«…¡Ñ……¶…Ò…Á……¤…Ã…Ù ……. เพราะ …¡…Ò…Ã…·……é§Ô …¢…Â…Ð…Å…§…ã…¹……ª…¡Ñ …â…¤…Ã…¡………….

…·…íÒ…ã…Ë…Œä…Á…‹¢……Ñ´…¨…ѧ…Ë……Ç…Ð…¢…³……Ð…¤…Ã…ÊÙ……Í…¹……………… …¨…Ð…·…Òí……ãË……·Œ …‹Í…Í……Ø´…µ……ѹ…ä…´…Œ …………………………………

………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………

เหมาะสม ✓ ไมเหมาะสม ✓ เหมาะสม ไมเหมาะสม
เพราะ …¡…҅ÅÅѺ……»……Ã…Ð…·…Ò…¹……/…¡…Ô¹……Í…Ò…Ë……Ò…Ã. เพราะ …¡…Ò…Ã…¹……Òí …¹…íéÒ…Á…Ò…ã…Ë……¼Œ …ŒÙ»…¡……¤…Ã…Í…§……….

…¤…íÒ…ã…Ë……Þ…‹à…¡……Ô¹…ä…»………Í…Ò…¨…¨…Ð……·…íÒ…ã…Ë……ŒÍ…Ò…Ë…Ò……à …Ë…Ã…×Í……á…¢…¡…´……è×Á……à…»…š¹……¡…Ò…Ã…á…Ê……´…§…Á……Ò…Ã…Â…Ò…·…
…µ…´Ô …¤……Í…¤……Ç…Ã…Ã…ºÑ …»……Ã…Ð…·…Ò…¹……/…¡…¹Ô …ã…Ë…¾Œ……Í…´…Õ¤……Òí …ã¹……¡…Ò…Ã…µ……ŒÍ…¹…Ã……Ѻ…·……Õè´…Õ ………………………………………
…á…Å…Ð…ä…Á……‹ ã…Ë…ŒË…¡……àÅ……Í…Ð…à…·…Í…Ð………………………………
…………………………………………………………………………………

29

2 อา นสถานการณต อ ไปน้ี แลวเขียนแนวทางในการปฏบิ ตั ติ นอยาง(มµีมÇÑ าÍรÂยÒ‹ า§ท¤Òí µÍº)

1. แนนไปรับประทานอาหารรวมกับญาติ ๆ
หลายคน แตแนนตักอาหารไมถึง เพราะ
อาหารวางอยไู กล

แนนควรจะ …ก…ล…า…ว……ค…ำ…ข…อ…โ…ท……ษ…ก…อ……น…ย……ื่น…ม……ือ…ไ…ป…ต……ัก…อ…า…ห……า…ร…ท…ี่อ……ย…ูไ…ก…ล………แ…ล…ะ……ต…ัก…อ……า…ห…า…ร…ด……ว…ย..

ความระมัดระวัง……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. ผปู กครองของแพรวมแี ขกมาพบท่บี า น

เฉฉบลับย แพรวควรจะ ก……ล…า…ว…ค…ำ…ท……กั …ท……า…ย…ด……ว…ย…ค……ว…า…ม…ส…ุภ……า…พ……แ…ล……ะ…น…ำ…น……า้ํ …ม…า…ใ…ห…แ ……ข…ก…ด…่มื………………………………..

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. เอฟมขี อสงสยั ตองการซกั ถามครู ในขณะที่
ครูกาํ ลังสอน

เอฟควรจะ ยกมอื กอ นจะพดู ซักถามครู……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

4. ตั้มกําลังจะเขาหองนํ้า แตมีผูรอใชบริการ
หลายคน

ตัม้ ควรจะ …เข…า…แ……ถ…ว…ร…อ……เข…า…ห……อ …ง…น……ํา้ …อ…ย…า …ง…เ…ป…น……ร…ะ…เ…บ…ยี …บ……………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

30

Ẻ·´Êͺ·èÕ 2

วง ลอมรอบตัวเลขหนาคาํ ตอบท่ถี กู ตอ ง

1 คุณปาแวะมาหาคุณแมที่บาน นักเรียน 6 ขอใดควรปฏบิ ัติหลังรับประทานอาหาร
1. ตกั อาหารเลน ระหวา งรอเพอื่ น
ควรปฏบิ ตั ิตนอยางไร 2. ลุกออกจากโตะ อาหารทนั ที
1. นัง่ ฟง คุณปาและคณุ แมค ยุ กนั 3. รวบชอ นสอ มเขาดวยกัน
2. นั่งเลน โทรศพั ทขา ง ๆ คุณแม 4. ไปว่ิงเลนกับเพ่ือน
3. นาํ นา้ํ มาใหคณุ ปาและคุณแมดื่ม 7 ขอใดไมใ ชม ารยาทในการใชห องน้าํ
4. ออกไปขา งนอกกอ นที่คุณปาจะมาถึง 1. ตอแถวรอเขาหอ งนํ้า
2. ข้ึนไปเหยียบบนชักโครก
2 เราควรกลา วคาํ ทักทายกบั ผูใหญอยางไร 3. ทง้ิ กระดาษชาํ ระลงในถงั ขยะ
4. กดชกั โครกหลังปสสาวะเสร็จ
1. ไปรับประทาน/กินขาวกันไหม 8 แพรควรปฏบิ ตั อิ ยา งไรเมอ่ื ใชห อ งนาํ้ เสรจ็
2. เปน ไงบา ง เหนื่อยไหม เฉฉบลับย
3. สวสั ดคี รบั สวัสดีคะ 1. ท้งิ กระดาษชาํ ระลงในชกั โครก
4. เย็นน้ีเจอกนั นะ 2. กดชักโครกหลงั ปส สาวะเสรจ็
3. ตอแถวรอเขาหองนา้ํ
3 เมื่อพอและแมกลับมาถึงบาน นักเรียน 4. นัง่ รอเพ่ือนในหองนํา้
9 ใครปฏบิ ัติตนไมเหมาะสม
ควรปฏิบตั ติ นอยางไรเปน อนั ดับแรก 1. มุกรวบชอ นสอมเมอื่ รับประทาน
1. ฟง พอและแมคุยกนั อาหารเสรจ็
2. เลนเกมรอพอ และแมอยบู นหอง 2. วชี วนโอค ุยเบา ๆ ขณะท่คี รูสอน
3. ชวนพอ และแมใหช วยทาํ การบา น 3. นกฟงแมสอนดวยอาการสํารวม
4. ทาํ ความเคารพและกลาวคําทกั ทาย 4. หนอยเขาแถวรอเขา หองนา้ํ
10 แกมมีขอสงสัยในขณะครูสอน แกมควร
4 หมวิ ชวนเพอ่ื น ๆ มาทํารายงานทบ่ี าน ทําอยา งไร
1. ยกมอื กอนซักถามครู
หมวิ และเพื่อน ๆ ไมค วรปฏิบตั ิอยางไร 2. ตะโกนถามครูในทนั ที
1. ทาํ ความเคารพพอแม 3. เกบ็ ขอสงสยั ไวถ ามเพอ่ื น
2. ตง้ั ใจชว ยกันทาํ รายงาน 4. พดู คุยกับเพือ่ นจนกวา ครูจะสนใจ
3. ถกเถียงเร่อื งรายงานกันดว ยเสียงดงั
4. ใหพ อ ชว ยอธบิ ายเกยี่ วกบั เรอื่ งงานชา ง

5 ขอ ใดควรปฏิบตั ิขณะรบั ประทานอาหาร

1. หัวเราะเสียงดงั
2. เคย้ี วอาหารอยา งรวดเรว็
3. พดู ขณะมอี าหารอยูในปาก
4. ใชชอนกลางตกั อาหารใสจ านของตน

31

Ẻ»ÃÐàÁ¹Ô ¡Ò÷ӧҹ

คําชี้แจง : ใหน ักเรยี นประเมนิ การทํางานของตนเองตามรายการทกี่ ําหนด

รายการ แลว ขีด ✓ ลงในชองทต่ี รงกบั ระดบั คะแนน ทาํ ไดด ี พอทาํ ได ปรับปรุง
1. ปฏิบตั ิตนในการตอ นรับบดิ ามารดา หรอื
ผปู กครอง

2. ปฏบิ ตั ติ นตามมารยาทในการรบั ประทานอาหาร

3. ปฏบิ ตั ิตนตามมารยาทในการใชห องเรียน

4. ปฏบิ ัติตนตามมารยาทในการใชห อ งนา้ํ

ทาํ ไดดี = 3 พอทาํ ได = 2 ปรบั ปรุง = 1 รวม

เฉฉบลับย

Ẻ»ÃÐàÁ¹Ô ·Ñ¡ÉСÒ÷ӧҹ C21

คาํ ช้แี จง : ใหผูส อนประเมินทกั ษะการทาํ งาน C21 ตามรายการที่กําหนด
แลว ขดี ✓ ลงในชองทีต่ รงกบั ระดบั คะแนน
ทําไดดี พอทาํ ได ปรบั ปรุง
รายการ

1. แบงหนา ท่ีกันอยางเหมาะสม

2. รว มมอื กันทํางานจนสาํ เร็จ

3. แสดงความคดิ เหน็ อยา งเหมาะสม

4. รับฟงความคดิ เหน็ ของคนในกลมุ

5. มีมารยาทในการทาํ งาน

ทาํ ไดดี = 3 พอทาํ ได = 2 ปรับปรงุ = 1 รวม

32

Ẻ·´Êͺ Ç´Ñ ¼ÅÊÁÑ Ä·¸ìÔ
»ÃШíÒ˹‹Ç¡ÒÃàÃÂÕ ¹ÃŒ·Ù Õè 1-2

ตอนท่ี 1 ตอนที่ 1 ง 1.1 ป.4/1-4
คะแนนที่ได คะแนนเต็ม
10
.........................

ขดี ✓ หนา ขอ ความท่เี หมาะสม และกา ✗ หนาขอ ความทไี่ มเ หมาะสม พรอมอธบิ าย
เหตผุ ล (µÇÑ ÍÂÒ‹ §¤Òí µÍº)

✗…………….. 1. ขีดเขียนฝาผนงั หองเรียน หรอื หองน้าํ หอ งสวม
เพราะ ท……ำ…ใ…ห…ฝ……า…ผ…น……ัง…ส…ก…ป……ร…ก……แ……ล…ะ…เป……น…ก……า…ร…ท…ำ…ล……า…ย…ส…ถ……า…น…ท……ท่ี …่ี…ใช…ร……ว …ม…ก…ัน……….

✗…………….. 2. วิ่งเลนเสียงดงั ในหอ งเรยี นระหวางทค่ี รสู อน
เพราะ เ…ป……น…ก…า…ร…ร……บ…ก…ว…น……เพ……อ่ื …น……ใน……ห…อ……ง…เร…ีย……น…แ……ล…ะ…ค…ร……ู ……………………………………………….
✓…………….. 3. ดแู ลความสะอาดหอ งน้ํา หองสว ม หลังจากใชเ สรจ็ แลว
เพราะ ทำใหห อ งนา้ํ หอ งสว มสะอาด………………………………………………………………………………………………………………………………………………. เฉฉบลบั ย

✗…………….. 4. รบี แซงแถวเพือ่ นเพ่ือเขา หองนํ้า
เพราะ ค……ว…ร…เ…ข…า …แ…ถ……ว…เพ……ือ่ …ร…อ…เ…ข…า…ห……อ…ง…น…า้ํ…อ……ย…า …ง…เ…ป…น……ร…ะ…เบ……ีย…บ……………………………………….

✓…………….. 5. ชวยคุณแมถ ือของเมื่อคณุ แมกลบั มาจากตลาด
เพราะ เปน การแบง เบาภาระของคณุ แม……………………………………………………………………………………………………………………………………………….
✓…………….. 6. ใชช อ นกลางตกั อาหารเมือ่ รับประทานรวมกบั ผอู ื่น
เพราะ ท……ำ…ใ…ห…ไ…ม…ต……ดิ …เ…ช…อื้ …โ…ร…ค…จ……า…ก…ก…า…ร…ร……ับ…ป…ร……ะ…ท…า…น……อ…า…ห…า…ร…ร……ว …ม…ก…ัน………………………….
✓…………….. 7. อานหนงั สือเรยี นอยา งเงยี บ ๆ ระหวางท่รี อคณุ ครมู าสอน
เพราะ …ร…ะ…ห…ว…า…ง…ร……อ…ค…ุณ……ค…ร……ู …ค…ว…ร……ท…ำ…ก……ิจ…ก…ร…ร…ม……ท…ี่…ไม……ส…ง…เ…ส…ีย……ง…ด…ัง…ร…บ……ก…ว…น……ผ…ูอ…ื่น….

เชน อา นหนังสือ ทำการบา น………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
✗…………….. 8. แอบฟงในขณะท่บี ิดามารดา หรอื ผูปกครองคยุ กับแขก
เพราะ เ…ป……น …ก…า…ร…เ…ส…ยี……ม…า…ร…ย…า…ท………ค…ว…ร…เ…ล…ยี่ …ง……อ…อ…ก…ไ…ป……จ…า…ก…บ……ร…เิ ว…ณ……น……น้ั …อ…ย……า …ง…ส…ภุ …า…พ….

✗…………….. 9. กระทบชอ นและสอมใหเกิดเสยี งดังขณะกําลงั รับประทานอาหาร
เพราะ ค……ว…ร…ร…บั ……ป…ร…ะ…ท……า…น…ด……ว…ย…เ…ส…ยี ……ง…ท…ี่เ…บ…า……ไ…ม……ให……ช…อ…น…แ……ล…ะ…ส……อ…ม…ก……ร…ะ…ท…บ……ก…ัน…….
10.✓…………….. ถาจําเปนตองตักอาหารท่ีอยูไกล ควรกลาวคําขอโทษกอนย่ืนมือไป
ตกั อาหาร
เพราะ …อ…า…จ…ต……ัก…อ…า…ห……า…ร…ข…า…ม…ผ……ูอ…ื่น……ใ…น…ข…ณ……ะ…ก…ำ…ล……ัง…ร…ับ……ป…ร…ะ…ท……า…น………จ…ึง…ค……ว…ร…ก…ล……า…ว.

คำขอโทษ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
33

ตอนที่ 2 ตอนที่ 2 ง 1.1 ป.4/1-4
คะแนนท่ีได คะแนนเตม็
วง ลอ มรอบตัวเลขหนา คําตอบทถี่ กู ตอ ง 10
.........................

1 ขอ ใดจดั เกบ็ ของใชไ ดถ กู ตอ ง 6 นา้ํ เหน็ แมถ อื ของในขณะทต่ี นเองกาํ ลงั อา น
1. เก็บสมดุ นักเรียนไวบ นชนั้ วางหนังสอื หนงั สอื อยู นา้ํ ควรปฏิบัติอยางไร
2. เก็บผา พันคอไวบนโตะ เขยี นหนังสอื 1. นง่ั อา นหนงั สอื อยางตัง้ ใจ
2. เรยี กคนอืน่ มาชว ยถือของ
เฉฉบลบั ย 3. เกบ็ ของเลน ไวในกลองดินสอ 3. กลา วทกั ทายแลวอา นหนงั สือตอ
4. เกบ็ เสอื้ ผา ไวบ นเกาอี้ 4. ชวยคณุ แมถือของแลวนาํ ไปเก็บ

2 จากคาํ ตอบขอ 1 จะทาํ ใหเ กดิ ผลอยา งไร 7 ขณะรบั ประทานอาหาร ไมค วรปฏบิ ตั อิ ยา งไร

1. ไมยับยูย่ี สะดวกตอ การคนหา 1. ตกั อาหารพอดคี ํา
2. ไมเ ปนอันตรายตอ ผูอื่น 2. เค้ียวอาหารอยา งรวดเร็ว
3. ไมตอ งรีดหลายคร้ัง 3. กลา วขอโทษเม่อื ตักอาหารขา มผูอน่ื
4. ไมมีกลน่ิ อับ 4. ใชช อ นกลางตกั อาหารมาใสจ านของตน

3 ใครซกั เสอ้ื ผา ไมถ กู ตอ ง 8 เราควรปฏิบัตอิ ยา งไรเม่ือหอ งนาํ้ ไมวา ง

1. เดือนแยกผาขาวกับผาสี 1. ขอแทรกแถวจากผูใหญ
2. ออ มตรวจสอบรอยเปอ นกอ นซัก
3. วสี ํารวจส่งิ ของในกระเปา กอ นซัก 2. เขาแถวรออยางเปน ระเบียบ
3. รอจนกวาจะมีคนเรียกเขา หอ งน้ํา
4. เอกตากผา ทนั ทหี ลงั ขยด้ี ว ยผงซกั ฟอก 4. เคาะประตูหอ งน้าํ เรยี กคนท่ีเขา อยู
4 ควรทาํ อยา งไรเมอื่ เสอ้ื มรี อยเปอ นในขณะ 9 นชุ ทิ้งกระดาษชาํ ระลงในโถปส สาวะเสมอ
สวมใสท ่ีโรงเรยี น การกระทาํ ของนชุ เหมาะสมหรอื ไม
1. เหมาะสม เพราะกระดาษยอ ยสลายได
1. ขยบ้ี รเิ วณท่ีเปอ นดวยนาํ้ เปลา 2. เหมาะสม เพราะทาํ ใหห อ งนา้ํ สะอาดขนึ้
2. ขอครูเปลี่ยนเสอ้ื ในทันที 3. ไมเ หมาะสม เพราะทําใหท ออดุ ตนั ได
3. ปลอยรอยเปอนใหแหง 4. ไมเ หมาะสม เพราะทาํ ใหห อ งนา้ํ เปย ก
4. ใชส บทู าท้งิ ไว
10 ในขณะทคี่ รสู อน นกั เรยี นควรปฏบิ ตั อิ ยา งไร
5 การแขวนกางเกงท่ีรีดแลวไวในตูเสื้อผา
1. ต้ังใจฟง
จะทําใหเกิดผลอยา งไร 2. ทําการบา น
1. ยบั ยาก 2. หาไดงา ย 3. คุยกับเพ่อื น
3. เปนระเบียบ 4. เปอนฝนุ งาย 4. รบั ประทาน/กนิ ขนม

34

Ë3¹‹Ç¡ÒÃàÃÕ¹ äÁ´Œ Í¡äÁŒ»ÃдºÑ÷ŒÙ èÕ

ชวนเลน่ ก่อนเรยี น

àÃÕ¹Ãٌ䴌 เฉฉบลับย

·Ó§Ò¹à»¹š ?
ไมดอกไมประดับใชประดับตกแตงสถานท่ี
ใหส วยงาม การปลกู ไมด อกไมป ระดบั ตามวธิ กี าร ¾×ªµ‹Ò§ æ ã¹ÀÒ¾
ข้ันตอนการปลูกไมดอกไมประดับไดถูกตอง ÊÒÁÒöẋ§»ÃÐàÀ·ä´Œ
เหมาะสม จะทําใหไ มดอกไมป ระดับเจรญิ เตบิ โต
ไดด ี มีความสวยงาม Í‹ҧäúŒÒ§¤Ð

ตัวช้วี ดั
มฐ. ง 1.1

ป.4/1, ป.4/2, ป.4/3, ป.4/4

1 äÁŒ´Í¡äÁŒ»ÃдѺ

ไมด อกไมประดบั เปน พืชท่ีปลกู ไวเ พอื่ ตกแตงสถานที่ตา ง ๆ เชน
บา น โรงเรยี น นอกจากความสวยงามที่ไดจ ากไมด อกไมประดบั แลว การ
ปลูกไมดอกไมประดับยังเปนการใชเวลาวางใหเกิดประโยชน สามารถนํา
ผลผลิตไปขาย หรอื ใชในงานประดิษฐตาง ๆ ไดอกี ดว ย

1. ไมด อก

ไมดอก หมายถึง พืชท่ีมีดอกสวยงาม เปนพันธุไมท่ีเราใช
ประโยชนจ ากสว นของดอก ไมด อกจะมดี อกทดี่ ก บานอยไู ดน าน บางชนดิ
มีกลน่ิ หอม นิยมปลูกไวใ หบานสวยงามอยูกับตน หรอื ตดั ออกไปจาํ หนา ย
และใชประโยชนต า ง ๆ

ตวั อยา่ ง äÁŒ´Í¡

เฉฉบลบั ย

¡ËØ ÅÒº ÁÐÅÔ ¡ÅŒÇÂäÁŒ

ºÇÑ ´ÒÇàÃÍ× § ¾Ø´µÒ¹

´ÒÇ¡ÃШÒ ÅÕÅÒÇ´Õ ·Ò¹µÐÇѹ

36

2. ไมป ระดบั

ไมป ระดบั หมายถงึ พนั ธุไมท ม่ี ีใบเปน สว นใหญ เราใชป ระโยชน
จากลกั ษณะเดน คอื ใบ ลาํ ตน หรอื ทรงพมุ ทสี่ วยงาม นยิ มปลกู ไวใ นกระถาง
และบริเวณบาน และสามารถปลูกขายแบบไมก ระถาง หรือตดั ใบขายได

ตวั อยา่ ง äÁ»Œ ÃдѺ

¾ÅÙ´‹Ò§ á¡ÇŒ ¡ÒÞ¨¹Ò ÊÒǹ͌ »ÃÐệ§

เฉฉบลับย

â¡Ê¹ ÅéÔ¹Á§Ñ ¡Ã ËºÕ äÁŒ§ÒÁ

࿹ ä·Ã ࿁¹ªÒ¼ŒÒÊÕ´Ò

37

2 ¡ÒâÂÒ¾ѹ¸Ø äÁŒ´Í¡äÁŒ»ÃдºÑ

การขยายพันธุ หมายถึง การเพิ่มจํานวนตนพืชใหมีจํานวนมาก
ข้ึน โดยตนพอ พันธุหรือตนแมพันธุย งั คงมชี วี ติ อยู การขยายพนั ธุไมดอก
ไมป ระดับมี 2 วธิ ี ไดแก

1. วิธกี ารขยายพันธุโดยอาศัยเพศ

การขยายพนั ธุโดยอาศยั เพศเปน การผสมพนั ธรุ ะหวา งเกสรตวั ผู
และเกสรตวั เมยี เกดิ เปนเมลด็ พชื เราสามารถนําเมลด็ มาเพาะจนกระทัง่
เมล็ดงอกเปนตนกลา แลวยายตนกลามาปลูกเพื่อเพ่ิมจํานวนตนพืชใน
พนื้ ทท่ี ต่ี อ งการได ไมด อกไมป ระดบั ทส่ี ามารถขยายพนั ธุโดยการเพาะเมลด็
เชน ทานตะวัน ดาวเรือง บานชนื่ ลลิ ลี

เฉฉบลบั ย วธิ กี าร ขยายพนั ธพุ์ ชื

ÊѵǏáÅÐáÁŧ Á¹Øɏ
เชน ผง้ึ ผเี สอื้ นกบางชนดิ เปน ตวั ชว ย ทําการถายละอองเรณู เพ่ือใหพืชเกิด
ผสมพนั ธุพ ชื โดยการถายละอองเรณู การผสมพันธุ และทําใหพืชมีลักษณะ
จากดอกหนง่ึ ไปยงั อกี ดอกหนึ่ง พันธุด ีตามทีต่ องการ

38

2. วิธกี ารขยายพนั ธุพชื โดยไมอาศยั เพศ

การขยายพันธุโดยไมอาศัยเพศเปนวิธีเพ่ิมจํานวนตนพืชดวย
การใชส วนตาง ๆ ของพืช เชน กงิ่ ยอด ใบ ลําตน รวมถึงราก หนอ ไหล
และเนื้อเยื่อ ข้ึนอยูกับคุณสมบัติของพืชแตละชนิดท่ีนํามาใชในการ
ขยายพันธุ เปนการเพิ่มจํานวนตนพืชที่เราตองการใหมีจํานวนมากข้ึน
การขยายพันธุโดยไมอาศัยเพศมีหลายวิธี เชน การตอน การปกชํา
การทาบกิง่ การแยกหัวหรือหนอ

วธิ กี าร ขยายพนั ธพ์ุ ชื

¡Òõ͹ เฉฉบลับย
ใชท ํากับสว นทเี่ ปนกงิ่ ของพืช
¡Òû˜¡ªÓ
ใชท าํ กบั สว นยอด กงิ่ ลาํ ตน ใบ และราก

¡Ò÷Һ¡èÔ§ ¡ÒÃá¡ËÑÇËÃ×Í˹‹Í
ใชท าํ กบั สว นกง่ิ และไหลของพชื บางชนดิ ใชท าํ กบั สว นของหนอ ทพี่ ชื สรา งขน้ึ ใหม
มีทง้ั เปน แบบหนอเดยี ว และแตกขยาย
เปนกลมุ กอ

39

3 ¡Òûš٠äÁ´Œ Í¡äÁŒ»ÃдºÑ

ËÅÑ¡¡ÒûÅÙ¡äÁŒ´Í¡äÁŒ»ÃдѺ

1 จัดเตรยี มอปุ กรณการเกษตร ดินปลูก เมล็ดพันธุหรอื ก่ิงพนั ธุ
2 เตรียมสถานท่ี หรือเตรียมแปลงเพ่อื เพาะปลูก
3 ปลกู ไมด อกไมป ระดบั ดว ยการเพาะเมลด็ พันธุหรือดวยกง่ิ พันธุ
4 บํารงุ รกั ษาและดูแลไมดอกไมป ระดบั
5 เกบ็ เกย่ี วผลผลิตจากไมด อกไมประดบั

ขน้ั ตอน การปลกู ไมด้ อกไมป้ ระดบั

เฉฉบลบั ย 1 เตรียมดิน โดยกําจัดวัชพืชออกจากดิน
ใหหมด ขุดและพลิกดินดานลางข้ึนมา
¡ÒûÅÙ¡ ตากดนิ ทิ้งไวป ระมาณ 1 สปั ดาห เพอ่ื ฆา
เช้ือโรค จากนั้นยอยดินเปนกอนเล็ก ๆ
แลวผสมปุยคอกหรือปุยอินทรียลงไป
อาจใสเศษฟางหรือเปลือกถั่วลงไปดวย
เพ่ือเพิ่มธาตุอาหารและปรับใหด ินรวนซุย

2 ขดุ หลุม ใหลกึ พอสมควร 3 ขุดตนกลา โดยใช 4 ทาํ รมหรอื เพิงบังแดด
แลว รดนา้ํ ใหดนิ ชุมชน้ื ชอ นปลกู ขดุ ดนิ ใหด นิ โดยใชเ ศษไม เศษใบไม
ติดมากับราก แลว หรอื ผา มาทาํ เปนเพิง
วางตน กลา ลงในหลมุ บังแดด จนกวาตน กลา
ท่ีขุดเตรียมไว กลบ ทปี่ ลกู จะแขง็ แรงดี
โคนดวยดิน จากนั้น
รดนาํ้ ใหชมุ ชน้ื

40

¡ÒôÙáÅ 1 รดนาํ้ ในตอนเชา และ 2 พรวนดนิ รอบโคนตนไม
ºíÒÃ§Ø Ã¡Ñ ÉÒ ตอนเย็นทุกวันอยาง ไมใหโดนรากทกุ ๆ 7-10
สมํ่าเสมอ แตไมควร วัน
รดใหแฉะจนเกนิ ไป

3 ใสป ยุ ใหเหมาะกบั พชื 4 ถอนหรอื ขุด วัชพชื ทงิ้ 5 เกบ็ ศตั รูพืชท้งิ หรือฉีด
แตล ะชนิด อยเู สมอ พนยากําจดั ศัตรูพืช
โดยเลอื กใชพ ชื สมุนไพร

¡ÒÃࡺç à¡ÕÂè Ç เฉฉบลบั ย

1 เก็บเกี่ยว ในตอนเชา 2 ตัดดอกหรอื ก่ิง
หรอื เย็น แลวนาํ ไป ท่ีตองการ โดย
แชนํา้ หรือพรมนา้ํ ไว ใชกรรไกรตัดกิง่

3 เลอื กเก็บ เฉพาะดอก ใบ หรือกิ่งกานท่ี
แกพ อควร

ทํางานปลอดภัย
อปุ กรณส ําหรบั เก็บเก่ียวไมด อกไมประดบั มักมีความคม ควรจบั ทด่ี ามจบั และไมนํามาเลน กนั
ระหวา งทํางาน

41

ตวั อยา่ งที่ 1 ¡ÒûÅÙ¡µ¹Œ ´ÒÇàÃ×ͧ

ดาวเรือง เปนไมดอกที่คนไทยนิยมปลูกกันมาก เน่ืองจาก
ปลกู งา ย ใหดอกเรว็ และรปู ทรงของดอกสวยงาม สีสันสดใส
การปลูกดาวเรืองสามารถกําหนดระยะเวลาการออกดอกได
และปลูกไดทุกพ้ืนท่ีตลอดป ดาวเรืองเปนไมดอกที่ทํารายได
ใหกับผูปลูกสูง นิยมปลูกเพื่อตัดดอกขาย และปลูกในกระถางหรือถุงพลาสติก
เพื่อประดบั ตกแตง อาคารสถานท่ี

การขยายพันธุ ใชว ิธีการเพาะเมล็ด
การเพาะตนกลา

เฉฉบลบั ย 1. นําปยุ อนิ ทรียผสมกบั ขุยมะพรา ว แลว คลุกใหเขากนั
2. ใสปุย ลงในถาดเพาะกลา ดาวเรอื งทีเ่ ตรียมไวใ หเต็ม

3. คดั เลือกเมล็ดพนั ธุด าวเรืองท่ีสมบรู ณมาเพาะ โดยนาํ เมล็ด
เมล็ดพันธุดาวเรือง พันธหุ ยอดใสห ลมุ หลมุ ละ 1-2 เมลด็ ใชน ว้ิ เขยี่ ใหเ ปน หลมุ
เลก็ นอ ย แลวกลบทับดวยปุยอินทรียกับขุยมะพราวที่ผสม
แลว อีกครงั้

4. นําไปวางไวในโรงเพาะทค่ี ลุมดวยหลงั คาทึบแสง

ถาดเพาะกลา 5. รดนา้ํ วนั ละ 2 ครงั้ เชา -เยน็ ทิ้งไวประมาณ 3-4 วนั ตนกลา
ดาวเรอื งจะเร่มิ แตกเปน ตนออ นขน้ึ

6. ยายตนกลามายังโรงเพาะที่มีแสงแดดสองผานเล็กนอย
เพอื่ ใหใ บออนของดาวเรืองชูรับแสง

ตนกลา

42

การปลกู ในกระถาง
1. เมื่อตนกลาดาวเรืองมอี ายุ 1 สปั ดาห ใหย ายลงมาปลกู ในถงุ พลาสติก

โดยนําดนิ ทีผ่ สมเรียบรอยแลว กลบทับใหเ ต็ม
2. รดน้าํ ใหช มุ นาํ ปุยเคมีสตู ร 30-20-10 ละลายนํ้าเจือจาง รด 1-2 ครัง้

ตอ สัปดาห ทง้ิ ไวประมาณ 2-3 สปั ดาห
3. เม่ือตนกลาดาวเรืองมีความสูงประมาณ 15 เซนติเมตร ใหนําตนกลา

ดาวเรืองยา ยลงกระถางอยา งเบามือ นํากระถางดาวเรืองไปตั้งเรยี งไวที่
พื้นเรยี บและมีการระบายน้าํ ทดี่ ี จากนั้นรดนํ้าใหช มุ
การเกบ็ เกี่ยว
1. เมอ่ื ดาวเรอื งออกดอกบานเตม็ ท่ี สามารถตดั ดอกไปจาํ หนา ยหรอื ประดบั
ตามสถานทต่ี า ง ๆ ได
2. หากตองการนําไปใชปกแจกัน ควรตัดใหกานยาว 18-20 นิ้ว โดยใช
มีดหรอื กรรไกรตัดกง่ิ ทีม่ ีความคม และตดั ดอกใหชดิ โคนก่งิ มากที่สดุ

เฉฉบลบั ย

¡Ô¨¡ÃÃÁ¾²Ñ ¹Ò·Ñ¡ÉСÒ÷ӧҹ C21

1. แบง กลมุ รว มกนั แสดงความคดิ เหน็ ในวธิ กี ารปลกู ไมด อกไมป ระดบั โดยแตล ะกลมุ จะได
ไมดอกไมป ระดบั ทต่ี า งชนิดกัน แลว ออกมานาํ เสนอเปน แผนภาพ

2. ปลกู ไมด อกไมป ระดบั แลว บนั ทกึ ผลลงในสมดุ พรอ มถา ยภาพประกอบ และนาํ เสนอ
หนา ชนั้ เรยี น ดงั น้ี
• ไมดอกไมป ระดับทีก่ ลมุ ฉันปลกู
• วิธกี ารปลูก ดูแล และเก็บเกย่ี วผลผลติ
• วัสดุอุปกรณท ี่ใชใ นการปลกู
• ประโยชนของไมดอกไมป ระดับทีฉ่ ันปลูก
• ไมดอกไมป ระดบั ทีก่ ลมุ ฉนั ปลกู จะนาํ ไปทาํ อะไร

43

ตวั อยา่ งที่ 2 ¡Òûš٠µ¹Œ ÁÐÅÔ

มะลิ เปน ไมด อก มสี ขี าว กลนิ่ หอม สามารถนาํ มาใชป ระโยชน
ไดหลายอยา ง เชน รอ ยพวงมาลยั ทาํ ดอกไมแหง นํามาสกดั
ทําน้าํ มนั หอมระเหย

การขยายพันธุ ใชวิธกี ารปก ชาํ

การปลูก
1. พรวนดนิ ใหร ว นซยุ แลว ขดุ หลมุ ลกึ กวา งและยาวดา นละ 30 เซนตเิ มตร
2. ผสมดนิ โดยใชดนิ ปยุ คอก ใบไม หรอื ปยุ หมัก ในอตั ราสวน 1 : 1 : 1
คลุกเคลาใหเขา กัน แลวใสกลับลงไปในหลุมใหม
3. ทงิ้ ไวป ระมาณ 7-10 วัน จงึ นาํ เอาตน มะลทิ ซ่ี ือ้ มา หรือไดจากการปกชาํ
ลงปลกู
เฉฉบลบั ย การดแู ลบํารุงรักษา

1. กาํ จดั วชั พชื ดว ยการใชจ อบถากออกหรอื ใชม อื ถอน โดยไมใหโ ดนตน มะลิ
2. ใสป ยุ โดยใชป ุย สูตรเสมอ เชน ปุยสตู ร 15 : 15 : 15 โดยหวา นบนแปลง
บรเิ วณใกลโ คนตน และใชจ อบหรอื เสยี มพรวนดนิ ใหป ยุ ผสมกบั ดนิ แลว
รดน้าํ ตาม
3. ตัดแตงทรงตนมะลิใหโปรง ตัดกิ่งที่แหงและตายออก เพื่อใหแสงแดด
สามารถสอ งเขาถึงลําตนได และชว ยใหโรคและแมลงลดลง
4. รดน้าํ วนั ละ 1-2 คร้งั หรอื อาทิตยล ะคร้งั ขนึ้ อยูก บั สภาพความชน้ื ของ
ดนิ โดยรดน้ําในตอนเชา แตร ะวงั อยาใหนา้ํ ทว มหรอื มนี า้ํ ขังอยูในแปลง
นาน ๆ เพราะจะทาํ ใหต น มะลิแคระแกรน็ ใบเหลือง และตายได

การเกบ็ เก่ยี ว เกบ็ ขณะทีด่ อกตูม มสี ขี าวนวล โดยใช
มอื เดด็ ตรงกา นดอกใตกลบี เลย้ี ง ควรเก็บในเวลาเชา
ขณะทอี่ ากาศไมรอน เพอื่ มะลิจะไดสดและอยูไดน าน

44

ตวั อยา่ งที่ 3 ¡Òûš٠µ¹Œ ·Ò¹µÐǹÑ

ทานตะวนั เปน ไมด อกประเภทพชื ลม ลกุ ท่ีใหด อกสวยงามและ
ปลกู งา ยเจรญิ เตบิ โตเรว็ เปน ไมด อกทชี่ อบอากาศรอ น กลบี ดอก
มีชั้นเดียวและหลายสี เชน สีเหลือง สีสม สีนํ้าตาลแดง
ใบสีเขียวออ น ลาํ ตน และใบมขี น แหลงท่ีมีการปลกู ทานตะวัน
มากท่ีสดุ อยูในเขตจังหวดั ลพบุรี การปลูกตน ทานตะวนั มีขัน้ ตอน ดังน้ี

การขยายพนั ธุ ใชว ธิ ีการเพาะเมลด็

การปลกู

1. ดายหญา ใหเ ตยี น แลวหวา นปยุ คอกปรบั สภาพดนิ เฉฉบลบั ย
2. ขดุ หลุมใหมีระยะหา ง 45 ซม. ใสป ยุ รองพืน้ สตู ร 16-20-0
3. หยอดเมลด็ พันธหุ ลุมละ 2-3 เมล็ด แลว กลบหนาดิน
4. หลังจากเมล็ดงอกแลว ใหถ อนแยกเหลอื 1 ตน ตอหลมุ

การดูแลบาํ รงุ รักษา

1. รดนาํ้ ในตอนเชาและเยน็
2. หมั่นพรวนดนิ ใหรวนซยุ
3. ใสป ุยยูเรยี สตู ร 46-0-0
4. กาํ จดั วัชพชื และศัตรพู ชื

การเกบ็ เก่ยี ว

การเก็บดอกทานตะวัน ควรทําในเวลาเชาหรือเย็น โดยใชมีดหรือใช
กรรไกรตัดกงิ่ ตดั ท่กี านดอก แลว นําไปแชน าํ้ ไว
ดอกทานตะวันนอกจากจะนํามาประดับตกแตงแลว เมล็ดทานตะวัน
ยังสามารถนาํ มาบริโภค หรอื นํามาสกดั เปน นํ้ามันไดอกี ดวย

45