ศ.ดร.ม.ร.ว.ส ร ยว ฒ ส ขสว สด ม.สยาม

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นทิวากรวงษ์ประวัติ พระราชโอรสในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ประสูติแต่เจ้าจอมมารดาจันทร์ เป็นอธิบดีกรมราชพัสดุ องคมนตรีในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว​ และพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว​ และเป็นต้นราชสกุลเกษมศรี

พระประวัติ[แก้]

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นทิวากรวงษ์ประวัติ มีพระนามเดิมว่า พระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้าเกษมศรีศุภโยค เป็นพระราชโอรสลำดับที่ 30 ในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ประสูติแต่เจ้าจอมมารดาจันทร์ พระสนมเอก เมื่อวันจันทร์ เดือน 9 แรม 12 ค่ำ ปีมะเส็ง นพศก จ.ศ. 1219 ตรงกับวันที่ 17 สิงหาคม พ.ศ. 2400

เมื่อพระชันษาครบอุปสมบท ทรงผนวชที่วัดพระศรีรัตนศาสดาราม ในสำนักสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาปวเรศวริยาลงกรณ์ แล้วเสด็จไปจำพรรษา ณ วัดบวรนิเวศวิหาร 1 พรรษา ต่อมาพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ สถาปนาขึ้นเป็นพระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นทิวากรวงษประวัติ ทรงศักดินา 15000 เมื่อวันที่ 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2439 และทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้กำกับกรมช่างมุก

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นทิวากรวงษ์ประวัติทรงรับราชการด้านใหญ่ เช่น ทำการปฏิสังขรณ์วัดพระศรีรัตนศาสดาราม และทรงรับราชการตำแหน่งอธิบดีกรมราชพัสดุ ในกระทรวงพระคลังมหาสมบัติ แต่ทรงปฏิบัติได้ไม่นาน เนื่องจากประชวรพระโรคภายในจึงกราบถวายบังคมลาออกจากราชการประจำ คงรับแต่ราชการจรเป็นครั้งคราว ต่อมาทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งเป็นองคมนตรี เมื่อพ.ศ. 2430 เป็นกรรมสัมปาทิกหอพระสมุดวชิรญาณ ชุดที่ 3 และได้รับพระราชทานเครื่องขัตติยราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติคุณรุ่งเรืองยิ่งมหาจักรีบรมราชวงศ์ ทุติยจุลจอมเกล้าวิเศษ จุลสุราภรณ์ มงกุฎสยาม และเหรียญรัตนาภรณ์รัชกาลที่ 4 ชั้นที่ 2

นอกจากทรงงานประจำและงานจรที่ทรงปฏิบัติแล้ว ยังมีงานอดิเรกที่ทรงรักและทรงอัจฉริยภาพอย่างยิ่ง ได้แก่

  • การละคร ทรงถนัดทั้งแบบละครเก่าและละครใหม่ ทรงแสดงละครทั้งละครพูดและละครร้อง เช่น โจร 40 ผัวกลัวเมีย และนิทราชาคริต
  • การดนตรี โปรดการเล่นซอสามสายและระนาด ทรงจัดตั้งวงมโหรีปี่พาทย์ที่มีชื่อเสียงโดดเด่นในสมัยรัชกาลที่ 5
  • การเล่นกล้วยไม้ ซึ่งเป็นที่ยอมรับกันว่า ทรงเป็นคนไทยคนแรกที่รู้จักเลี้ยงกล้วยไม้อย่างประณีต จนในที่สุดก็ทรงเพาะพันธุ์ไม้ขึ้นได้สำเร็จ เช่น แคทลียาชื่อ "ทิวากาเรียนา"

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นทิวากรวงษ์ประวัติ ประชวรพระโรคบังคนเบาพิการ สิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ 3 มกราคม พ.ศ. 2458 (นับแบบปัจจุบันตรงกับ พ.ศ. 2459) ณ วังถนนขาวสามเสน สิริพระชันษา 59 ปี พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จฯ มาพระราชทานน้ำสรงพระศพ เจ้าพนักงานเชิญพระศพลงในพระลอง ตั้งบนแว่นฟ้า 2 ชั้น ประกอบพระโกศมณฑป และโปรดให้ข้าราชการไว้ทุกข์ 15 วัน ได้รับพระราชทานเพลิงพระศพ ณ พระเมรุวัดเบญจมบพิตรดุสิตวนารามราชวรวิหาร เมื่อวันที่ 11 มิถุนายน พ.ศ. 2459

พระนิพนธ์[แก้]

  1. โคลงภาพเรื่องรามเกียรติ์ที่วัดพระศรีรัตนศาสดาราม ได้แก่ ห้องที่ 40 – 41 รวมโคลง 56 บท เนื้อความตั้งแต่ทศกัณฐ์ฝันร้ายจนถึงพิเภกทูลเรื่องทัพยักษ์ในเมืองลงกา
  2. โคลงภาพพระราชพงศาวดาร ได้แก่ โคลงประกอบรูปที่ 60 แผ่นดินพระเจ้าเอกทัศ ภาพพระยาไทรถวายช้างเล็บครบ และโคลงประกอบรูปที่ 82 แผ่นดินพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ภาพไฟไหม้อินทราภิเศกมหาปราสาท
  3. วชิรญาณสภาษิต จำนวน 2 บท
  4. โคลงสุภาษิตใหม่ หรือ โคลงสุภาษิตเจ้านาย จำนวน 16 บท ได้แก่ โคลงความรัก โคลงความเกลียดชัง โคลงความเบื่อหน่าย โคลงความเย่อหยิ่ง โคลงความอาลัย โคลงความริษยา โคลงความพยาบาท โคลงความอาย โคลงความกลัวขลาด โคลงความกล้าหาญ โคลงความเกียจคร้าน โคลงความเพียร โคลงความโทมนัส โคลงความโกง โคลงความสัตย์ซื่อ และโคลงความโกรธ
  5. โคลงความเท็จ ว่าด้วยของสิ่งเดียวจำนวน 7 บท ต่อมารวมพิมพ์ในชื่อ "โคลงพิพิธพากย์"
  6. ยันตรสาตร ในโคลงยอพระเกียรติสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยาบำราบปรปักษ์
  7. อธิบายด้วยเครื่องหอม 7 ประการ
  8. Court ข่าวราชการ 6 ฉบับคือ
    1. วันจันทร์ เดือน 9 ขึ้น 3 ค่ำ ปีชวดอัฐศก จุลศักราช 1238 (พ.ศ. 2419)
    2. วันพุธ เดือน 9 แรม 4 ค่ำ ปีชวดอัฐศก จุลศักราช 1238
    3. วันศุกร์ เดือน 10 ขึ้น 6 ค่ำ ปีชวดอัฐศก จุลศักราช 1238
    4. วันเสาร์ เดือน 10 ขึ้น 14 ค่ำ ปีชวดอัฐศก จุลศักราช 1238
    5. วันอาทิตย์ เดือน 10 แรม 7 ค่ำ ปีชวดอัฐศก จุลศักราช 1238
    6. วันจันทร์ เดือน 10 แรม 15 ค่ำ ปีชวดอัฐศก จุลศักราช 1238

พระโอรสและพระธิดา[แก้]

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นทิวากรวงศ์ประวัติ มีพระชายา 1 องค์ และหม่อม 9 คน รวม 10 องค์/คน ได้แก่

  • หม่อมเจ้าประสานศัพท์ (ราชสกุลเดิม สิงหรา)
  • หม่อมเพิ่ม (สกุลเดิม สโรบล)
  • หม่อมพลัด
  • หม่อมละม้าย (สกุลเดิม ปาณิกบุตร; หม่อมเอกรับตราจุลจอมเกล้า)
  • หม่อมเป้า
  • หม่อมสอน (สกุลเดิม พวงนาค)
  • หม่อมแช่ม
  • หม่อมเชย
  • หม่อมเชื้อ
  • หม่อมแหวน (สกุลเดิม ปาณิกบุตร)

มีพระโอรส 1 พระองค์ กับ 17 องค์ และพระธิดา 12 องค์ รวม 30 พระองค์/องค์ ได้แก่

ลำดับ พระรูปและพระนาม เพศ พระมารดา ประสูติ สิ้นพระชนม์ คู่สมรส 1

ศ.ดร.ม.ร.ว.ส ร ยว ฒ ส ขสว สด ม.สยาม
หม่อมเจ้าปฏิพัทธเกษมศรี ช. หม่อมเพิ่ม มีนาคม พ.ศ. 2416 27 พฤศจิกายน พ.ศ. 2467

  • หม่อมชื่น
  • หม่อมรอด
  • หม่อมเนื่อง (ปันยารชุน) 2
    ศ.ดร.ม.ร.ว.ส ร ยว ฒ ส ขสว สด ม.สยาม
    หม่อมเจ้าเม้า ญ. หม่อมเพิ่ม ก่อน 13 เมษายน พ.ศ. 2417 27 ธันวาคม พ.ศ. 2418 3
    ศ.ดร.ม.ร.ว.ส ร ยว ฒ ส ขสว สด ม.สยาม
    หม่อมเจ้าสมบัติบูรณ์ ช. หม่อมพลัด พฤษภาคม พ.ศ. 2417 3 พฤษภาคม พ.ศ. 2466
  • หม่อมนาย
  • หม่อมเจริญ (ปาณิกบุตร)
  • หม่อมบู่ 4
    ศ.ดร.ม.ร.ว.ส ร ยว ฒ ส ขสว สด ม.สยาม
    พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศุภโยคเกษม (เดิม หม่อมเจ้าขุนเณร) ช. หม่อมเพิ่ม 29 สิงหาคม พ.ศ. 2419 6 มกราคม พ.ศ. 2476
  • หม่อมขาว (สุรนันทน์)
  • หม่อมนวม (เสขรฤทธิ์)
  • หม่อมพิง (สุรนันทน์) 5
    ศ.ดร.ม.ร.ว.ส ร ยว ฒ ส ขสว สด ม.สยาม
    หม่อมเจ้าผกามาลย์ ญ. หม่อมละม้าย 1 มิถุนายน พ.ศ. 2424 27 มีนาคม พ.ศ. 2469 6
    ศ.ดร.ม.ร.ว.ส ร ยว ฒ ส ขสว สด ม.สยาม
    หม่อมเจ้ารำไพเยาวยุภา ญ. หม่อมเป้า เมษายน พ.ศ. 2426 พ.ศ. 2454 หม่อมเจ้าอนุชาติศุขสวัสดิ์ ศุขสวัสดิ์ 7
    ศ.ดร.ม.ร.ว.ส ร ยว ฒ ส ขสว สด ม.สยาม
    หม่อมเจ้า ช. ไม่มีข้อมูล พ.ศ. 2428 26 พฤษภาคม พ.ศ. 2434 8ไฟล์:หม่อมเจ้าพูนศรีเกษม.JPGหม่อมเจ้าพูนศรีเกษม เกษมศรี ช. หม่อมเจ้าประสานศัพท์ 14 พฤศจิกายน พ.ศ. 2429 25 กันยายน พ.ศ. 2506
  • หม่อมน้อม
  • หม่อมสอาด
  • หม่อมเจ้าศุขศรีสมร เกษมศรี 9ไฟล์:หม่อมเจ้านิลประภัศร.JPGหม่อมเจ้านิลประภัศร เกษมศรี ช. หม่อมสอน 29 ตุลาคม พ.ศ. 2433 15 ตุลาคม พ.ศ. 2476 หม่อมประภัศร์ (หงสกุล) 10
    ศ.ดร.ม.ร.ว.ส ร ยว ฒ ส ขสว สด ม.สยาม
    หม่อมเจ้าตระการโชค เกษมศรี ช. หม่อมละม้าย 12 เมษายน พ.ศ. 2424 29 ธันวาคม พ.ศ. 2484 11ไฟล์:หม่อมเจ้าสมภพ.JPGหม่อมเจ้าสมภพ (เดิม หม่อมเจ้าสำเภา) เกษมศรี ช. หม่อมแช่ม 7 สิงหาคม พ.ศ. 2434 24 กันยายน พ.ศ. 2506 หม่อมเยื้อน (ลักษณะประนัย) 12
    ศ.ดร.ม.ร.ว.ส ร ยว ฒ ส ขสว สด ม.สยาม
    หม่อมเจ้าเผือก ช. ไม่มีข้อมูล ไม่มีข้อมูล ไม่มีข้อมูล

(พระราชทานเพลิงศพ 12 พฤษภาคม พ.ศ. 2435)

13ไฟล์:หม่อมเจ้าจิตรโภคทวี.JPGหม่อมเจ้าจิตรโภคทวี เกษมศรี ช. หม่อมละม้าย 10 ตุลาคม พ.ศ. 2436 16 พฤศจิกายน พ.ศ. 2489 หม่อมพร (เลาหเศรษฐี) 14

ศ.ดร.ม.ร.ว.ส ร ยว ฒ ส ขสว สด ม.สยาม
หม่อมเจ้าเล็ก ช. หม่อมสอน 1 มกราคม พ.ศ. 2437 6 พฤษภาคม พ.ศ. 2437 15
ศ.ดร.ม.ร.ว.ส ร ยว ฒ ส ขสว สด ม.สยาม
หม่อมเจ้า ญ. ไม่มีข้อมูล 7 กันยายน พ.ศ. 2437 2 กรกฎาคม พ.ศ. 2438 16ไฟล์:หม่อมเจ้าวัฒยากร.JPGหม่อมเจ้าวัฒยากร เกษมศรี ช. หม่อมสอน 28 สิงหาคม พ.ศ. 2438 14 เมษายน พ.ศ. 2517

  • หม่อมละออง (สุขสถิตย์)
  • หม่อมสายหยุด (ตะเวทีกุล) 17
    ศ.ดร.ม.ร.ว.ส ร ยว ฒ ส ขสว สด ม.สยาม
    หม่อมเจ้าอรรคพันธ์ ช. หม่อมเชย มิถุนายน พ.ศ. 2438 ตุลาคม พ.ศ. 2461 18
    ศ.ดร.ม.ร.ว.ส ร ยว ฒ ส ขสว สด ม.สยาม
    หม่อมเจ้าศุขศรีสมร เกษมศรี ญ. หม่อมละม้าย 11 ตุลาคม พ.ศ. 2438 16 ธันวาคม พ.ศ. 2487 หม่อมเจ้าพูนศรีเกษม เกษมศรี 19
    ศ.ดร.ม.ร.ว.ส ร ยว ฒ ส ขสว สด ม.สยาม
    หม่อมเจ้าอุทัยพงศ์ ศุขสวัสดิ์ ญ. หม่อมเชื้อ 10 สิงหาคม พ.ศ. 2439 12 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2500 หม่อมเจ้าสืบสุขสวัสดิ์ ศุขสวัสดิ์ 20
    ศ.ดร.ม.ร.ว.ส ร ยว ฒ ส ขสว สด ม.สยาม
    หม่อมเจ้า ช. ไม่มีข้อมูล ไม่มีข้อมูล พ.ศ. 2439 21
    ศ.ดร.ม.ร.ว.ส ร ยว ฒ ส ขสว สด ม.สยาม
    หม่อมเจ้าสมทรง เทวกุล ญ. หม่อมสอน 17 กันยายน พ.ศ. 2441 22 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2485 หม่อมเจ้านิกรเทวัญ เทวกุล 22
    ศ.ดร.ม.ร.ว.ส ร ยว ฒ ส ขสว สด ม.สยาม
    หม่อมเจ้าอธิพรพงศ์ เกษมศรี ช. หม่อมแหวน 15 มกราคม พ.ศ. 2442 8 ธันวาคม พ.ศ. 2507 หม่อมเกษรบุปผา (อาคมานนท์) 23
    ศ.ดร.ม.ร.ว.ส ร ยว ฒ ส ขสว สด ม.สยาม
    หม่อมเจ้าวิไลวรรณ ศุขสวัสดิ์ ญ. หม่อมเชื้อ 4 กรกฎาคม พ.ศ. 2442 20 มกราคม พ.ศ. 2489 หม่อมเจ้าสืบสุขสวัสดิ์ ศุขสวัสดิ์ 24
    ศ.ดร.ม.ร.ว.ส ร ยว ฒ ส ขสว สด ม.สยาม
    หม่อมเจ้าตุ๊ ญ. ไม่มีข้อมูล ไม่มีข้อมูล 2 ตุลาคม พ.ศ. 2451 25
    ศ.ดร.ม.ร.ว.ส ร ยว ฒ ส ขสว สด ม.สยาม
    หม่อมเจ้าสโมสรเกษม เกษมศรี ช. หม่อมละม้าย 16 เมษายน พ.ศ. 2445 23 เมษายน พ.ศ. 2532 หม่อมเจ้าแขไขจรัสศรี (เทวกุล) 26
    ศ.ดร.ม.ร.ว.ส ร ยว ฒ ส ขสว สด ม.สยาม
    หม่อมเจ้ามัณฑนา เกษมศรี ญ. หม่อมเชย 20 เมษายน พ.ศ. 2445 23 กรกฎาคม พ.ศ. 2488 27หม่อมเจ้าวงศ์แข เกษมสันต์ ญ. หม่อมสอน 1 พฤษภาคม พ.ศ. 2445 18 กันยายน พ.ศ. 2539 หม่อมเจ้านิวัทธวงศ์ เกษมสันต์ 28
    ศ.ดร.ม.ร.ว.ส ร ยว ฒ ส ขสว สด ม.สยาม
    หม่อมเจ้าพระมงคลโยค เกษมศรี ช. หม่อมแหวน 29 มิถุนายน พ.ศ. 2453 12 พฤศจิกายน พ.ศ. 2473 29
    ศ.ดร.ม.ร.ว.ส ร ยว ฒ ส ขสว สด ม.สยาม
    เกษมเสาวภา เกษมศรี ญ. หม่อมแหวน 8 มิถุนายน พ.ศ. 2457 29 มกราคม พ.ศ. 2545
  • เพียร์ ชัคกาเรีย (ปราโมทย์ ศิขรินทร์)
  • สุวัฒย์ ปราบณรงค์ 30หม่อมเจ้าบุญโศลกเกษม เกษมศรี ช. หม่อมแหวน 12 มกราคม พ.ศ. 2459 26 ธันวาคม พ.ศ. 2540 หม่อมศรีสมบัติ (อาคมานนท์)

พระนัดดา[แก้]

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นทิวากรวงษ์ประวัติ มีพระนัดดารวม 95 คน ดังนี้

  • หม่อมเจ้าปฏิพัทธ์เกษมศรี เกษมศรี มีโอรสธิดา 8 คน ได้แก่
    • หม่อมราชวงศ์หญิงชั้น เกษมศรี (นามเดิม: หม่อมราชวงศ์หญิงชั้นสี่)
    • หม่อมราชวงศ์หญิงทรงสอางค์ เกษมศรี
    • หม่อมราชวงศ์หญิงสดศรี สุทัศน์
    • หม่อมราชวงศ์หญิงชูศรี เกษมศรี
    • หม่อมราชวงศ์ระพีพันธุ์ เกษมศรี
    • หม่อมราชวงศ์หญิงส่องศรี เทพหัสดิน
    • หม่อมราชวงศ์หญิงส่งศรี เกตุสิงห์
    • หม่อมราชวงศ์หญิงเสริมศรี เกษมศรี
  • หม่อมเจ้าสมบัติบูรณ์ เกษมศรี มีโอรสธิดา 6 คน ได้แก่
    • หม่อมราชวงศ์หญิงสมศรี สโรบล
    • หม่อมราชวงศ์หญิงบูรณศรี เกษมศรี
    • หม่อมราชวงศ์หญิงสิริผล เกษมศรี
    • หม่อมราชวงศ์สมปอง เกษมศรี (นามเดิม: หม่อมราชวงศ์สมเพส)
    • หม่อมราชวงศ์หญิงพงศ์ศรี พตด้วง
    • หม่อมราชวงศ์สมจิต เกษมศรี
  • พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศุภโยคเกษม มีโอรสธิดา 8 คน ได้แก่
    • หม่อมราชวงศ์ประพฤทธิ์ เกษมศรี
    • หม่อมราชวงศ์หญิงประภาศิริ เกษมศรี
    • หม่อมราชวงศ์หญิงศศิโฉม เกษมศรี
    • หม่อมราชวงศ์จิตติน เกษมศรี
    • หม่อมราชวงศ์หญิงแสงโสม เกษมศรี
    • หม่อมเกษมศรีศุภวงศ์ (หม่อมราชวงศ์ขจิต เกษมศรี)
    • หม่อมราชวงศ์ (ชาย)
    • หม่อมราชวงศ์ (ชาย)
  • หม่อมเจ้าหญิงรำไพเยาวยุุภา ศุขสวัสดิ์ มีธิดา 1 คน ได้แก่
    • หม่อมราชวงศ์หญิงวาสรำไพ ศุขสวัสดิ์
  • หม่อมเจ้าพูนศรีเกษม เกษมศรี มีโอรสธิดา 7 คน ได้แก่
    • หม่อมราชวงศ์พงศ์พูนเกษม เกษมศรี
    • หม่อมราชวงศ์หญิงเปรมปรีดิ์มาน เกษมศรี
    • หม่อมราชวงศ์หญิงศรีสอาด เกษมศรี
    • หม่อมราชวงศ์หญิงทมยันตี จักษุรักษ์
    • หม่อมราชวงศ์อุภัยเกษม เกษมศรี
    • หม่อมราชวงศ์พูนสุข เกษมศรี
    • หม่อมราชวงศ์หญิงทอร์ศรี คงจำเนียร
  • หม่อมเจ้านิลประภัศร เกษมศรี มีโอรสธิดา 4 คน ได้แก่
    • หม่อมราชวงศ์หญิงศรีสุภา เกษมศรี
    • หม่อมราชวงศ์หญิงนิลสุดา โตกะหุต
    • หม่อมราชวงศ์ชัชวลิน เกษมศรี
    • หม่อมราชวงศ์หญิงนิลประภา อิศรางกูร
  • หม่อมเจ้าสมภพ เกษมศรี มีโอรสธิดา 14 คน ได้แก่
    • หม่อมราชวงศ์สมพงศ์ เกษมศรี
    • หม่อมราชวงศ์จิราทิตย์ เกษมศรี
    • หม่อมราชวงศ์มิตรารุณ เกษมศรี
    • หม่อมราชวงศ์ (ชาย)
    • หม่อมราชวงศ์ชุณหวงศ์ เกษมศรี
    • หม่อมราชวงศ์หญิงทำเนา จักรพันธุ์
    • ท่านผู้หญิงวรรณพิมล สรเทศน์
    • หม่อมราชวงศ์หญิงเดือนเยี่ยม สินทวี
    • หม่อมราชวงศ์พงศ์เกษม เกษมศรี
    • หม่อมราชวงศ์หญิงลำเภาพรรณ นุตเวช
    • หม่อมราชวงศ์อัครพงศ์ เกษมศรี
    • หม่อมราชวงศ์หญิงสิริลักษณา บุรณินทุ
    • หม่อมราชวงศ์เกษมศิริพันธุ์ เกษมศรี
    • หม่อมราชวงศ์หญิงแน่งน้อย ศักดิ์ศรี
  • หม่อมเจ้าจิตรโภคทวี เกษมศรี มีโอรสธิดา 10 คน ได้แก่
    • หม่อมราชวงศ์หญิงจิตรเกษม อินทรครรชิต
    • หม่อมราชวงศ์หญิงอุรุจิตรา โชติกเสถียร
    • หม่อมราชวงศ์อาจิตร เกษมศรี
    • หม่อมราชวงศ์ทวีโภค เกษมศรี
    • หม่อมราชวงศ์หญิงศมจิตรา เกษมศรี
    • หม่อมราชวงศ์อุดมโภค เกษมศรี
    • หม่อมราชวงศ์เกษมโภค เกษมศรี
    • หม่อมราชวงศ์บูรณโภค เกษมศรี
    • หม่อมราชวงศ์หญิงเขมจิตรา เกษมศรี
    • หม่อมราชวงศ์ศุภโภค เกษมศรี
  • หม่อมเจ้าวัฒยากร เกษมศรี มีโอรสธิดา 9 คน ได้แก่
    • หม่อมราชวงศ์หญิงถนอมศรี เทวกุล
    • หม่อมราชวงศ์ทวีวัฒยา เกษมศรี
    • หม่อมราชวงศ์วิวัฒย์ เกษมศรี
    • หม่อมราชวงศ์นิติวัฒย์ เกษมศรี
    • หม่อมราชวงศ์หญิงเขมวัน แจ๊คสัน
    • หม่อมราชวงศ์วรวัฒย์ เกษมศรี
    • หม่อมราชวงศ์ปริวัฒย์ เกษมศรี
    • หม่อมราชวงศ์หญิงเขมศรี เกษมศรี
    • หม่อมราชวงศ์ศุภวัฒย์ เกษมศรี
  • หม่อมเจ้าหญิงศุขศรีสมร เกษมศรี มีโอรสธิดา 4 คน ได้แก่
    • หม่อมราชวงศ์หญิงทมยันตี จักษุรักษ์
    • หม่อมราชวงศ์อุภัยเกษม เกษมศรี
    • หม่อมราชวงศ์พูนสุข เกษมศรี
    • หม่อมราชวงศ์หญิงทอร์ศรี คงจำเนียร
  • หม่อมเจ้าหญิงอุทัยพงศ์ ศุขสวัสดิ์ มีโอรสธิดา 5 คน ได้แก่
    • หม่อมราชวงศ์สรวมสุข ศุขสวัสดิ์
    • หม่อมราชวงศ์เสริมสุข ศุขสวัสดิ์
    • หม่อมราชวงศ์หญิงยุพดี ศุขสวัสดิ์
    • หม่อมราชวงศ์ประสานสวัสดิ์ ศุขสวัสดิ์
    • หม่อมราชวงศ์หญิงกฤษณา ศุขสวัสดิ์
  • หม่อมเจ้าหญิงสมทรง เทวกุล มีโอรสธิดา 4 คน ได้แก่
    • หม่อมราชวงศ์หญิงอนงคเทวัญ สุริยสัตย์
    • หม่อมราชวงศ์อุทัยเทวัญ เทวกุล
    • หม่อมราชวงศ์ทรงเทวัญ เทวกุล
    • หม่อมราชวงศ์อติเทวัญ เทวกุล
  • หม่อมเจ้าอธิพรพงศ์ เกษมศรี มีโอรสธิดา 4 คน ได้แก่
    • หม่อมราชวงศ์หญิงจิราธร อินทรปาลิต
    • หม่อมราชวงศ์พรพงศ์เกษม เกษมศรี
    • หม่อมราชวงศ์เขมัสสิริ เกษมศรี
    • หม่อมราชวงศ์หญิงธีรตาร์ เกษมศรี
  • หม่อมเจ้าหญิงวิไลวรรณ ศุขสวัสดิ์ มีธิดา 2 คน ได้แก่
    • หม่อมราชวงศ์หญิงเฉลิมสุข บุญไทย
    • หม่อมราชวงศ์หญิงขวัญเกษม สุรคุปต์
  • หม่อมเจ้าสโมสรเกษม เกษมศรี มีโอรส 1 คน ได้แก่
    • หม่อมราชวงศ์เกษมสโมสร เกษมศรี
  • หม่อมเจ้าหญิงวงศ์แข เกษมสันต์ มีโอรสธิดา 4 คน ได้แก่
    • หม่อมราชวงศ์หญิงพันธุ์นิวัทธ์ เกษมสันต์
    • หม่อมราชวงศ์หญิงจันทรนิวัทธ์ เกษมสันต์
    • หม่อมราชวงศ์วงศ์นิวัทธ์ เกษมสันต์
    • หม่อมราชวงศ์ศุภนิวัทธ์ เกษมสันต์
  • เกษมเสาวภา เกษมศรี มีโอรสธิดา 3 คน ได้แก่
    • ปิยะ ศิขรินทร์
    • ขนิษฐา วณิชชานนท์
    • พงศ์ภากร ปราบณรงค์
  • หม่อมเจ้าบุญโศลกเกษม เกษมศรี มีโอรสธิดา 5 คน ได้แก่
    • หม่อมราชวงศ์หญิงจิราวดี จุฑาสมิต
    • หม่อมราชวงศ์วีระเดช เกษมศรี
    • หม่อมราชวงศ์หญิงนพเกตมณี เต็งนิยม
    • หม่อมราชวงศ์ระวีวัฒนา เกษมศรี
    • หม่อมราชวงศ์ทิวาพันธุ์ เกษมศรี

พระอิสริยยศ[แก้]

  • พระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้าเกษมศรีศุภโยค (17 สิงหาคม พ.ศ. 2400 – 1 ตุลาคม พ.ศ. 2411)
  • พระเจ้าน้องยาเธอ พระองค์เจ้าเกษมศรีศุภโยค (1 ตุลาคม พ.ศ. 2411 – 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2439)
  • พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นทิวากรวงษ์ประวัติ (11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2439 – 23 ตุลาคม พ.ศ. 2453)
  • พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นทิวากรวงษ์ประวัติ (23 ตุลาคม พ.ศ. 2453 – ปัจจุบัน) ธรรมเนียมพระยศของ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นทิวากรวงษ์ประวัติ
    ศ.ดร.ม.ร.ว.ส ร ยว ฒ ส ขสว สด ม.สยาม

ธงประจำพระอิสริยยศ

การทูลใต้ฝ่าพระบาทการแทนตนข้าพระพุทธเจ้าการขานรับพ่ะย่ะค่ะ/เพคะ

พระยศ[แก้]

  • 13 กรกฎาคม 2455 – นายหมู่โท

เครื่องราชอิสริยาภรณ์[แก้]

พงศาวลี[แก้]

พงศาวลีของพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นทิวากรวงษ์ประวัติ 16. (=22.) สมเด็จพระปฐมบรมมหาชนก 8. พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช 17. (=23.) พระอัครชายา (หยก) 4. พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย 18. ทอง ณ บางช้าง 9. สมเด็จพระอมรินทราบรมราชินี 19. สมเด็จพระรูปศิริโสภาคย์มหานาคนารี 2. พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว 20. เศรษฐีจีนฮกเกี้ยนแซ่ตัน 10. เงิน แซ่ตัน 21. น้องสาวของท่านผู้หญิงชำนาญบริรักษ์ (น้อย) 5. สมเด็จพระศรีสุริเยนทราบรมราชินี 22. (=16.) สมเด็จพระปฐมบรมมหาชนก 11. สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากรมพระศรีสุดารักษ์ 23. (=17.) พระอัครชายา (หยก) 1. พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นทิวากรวงษ์ประวัติ 6. พระยาพิพิธสุนทรการ (สุข สุขสถิต) 3. เจ้าจอมมารดาจันทร์ ในรัชกาลที่ 4 14. หยง 7. ชาวเมืองตราด 15. อิ่ม

อ้างอิง[แก้]

  • อธิบดีกรมราชพัสดุ
  • ↑ "การพระเมรุวัดเบญจมบพิตรดุสิตวนาราม" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 33 (ง): 711–715. 25 มิถุนายน 2459. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2019-06-05. สืบค้นเมื่อ 24 สิงหาคม 2561.
  • ราชกิจจานุเบกษา, ข่าวตั้งปริวีเคาน์ซิลเลอร์, เล่ม 4, หน้า 45
  • ราชกิจจานุเบกษา, สัญญาบัตรปริวีเคาน์ซิลเลอร์, เล่ม 4, หน้า 47-48
  • อธิบดีกรมราชพัสดุองคมนตรี
  • "พระบรมราชโองการ ประกาศในการพระราชทานสุพรรณบัตร และหิรัญบัตร" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 13 (34): 414. 22 พฤศจิกายน ร.ศ. 115. สืบค้นเมื่อ 24 สิงหาคม 2561.
  • "ข่าวสิ้นพระชนม์" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 32 (ง): 2408. 9 มกราคม 2558. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2019-06-05. สืบค้นเมื่อ 24 สิงหาคม 2561.
  • ↑ นราธิปประพันธ์พงศ์, กรมพระ, 2404-2474, ผู้รวบรวม. บาญชีมหามกุฏราชสันตติวงศ์ พุทธศก 2468 พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์ ทรงรวบรวม. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์โสภณพิพรรฒธนากร, พ.ศ. 2468. 167 หน้า.
  • พระราชทานยศ ราชกิจจานุเบกษา, เครื่องราชอิสริยาภรณ์ที่พระราชทานแก่ท่านที่ได้รับพระสุพรรณบัตรและหิรัญบัตร, เล่ม ๑๓ ตอนที่ ๓๔ หน้า ๔๑๗, ๒๒ พฤศจิกายน ๑๑๕