Show
รหัสข้อมูลTLD-001-093 ชื่อเรื่องหลักกาพย์ห่อโคลงประพาสธารทองแดง ชื่อเรื่องอื่นกาพย์ห่อโคลงนิราศธารทองแดง ยุคสมัยผู้แต่งคำประพันธ์กาพย์ห่อโคลง ฉันทลักษณ์กาพย์ยานี , โคลงสี่สุภาพ เนื้อเรื่องย่อเนื้อหาของกาพย์ห่อโคลงประพาสธารทองแดง เป็นการบรรยายและพรรณนากระบวนพยุหยาตราทางสถลมารค ขบวนช้าง เครื่องสูง สนมนางในผู้ตามเสด็จ กวีบรรยายภาพสัตว์ป่าประเภทต่างๆ ที่ดำรงชีวิตอยู่ร่วมกัน มีสัตว์สี่เท้า เช่น ช้าง กระบือ โค กวาง ทราย หมูป่า สุนัขจิ้งจอก กระทิง หมี เสือโคร่ง เสือเหลือง เสือดาว โคแดง ละมั่ง อ้น กระแต กระรอก ฯลฯ วัตถุประสงค์ผู้เรียบเรียงเอกสารอ้างอิงศิลปากร, กรม. วรรณกรรมสมัยอยุธยา เล่ม 2. กรุงเทพฯ : กองวรรณกรรมและประวัติศาสตร์, 2545. คำสำคัญหมายเหตุทรงนิพนธ์ขึ้นเมื่อครั้งตามเสด็จสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศไปนมัสการพระพุทธบาทสระบุรีในคราวเดียวกับเมื่อทรงนิพนธ์กาพย์เห่เรือ
กาพย์ห่อโคลง ผู้แต่งชื่อ เจ้าฟ้าธรรมธิเบศรไชยเชษฐสุริยะวงศ์ (เจ้าฟ้ากุ้ง) เป็นชื่อของบทประพันธ์ ที่แต่งขึ้น โดยใช้กาพย์ยานี สลับกับ โคลงสี่สุภาพ กาพย์ยานี กับ โคลงสี่สุภาพนั้น จะต้องมีความอย่างเดียวกัน คือให้วรรคที่หนึ่ง ของกาพย์ยานี กับบาทที่หนึ่ง ของโคลงสี่สุภาพ บรรยายข้อความ อย่างเดียวกัน หรือบางที ก็ให้คำต้นวรรค ของกาพย์ กับคำต้นบท ของโคลง เป็นคำเหมือนกัน ส่วนบัญญัติ หรือกฎข้อบังคับต่างๆ เหมือนกับ กฎของกาพย์ยานี และโคลงสี่สุภาพ ทั้งสิ้น มีเนื้อหาเล่าเรื่องการเดินทางไปพระพุทธบาทและชมธรรมชาติอันน่าตื่นตาตื่นใจที่พบเห็นระหว่างทาง เริ่มต้นจากบทชมริ้วขบวนการเดินทาง และปิดท้ายด้วยการบอกข้อมูลเกี่ยวกับกวี จุดประสงค์ของกวี และวิธีอ่านโคลงให้ไพเราะ เป็นจำนวนกาพย์ทั้งสิ้น ๑๐๘ บท และโคลง 113 บท ตัวอย่างกาพย์ห่อโคลง[แก้]กาพย์ห่อโคลงประพาสธารทองแดง ส่วนกาพย์ยานี เที่ยวเล่นเป็นเกษมสุข.............แสนสิ่งสนุกปลุกใจหวัง เร่ร่ายผายผาดผัง................หัวริกรื่นชื่นชมไพร ส่วนโคลงสี่สุภาพ สนุกเกษมเปรมหน้าเหลือบ..........ลืมหลัง แสนสนุกปลุกใจหวัง..............วิ่งหรี้ เดินร่ายผายผันยัง...............ชายป่า หัวร่อรื่นชื้นชี้..................ส่องนิ้วชวนแล อ้างอิง[แก้]
กาพย์ห่อโคลงประพาสธารทองแดง เรียบเรียงข้อมูลโดยกระปุกดอทคอม กาพย์ห่อโคลงประพาสธารทองแดง ถอดคำประพันธ์กาพย์ห่อโคลงประพาสธารทองแดง ประวัติกาพย์ห่อโคลงประพาสธารทองแดง อยากรู้เรื่องเหล่านี้ ตามกระปุกดอทคอมมาเลยจ้า กาพย์ห่อโคลงประพาสธารทองแดง นับว่าเป็นกาพย์ที่นักเรียนช่วงชั้นมัธยมศึกษาตอนต้นจะได้อ่านหรือท่องจำกันอยู่บ่อย ๆ เนื่องจากเป็นบทเรียนบังคับในหนังสือเรียนภาษาไทย หลายคนคงชอบอ่านกาพย์ห่อโคลงประพาสธารทองแดง เนื่องจากมีการเล่นคำและการใช้วรรณยุกต์ที่สละสลวย และให้ความรู้สึกสนุกสนาน ทั้งยังทำให้อ่านเข้าใจได้ง่ายอีกด้วย แต่เชื่อว่าหลายคนคงยังไม่รู้ว่า กาพย์ห่อโคลงประพาสธารทองแดง มีประวัติความเป็นมาอย่างไร หรือถอดความแล้วจะหมายความอย่างที่คิดไว้หรือไม่ วันนี้กระปุกดอทคอมจะพาไปรู้จักคำถามเหล่านี้กันค่ะ ประวัติกาพย์ห่อโคลงประพาสธารทองแดง กาพย์ห่อโคลงประพาสธารทองแดง เป็นบทประพันธ์ของเจ้าฟ้าธรรมธิเบศรไชยเชษฐ์สุริยวงศ์ หรือเจ้าฟ้ากุ้ง ทรงพระนิพนธ์ขึ้นเมื่อครั้นตามเสด็จสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศโดยชลมารคไปมนัสการพระพุทธบาท จ.สระบุรี ทั้งนี้่คำว่าธารทองแดงเป็นชื่อลำน้ำที่เขาพระพุทธบาท ที่อยู่ในบริ เวณพระพุทธบาท อันเป็นที่รื่นรมย์ด้วยธรรมชาติ มีสัตว์ต่าง ๆ และพันธุ์ไม้ต่าง ๆ อยู่มากมาย นอกจากนี้ ที่แห่งนี้เป็นบริเวณที่ตั้งพระตำหนักธารเกษม ที่มีมาตั้งแต่รัชกาลสมเด็จพระเจ้าปราสาททอง ในหนังสือปริทรรศน์แห่งวรรณคดีไทยของ "นายตารา ณ เมืองใต้" ซึ่งเรียบเรียงเมื่อ พ.ศ. 2484 เรียกชื่อวรรณคดีเรื่องนี้ว่า "กาพย์ห่อโคลงประพาสธารทองแดง" ตามลักษณะคำประพันธ์และเนื้อเรื่อง ประวัติเจ้าฟ้าธรรมธิเบศรไชยเชษฐ์สุริยวงศ์ หรือเจ้าฟ้ากุ้ง เจ้าฟ้าธรรมธิเบศรไชยเชษฐ์สุริยวงศ์ หรือเจ้าฟ้ากุ้ง ทรงเป็นพระโอรสองค์ที่ 1 ในพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ เมื่อพระราชบิดาขึ้นครองราชย์ได้สถาปนาตั้งเจ้าฟ้าธรรมธิเบศรเป็นเจ้าฟ้ากรมขุนเสนาพิทักษ์ เจ้าฟ้าธรรมธิเบศรทรงมีพระนิสัยสืบมาจากบรรพชนหลายประการ คือมีพระนิสัยเป็นกวีอย่างสมเด็จพระนารายณ์มหาราช ทรงดุดันเหมือนสมเด็จพระเจ้าเสือ เช่น เมื่อครั้งหนึ่งเจ้าฟ้าธรรมธิเบศรทรงใช้พระแสงดาบไล่ฟันกรมขุนสุเรนทรพิทักษ์ ซึ่งดำรงเพศเป็นภิกษุ จนเป็นเหตุให้ต้องหนีไปผนวชอยู่เป็นเวลา 2 ปี ณ วัดโคกแสง เพื่อให้พ้นพระราชอาญา และขณะที่ทรงหนีไปผนวชนั้น ได้ทรงนิพนธ์หนังสือเกี่ยวกับศาสนา 2 เรื่อง คือ นันโทปนันทสูตรคำหลวงกับพระมาลัยคำหลวง ต่อมาเจ้าฟ้ากุ้งได้ลาสมณเพศเมื่อ พ.ศ. 2284
ซึ่งพระบิดาคงจะประทานอภัยหายกริ้วแล้ว จึงโปรดให้ดำรงพระยศเป็นพระมหาอุปราช ในระหว่างนี้เจ้าฟ้ากุ้งได้นิพนธ์เรื่องทำนองพิศวาสที่ทำให้พระองค์ได้มีชื่อเสียงว่าเป็นกวีเอกผู้หนึ่ง คือ กาพย์ห่อโคลงประพาสธารทองแดง กาพย์ห่อโคลงนิราศพระบาท และที่ดีที่สุด คือ กาพย์เห่เรือ อย่างไรก็ตามเจ้าฟ้าธรรมธิเบศรสิ้นพระชนม์ใน พ.ศ. 2298 เพราะทรงเป็นชู้กับเจ้าฟ้าสังวาลซึ่งเป็นพระสนมในพระราชบิดา เป็นเหตุให้ต้องพระราชอาญาโบยจนสิ้นพระชนม์ ลักษณะคำประพันธ์กาพย์ห่อโคลงประพาสธารทองแดง กาพย์ห่อโคลงประพาสธารทองแดง มีลักษณะทางฉันทลักษณ์ดังนี้ ขึ้นต้นด้วยกาพย์ยานี 1 บท แล้วตามด้วยโคลงสี่สุภาพ 1 บทใจความเหมือนกัน กาพย์ห่อโคลงประพาสธารทองแดง นั้นมีกาพย์ยานีและโคลงสี่สุภาพรวม 108 คู่ และโคลงปิดท้ายมี 2 บท จุดประสงค์ในการแต่ง คือ เป็นบทชมธรรมชาติ เพื่อความเพลิดเพลินในการเดินทาง เพื่อพรรณนากระบวนเสด็จทางสถลมารคจากท่าเจ้าสนุกถึงธารทองแดง และพรรณนาธรรมชาติบริเวณธารทองแดง ซึ่งเป็นธารน้ำที่อยู่ในบริเวณพระพุทธบาท จังหวัดสระบุรี กาพย์ห่อโคลงประพาสธารทองแดง
เที่ยวเล่นเป็นเกษมสุข แสนสิ่งสนุกปลุกใจหวัง ถอดคำประพันธ์กาพย์ห่อโคลงประพาสธารทองแดง
เลียงผาอยู่ภูเขา หนวดพรายเพราเขาแปล้ปลาย ถอดคำประพันธ์กาพย์ห่อโคลงประพาสธารทองแดง กระจงกระจิดเตี้ย วิ่งเรี่ยเรี่ยน่าเอ็นดู
ถอดคำประพันธ์กาพย์ห่อโคลงประพาสธารทองแดง ฝูงลิงใหญ่น้อยกระจุ้ย
ชะนีอุ่ยอุ้ยร้องหา ถอดคำประพันธ์กาพย์ห่อโคลงประพาสธารทองแดง
งูเขียวรัดตุ๊กแก ตุ๊กแกแก่คางแข็งขยัน
ถอดคำประพันธ์กาพย์ห่อโคลงประพาสธารทองแดง
ยูงทองย่องเยื้องย่าง รำรางชางช่างฟ่ายหาง ถอดคำประพันธ์กาพย์ห่อโคลงประพาสธารทองแดง ไก่ฟ้าอ้าสดแสง
หัวสุกแดงแทงเดือยแนม ถอดคำประพันธ์กาพย์ห่อโคลงประพาสธารทองแดง ดูหนูสู่รูงู
งูสุดสู้หนูสู้งู ถอดคำประพันธ์กาพย์ห่อโคลงประพาสธารทองแดง นกแก้วแจ้วเสียงใส
คลอไคล้คู่หมู่สาลิกา ถอดคำประพันธ์กาพย์ห่อโคลงประพาสธารทองแดง
กระจายสยายซร้องนาง ผ้าสไบบางนางสีดา ถอดคำประพันธ์กาพย์ห่อโคลงประพาสธารทองแดง หัวลิงหมากลางลิง
ต้นลางลิงแลหูลิง ถอดคำประพันธ์กาพย์ห่อโคลงประพาสธารทองแดง ธารไหลใสสะอาด
มัจฉาชาติดาษนานา ถอดคำประพันธ์กาพย์ห่อโคลงประพาสธารทองแดง ข้อคิดที่ได้จากกาพย์ห่อโคลงประพาสธารทองแดง คุณค่าที่ได้รับโคลงประพาสธารทองแดงมีหลายข้อ ดังต่อไปนี้... ธรรมชาติเป็นสิ่งที่ควรรักษาไว้ เพื่อให้ระบบนิเวศน์ดีขึ้น การรักษาสภาพแวดล้อมตามธรรมชาติเป็นหน้าที่ของทุกคน กวีสามารถสร้างสรรค์งาน โดยอาศัยการสังเกตจากธรรมชาติ การบันทึกประวัติศาสตร์จะอาศัยข้อมูลจากวรรณคดีในแต่ละสมัย การเขียน-อ่านคำประพันธ์ ทำให้มนุษย์มีจิตใจที่ละเอียดอ่อนมากยิ่งขึ้น เมื่อเราได้ศึกษากาพย์ห่อโคลงประพาสธารทองแดงแล้ว จะเห็นได้ว่ากาพย์ห่อโคลงประพาสธารทองแดงมีคุณค่าและความจรรโลงใจให้กับผู้อ่านได้มากมาย ทั้งยังทำให้ผู้อ่านมีความรู้เกี่ยวกับธรรมชาติมากขึ้น ไม่ว่าจะเป็นพืชพรรณต่าง ๆ สัตว์นานาชนิด ในขณะเดียวกันก็จะได้ศึกษาวิธีการใช้ถ้อยคำของกวีที่สามารถเลือกสรรคำที่เข้าใจง่าย สื่อความหมายได้อย่างชัดเจนอีกด้วย
และยังทำให้เห็นว่าวรรณคดีไม่ใช่เรื่องที่อ่านยาก เข้าใจยาก หรือน่าเบื่อแต่อย่างใด อ่านรายละเอียดเพิ่มเติมจาก ลักษณะเด่นของกาพย์ห่อโคลงประพาสธารทองแดงคือเรื่องใดกาพย์ห่อโคลงประพาสธารทองแดง มีลักษณะทางฉันทลักษณ์ดังนี้ ขึ้นต้นด้วยกาพย์ยานี 1 บท แล้วตามด้วยโคลงสี่สุภาพ 1 บทใจความเหมือนกัน กาพย์ห่อโคลงประพาสธารทองแดง นั้นมีกาพย์ยานีและโคลงสี่สุภาพรวม 108 คู่ และโคลงปิดท้ายมี 2 บท จุดประสงค์ในการแต่ง คือ เป็นบทชมธรรมชาติ เพื่อความเพลิดเพลินในการเดินทาง เพื่อพรรณนากระบวนเสด็จทาง ...
ข้อใดคือลักษณะของกาพย์ห่อโคลงลักษณะการแต่ง กาพย์ห่อโคลง ประกอบด้วยกาพย์ยานี 108 บท และโคลงสี่สุภาพ 113 บท ปิดท้ายด้วยโคลงสี่สุภาพ 2 บท ลักษณะกาพย์ห่อโคลงขึ้นต้นด้วยกาพย์ยานี 1 บท ตามด้วยโคลงสี่สุภาพ 1 บท ใจความเหมือนกัน เนื้อความนิยมแต่งล้อตามกัน คำต้นบทของโคลงตรงกับคำต้นบทของกาพย์ “ดังไม้ไผ่หรืออ้อยที่มีกาบห่อนั้น” จุดมุ่งหมายในการแต่ง เพื่อความ ...
กาพย์ห่อโคลง คือลักษณะคำประพันธ์ชนิดใดกาพย์ห่อโคลง เป็นชื่อของบทประพันธ์ ที่แต่งขึ้น โดยใช้กาพย์ยานี สลับกับ โคลงสี่สุภาพ กาพย์ยานี กับ โคลงสี่สุภาพนั้น จะต้องมีความอย่างเดียวกัน คือให้วรรคที่หนึ่ง ของกาพย์ยานี กับบาทที่หนึ่ง ของโคลงสี่สุภาพ บรรยายข้อความ อย่างเดียวกัน หรือบางที ก็ให้คำต้นวรรค ของกาพย์ กับคำต้นบท ของโคลง เป็นคำเหมือนกัน ส่วนบัญญัติ หรือกฏ ...
กาพย์ห่อโคลงประพาสธารทองแดง มีอะไรบ้างเนื้อหาของกาพย์ห่อโคลงประพาสธารทองแดง เป็นการบรรยายและพรรณนากระบวนพยุหยาตราทางสถลมารค ขบวนช้าง เครื่องสูง สนมนางในผู้ตามเสด็จ กวีบรรยายภาพสัตว์ป่าประเภทต่างๆ ที่ดำรงชีวิตอยู่ร่วมกัน มีสัตว์สี่เท้า เช่น ช้าง กระบือ โค กวาง ทราย หมูป่า สุนัขจิ้งจอก กระทิง หมี เสือโคร่ง เสือเหลือง เสือดาว โคแดง ละมั่ง อ้น กระแต กระรอก ฯลฯ
|