มรดกโลกทางวัฒนธรรมและทางธรรมชาติ หมายถึงอะไร

แหล่งมรดกโลก (World Heritage Site) คือ พื้นที่หรือจุดหลัก (Landmark) ที่ได้รับคัดเลือกจากยูเนสโก เพราะมีลักษณะสำคัญทางวัฒนธรรม ประวัติศาสตร์ วิทยาศาสตร์ หรือด้านอื่น และได้รับความคุ้มครองทางกฎหมายตามสนธิสัญญา สถานที่เหล่านี้ถือว่าสำคัญต่อประโยชน์โดยรวมของมนุษยชาติ

ในปัจจุบัน (กรกฎาคม 2562) มีมรดกโลกทั้งหมด 1,121 แห่ง ใน 167 ประเทศทั่วโลก แบ่งเป็นมรดกโลกทางวัฒนธรรม 869 แห่ง มรดกโลกทางธรรมชาติ 213 แห่ง และอีก 39 แห่งเป็นแบบผสมทั้งสองประเภท โดยอิตาลีและจีนเป็นประเทศที่มีจำนวนแหล่งมรดกโลกมากที่สุด คือ 55 แห่ง รองลงมาคือสเปน (48 แห่ง) เยอรมนี (46 แห่ง) และฝรั่งเศส (45 แห่ง) แม้ว่ายูเนสโกจะอ้างอิงถึงมรดกโลกแต่ละแห่งด้วยหมายเลข แต่การขึ้นทะเบียนในหลายครั้งก็จะผนวกเอามรดกโลกที่ได้ขึ้นทะเบียนไปแล้วเข้าเป็นส่วนหนึ่งของมรดกโลกที่มีพื้นที่มากขึ้น ดังนั้นจึงมีหมายเลขมรดกโลกเกิน 1,200 แม้ว่าจะมีจำนวนมรดกโลกน้อยกว่าก็ตาม

ในส่วนแหล่งมรดกโลกของประเทศไทยนั้น มีสถานที่ที่ได้ขึ้นทะเบียนแล้วทั้งสิ้น 5 แห่ง ประกอบด้วยแหล่งมรดกโลกทางวัฒนธรรม 3 แห่ง และทางธรรมชาติอีก 2 แห่ง

สัญลักษณ์ มรดกโลก ออกแบบโดย Mr. Michel Olyff  มีความหมายเน้นย้ำความสัมพันธ์ระหว่างมรดกทางวัฒนธรรมและธรรมชาติ สี่เหลี่ยมจตุรัสหมายถึงรูปแบบที่สร้างขึ้นโดยมนุษย์และวงกลมหมายถึงธรรมชาติ ซึ่ง 2 สิ่งนี้เชื่อมโยงกันอย่างไม่มีที่สิ้นสุด ภายนอกเป็นสัญลักษญ์วงกลมคล้ายโลก และยังหมายถึงการปกป้องคุ้มครอง ซึ่งแสดงว่ารัฐภาคีนั้นได้อยู่ภายใต้อนุสัญญาว่าด้วยการคุ้มครองมรดกโลก ทำหน้าที่ในการจำแนกแจกแจงทรัพย์สมบัติที่ได้จารึกในบัญชีมรดกโลก รวมถึงการให้ความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับอนุสัญญาว่าด้วยการคุ้มครองมรดกโลกแก่สังคม เพื่อเป็นการแสดงถึงความมีคุณค่าโดดเด่นอันเป็นสากล

มรดกโลก คืออะไร

มรดก คือสิ่งที่ตกทอดมาจากอดีต
คือสิ่งที่ยังคงดำรงอยู่ให้เราได้ใช้ในปัจจุบัน
และเป็นสิ่งที่เราจะส่งต่อให้กับคนในรุ่นต่อๆ ไปในอนาคต

แนวคิดที่สำคัญของ มรดกโลก คือ การมีคุณสมบัติอันทรงคุณค่าในระดับสากล มรดกโลกเป็นของบุคคลทุกคนบนโลก ไม่ว่าแหล่งมรดกโลกนั้นจะตั้งอยู่ในอาณาเขตดินแดนใด

คุณสมบัติในระดับสากลของแหล่งมรดกโลกมีคุณค่าเหนือกว่าการเป็นเพียงอัตลักษณ์ของชาติใดชาติหนึ่ง ซึ่งทำให้มรดกโลกในประเทศหนึ่งๆ เช่น มรดกโลกในประเทศอียิปต์ เป็นทั้งของชาวอิยิปต์ ชาวอินโดนีเซีย ชาวอาร์เจนตินา หรือชาวไทย

คุณสมบัติเหล่านี้ได้รับการรับรองตามประกาศในอนุสัญญาคุ้มครองมรดกโลกทางวัฒนธรรมและทางธรรมชาติ (อนุสัญญาคุ้มครองมรดกโลก) ประเทศที่ลงนามในอนุสัญญาฯ คือประเทศที่ได้ตกลงร่วมกันว่า แหล่งมรดกโลกที่ตั้งอยู่ในอาณาเขตประเทศของตนและขึ้นทะเบียนไว้ในบัญชีรายชื่อมรดกโลกนั้น เป็นมรดกโลกซึ่งไม่ว่าจะอยู่ในขอบเขตอำนาจอธิปไตยของประเทศใดก็ตามก็ถือเป็นหน้าที่ของนานาประเทศในการที่จะร่วมมือกันปกป้องสงวนรักษาไว้

หากไม่ได้รับการส่งเสริมจากอนุสัญญาฯ แหล่งมรดกโลกที่มีคุณค่าทางวัฒนธรรมและทางธรรมชาติที่โดดเด่นเหล่านี้อาจเสื่อมค่า หรืออาจสูญสิ้นไปในที่สุด ซึ่งโดยส่วนใหญ่แล้วเกิดจากการขาดแคลนทุนทรัพย์ในการสงวนรักษาเอาไว้ ประเทศต่างๆ ที่เป็นภาคีในอนุสัญญาฯ มีหน้าที่ให้การสนับสนุนทางด้านการเงินและข้อมูลความรู้ที่จำเป็นในการสงวนรักษาแหล่งมรดกโลกต่างๆ เอาไว้

จนถึงปี 2563 มีรัฐภาคีในอนุสัญญามรดกโลกรวม 194 ประเทศ และมีแหล่งมรดกโลกในบัญชีรายชื่อมรดกโลกรวม 1,121 แหล่ง โดยแบ่งเป็น มรดกโลกทางวัฒนธรรม 869 แหล่ง มรดกโลกทางธรรมชาติ 213 แหล่ง และมรดกโลกแบบผสม 39 แหล่ง ใน 167 ประเทศ

ป้ายมรดกโลก ทุ่งใหญ่-ห้วยขาแข้ง

มรดกโลกแตกต่างจากมรดกของชาติอย่างไร

หัวใจสำคัญคือ คุณค่าที่โดดเด่นเป็นเลิศในระดับสากล

ทุกประเทศต่างมีแหล่งที่มีความสำคัญอันเป็นมรดกประจำชาติหรือประจำท้องถิ่นของตน ซึ่งถือได้ว่าเป็นความภาคภูมิใจของประเทศนั้นๆ อนุสัญญาฯ ส่งเสริมให้ประเทศต่างๆ ให้ความสำคัญและปกป้องมรดกของตนไว้ ไม่ว่าจะอยู่ในบัญชีรายชื่อมรดกโลกหรือไม่ก็ตาม แหล่งที่ได้รับการขึ้นทะเบียนในบัญชีรายชื่อล้วนผ่านการประเมินเป็นอย่างดีแล้วว่ามีความโดดเด่นเป็นเลิศ และสามารถเป็นแบบฉบับของมรดกโลกทางวัฒนธรรมหรือทางธรรมชาติได้

บัญชีรายชื่อมรดกโลกประกอบด้วยสถานที่ที่เป็นที่รู้จักโดยทั่วไป และสถานที่ที่คนทั่วไปอาจไม่คาดคิดว่าจะมีอยู่ในบัญชีรายชื่อ แหล่งมรดกโลกที่ได้รับการขึ้นทะเบียน เช่น นาขั้นบันไดแห่งเทือกเขาฟิลิปปินส์ เมืองเก่าฆาดาเมสประเทศลิเบีย ค่ายกักกันเอาชวิทซ์ประเทศโปแลนด์ อุทยานแห่งชาติโยเซมิตีประเทศสหรัฐอเมริกา ทัชมาฮาลประเทศอินเดีย และ วาดี คาดิชา (หุบเขาศักดิ์สิทธิ์) และป่าไม้ซีดาร์ของพระเจ้า (ฮอร์ช อาร์ซ เอล-รับ) ประเทศเลบานอน เป็นต้น

วัดพระธาตุลำปางหลวง เป็นสถานที่ท่องเที่ยวที่มีชื่อเสียงที่สุดของจังหวัดลำปาง โดยตัวพระธาตุเป็นศิลปะแบบล้านนา...

2. อุทยานแห่งชาติแจ้ซ้อน

142

อุทยานแห่งชาติ

โดย TASAPORN

สวยงาม ธรรมชาติสุดๆ มาไกลแต่คุ้มค่ามาก มาที่นี่ควรมานอนค้างคืนแล้วต้องตื่นเช้ามาชมพระอาทิตย์ขึ้นและมาแช่น้ำแร่ร้อน

3. วัดเฉลิมพระเกียรติพระจอมเกล้าราชานุสรณ์

88

จุดที่น่าสนใจและสถานที่สำคัญ • สถานที่ทางศาสนา

4. พิพิธภัณฑ์เซรามิคธนบดี

71

พิพิธภัณฑ์เฉพาะทาง

เปิดอยู่

5. วัดพระแก้วดอนเต้า

114

โบราณสถาน • สถานที่ทางศาสนา

โดย vanapong

วัดพระแก้วดอนเต้า เป็นพระอารามหลวงชั้นตรีชนิดสามัญ และเป็นอีกหนึ่งวัดที่มีชื่อเสียงของจังหวัดลำปาง...

6. ศูนย์อารักษ์ช้างไทย

529

สถานที่ชมธรรมชาติ/ชีวิตสัตว์ป่า

7. วัดปงสนุก

66

จุดที่น่าสนใจและสถานที่สำคัญ

โดย vanapong

วัดปงสนุกเป็นวัดเก่าแก่อีกแห่งหนึ่งของจังหวัดลำปาง และยังเป็นวัดเดียวที่ได้รับรางวัล Award of...

8. กาดกองต้า (adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});

90

ตลาดนัด/ถนนคนเดิน

โดย tigerxmen

กาดกองต้าหรือตลาดจีน ที่ชาวบ้านเรียกติดปาก เป็นย่านตลาดในเขตเมืองเก่าตั้งอยู่ริมแม่น้ำวัง ในบริเวณซอยตลาดจีนริมน้ำ...

9. วัดศรีรองเมือง

33

จุดที่น่าสนใจและสถานที่สำคัญ

โดย vanapong

วัดศรีรองเมือง หรืออีกชื่อหนึ่งเรียกว่าวัดท่าคะน้อยพม่า เป็นวัดพม่าที่สวยงามอีกแห่งหนึ่งของจังหวัดลำปาง สร้างในปี พ.ศ...

10. วัดพระเจดีย์ซาวหลัง (adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});

66

สถานที่ทางศาสนา

โดย tigerxmen

ที่มาของชื่อวัดเจดีย์ซาวหลัง หมายถึงวัดที่มี เจดีย์ตั้งอยู่ในพื้นที่เดียวกันมากถึง 20องค์ (คำว่าซาว ภาษาเหนือ...

11. วัดพระบาทปู่ผาแดง

11

สถานที่ทางศาสนา • อนุสาวรีย์/รูปปั้น

12. วัดพระธาตุดอยพระฌาน

11

สถานที่ทางศาสนา

โดย Vichai_Family

....วัดแห่งนี้ตั้งอยู่บนยอดดอยสูง​ แวดล้อมด้วยธรรมชาติอันงดงาม​ จุดสักการะสำคัญภายในบริเวณวัด​ มีดังน...

มรดกโลกทางธรรมชาติหมายถึงอะไร

มรดกโลกทางวัฒนธรรมและทางธรรมชาติมีความหมายอย่างไร

แหล่งมรดกโลกทางวัฒนธรรมมีความหมายว่าอย่างไร

มรดกโลกทางธรรมชาติมีความสำคัญอย่างไร