หนว่ ยที่ 5 สาระการเรียนรู้ 1. รปู แบบของการบรกิ ารอาหาร สมรรถนะการเรยี นรู้ 1. แสดงความรู้เกยี่ วกบั รปู แบบของการบริการอาหารได้ หน่วยท่ี 5
การบริการอาหารและเครื่องดื่มได้รับการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้ตอบสนองความต้องการของ 1.รปู แบบของการบริการอาหาร รูปแบบของการบริการอาหารท่ไี ด้รบั ความนยิ มท่วั ไปมดี งั นี้ 5. การบริการแบบบาร์และเลานจ์ (Bar and lounge Service) เป็นการบริการจำหน่ายเครื่องดื่ม 6. การบริการดว้ ยเครื่องจักรกลอัตโนมัติ (Vending Service) เป็นการบริการอาหารและเครื่องดื่ม 7. การบริการแบบส่งถึงที่ (Delivery Service) เป็นธุรกิจการบริการที่ได้รับความนิยมอย่างมาก 8. การบริการอาหารในโรงพยาบาล (Hospital Food Service) เป็นธุรกิจการบริการอาหารและ 9. การบริการอาหารในสถานศึกษา (Institute Food Service) เป็นธุรกิจบริการอาหารและ 10. การบริการอาหารบนเครื่องบิน (In – Flight Service) ปัจจุบันสายการบินทุกแห่งให้บริการ 2.การบรกิ ารอาหารทโี่ ต๊ะอาหาร การบริการอาหารท่โี ต๊ะอาหาร สามารถจำแนกออกเป็น 7 แบบ ดังน้ี ภาพท่ี 5.1 การบริการอาหารแบบฝรงั่ เศส (French Service) ภาพที่ 5.2 การจัดโตะ๊ บรกิ ารอาหารแบบรัสเซียน (Russian Service) 1.กาโลหะ (Samovar) ภาพท่ี 5.3 การบริการอาหารแบบรัสเซยี น (Russian Service) 3. การบริการอาหารแบบอังกฤษ (English Service) การบริการอาหารแบบนี้ ในปัจจุบันมีใช้กัน ภาพที่ 5.4 การบริการอาหารแบบองั กฤษ (English Service) 4. การบริการอาหารแบบอเมริกัน (American
Service) การบริการแบบนี้มีลักษณะเป็นทางการ ผู้มาใช้บริการที่โต๊ะ สำหรับวิธีการเข้าเสิร์ฟ
พนักงานบริการจะนำอาหารเข้ามาเสิร์ฟทางขวามือของ ภาพท่ี 5.5 การบริการอาหารแบบอเมริกนั (American Service) 5. การบริการอาหารแบบบุฟเฟต์ (Buffet Service) เป็นการบริการอาหารแบบช่วยเหลือตนเอง ภาพที่ 5.6 การจดั โต๊ะรบั ประทานอาหารสำหรบั งานเล้ยี ง (Banquet Table Setting) ภาพที่ 5.7 การจัดโต๊ะรับประทานอาหารสำหรับงานเล้ยี ง (Banquet Table Setting) 6. การบริการอาหารแบบแคเฟทเี รีย (Cafeteria Service) พนักงานบรกิ ารจะตักอาหารใสภ่ าชนะ ภาพที่ 5.8 การบริการอาหารแบบแคเฟทเี รยี (Cafeteria Service) 7. การบริการอาหารแบบมือ (Arms Service) เป็นการบริการในคอฟฟีชอป (Coffee Shop) ภาพที่ 5.9 การบรกิ ารอาหารแบบมอื (Arms Service) 3. การบรกิ ารอาหารและเครื่องดมื่ มื้อตา่ ง ๆ การบรกิ ารอาหารและเครื่องด่ืมม้อื ต่าง ๆ ให้แก่ลูกคา้ มีดังน้ี 1.1 อาหารเชา้ แบบ Continental Breakfast เปน็ อาหารเช้าของชาวยโุ รป ไมน่ ยิ มรับประทาน - อาหารพวกขนมปังต่าง ๆ ภาพท่ี 5.10 อาหารเชา้ แบบ Continental Breakfast ภาพที่ 5.11 การจดั โตะ๊ อาหารมอ้ื เช้า 1.2 อาหารเช้าแบบ American Breakfast เป็นอาหารเชา้ ของชาวอเมริกนั มีลกั ษณะ - อาหารประเภทไข่ ได้แก่ ไข่ลวก (Soft Boiled Eggs) ไข่คน (Scramble Eggs) และไข่เจยี
ว - อาหารประเภทเน้ือสัตว์ ไดแ้ ก่ แฮมไสก้ รอก เบคอน และไก่อบ ภาพที่ 5.12 อาหารเช้าแบบ American Breakfast สว่ นอาหารเช้าสำหรับชาวตะวันออก มักแตกตา่ งกนั
ไปในแตล่ ะภมู ิภาคของประเทศ เชน่ คนไทย 2. อาหารวา่ งระหว่างม้ือเชา้ และมอ้ื กลางวัน (Brunch) โดยคำว่า “Brunch” มาจาก Breakfast ภาพที่ 5.13 ลกั ษณะอาหารวา่ งระหว่างม้อื เชา้ และมื้อกลางวัน (Brunch) 3. อาหารกลางวัน (Lunch) เป็นอาหารสำคัญอีกมื้อหนึ่ง มาจากคำว่า “ Luncheon “ หมายถึง ภาพที่ 5.14 ลักษณะอาหารมือ้ กลางวนั (Lunch) ประเภทอาหารมื้อกลางวนั ภาพท่ี 5.15 อาหารจานเดียว (One Courses) ภาพท่ี 5.16 อาหารสองจาน
(Two Courses) ประเภทที่ 3 อาหารสามจาน (Three Courses) หมายถึง อาหารที่เป็นประเภทอาหารคาว 3 ภาพท่ี 5.17 อาหารสามจาน (Three Courses) 4. อาหารมือ้ นำ้ ชา (Tea Meal) ได้รบั ความนยิ มจากประเทศตะวนั ตก โดยเฉพาะประเทศอังกฤษ นำ้ ภาพที่ 5.18 อาหารม้ือน้ำชา (Tea Meal) 5. อาหารเย็น (Dinner) เป็นอาหารมื้อที่สำคัญ
หากต้องการรับประทานอาหารที่ภัตตาคาร ลูกค้า ภาพที่ 5.19 อาหารเย็น (Dinner)
อาหารมื้อนี้จะเป็นมื้อที่หนักที่สุด เพราะเต็มไปด้วยอาหารประเภทเนื้อสัตว์เป็นส่วนใหญ่ มีอาหาร 1. อาหารจานแรก (Appetizers) เป็นอาหารท่ีใช้เรียกนำ้ ย่อย อาจมีรสจีดหรือรสจดั ก็ได้ ขนาดชิ้น 2. อาหารประเภทซุป (Soup) หลักจากอาหารจานแรกผ่านไป พนักงานบริการจะเสิร์ฟซุปเป็น 3. อาหารจานรอง (Entrée) เป็นอาหารชิ้นเล็ก ๆ ทำจากอาหารทะเล ประเภทปลาหรือกุ้ง หอย 4. อาหารจานหลัก (Main Course) เป็นอาหารจานสุดท้ายในประเภทอาหารคาว ประกอบด้วย 5. ของหวานและเครื่องดื่ม (Dessert)
เป็นจานปิดท้ายมื้ออาหาร โดยของหวานอาจเป็นเค้ก ภาพท่ี 5.20 ตวั อยา่ งรายการอาหารมื้อเย็น ภาพที่ 5.21 อาหารม้ือดึก (Supper) 7. อาหารว่าง (Snack) เปน็ อาหารระหว่างมื้อแต่ละมื้อ สำหรบั รบั ประทานเลน่ มปี ริมาณอาหาร ภาพท่ี 5.22 อาหารมื้อว่าง (Snack) ลำดับของอาหารชนิดครบชดุ ในการรับประทานอาหารตะวันตกแบบยุโรป ภาพที่ 5.23 การจดั โต๊ะอาหารม้ือค่ำแบบพธิ กี าร ท่มี า >pnthanjira.wordpress.com ในความเปน็ จรงิ แมจ้ ะเปน็ อาหารคำ่ อยา่ งเปน็ พธิ ีการ แตส่ ว่ นใหญ่จะมกี ารตัดอาหารบางอยา่ งออกไป 1. จานรอง 8. สอ้ มสำหรับทานปลา 15. แก้วแชมเปญ 2. ผ้าเช็ดปาก 9. ส้อมสำหรับออรเ์ ดริ ์ฟ 16. แก้วใสไ่ วน์แดง 3. ชอ้ นซปุ 10. จานใส่ขนมปงั 17. แกว้ ใสไ่ วนข์ าว 4. มีดออร์เดริ ์ฟ 11. ท่ีทาเนย 5. มีดหั่นปลา 12. มีดตดั เนย 6. มดี ห่ันเนอื้ 13. จานรองเนย 7. ส้อมสำหรบั ทางเนื้อ 14. แก้วใสน่ ้ำเปลา่ รายการอาหารอาจเปลี่ยนแปลงบ้างเล็กนอ้ ยขน้ึ อยู่กบั กฎระเบียบหรือนโยบายของร้าน อกี ทั้ง สรปุ สาระการเรียนรู้หนว่ ยที่ 5 การบรกิ ารอาหารและเครื่องด่ืมไดร้ ับการพัฒนาอยา่ งต่อเน่อื ง เพือ่ ตอบสนองความต้องการของลูกค้า 1. การบริการที่โต๊ะอาหาร
เป็นการบริการที่ได้รับความนิยมอย่างมาก ในห้องอาหารที่ลูกค้าเข้ามา 2. การบริการแบบช่วยเหลือตนเอง เป็นการบริการที่ลูกค้าช่วยบริการตนเอง มีหลากหลายลักษณะ 3. การบริการแบบปาร์ตี้ เป็นการบริการในงานจัดเลี้ยง ซึ่งใช้โต๊ะเพื่อจัดวางขนมขบเคี้ยว
อาหาร 4. การบริการที่รถ เป็นการบริการที่รถให้แก่ลูกค้า โดยพนักงานถืออาหารที่ลูกค้าสั่งตามความ 5. การบริการแบบบาร์และเลานจ์ เป็นการบริการจำหน่ายเครื่องดื่มแอลกอฮอร์ ได้แก่ เหล้า 6. การบริการด้วยเครื่องจักรกลอัตโนมัติ
เป็นการบริการอาหารและเครื่องดื่มด้วยเครื่องจักรกล 7. การบริการแบบส่งถึงที่ สำหรับลูกค้าที่ไม่ต้องการออกจากบ้านหรือสถานที่ทำงาน ทำให้ลูกค้า 8. การบริการอาหารในโรงพยาบาล เป็นธุรกิจบริการอาหารและเครื่องดื่มให้แก่คนไข้ บุคลากรใน 9. การบริการอาหารในสถานศึกษา เป็นการบริการอาหารและเครื่องดื่มใหแ้ ก่นักศึกษา ลักษณะ 10. การบริการอาหารบนเคร่ืองบิน ลักษณะอาหารเปน็ อาหารชุด พนักงานจะอุ่นอาหารให้ร้อนก่อน การบริการอาหารท่โี ต๊ะอาหาร สามารถจำแนกออกเปน็ 7 แบบ ดงั น้ี จดั บรรยากาศห้องอาหารมคี วามสวยงาม พนกั งานบรกิ ารมีจำนวนมาก
และใชอ้ ปุ กรณ์เคร่ืองมือเคร่ืองใช้ที่มี 2. การบริการอาหารแบบรัสเซียน เป็นการบริการอาหารที่ลักษณะคล้ายคลึงกับการบริการอาหาร 3. การบริการอาหารแบบอังกฤษ การบริการอาหารแบบนีใ้ นปจั จุบันมีใช้กันน้อยมาก อาจมีการจัด 4. การบริการอาหารแบบอเมริกัน เป็นการบริการอาหารที่นิยมใช้กันมากที่สุดตามห้องอาหารและ แตกตา่
งจากการบริการแบบอ่ืน ๆ คือ อาหารทจ่ี ะนำมาเสิร์ฟน้ันจะปรุงเฉพาะมาจากครัว ซ่งึ พนักงานบริการ 5. การบริการอาหารแบบบุฟเฟต์ เป็นการบริการแบบช่วยเหลือตนเอง โดยห้องอาหารมีการจัดวาง 6. การบริการอาหารแบบแคเฟทีเรีย
พนักงานบริการจะตักอาหารใส่ภาชนะ ตั้งไว้ให้ลูกค้าเลือก 7. การบริการอาหารแบบมือ เป็นการบริการในคอฟฟีชอป (Coffee Shop) ต้องการความรวดเร็ว 1. อาหารเช้า เมื่อลูกค้าเข้ามานั่งรับประทานอาหารเช้า พนักงานบริการควรนำน้ำเย็นมา 2. อาหารว่างระหว่างมื้อเช้าและมื้อกลางวัน เป็นการรวมอาหารเช้ากับกลางวันเข้าด้วยกนั 3. อาหารกลางวัน โดยนิยมเสิร์ฟเป็นจานตามลำดับก่อนหลัง ส่วนใหญ่จะเป็นอาหารคาว 4. อาหารมื้อน้ำชา โดยเฉพาะประเทศอังกฤษได้รับความนิยมดื่มน้ำชาเป็นอย่างยิ่ง โดยมี 5. อาหารเย็นถือว่าเป็นมื้อที่สำคัญ หากต้องการรับประทานอาหารที่ภัตตาคาร ลูกค้าต้อง 6. อาหารมื้อดึก เป็นอาหารมื้อสุดท้ายของวัน นิยมรับประทานอาหารมื้อนี้ระหว่างเวลา 7. อาหารว่าง เป็นอาหารระหว่างมื้อแต่ละมื้อ สำหรับรับประทานเล่นที่มีปริมาณอาหาร ลำดับของอาหารชนิดครบชุดในการรับประทานอาหารตะวันตกแบบยุโรป พนักงานจะต้องเรียนรู้ 1. ขนมปงั และ ออร์เดิฟ (Bread and hors d’oeuvres) |