ความรู้ Show ตัวแปรต้น ตัวแปรตาม ตัวแปรควบคุม แตกต่างกันอย่างไรหลายคนคงสงสัยใช่ไหมคะว่าตัวแปรต้น ตัวแปรตาม และตัวแปรควบคุมนั้นแตกต่างกันอย่างไรก่อนอื่นเราต้องรู้ก่อนค่ะว่า ตัวแปรต้น ตัวแปรตาม และตัวแปรควบคุม หมายถึงอะไร งั้นเราไปดูกันเลย ตัวแปรตาม และตัวแปรควบคุม หมายถึง การบ่งชี้หรือการบอกลักษณะตัวแปรที่มีในการทดลองนั้น ๆ พอเข้าใจแล้วใช่ไหมคะ ว่าแต่ละตัวแปรหมายถึงอะไร ดีเลยค่ะ แต่ถ้าให้ทายคงจะมีคนสงสัยอีกใช่ไหมคะ ว่า “ตัวแปร” คืออะไร นั้นไงจริง ๆ ด้วยไม่ต้องสงสัยนะค่ะ เพราะสิ่งที่จะได้รู้ต่อไปนี้จะไขทุกข้อสงสัยเกี่ยวกับแต่ละตัวแปรเลยค่ะ 1. ตัวแปรต้น คือ สิ่งที่แตกต่างหรือไม่เหมือนกันในการทำการทดลอง ซึ่งตัวแปรนี้ส่วนใหญ่จะอยู่ในขั้นตอนการปฏิบัติ 2. ตัวแปรตาม คือ ผลที่ได้จากการทดลอง จะอยู่ในขั้นสรุปผลการทดลอง 3. ตัวแปรควบคุม คือ สิ่งที่เหมือนกันในการทำการทดลอง ตัวแปรนี้จะอยู่ในขั้นที่บอกว่ามีอุปกรณ์ใดบ้างที่ใช้ในการทำการทดลอง แต่บางทีอาจจะอยู่ในขั้นตอนการปฏิบัติก็ได้นะค่ะ ต้องลองสังเกตดูค่ะ ทั้งหมดนี้คือสิ่งที่แตกต่างกันในแต่ละตัวแปรนะค่ะ แต่ถ้าเพื่อความเข้าใจและความแม่นยำในการที่จะนำไปใช้ เราต้องมาลองดูตัวอย่างการแยกแต่ละตัวแปรกันก่อนค่ะไปกันเลย  เรื่อง ปัจจัยสำคัญที่มีผลต่อการดำเนินชีวิตของพืช ปัญหา แสงเป็นปัจจัยสำคัญในการดำเนินชีวิตของพืชหรือไม่ ข้อสันนิษฐาน แสงเป็นปัจจัยสำคัญในการดำเนินชีวิตของพืช อุปกรณ์ - ดินร่วน - ต้นไม้ ชนิดเดียวกัน 2 ต้น - น้ำ วิธีปฏิบัติ 1. นำดินร่วนใส่ในกระถางต้นไม้ใบที่1 และ กระถางใบที่ 2 ในปริมาณที่เท่ากัน 2. ใส่ต้นไม้ลงไปในกระถางที่1 และ กระถางใบที่ 2 3. รดน้ำต้นไม้ทั้ง 2 กระถาง ด้วยปริมาณที่เท่ากัน 4. นำกระถางต้นไม้ใบที่ 1 ไปวางกลางแจ้ง และ ใบที่ 2 ไปวางในตู้ที่แสงไม่สามารถเข้าได้ 5. ทิ้งไว้เป็นระยะ 1 สัปดาห์ ในระหว่าง 1 สัปดาห์นั้นให้คอยรดน้ำต้นไม้ในทั้ง 2 กระถาง โดยที่ต้องมีปริมาณเท่ากัน 6. จดบันทึกลักษณะของต้นไม้ในแต่ละวัน บันทึกผลการทดลอง เราได้อ่านตัวอย่างการทดลองไปกันแล้ว ต่อไปเราลองมาดูการแยกตัวแปรจากตัวอย่างของการทดลองกันเลยค่ะ ตัวแปรต้น คือ แสงแดด และสถานที่ที่วาง ตัวแปรตาม คือ กระถางใบที่1 มีต้นไม้ที่มีใบสีเขียว และ กระถางใบที่ 2 มีต้นไม้ใบสีน้ำตาลและเหี่ยว ตัวแปรควบคุม คือ การถางต้นไม้ ปริมาณของดินร่วนและน้ำ และชนิดของต้นไม้
ความรู้ ตัวแปรต้น ตัวแปรตาม และตัวแปรควบคุม ต่างกันอย่างไร พร้อมตัวอย่างเข้าใจง่ายมากเชื่อว่าเด็กประถม มัธยม จนถึงเด็กมหาวิทยาลัย ที่ได้เคยทำโครงงานวิทยาศาสตร์ หรืองานวิจัย คงจะรู้จักคุ้นเคยกับการกำหนดตัวแปร และคงจะมีหลายคนที่เพิ่งเคยทำเป็นครั้งแรก และยังสับสนอยู่ว่า ตัวแปรต้น ตัวแปรตาม และตัวแปรควบคุม ต่างกันอย่างไร ควรกำหนดค่าอย่างไร บทความนี้เรามาพร้อมตัวอย่างเข้าใจง่ายมาก ตัวแปรต้น หรือ ตัวแปรอิสระ (Independent Variable) หมายถึง สิ่งที่เรากำหนดให้เป็นสาเหตุที่ทำให้เกิดผล หรือสิ่งที่ต้องทดลองเพื่อให้ทราบว่าเป็นสาเหตุของผลที่เกิดขึ้นหรือไม่ เป็นสิ่งที่ต้องจัดให้แตกต่างกัน ไม่ขึ้นอยู่กับสิ่งใด มีความเป็นอิสระ เพื่อทดสอบสมมุติฐาน สรุปโดยง่ายคือสิ่งที่เรากำหนดเพื่อใช้ทดสอบสมมุติฐาน ตัวแปรตาม หรือ ตัวแปรผล (Dependent Variable) หมายถึง สิ่งที่เกิดตามมาเพราะผลของตัวแปรอื่น เป็นผลจากตัวแปรต้น ในทางวิจัยจึงเป็นตัวแปรที่เป็นเป้าหมายในการศึกษา สรุปโดยง่ายคือผลลัพธ์ของสมมุติฐาน ตัวแปรควบคุม (Control Variable) หรือ ตัวแปรคงที่ หมายถึง สิ่งอื่น ๆ นอกเหนือจากตัวแปรต้น ที่อาจมีผลกับตัวแปรตาม ทำให้การทดลอง คลาดเคลื่อน จึงจำเป็นต้องจัดให้ตัวแปรนี้เหมือนกันในทุกกรณีเพื่อไม่ให้กระทบต่อผลการทดลอง มักใช้ตัวแปรนี้ในโครงงานวิทยาศาสตร์ ไม่นิยมใช้ในงานวิจัยเพราะมักมีหลายตัวแปรที่ส่งผล สรุปโดยง่ายคือค่าคงที่เพื่อควบคุมไม่ให้กระทบกับผลลัพธ์ ตัวอย่างที่ 1 น้องพลอยศึกษาว่าดินชนิดใดมีผลต่อการเจริญเติบโตของต้นไม้ การทดลอง น้องพลอยจึงทำการปลูกต้นถั่วเขียว ลงในกระถางที่มีขนาดเท่ากัน และแบ่งใส่ดิน 3 ชนิด คือ ดินร่วน ดินทราย ดินเหนียว รดน้ำเท่ากัน เป็นเวลา 7 วัน การกำหนดตัวแปรในตัวอย่างที่ 1 ตัวแปรต้น คือ ชนิดของดินที่เราจงใจกำหนดให้แตกต่างกัน เพื่อดูการเจริญเติบโตของต้นถั่วเขียวว่าต่างกันหรือไม่ ตัวแปรตาม คือ ความสูง หรือ ความยาวของต้นถั่วเขียว ซึ่งจะนำไปวิเคราะห์ผลการทดลอง ตัวแปรควบคุม คือ ชนิดของเมล็ดพันธุ์ถั่วเขียวที่ทดลองปลูก ปริมาณน้ำที่ใช้รด จำนวนครั้งที่รดน้ำ จุดที่วางกระถางโดนแสงแดดเท่ากัน การทดลอง ใช้โซเดียมคลอไรด์ ละลายในน้ำให้มีความเข้มข้นแตกต่างกัน แล้วนำลูกน้ำมาเลี้ยง เพื่อดูการเจริญเติบโตของลูกน้ำ ตัวแปรต้น คือ โซเดียมคลอไรด์ที่ระดับความเข้าแตกต่างกัน ตัวแปรตาม คือ การเจิรญเติบโตของลูกน้ำ ตัวแปรควบคุม คือ ปริมาณน้ำ ยีห้อของโซเดียวคลอไรด์ ชนิดของลูกน้ำ จำนวนลูกน้ำ ขนาดของภาชนะที่เลี้ยงลูกน้ำ เป็นอย่างไรบ้างพอจะเข้าใจมากขึ้นแล้วหรือยัง ถ้าเข้าใจแล้วก็ไปคิดโครงงานกันได้เลย ขอให้โชคดีในการทำผลงานครับ ส่วนใครที่ต้องการศึกษาเพิ่มเติมก็แนะนำ โพสต์ของเพจนี้เลย HappyScienceByKruBee สรุปเอาไว้ด้วยรูปภาพแบบง่ายมาก ๆ https://www.facebook.com/HappyScienceByKruBee/posts/2282473008508811เครดิตภาพปก และภาพที่ 1 , 2 , 3 จาก เท็มเพลต (canva.com) ภาพที่ 4 จาก Happy science by kru Bee | Facebook
คลิกเลย >> https://ttid.co/UAnK/7y9jfqkq อ่านรายละเอียดเพิ่มเติม >> https://bit.ly/3O1cmUQ ร่วมสนุกตั้งแต่วันที่ 10 มิถุนายน 2565 - วันที่ 3 สิงหาคม 2565 ตัวแปรต้นและตัวแปรตามคืออะไรตัวแปรต้นหรือตัวแปรอิสระ คือ สิ่งที่ต้องการศึกษา เป็นตัวแปรที่ถูกกำหนดขึ้นมา ตัวแปรตาม คือ ผลที่เกิดจากการกระทำของตัวแปรต้น ตัวแปรตามนี้จะเปลี่ยนแปลงไปตามตัวแปรต้น ตัวแปรควบคุม คือ สิ่งที่อาจส่งผลทำให้การทดลองคลาดเคลื่อน ดังนั้น จึงต้องต้องควบคุมให้เหมือนกัน เท่ากัน ในการทดลอง
ตัวแปรต้นและตัวแปรตามของการทดลองคืออะไรตัวแปรต้น (ตัวแปรอิสระ) คือ ตัวแปรที่กำหนดให้ต่างกันเพื่อทดสอบสมมุติฐาน ตัวแปรตาม คือ ผลของตัวแปรต้น ตัวแปรควบคุม คือ ตัวแปรที่อาจส่งผลทำให้การทดลองของเราคลาดเคลื่อน ดังนั้นเราจึงต้องจัดให้ตัวแปรนี้เหมือนกันในทุกกรณีเพื่อไม่ให้กระทบต่อผลการทดลอง
ตัวแปรในการวิจัยมีกี่ประเภทนักวิจัยหลายท่านได้จัดแบ่งประเภทของตัวแปรไว้หลายประเภท ในที่นี้จะกล่าวถึงตัวแปรสอง ประเภทที่นิยมใช้ในการวิจัย คือ ตัวแปรต้น (Independent Variables) และตัวแปรตาม (Dependent Variables)
อายุเป็นตัวแปรแบบใด1. ตัวแปรเชิงปริมาณ คือ ตัวแปรที่ประกอบด้วยข้อมูลที่เป็นตัวเลข ใช้แทนขนาดหรือปริมาณ เช่น อายุ ประกอบคด้วยอายุต่าง ๆ หน่วยเป็นปี เป็นต้น คือตัวแปรเชิงคุณภาพ
|