หน่วยที่ 5 การบันทึกบัญชีตาม และวิธีทุนคงที่ รายการที่มีผลทำให้เงินทุนของหุ้นส่วนเปลี่ยนแปลง รายการที่มีผลทำให้เงินทุนของห้างหุ้นส่วนเปลี่ยนแปลงไป มีดังนี้ 1) การลงทุนเพิ่ม รายการที่มีผลทำให้เงินทุนของหุ้นส่วนเปลี่ยนแปลง 2) ห้างหุ้นส่วนชดใช้ หรือรับเอาหนี้สินส่วนตัวของผู้เป็นหุ้นส่วน วิธีการใช้บัญชีเงินกู้หุ้นส่วน (Loan Accounts) ใช้บันทึกรายการ ส่วนในทุนและส่วนในกำไรขาดทุนของหุ้นส่วน ส่วนในทุนของผู้เป็นหุ้นส่วน หมายถึง สินทรัพย์ที่หุ้นส่วนมีอยู่ใน ส่วนในกำไรขาดทุน หมายถึง ข้อตกลงระบุสิทธิส่วนได้เสียเมื่อมีผล ส่วนในทุนและส่วนในกำไรขาดทุนของผู้เป็นหุ้นส่วนแต่ละ ด้วยเงินลงทุนเริ่มแรกตอนจัดตั้งห้างหุ้นส่วน ภายหลัง สัญญาการจัดตั้งห้างหุ้นส่วน
อัตราส่วนแบ่งนี้จะเป็น เปลี่ยนแปลงอัตรานี้ใหม่ ตัวอย่างที่ 1 อลิษาและอมีนา ตกลงเป็นหุ้นส่วนกัน และนำเงินสดมาลงทุน 20,000 บาท และ รายการ ทุน-อลิษา ทุน-อมีนา
รวม หลักเกณฑ์การบันทึกของห้างหุ้นส่วน การจัดทำบัญชีของห้างหุ้นส่วนนั้นจะมีลักษณะคล้ายกับกิจการ การบันทึกบัญชีของห้างหุ้นส่วน
จะมี 2 วิธี คือ 1.1 บัญชีทุน (Capital Accounts) จะใช้บันทึกรายการที่นำเงินสด
หรือ บัญชีทุน-ผู้เป็ นหุ้นส่วน เลขที่ 30X ถอนทุน (ลดทุน) xx ลงทุนครั้งแรก xx ลงทุนเพิ่ม xx 1.2 บัญชีกระแสทุน (Current Accounts) จะใช้บันทึกรายการต่างๆ ที่ 1.3 บัญชีเงินถอน (Drawing Accounts)
มีไว้เพื่อใช้บันทึกรายการเกี่ยว 2. วิธีทุนเปลี่ยนแปลง (Alternative Capital Method) วิธีนี้จะเปิดบัญชี 2.1 เครดิตเงินลงทุนเมื่อเริ่มตั้งกิจการ บัญชีเงินทดรองและบัญชีเงินกู้ บัญชีเงินทดรองของผู้เป็นหุ้นส่วน (Advance to Partner เดบิต เงินทดลอง-ผู้เป็นหุ้นส่วน xx เครดิต เงินสด xx บัญชีเงินทดรองผู้เป็นหุ้นส่วน ถือเป็นบัญชีลูกหนี้ซึ่งมาตรฐานงบการเงิน กรณีห้างหุ้นส่วนมีการคิดดอกเบี้ยสำหรับเงินทดรอง ให้ถือเป็นรายได้อื่นๆ ของห้างหุ้นส่วน กิจการจะบันทึกบัญชีดังนี้ • เมื่อห้างหุ้นส่วนได้รับดอกเบี้ยเงินทดรองจากหุ้นส่วนเป็นเงินสด จะบันทึก บัญชีดังนี้ เดบิต เงินสด xx เครดิต ดอกเบี้ยรับ xx • ถ้าผู้เป็นหุ้นส่วนมีความประสงค์ไม่จ่ายดอกเบี้ยเป็นเงินสด แต่ยอมให้ลด วิธีทุนคงที่ วิธีทุนเปลี่ยนแปลง เดบิต กระแสทุน-ผู้เป็นหุ้นส่วน xx เดบิต ทุน-ผู้เป็นหุ้นส่วน xx เครดิต ดอกเบี้ยรับ xx เครดิต ดอกเบี้ยรับ xx บัญชีเงินกู้ยืมของผู้เป็นหุ้นส่วน (Loans From Partner Accounts) ใช้ เดบิต เงินสด xx เครดิต เงินกู้-ผู้เป็นหุ้นส่วน xx บัญชีเงินกู้ผู้เป็นหุ้นส่วน ถือเป็นบัญชีเจ้าหนี้จะนำไปแสดงในงบแสดงฐานะ สำหรับดอกเบี้ยเงินกู้ถือเป็นค่าใช้จ่ายอื่นๆ กิจการจะบันทึกบัญชีดังนี้ เดบิต ดอกเบี้ยรับ xx ถ้าผู้เป็นหุ้นส่วนมีความประสงค์ไม่รอรับดอกเบี้ยเป็นเงินสด แต่งขาไปเพิ่มทุน วิธีทุนคงที่ วิธีทุนเปลี่ยนแปลง เดบิต ดอกเบี้ยรับ xx เดบิต ดอกเบี้ยรับ xx เครดิต กระแสทุน-ผู้เป็นหุ้นส่วน xx เครดิต ทุน-ผู้เป็นหุ้นส่วน xx หลักการบันทึกบัญชีโดยวิธีทุนคงที่ และวิธีทุนเปลี่ยนแปลง รายการ วิธีทุนคงที่ วิธีทุนเปลี่ยนแปลง 1. การลงทุนของผู้เป็นหุ้นส่วน เดบิต เงินสด xx เหมือนวิธีทุนคงที่ 1.1 ลงทุนเป็นเงินสด เครดิต ทุน-ผู้เป็นหุ้นส่วน xx 1.2 ลงทุนเป็นสินทรัพย์อื่น เดบิต สินทรัพย์ (ระบุ) xx เหมือนวิธีทุนคงที่ 1.3
ลงทุนโดยโอนสินทรัพย์ เดบิต สินทรัพย์ที่โอนมา (ระบุ) xx เหมือนวิธีทุนคงที่ รายการ วิธีทุนคงที่ วิธีทุนเปลี่ยนแปลง 1.4 ลงทุนเป็นแรงงาน ผู้เป็น ไม่ต้องบันทึกบัญชีเพียงแต่บันทึก ทรง เหมือนวิธีทุนคงที่ ก) ถ้าไม่ต้องจ่ายคืนทุน ข) ถ้าต้องจ่ายคืนทุน เดบิต ค่าความนิยม xx เหมือนวิธีทุนคงที่ รายการ วิธีทุนคงที่ วิธีทุนเปลี่ยนแปลง เดบิต ทุน-หุ้นส่วนผู้ลดทุน xx 2.2 ทุนเป็นสินทรัพย์อื่นซึ่ง เครดิต สินทรัพย์ที่ลด (ระบุ)
xx สินทรพย์ xx ผลต่างถ้าขาดทุนจากการจำหน่าย สินทรัพย์ให้อยู่ด้านเดบิต รายการ วิธีทุนคงที่ วิธีทุนเปลี่ยนแปลง 3. การถอนใช้ส่วนตัว เดบิต กระแสทุน-หุ้นส่วนผู้ถอนใช้ xx เดบิต ทุน-หุ้นส่วนผู้ถอนใช้ xx 3.2 ถอนใช้เป็นสินค้า เดบิต กระแสทุน-หุ้นส่วนผู้ถอนใช้ xx เดบิต ทุน-หุ้นส่วนผู้ถอนใช้ xx (โดยคิดราคาทุน) เครดิต ซื้อ/สินค้า xx เครดิต ซื้อ/สินค้า xx 4. การแบ่งผลกำไร เดบิต กำไรขาดทุน xx เดบิต กำไรขาดทุน xx 4.2 กรณีแบ่งผล เดบิต กระแสทุน-หุ้นส่วนแต่ละคน xx เดบิต ทุน-หุ้นส่วนแต่ละคน xx แบบทดสอบหลังเรียน |