จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี Show
สิทธิบัตร (อังกฤษ: patent) เป็นทรัพย์สินทางปัญญารูปแบบหนึ่งที่ให้คุ้มครองการประดิษฐ์ ที่อาจมีลักษณะเป็นผลิตภัณฑ์หรือกระบวนการอย่างใดอย่างหนึ่ง โดยทั่วไปแล้ว เจ้าของสิทธิบัตรมีสิทธิที่จะห้ามผู้อื่นผลิตและจำหน่ายสิ่งประดิษฐ์นั้นๆ จนกว่าสิทธิบัตรจะหมดอายุ ประเทศที่เป็นสมาชิกองค์การการค้าโลก จะต้องมีกฎหมายสิทธิบัตรตามความตกลงทางทรัพย์สินทางปัญญาที่เกี่ยวกับการค้า (ความตกลงทริปส์) โดยสิทธิบัตรตามความตกลงนี้ จะต้องมีอายุความคุ้มครองอย่างน้อย 20 ปี ในหลักการกฎหมายแล้ว การประดิษฐ์ที่จะได้รับสิทธิบัตรจะต้องมีลักษณะเป็นการประดิษฐ์ขึ้นใหม่ สามารถประยุกต์ในทางอุตสาหกรรม และไม่เป็นที่ประจักษ์โดยง่าย[1] บางประเทศยังมีทร้พย์สินทางปัญญาที่คุ้มครองการประดิษฐ์เช่นเดียวกัน แต่มีเงื่อนไขการได้รับที่เข้มงวดน้อยกว่าและอายุการคุ้มครองสั้นกว่า เรียกว่าอนุสิทธิบัตร (petty patent) หรือผลิตภัณฑ์อรรถประโยชน์ (utility model)[2][3] นอกจากนี้ ทรัพย์สินทางปัญญาอื่นที่มีลักษณะใกล้เคียงกับสิทธิบัตร อาจเรียกว่าสิทธิบัตรในกฎหมายบางประเทศ เช่น การคุ้มครองการออกแบบทางอุตสาหกรรม (industrial design) เรียกว่า สิทธิบัตรการออกแบบผลิตภัณฑ์ ในประเทศไทย[4] หรือ design patent ในสหรัฐอเมริกา เป็นต้น[5] ประโยชน์ของสิทธิบัตร[แก้]เอกสารสิทธิบัตรนานาชาติเป็นแหล่งรวมผลงานประดิษฐ์คิดค้นทั่วโลกที่สำคัญที่สุด ได้เปิดวิธีการผลิตสินค้าอุตสาหกรรมทุกชนิดทุกสาขาทั่วโลก สิทธิบัตรคุ้มครองเป็นรายประเทศ จดทะเบียนในประเทศใด ก็คุ้มครองเฉพาะในประเทศนั้น หมายความว่าเราสามารถนำเทคโนโลยีที่ไม่ได้จดทะเบียนในประเทศไทยมาผลิตสินค้าจำหน่ายในประเทศได้ สามารถผลิตหรือส่งออกไปจำหน่ายในประเทศที่ไม่ได้จดทะเบียนสิทธิบัตรในเรื่องนั้น ๆ หรือนำมาใช้เป็นฐานความรู้ในการวิจัยพัฒนาและต่อยอดได้ ประเภทของสิทธิบัตร[แก้]รูปแบบหรือประเภทของสิทธิบัตรตาม พ.ร.บ. สิทธิบัตรจะมีอยู่ 3 ประเภท คือ
เงื่อนไขในการขอรับสิทธิบัตรการประดิษฐ์/อนุสิทธิบัตร[แก้]การประดิษฐ์ที่ขอรับสิทธิบัตรได้ กฎหมายกำหนดว่า จะต้องมีคุณสมบัติครบทั้ง 3 อย่าง ดังต่อไปนี้
การประดิษฐ์ที่ขอรับสิทธิบัตร/อนุสิทธิบัตรไม่ได้[แก้]
เงื่อนไขในการขอรับสิทธิบัตรการออกแบบผลิตภัณฑ์[แก้]การออกแบบผลิตภัณฑ์ที่ขอรับสิทธิบัตรได้ กฎหมายกำหนดว่า จะต้องมีคุณสมบัติครบทั้ง 2 อย่าง ดังต่อไปนี้
การออกแบบผลิตภัณฑ์ที่ขอรับสิทธิบัตรไม่ได้[แก้]แบบผลิตภัณฑ์ที่ขัดต่อความสงบเรียบร้อย หรือศีลธรรมอันดี ของประชาชน การขอรับความคุ้มครองสิทธิบัตร/อนุสิทธิบัตร[แก้]การยื่นขอจดทะเบียนจะต้องมีเอกสาร ดังนี้ คำขอรับสิทธิบัตรการประดิษฐ์/อนุสิทธิบัตร ต้องประกอบด้วย
คำขอรับสิทธิบัตรการออกแบบผลิตภัณฑ์ ต้องประกอบด้วย
ผู้ประดิษฐ์คิดค้นสามารถที่จะเลือกว่า จะยื่นขอความคุ้มครองสิทธิบัตรหรืออนุสิทธิบัตร อย่างใดอย่างหนึ่ง แต่จะขอความคุ้มครองทั้งสองอย่างพร้อมกั อ้างอิง[แก้]
การจดอนุสิทธิบัตรจะมีอายุคุ้มครองกี่ปีอนุสิทธิบัตรมีอายุการคุ้มครอง 6 ปี นับแต่วันขอรับอนุสิทธิบัตรในราชอาณาจักร ผู้ทรงสิทธิบัตรอาจขอต่ออายุอนุสิทธิบัตรได้ 2 คราว มีกำหนดคราวละ 2 ปี โดยให้ยื่นคำขอต่ออายุต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ ภายใน 90 วัน ก่อนวันสิ้นอายุ เมื่อได้ยื่นคำขอต่ออายุภายในกำหนดเวลาดังกล่าวแล้ว ให้ถือว่าอนุสิทธิบัตรนั้นยังคงจดทะเบียนอยู่ตามกฎหมาย
สิทธิบัตรการออกแบบผลิตภัณฑ์มีเอกสารแสดงการให้ความคุ้มครองการออกแบบผลิตภัณฑ์กี่ปี– สิทธิบัตรการประดิษฐ์ มีอายุ 20 ปี นับแต่วันยื่นคำขอรับสิทธิบัตร – สิทธิบัตรการออกแบบผลิตภัณฑ์ มีอายุ 10 ปี นับแต่วันยื่นคำขอรับสิทธิบัตร
อนุสิทธิบัตรมีอายุการคุ้มครองกี่ปี และต่ออายุได้กี่ครั้งอนุสิทธิบัตรมีอายุการคุ้มครอง 6 ปี นับแต่วันขอรับอนุสิทธิบัตรในราชอาณาจักร ผู้ทรงสิทธิบัตรอาจขอต่ออายุอนุสิทธิบัตรได้ 2 คราว มีกาหนดคราวละ 2 ปี โดยให้ยื่นคาขอต่ออายุต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ ภายใน 90 วัน ก่อนวันสิ้นอายุ เมื่อได ้ยื่นค าขอต่อ อายุภายในก าหนดเวลาดังกล่าวแล ้ว ให้ถือว่าอนุสิทธิบัตรนั้นยังคงจดทะเบียนอยู่ตาม ...
สิทธิบัตรการออกแบบผลิตภัณฑ์ คือข้อใดสิทธิบัตรการออกแบบผลิตภัณฑ์ หมายถึง สิทธิที่รัฐออกให้เพื่ อคุ้ม ครอง การออกแบบผลิตภัณฑ์ที่ มีลักษณะตามกฎหมายก าหนดเป็น สิทธิพิเศษ โดยให้ สิทธิ์ที่จะผลิตสินค้าและจ า หน่า ยสินค้าแต่เพียงผู้เดียว ภายในช่ว งระยะเวลาหนึ่ง
|