"สำนวนและสุภาษิต" เมื่อได้ลองอ่านแล้ว บางคนอาจแยกไม่ออกซึ่งทั้งสองสิ่งนี้มีความแตกต่างกันในแง่ของลักษณะการเขียน แต่มีความหมายในเชิงสอนใจเช่นกัน ผู้คนมักจะหยิบยกสำนวนเหล่านี้ขึ้นมาเพื่ออบรมสั่งสอนลูกหลานหรือเพื่อเตือนใจ Show
สำนวนไทยคืออะไร ?สำนวนไทย คือ ถ้อยคำหรือข้อความเชิงอุปมาอุปมัยโดยมีนัยแฝงอยู่อย่างลึกซึ้ง มีความหมายไม่ตรงตามตัว จะเป็นการพูดเชิงเปรียบเทียบ เชิงสั่งสอน และมักจะไม่แปลความหมายตรง ๆ ซึ่งผู้อ่านต้องตีความ สุภาษิตคืออะไร ?สุภาษิต หมายถึง คำพูดที่พูดออกมา ไม่ว่าจะเป็นทำนอง สำนวนโวหาร หรือคำพังเพย แต่มีเนื้อความหรือความหมายที่ดี เป็นคำตักเตือนสั่งสอนและสะกิดใจให้ระลึกถึงอยู่เสมอ สำนวนและสุภาษิต ถือเป็นคำเปรียบเปรยที่ถูกสร้างขึ้นมาเพื่อบอกเล่า เตือนใจ สร้างทัศนคติใหม่ และยังแฝงข้อคิดดี ๆ เพื่อนำไปปรับใช้ในชีวิตประจำวัน มาดู "9 สำนวน สุภาษิตไทย" ชวนฉุกให้คิดก่อนลงมือทำ ซื่อกินไม่หมด คดกินไม่นานหมายถึง การทำดีไม่ต้องคอยระแวงใคร แต่หากคดโกง ไม่สุจริต ไม่ซื่อตรง สักวันอาจจะเดือดร้อน เมื่อความจริงเปิดเผย มักใช้เชิงสั่งสอนให้คนมั่นแต่ทำความดี ซื่อสัตย์ ไม่คิดคดโกงใคร ปลาหมอตายเพราะปากหมายถึง การพูดพล่อย ๆ ไปเรื่อยโดยไม่ยั้งคิด สุดท้ายตนเอง ก็ได้รับอันตรายจากคำพูดนั้น เป็นสำนวน สุภาษิตเชิงสั่งสอนให้ฉุกคิดก่อนพูด ไม่ควรพูดเรื่องที่อาจจะนำภัยสู่ตัวในภายหลัง แกว่งเท้าหาเสี้ยนหมายถึง คนที่เข้าไปยุ่งเรื่องของคนอื่น จนทำให้ตัวเองได้รับความเดือนร้อน มักใช้ตักเตือนให้คิดว่าไม่ควรเป็นยุ่ง ข้องเกี่ยวกับเรื่องของผู้อื่นโดยไม่จำเป็นเพราะอาจนำภัยมาสู่ตนได้เช่นกัน ขว้างงูไม่พ้นคอหมายถึงผู้นั้นมีปัญหาเรื่องใดเรื่องหนึ่ง พยายามจะปัดปัญหาให้พ้นจากตัว แต่แล้วก็ไม่สามารถปัดความรับผิดชอบไปได้ ต้องได้รับผลกระทบจากปัญหานั้นอยู่ดี ที่มาของสํานวน เปรียบเหมือนกับการขว้างงูออกไปจากตัว แต่เนื่องจากงูตัวยาวจึงยังใช้หางรัดคอผู้ขว้างไว้อยู่ดี ผู้ขว้างจึงไม่สามารถขว้างงูให้พ้นจากตนเองได้ ฟ้าไม่กระเทือนสันหลังหมายถึง อํานาจเบื้องบนหรือผู้ปกครองยังไม่ลงโทษทัณฑ์ ใช้ในสํานวนว่า ถ้าฟ้าไม่กระเทือนสันหลังก็ยังไม่รู้สึก. มักใช้เปรียบเทียบกับคนที่ดื้อด้าน หัวรั้น ต้องโดนลงโทษก่อนถึงจะสำนึกได้ ยาวบั่น สั้นต่อหมายถึง รักจะอยู่ด้วยกันนาน ๆ ให้ตัดความคิดอาฆาตพยาบาท รักจะอยู่ด้วยกันสั้น ๆ ให้คิดอาฆาตพยาบาทเข้าไว้ เป็นการเปรียบเปรยถึงความสัมพันธ์ หากต้องการที่จะรักกันให้นานนั้นให้ทำการบั่น ทำความดีต่อกันเพื่อความสัมพันธ์ระยะยาว ซึ่งหมายถึงการตัดความคิด อาฆาตพยาบาท ความไม่หวังดีออกไป สั้นให้ต่อนั้น หมายถึงการ ต่อความคิด อาฆาตพยาบาท ความไม่หวังดี หรือสิ่งที่จะมีผลกระทบต่อความสัมพันธ์ ซึ่งจะเป็นการทำลายความสัมพันธ์ให้สิ้นสุดลงเร็วมากยิ่งขึ้น วัวใครเข้าคอกคนนั้นหมายถึง กรรมที่ใครสร้างไว้ ย่อมส่งผลให้แก่ผู้นั้นดุจวัวที่กลับเข้าคอกของมันเอง. หรือ กรรมใดใครก่อ กรรมนั้นคืนสนองใครที่ทำกรรมอะไรไว้ย่อมด้รับผลกรรมจากการกระทำที่ตัวเองได้ทำไว้ ไม่ช้าก็เร็ว สุกเอาเผากินหมายถึง ทำแค่ให้เสร็จ ๆ ให้พ้น ๆ ไป ทำอย่างลวก ๆ โดยไม่ได้คำนึงถึงผลที่ออกมาว่าดีหรือไม่ คนล้มอย่าข้ามหมายถึง ไม่ควรไปดูถูกคนที่ตกต่ำ ล้มเหลว ผิดพลาด หรือกำลังลำบากในชีวิต ไม่ควรไปดูถูกหรือเหยียบหยามเขา เนื่องจากในภายภาคหน้าเขาอาจจะกอบกู้ฐานะเดิมกลับมาได้อีกครั้ง ได้ยิน “สุภาษิต” มาตั้งแต่เด็ก แต่สุภาษิตไทยมีมากมายกว่าที่เรารู้ แล้วยังแฝงความหมายเป็นคติเตือนใจอีกด้วย จะมีคำไหนที่เรารู้จักไหมนะ ไปดูกันเลยดีกว่า~ 24 ธ.ค. 2021 · โดย ฟางเส้นสุดท้ายภาษาไทยที่พวกเราเรียนกันมาตั้งแต่จำความได้และใช้สื่อสารกันเป็นเป็นประจำในชีวิตของเรา มีทั้งความสละสลวยและชั้นเชิงทางภาษาในการสื่อสารเป็นอย่างมาก อย่างกาพย์ โคลง กลอน หรือแม้กระทั่ง “สุภาษิต” ที่เราคุ้นหูกันมาตั้งแต่เด็ก จนบางทีเราอาจจะเผลอพูดโดยไม่รู้ตัวเช่น “ตกใจเป็น กระต่ายตื่นตูม ไปได้” แต่ว่าสุภาษิตไทยนั้นมีมากกว่าที่พวกเรารู้อีกมาก วันนี้ Wongnai ขออาสาพาทุกคนไปรู้จักสำนวน สุภาษิต คำพังเพยกว่า 180 คำ ว่าจะมีคำไหนและมีความหมายว่ายังไงบ้าง ไปดูกันเลย! แต่ว่า...ก่อนจะไปดูทั้ง 180 คำ คงมีคนสงสัยเหมือนเราแน่เลยว่า สำนวนสุภาษิต คำพังเพย และคำที่ใกล้เคียงคำสุภาษิตนั้นมีรูปแบบอย่างไร เหมือนหรือต่างกันแค่ไหน? ถ้าอย่างนั้น เราไปทำความเข้าใจกันก่อนดีกว่าทุกคน คำสุภาษิตคำสุภาษิตส่วนใหญ่จะมาในรูปแบบของสำนวนโวหาร หรือคำพังเพย แต่บางครั้งเมื่อเราได้ฟัง ก็ไม่ค่อยเข้าใจความหมายของสุภาษิตเท่าไหร่นะ ต้องนำไปประกอบกับเหตุการณ์หรือกับตัวบุคคล ถึงจะได้ความหมายที่เป็นคติเตือนใจ ซึ่งคำสุภาษิตนั้นมีอยู่ 2 ประเภท ก็คือ
แต่ว่า...ยังมีคำที่ใกล้เคียงคำสุภาษิตอยู่อีกคือ สำนวนสำนวนคือคำพูดในลักษณะเปรียบเทียบ และต้องแปลความหมายก่อน ฟังครั้งแรกอจจะไม่เข้าใจ คล้าย ๆ กับประเภทที่ 2 ของคำสุภาษิตนั่นแหละ คำพังเพยคำพังเพยคือคำพูดที่พูดออกมาโดยไม่ได้ตั้งใจว่าจะสอนอะไร แต่เป็นการพูดเชิงเปรียบเทียบว่าสถานการณ์นั้นเป็นอย่างไรมากกว่า แต่ส่วนใหญ่คำพังเพยนี้จะแฝงแง่คิดที่สามารถนำมาปรับใช้กับชีวิตประจำวันของเราได้ คำคมคำคมคือคำพูดที่หลักแหลม ที่คิดขึ้นอย่างทันทีทันใด ที่พอเราได้ฟังถึงขั้นตกยกนิ้วให้เลย คนคิดมักจะเป็นคนที่ฉลาด ไหวพริบดี หรือนักปราชญ์ เช่น คำคมของขงเบ้ง อย่าง “ลิขิตฟ้าหรือจะสู้มานะตน” ไงทุกคน คำขวัญคำขวัญคือคำที่ถูกแต่งขึ้นมาเพื่ออธิบายหรือพรรณาเกี่ยวกับเหตุการณ์นั้น ๆ หรือวันสำคัญต่าง ๆ ตัวอย่างเช่น คำขวัญจังหวัด หรือคำขวัญวันเด็กที่เราได้ยินกันทุกปีนั่นเอง คำสุภาษิตไทยพร้อมความหมายคำสุภาษิตหมวด ก.
คำสุภาษิตหมวด ข.-จ.
คำสุภาษิตหมวด ช.-ด.
คำสุภาษิตหมวด ต.
คำสุภาษิตหมวด ถ.-ป.
คำสุภาษิตหมวด ผ.-ย.
คำสุภาษิตหมวด ร.-ส.
คำสุภาษิตหมวด ห.-อ.
จัดเต็ม! คำสุภาษิตกันถึง 180 คำกันเลย สุภาษิตบางคำ เกิดมายังไม่เคยได้ยินมาก่อนเลย...ดีเหมือนกันนะเนี่ย จะได้เอาสุภาษิตไปใช้ในชีวิตประจำวัน ก็ชิค ๆ คูล ๆ ไปอีกแบบ แถมยังรู้ความหมายแล้วด้วย ใช้ได้ถูกกับสถานการณ์ ความหมายไม่ผิดแน่นอน! เราหวังว่าทุกคนจะได้ประโยชน์จากบทความนี้ที่ Wongnai เสนอให้นะ พูดคำสุภาษิตเปรียบเทียบชั้นดูมีชั้นเชิงทางภาษาสักหน่อย หรืออย่างน้อยอ่านนิยายหรือดูละครพีเรียดก็เข้าใจความหมายแล้ว~ |