คำว่า"การศึกษา" ซึ่งตรงกับภาษาอังกฤษว่า "Education" นั้นมีความหมายที่กว้างมาก และยากที่จะให้ความหมายที่ชัดเจน นักการศึกษาและนักปรัชญาแต่ละท่าน นับตั้งแต่โสเครตีส(Socrates)จนถึงปัจุจบัน ได้ให้ความหมายการศึกษาแตกต่างออกไปตามปรัชญาชีวิตของคนเหล่านั้น ผลก็คือ ทำให้ความคิดรวบยอดและความหมายของการศึกษามีความหลากหลาย มีบางคนมองว่า การศึกษานั้นเปรียบเหมือนเพชรที่เจียรนัยแล้ว ซึ่งจะมีสีต่างกันเมื่อมองจากมุมที่แตกต่างกัน หรือบางคนเปรียบเทียบว่าเหมือนคนตาบอดคลำช้าง คลำไปเจอส่วนไหนก็อธิบายบอกเล่า ให้ความหมายกับลักษณะที่ตนได้คลำเจอมา พูดง่ายๆ ทุกคนไม่ว่าจะเป็น นักวิทยาศาสตร์ พระภิกษุ นักปรัชญา นักจิตวิทยา รัฐบุรุษ ครูอาจารย์ คนดูแลร้าน พ่อค้า และศิลปิน ต่างก็มีความหมายของการศึกษาเป็นของตนเอง เป็นความหมายที่ได้มาจากทัศนะอันเกี่ยวเนื่องกับชีวิตตนเองและจากประสบการณ์ที่ผ่านมาในแวดวงที่จำกัด
ความหมายของการศึกษาในระบบ การศึกษาในระบบ (Formal Education) คือ การศึกษาที่กำหนดจุดมุ่งหมาย วิธีการศึกษา หลักสูตร ระยะเวลาของการศึกษา การวัดและประเมินผล ซึ่งเป็นเงื่อนไขของการสำเร็จการศึกษาที่แน่นอน การศึกษาในระบบ (Formal Education) คือ การศึกษาที่กำหนดจุดมุ่งหมาย วิธีการศึกษา หลักสูตร ระยะเวลาของการศึกษา การวัดและประเมินผล ซึ่งเป็นเงื่อนไขของการสำเร็จการศึกษาที่แน่นอน ที่สำคัญ ในการดำเนินกิจกรรมทางการศึกษานั้น เกิดขึ้นทั้งที่ห้องเรียน รวมถึงการเรียนรู้นอกห้องเรียน อาทิ ที่บ้าน หรือการเรียนรู้บนเครือข่ายอินเทอร์เน็ต โดยยึดถือเอาห้องเรียนเป็นฐานกลางของการจัดการศึกษา การศึกษาจึงเป็นกระบวนการที่สำคัญยิ่งในการพัฒนาคน และการที่จะพัฒนาคนให้มีคุณภาพตรงตามความต้องการนั้นต้องอาศัยผลรวมของกระบวนการที่มีความ สัมพันธ์กัน คือ กระบวนการบริหารจัดการ กระบวนการจัดการเรียนรู้ รวมทั้งสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการเรียนรู้ การศึกษาในระบบ แบ่งออกเป็น 2 ระดับ คือ การศึกษาขั้นพื้นฐาน และการศึกษาระดับอุดมศึกษา การศึกษาขั้นพื้นฐาน การศึกษาขั้นพื้นฐานประกอบด้วย การศึกษาซึ่งจัดไม่น้อยกว่า 12 ปีก่อนระดับอุดมศึกษา การแบ่งระดับและประเภทของการศึกษาขั้นพื้นฐาน โดยจัดแบ่งไปตามที่กำหนดไว้ในกฎกระทรวง มี 3 ระดับคือ
การศึกษาระดับอุดมศึกษา เป็นการศึกษาหลังระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย มุ่งพัฒนาความเจริญงอกงามทางสติปัญญาและความคิด เพื่อความก้าวหน้าทางวิชาการ การศึกษาระดับนี้จัดแบบกว้างให้ผู้เรียนมีความรู้รอบ และเน้นเฉพาะสาขาวิชาชีพให้ผู้เรียนมีความรู้สึกและชำนิชำนาญทั้งในด้านทฤษฎี ปฏิบัติและมีจรรยา บรรณของวิชาชีพนั้น ๆ หน้าที่ของสถาบันอุดมศึกษาจึงมุ่งดำเนินการเรียนการสอนทั้งด้านวิชาการและวิชาชีพ การวิจัยเพื่อแสวงหาข้อมูล ความรู้ใหม่ และพิสูจน์หลักทฤษฎีต่าง ๆ การบริการชุมชน และการทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรม เพื่อพัฒนาประเทศทุกด้าน และช่วยแก้ปัญหาของชุมชน การศึกษาระดับอุดมศึกษาแบ่งเป็นสองระดับ คือ ระดับต่ำกว่าปริญญาและระดับปริญญา ซึ่งจะครอบคลุมถึงการศึกษา ในระดับประกาศนียบัตรหรืออนุปริญญา ที่เรียนภายหลังที่จบการศึกษาขั้นพื้นฐานมาแล้ว เป็นการให้ความสำคัญแก่การศึกษาระดับนี้ ที่ถือกันว่าเป็นกำลังคนระดับกลางและพื้นฐานของการพัฒนาเศรษฐกิจ วัตถุประสงค์ของการศึกษาในระบบ
เป้าหมายของการจัดการศึกษาในระบบ
องค์ประกอบของการจัดการศึกษาในระบบ องค์ประกอบของการจัดการศึกษา มีดังต่อไปนี้
|