ยา รักษา ต่อ ม ลูกหมากโต ยี่ห้อ ไหน ดี

วันอาทิตย์ที่ 6 เดือน พฤษภาคม พ.ศ. 2555

ต่อมลูกหมาก (prostate gland) เป็นอวัยวะส่วนหนี่งของระบบสืบพันธุ์ชาย เป็นโรงงานผลิตน้ำอสุจิ สร้างสารเมือก นำส่งและหล่อเลี้ยงเชื้ออสุจิ รูปร่างคล้ายลูกหมากหรือลูกเกาลัด มีขนาดเท่าผลลิ้นจี่ เส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 3 ซม. น้ำหนักประมาณ 20 กรัม อยู่ติดกับส่วนล่างของกระเพาะปัสสาวะโดยมีท่อปัสสาวะส่วนต้นผ่านกลางต่อมลูกหมาก จึงทำให้ต่อมลูกหมากอยู่รอบท่อทางเดินปัสสาวะ

โรคต่อมลูกหมากโต (Benign prostatic hyperplasia, BPH)

พบบ่อยในเพศชายสูงอายุ เกิดจากต่อมลูกหมากมีขนาดโตขึ้นตามอายุ จากเซลล์ที่แบ่งตัวมากขึ้น ระยะแรกจะยังไม่ทำให้เกิดอาการ จนกระทั่งโตขึ้นไปกดท่อทางเดินปัสสาวะส่วนต้น ส่งผลให้ผู้ป่วยมีอาการปัสสาวะลำบาก ถ้ายังไม่รักษา ก็จะโตขึ้นเรื่อยๆ จนกดเบียดท่อทางเดินปัสสาวะอย่างสมบูรณ์ ส่งผลให้ปัสสาวะระบายออกจากกระเพาะปัสสาวะไม่ได้ ทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนตามมา

อาการ : มีความผิดปกติในการกักเก็บและถ่ายปัสสาวะ เช่น ปัสสาวะบ่อยครั้ง ลุกขึ้นถ่ายกลางดึกบ่อยๆ ไม่สามารถกลั้นปัสสาวะได้ ถ่ายแต่ละครั้งออกได้ทีละน้อย รู้สึกปัสสาวะพุ่งไม่แรงจนต้องออกแรงเบ่ง บางคนอาจรู้สึกปัสสาวะไม่สุด หรือรุนแรงถ่ายออกเป็นเลือด อาจมีอาการขัดเบาจากกระเพาะปัสสาวะอักเสบ และบางคนรุนแรงมากจนถ่ายปัสสาวะไม่ออกเลยเนื่องจากท่อปัสสาวะถูกต่อมลูกหมากเบียดจนกดอุดตันนั่นเอง

ภาวะแทรกซ้อน : เกิดจากการที่ต่อมลูกหมากโตมากจนปิดกั้นทางออกของกระเพาะปัสสาวะ ทำให้ปัสสาวะคั่งอยู่ในกระเพาะปัสสาวะ ส่งผลให้เกิดภาวะแทรกซ้อนตามมา ประกอบด้ว

• ปัสสาวะไม่ได้เลย (urinary retention) : ผู้ป่วยจะมาด้วยอาการปวดท้องน้อยอย่างมาก จากกระเพาะปัสสาวะเต็มไปด้วยปัสสาวะจนตึง หลังจากปัสสาวะไม่ได้มานานมากกว่า 6-8 ชั่วโมง
• ติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะ : เกิดจากผู้ป่วยปัสสาวะไม่สุดนานๆ จึงมีเชื้อแบคทีเรียคั่งค้างอยู่ในกระเพาะปัสสาวะ จนเกิดการติดเชื้อในกระเพาะปัสสาวะตามมา
• นิ่วในกระเพาะปัสสาวะ
• กระเพาะปัสสาวะเสียหาย : เกิดจากปัสสาวะคั่งอยู่ในกระเพาะปัสสาวะนานๆ จนกล้ามเนื้อของกระเพาะปัสสาวะไม่สามารถบีบไล่ปัสสาวะได้ตามปกติ
• ไตเสียหาย

สาเหตุ : ปัจจุบันยังไม่ทราบสาเหตุที่แท้จริงของโรคต่อมลูกหมากโต แต่เชื่อว่าเกิดจากความไม่สมดุลของฮอร์โมนเพศชายในต่อมลูกหมากเมื่อมีอายุเพิ่มขึ้น คือ จะมีความเข้มข้นของฮอร์โมนเพศชายเทสโทสเตอโรนในต่อมลูกหมากมากขึ้น จึงกระตุ้นให้เซลล์ในต่อมลูกหมากแบ่งตัวมากขึ้น (hyperplasia) ส่งผลให้ต่อมลูกหมากมีขนาดโตขึ้น

การรักษาด้วยยา ปัจจุบันมียา 2 กลุ่มใหญ่ๆ ที่ใช้ในการรักษา คือ

1.กลุ่มยาคลายกล้ามเนื้อเรียบของต่อมลูกหมาก ลดการบีบตัวของต่อมลูกหมาก ได้แก่

ยาประเภท Alpha blocker จัดเป็นยาลำดับแรกๆที่ใช้รักษาผู้ป่วย เนื่องจากต่อมลูกหมากและทางออกของกระเพาะปัสสาวะมีกล้ามเนื้อเรียบแทรกอยู่ และถ้ากล้ามเนื้อส่วนนี้เกิดการหดตัวขึ้นมาก็จะทำให้ปัสสาวะออกลำบาก การใช้ยาคลายกล้ามเนื้อโดยทำให้การบีบตัวของต่อมลูกหมากลดลงไปเป็นผลให้การถ่ายปัสสาวะสะดวกขึ้นหรือดีขึ้น ยากลุ่มนี้จะช่วยให้ผู้ป่วยดีขึ้นเร็วในช่วง 6 เดือนแรก สามารถแบ่งยาได้เป็น 2 ประเภท คือ

ประเภทที่ลดการบีบตัวของต่อมลูกหมาก และยังลดการหดตัวของกล้ามเนื้อเรียบของหลอดเลือด ทำให้หลอดเลือดขยายตัว มีผลลดความดันโลหิตลงได้ด้วย แต่จะไม่มีผลในผู้ป่วยที่มีความดันโลหิตปกติ ได้แก่ ยา prazosin, doxazosin และ terazosin

ประเภทที่ลดการบีบตัวของต่อมลูกหมากอย่างเดียวโดยไม่มีผลต่อความดันโลหิต ได้แก่ยา alfuzosin และ tamsulosin

ยาทั้งสองประเภทมีระยะเวลาในการออกฤทธิ์นาน ส่วนใหญ่ให้รับประทานเพียงวันละ 1 ครั้ง

ข้อควรระวัง : อาจเกิดอาการหน้ามืดเวลาลุกขึ้นในตอนเช้า เวียนศีรษะ ซึ่งพบในระยะแรกของการรักษา สำหรับยาประเภทที่ลด การบีบตัวของต่อมลูกหมากอย่างเดียว อาจมีอาการข้างเคียงอื่นร่วมด้วยเช่น การหลั่งของน้ำเชื้ออสุจิผิดปกติได้

2. กลุ่มยาปรับความสมดุลของฮอร์โมนเพศ ยากลุ่ม 5?-reductase inhibitors : ออกฤทธิ์ยับยั้งเอนไซม์ตัวหนึ่งที่ทำหน้าที่สร้างฮอร์โมนเพศชาย ทำให้มีความเข้มข้นของฮอร์โมนเพศชายในต่อมลูกหมากลดลง ต่อมลูกหมากจึงมีขนาดเล็กลง เหมาะกับผู้ป่วยที่มีต่อมลูกหมากขนาดใหญ่ โดยจะเห็นผลหลังรักษาไปแล้ว 6-12 เดือน ซึ่งใช้เวลานานกว่ายากลุ่ม Alpha blockers ในระยะยาวขนาดของต่อมลูกหมากจะไม่ลดลงอีก แต่จะช่วยลดโอกาสการเกิดปัสสาวะไม่ออกเฉียบพลันได้ ตัวอย่างยาในกลุ่มนี้ คือ finasteride และ dutasteride

ผลข้างเคียง : จากยากลุ่มนี้ที่พบได้บ่อย คือ ความต้องการทางเพศลดลงและเสื่อมสมรรถภาพทางเพศ

กรณีที่ผู้ป่วยมีอาการค่อนข้างมาก สามรถใช้ยากลุ่มที่ 1 และกลุ่มที่ 2 ร่วมกันได้ เนื่องจากยาทั้งสองกลุ่มนี้มีกลไกการออกฤทธิ์ที่แตกต่างกัน จึงทำให้ผลการรักษาดีกว่าการใช้ยาตัวใดตัวหนึ่ง โดยประโยชน์ระยะยาวจะช่วยลดความเสี่ยงที่จะเกิดภาวะแทรกซ้อน เช่น ถ่ายปัสสาวะไม่ออก หรือถ่ายเป็นเลือดได้

ต่อมลูกหมากโตควรกินยาอะไร

การรักษาโรคต่อมลูกหมากโต หากมีอาการเพียงเล็กน้อย ก็ไม่จำเป็นต้องรักษา ควรงดดื่มของเหลวหรือแอลกอฮอล์ในปริมาณมากเกินไปโดยเฉพาะในเวลากลางคืน แพทย์อาจะสั่งยาบางชนิดให้ เช่น Proscar (finasteride) ซึ่งช่วยให้ต่อมลูกหมากมีขนาดเล็กลง หรือยาคลายกล้ามเนื้อเรียบในต่อมลูกหมากให้อ่อนตัวลง (alpha-blockers)

ต่อมลูกหมากโตดูแลตัวเองยังไง

ต่อมลูกหมากโตรักษาหายไหม.

ดื่มน้ำน้อยลงก่อนนอนหรือออกนอกบ้าน.

หลีกเลี่ยงหรือลดเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีนและแอลกอฮอล์.

ฝึกกระเพาะปัสสาวะและบริหารกล้ามเนื้อที่ควบคุมการไหลของปัสสาวะ.

การป้องกันหรือรักษาอาการท้องผูก.

ต่อมลูกหมากโตกี่วันหาย

การใช้ยาปฏิชีวนะ ขึ้นอยู่กับชนิดของเชื้อที่ตรวจพบและอาการของผู้ป่วย ถ้าผู้ป่วยมีไข้สูง อาจพิจารณาให้ยาปฏิชีวนะทางหลอดเลือดดำ แล้วเปลี่ยนเป็นชนิดรับประทานเมื่ออาการดีขึ้น สำหรับต่อมลูกหมากอักเสบติดเชื้อชนิดเฉียบพลัน มักให้การรักษา 2-4 สัปดาห์ สำหรับต่อมลูกหมากอักเสบติดเชื้อชนิดเรื้อรัง มักให้การรักษา 4-6 สัปดาห์ หรืออาจ ...

ต่อมลูกหมากโต หายเองได้ไหม

โรคต่อมลูกหมากโตสามารถรักษาให้หายได้ วิธีรักษาแบ่งออกเป็น 2 แบบใหญ่ๆ คือการรักษาด้วยยา และการผ่าตัด ได้แก่