ขึ้นชื่อว่าเป็นแอลกอฮอล์แล้ว คงไม่มีแอลกอฮอล์ชนิดไหนที่ดีต่อสุขภาพถึงขนาดที่หมอแนะนำให้ดื่มกันเป็นประจำราวกับนมอย่างแน่นอน แต่เราก็มีวิธีที่จะกินเหล้า และดื่มแอลกอฮอล์ชนิดอื่นๆ ที่ไม่ทำร้ายสุขภาพมากจนเกินไป จากนพ.ปฏิพัทธ์ ดุรงค์พงศ์เกษม อายุรแพทย์โรคระบบทางเดินอาหารและตับ โรงพยาบาลสมิติเวช มาฝากกัน
กินเหล้า
ตับไม่พัง ขึ้นอยู่กับปริมาณ และชนิดที่ดื่ม
การดื่มแอลกอฮอล์ให้ถูกชนิด ในปริมาณที่เหมาะสม ก็สามารถให้ประโยชน์กับร่างกายได้เช่นกัน
เบียร์ เป็นเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ไม่มาก ราวๆ 5% หรือ 5 ดีกรี
ไวน์ มีแอลกอฮอล์ราว 10% หรือ 10 ดีกรี
เหล้าต่างๆ มีแอลกอฮอล์ราวๆ 35-40% หรือ 35-40 ดีกรี
วอดก้า บรั่นดี วิสกี้ มีแอลกอฮอล์ค่อนข้างสูง ราวๆ 40-50% หรือ 40-50 ดีกรี
ขนาดมาตรฐานที่เรามักเรียกกัน คือ 1 ดริ๊งค์ (drink) หรือ 1 แก้วที่มีปริมาณเครื่องดื่มราว 10-14 กรัม หากทำการคำนวณโดยนำปริมาณเครื่องดื่มหน่วยซีซี (cc.) x จำนวนดีกรี x 0.789 (ความถ่วงจำเพาะของแอลกอฮอล์) จะได้ออกเป็นจำนวนแอลกอฮอล์ที่ดื่มไปเป็นหน่วยกรัม ต่อ 1 ดริ๊งค์ หรือ 1 แก้ว
เช่น ไวน์ 100 cc x 10 ดีกรี x 0.789 = 7.89 กรัม คือจำนวนแอลกอฮอล์ที่ดื่มเข้าไปต่อ 1 แก้ว
เมื่อคำนวณคร่าวๆ จะได้ปริมาณแอลกอฮอล์ที่เราสามารถดื่มได้คร่าวๆ ดังนี้
เบียร์ = ครึ่งแก้วเบียร์ใหญ่ หรือ 3-4 กระป๋องเล็ก หรือไม่เกิน 200-300 cc ต่อวัน
ไวน์ = ก้นแก้วไวน์ หรือราวๆ 100 cc
เหล้า = 2 ใน 3 ของแก้วเป๊ก (แก้วเหล้าเล็กๆ)
จำนวนนี้ถือเป็น 1 ดริ๊งค์ของแอลกอฮอล์ในแต่ละชนิด
ดื่มมาก ดื่มน้อย ขึ้นอยู่กับปัจจัยอะไรบ้าง?
- หากแบ่งแยกตามเพศ ผู้หญิงไม่ควรดื่มเกิน 1 แก้ว ในขณะที่ผู้ชายไม่ควรดื่มเกิน 2 แก้ว สาเหตุที่ผู้หญิงดื่มแอลกอฮอล์ได้น้อยกว่า เพราะมีการกระจายไขมันต่อแอลกอฮอล์น้อยกว่า แอลกอฮอล์ดูดซึมได้เร็วกว่า
- กรรมพันธุ์ แต่ละคนจะมีระบบเผาผลาญไม่เหมือนกัน และไม่เท่ากัน อาจมีคนที่คออ่อน และคนคอแข็ง ขึ้นอยู่กับกรรมพันธุ์ของคนนั้นๆ
- โรคประจำตัว หากเป็นโรคตับอยู่แล้ว ไม่ควรดื่มแอลกอฮอล์ เพราะจะยิ่งเพิ่มอันตรายต่อโรคตับให้มากขึ้น
- ช่วงเวลารับประทานอาหาร ไม่ควรดื่มแอลกอฮอล์ขณะท้องว่าง อาจทำให้เมาได้เร็ว และทำร้ายตับได้มากกว่า
ดื่มแอลกอฮอล์เท่าไร เสี่ยงโรคตับ?
หากดื่มแอลกอฮอล์เกิน 4-5 ดริ๊งค์ต่อวันติดต่อกันเกิน 5 ปี จะเพิ่มความเสี่ยงในการเป็นโรคตับได้ โดยอาการเริ่มแรกอาจพบเพียงไขมันสะสมที่ตับ หากยังดื่มในปริมาณมากๆ เหมือนเดิมติดต่อกันถึง 10 ปี อาจมีความเสี่ยงเป็นโรคตับแข็งได้
อย่างไรก็ตาม ความเสี่ยงในการเป็นโรคตับแข็งของแต่ละคนก็ไม่เท่ากัน ขึ้นอยู่กับสภาพร่างกาย กรรมพันธุ์ ปริมาณที่ดื่ม และพฤติกรรมเสี่ยงอื่นๆ อีกด้วย
ดื่มไม่เกินปริมาณที่แนะนำ มีประโยชน์อะไรบ้าง?
- ช่วยป้องกันโรคหัวใจ
- ลดคอเลสเตอรอล
- ป้องกันโรคหลอดเลือดสมอง
- บางรายงานกล่าวว่า ป้องกันโรคสมองเสื่อม หรืออัลไซเมอร์ได้ด้วย
ทั้งนี้ทั้งนั้น การเลือกชนิดของแอลกอฮอล์ที่ควรดื่มก็สำคัญ
เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ที่ให้ประโยชน์มากที่สุด คือ
- ไวน์แดง เพราะไวน์แดงมีสารบางชนิดที่มีผลต่อหลอดเลือดหัวใจที่ทำให้ไขมันดีเพิ่มขึ้น
- ไวน์ขาว
- เหล้าต่างๆ
- เบียร์ ให้ผลเสียต่อร่างกายมากกว่า เพราะเบียร์จะทำให้ไขมันในร่างกายเพิ่มมากขึ้น ตัวบวม
ดื่มมากๆ ทีเดียว VS ดื่มน้อยๆ แต่ทุกวัน
มีรายงานว่า การดื่มมากๆ ทีเดียว ดื่มหนักในปริมาณมากๆ รวดเดียว เป็นการเพิ่มความเสี่ยงโรคตับอ่อนอักเสบเฉียบพลัน และตับอักเสบเฉียบพลันได้ ถ้ามีโรคประจำตัวอื่นๆ อยู่แล้ว เช่น เส้นเลือดในสมองตีบ ก็อาจเป็นการเพิ่มความเสี่ยงของโรคเหล่านั้นได้เช่นกัน ซึ่งอันตรายถึงชีวิตได้
หากดื่มน้อยๆ แต่ทุกวัน และดื่มในปริมาณที่เกินกว่าที่แนะนำ จะทำให้ตับค่อยๆ แย่ลง เกิดพังผืด จนกลายเป็นตับแข็งในอนาคตได้
เคล็ดลับการดื่มแอลกอฮอล์ ให้เสี่ยงอันตรายน้อยที่สุด
- ดื่มตามปริมาณที่กำหนด
- ไม่จำเป็นต้องดื่มทุกวัน ถ้าอยากดื่มทุกวันต้องไม่ดื่มมากเกินไป
- เลือกดื่มไวน์ มากกว่าเหล้า และเบียร์ เพราะมีประโยชน์มากกว่า
- ควรรับประทานอาหารลงท้องก่อนดื่มแอลกอฮอล์ เพราะแอลกอฮอล์จะได้ไม่ถูกดูดซึมเร็วเกินไป
- ลดการรับประทานอาหารที่มีไขมันสูง เพราะเป็นการเพิ่มความเสี่ยงต่อโรคตับได้เช่นกัน
สิ่งที่คุณหมออยากเตือน คือ ไม่ควรดื่มแอลกอฮอล์ในปริมาณมากรวดเดียว เพราะเสี่ยงตับอ่อนอักเสบเฉียบพลัน และตับอักเสบที่ทำให้เสียชีวิตได้ในเวลาอันรวดเร็ว
และพบได้บ่อยครั้งในคนไทย หากพบว่าตัวเองเป็นคนดื่มแล้วตัวแดงง่าย แปลว่าร่างกายของเรากำจัดแอลกอฮอล์ออกจากร่างกายได้ไม่เร็วมากพอ ไม่ควรดื่มซ้ำ เพราะอาจเกิดอันตรายได้ นอกจากนี้หากมีสัญญาณของพิษสุราเรื้อรัง และแอลกอฮอล์ลิซึ่ม เช่น ตื่นเช้ามาก็อยากดื่มเลย หรือถ้าไม่ได้ดื่มจะหงุดหงิดงุ่นง่าน โมโหร้าย ควรรีบพบแพทย์เพื่อทำการตรวจรักษาทันที
เรื่อง: ธวัชชัย เทพพิทักษ์ ผู้เชี่ยวชาญด้านอาหารและไวน์
เมื่อต้นปีที่ผ่านมา เกิดเหตุที่เรียกได้ว่าสั่นสะเทือนแวดวงผู้ประกอบการด้านเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ เมื่อกรมสรรพสามิตประกาศจะใช้โครงสร้างภาษีเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ใหม่ แม้โครงสร้างภาษีใหม่นี้จะมีการสรุปตัวเลขที่แน่นอนอีกครั้งประมาณเดือนกันยายน 2560 นี้ แต่ก็สร้างความหวั่นวิตกให้ผู้ประกอบการ รวมทั้งผู้บริโภคอย่างมาก แน่นอนรวมถึงอารมณ์และความรู้สึกที่ว่า ‘รัฐบาลถังแตก’ อีกแล้วเรอะ?
โดยเฉพาะอย่างยิ่งบนโลกโซเชียล มีการนำเสนอตัวเลขราคาของเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ เบียร์ ไวน์ และสุรากลั่น ที่ขยับขึ้นเป็นเท่าตัว และมีข่าวว่าหน่วยงานที่มีหน้าที่เก็บภาษี 2-3 กรมเก็บภาษีไม่ค่อยเข้าเป้า แม้ตัวเลขการจัดเก็บรายได้ในช่วง 4 เดือนของปีงบประมาณ 2560 จะเกินเป้าหมายกว่าหมื่นล้านบาท แต่ค่าใช้จ่ายของรัฐก็เพิ่มขึ้น กระทรวงการคลังจึงต้องไล่จี้ลงมา
กรมสรรพสามิตใช้วิธีปรับปรุงกฎหมายด้วยการนำกฎหมายต่างๆ กว่า 100 ฉบับมาปรับปรุง โดยสรุปสาระสำคัญสั้นๆ คือ ปรับวิธีการจัดเก็บจากราคาขายส่งหน้าโรงงาน เปลี่ยนมาเป็นราคาขายปลีกแนะนำ คาดว่ามีผลบังคับใช้ 180 วันหลังประกาศในราชกิจจานุเบกษา ซึ่งขณะนี้ทางกรมสรรพาสามิตกำลังเร่งดำเนินการทำกฎหมายลูกประกอบประมาณ 80 ฉบับ โดยมีเรื่องสำคัญคือการกำหนดพิกัดอัตราภาษีใหม่
อย่างไรก็ตาม ส่วนใหญ่จะไม่รู้ว่าเมื่อปรับปรุงกฎหมายใหม่ทั้งฉบับแล้ว ไม่ใช่เฉพาะเครื่องดื่มแอลกอฮอล์เท่านั้นที่จะถูกเรียกเก็บภาษีในอัตราใหม่ แต่รวมไปถึงอย่างอื่นอีกกว่า 23 รายการ เช่น น้ำมัน, ยาสูบ, รถยนต์, เครื่องดื่มที่ไม่มีแอลกอฮอล์ และสถานบันเทิง ฯลฯ แต่ที่โดนใจโลกโซเชียลมากที่สุดคือภาษีเครื่องดื่มแอลกอฮอล์นี่แหละ มีสารพัดครบทุกรูปแบบ ทั้งบ่น ก่นด่า สาปแช่ง โจมตี แช่งชักหักกระดูก แจกอวัยวะต่างๆ ฯลฯ ทั้งที่ยังไม่รู้เลยว่าจะขึ้นกี่บาท
ขณะที่ภาษีอย่างอื่นที่สำคัญต่อชีวิตมนุษย์มากกว่าเหล้าเบียร์กลับไม่มีใครพูดถึง ...?
ตามข่าวที่ร่ำลือกันในโลกโซเชียล โครงสร้างภาษีใหม่น่ากลัวมาก เช่น เบียร์ปริมาณแอลกอฮอล์ 3.5 เปอร์เซ็นต์ ขนาด 0.62 ลิตร ขยับจากขวดละ 41.60 บาทเป็น 78.50 บาท / เบียร์แอลกอฮอล์ 5 เปอร์เซ็นต์ ขนาด 0.62 ลิตร ขยับจากขวดละ 42.10 บาทเป็น 108 บาท / เบียร์แอลกอฮอล์ 5.8 เปอร์เซ็นต์ ขนาด 0.62 ลิตร ขยับจากขวดละ 40.70 บาทเป็น 123 บาท / เบียร์แอลกอฮอล์ 6 เปอร์เซ็นต์ ขนาด 0.50 ลิตร ขยับจากขวดละ 40.20 บาทเป็น 132 บาท และเบียร์แอลกอฮอล์ 7 เปอร์เซ็นต์ ขยับจากขวดละ 46.50 บาทเป็น 178 บาท ทั้งหมดนี้เป็นราคาโดยประมาณ
ส่วนไวน์มีขนาดเดียวคือ 0.75 ลิตร แอลกอฮอล์ระหว่าง 12.5-14.5 เปอร์เซ็นต์ อัตราเพดานตํ่าสุดในปัจจุบันขวดละ 225 บาทขยับเป็นขวดละ 519 บาท และสูงสุดอยู่ที่ขวดละ 1,482 บาท เป็นอัตราเพดานที่ลดลงจาก 2,100 บาท เนื่องจากแจ้งราคาขายส่ง 3,500 บาท
สำหรับสุราประเภทอื่นทุกชนิด อาทิ สุราขาวชุมชน ขนาด 0.625 ลิตร แอลกอฮอล์เริ่มต้นที่ 28 เปอร์เซ็นต์ อัตราเพดานปัจจุบันขวดละ 98 บาทปรับเพิ่มเป็นขวดละ 199 บาท ขนาด 35 ดีกรี ปรับเพิ่มจาก 121 บาทเป็น 244 บาท ส่วนสุราขาว 40 ดีกรี แจ้งราคาขายส่ง 75 บาท จากขวดละ 137.50 บาทเป็น 277 บาท สุรากลั่นอื่นๆ ขนาด 0.70 ลิตร เริ่มจาก 35 ดีกรี แจ้งราคาขายส่ง 125 บาท เพดานขยับเพิ่มจากขวดละ 160 บาทเป็น 312 บาท ขนาด 35 ดีกรี แจ้งราคาขายส่ง 128 บาท ขยับจากขวดละ 162 บาทเป็น 320 บาท ส่วน 40 ดีกรี จำนวน 3 ชนิด ขยับจากขวดละ 216-366 บาทเป็น 357-447 บาท
มีคนถามว่าผมคิดอย่างไรกับภาษีใหม่ราคาสูงๆ ที่เปิดเผยในโซเชียล จากประสบการณ์ที่อยู่กับวงการนี้มานาน ผมแย่งหมอลักษณ์ฟันธงเลยว่าไม่มีทางเป็นไปได้ครับ ตัวเลขที่ออกมาเป็นการ ‘คิดกันไปเอง’ ด้วยการนำราคาเพดานไปคิด ซึ่งในความเป็นจริงเพดานภาษีเป็นกรอบกว้างๆ ที่กำหนดว่ากรมสรรพสามิตจะสามารถเก็บภาษีได้มากที่สุดเท่าไร เมื่อจัดเก็บจริงอาจไม่สูงเท่าเพดานที่ตั้งไว้ก็ได้ และถ้าเก็บเกินกว่านี้ถือว่าผิดกฎหมาย
ขณะที่นักวิชาการด้านภาษีบอกว่า อัตราภาษีใหม่นี้ใช้หลักที่เรียกว่า Revenue Neutral หมายถึงว่ารัฐจะได้ภาษีเท่าเดิม เพียงแต่การคิดอัตราใหม่จะเป็นการคิดแบบเฉลี่ย โดยสินค้าบางรายการที่เคยเสียภาษีมากอาจจะเสียภาษีน้อยลง บางรายการที่เคยเสียภาษีน้อยอาจจะเสียมากขึ้น เป็นต้น แต่สุดท้ายโดยรวมรัฐจะได้รายได้เท่าเดิม เป็นภาษาที่ชาวบ้านอย่างเราฟังแล้วงง
อย่างไรก็ตาม ที่พอจะสบายใจได้ก็คือคณะรัฐมนตรีมีคำสั่งในท้ายร่างกฎหมายว่า ภาษีใหม่นี้จะต้องไม่เพิ่มภาระให้ผู้ประกอบการ ไม่กระทบต่อราคาสินค้าเพิ่มขึ้น ไม่เพิ่มภาระให้ประชาชน ผู้ประกอบการจะขึ้นราคาสินค้าด้วยเหตุผลว่าภาษีเพิ่มขึ้นไม่ได้ แต่สิ่งที่ต้องยอมรับกันก็คือ ปัจจุบันธุรกิจหลายอย่างมีการหดตัว โดยเฉพาะธุรกิจดื่มกิน ร้านอาหาร ผับ บาร์ รวมถึงการท่องเที่ยว จากปัญหาเศรษฐกิจและข้อกฎหมายเกี่ยวกับการกินดื่ม ที่มีเครื่องดื่มแอลกอฮอล์เป็นนัยสำคัญ เมื่อประกอบกับสินค้าอีกกว่า 23 ชนิดที่อาจจะปรับภาษีขึ้นในคราวเดียวกันนี้ ทำให้หลายๆ อย่างอึมครึมว่ากำลังซื้อจะมาจากไหน?
ที่แน่ๆ ตอนนี้ไวน์หัวโล้นขาดตลาดมาหลายเดือนแล้ว!