แม่ ก กา[แก้ไข]
...
(ฉบัง๑๖)[แก้ไข]
| ๏ พระไชยสุริยาภูมี | พาพระมเหสี |
| มาที่ในลำสำเภา | |
| เข้าปลาหาไปไม่เบา | นารีที่เยาว์ |
| ก็เอาไปในเภตรา | |
| เถ้าแก่เชาแม่แซ่มา | เสนีเสนา |
| ก็มาในลำสำเภา | |
| ตีม้าล่อช่อใบใส่เสา | วายุพยุเพลา |
| สำเภาก็ใช้ใบไป | |
| เภตรามาในน้ำไหล | ค่ำเช้าเปล่าใจ |
| ที่ในมหาวารี | |
| พสุธาอาศัยไม่มี | ราชานารี |
| อยู่ที่พระแกลแลดู | |
| ปลากะโห้โลมาราหู | เหราปลาทู |
| มีอยู่ในน้ำคล่ำไป | |
| ราชาว้าเหว่หฤทัย | วายุพาคลาไคล |
| มาในทะเลเอกา | |
| แลไปไม่ปะพสุธา | เปล่าใจนัยนา |
| โพล้เพล้เวลาราตรี | |
| ราชาว่าแก่เสนี | ใครรู้คดี |
| วารีนี้เท่าใดนา | |
| ข้าเฝ้าเล่าแก่ราชา | ว่าพระมหา |
| วารีนี้ไซร้ใหญ่โต | |
| ไหลมาแต่ในคอโค | แผ่ไปใหญ่โต |
| มโหฬาร์ล้ำน้ำไหล | |
| บาลีมิได้แก้ไข | ข้าพเจ้าเข้าใจ |
| ผู้ใหญ่ผู้เฒ่าเล่ามา | |
| ว่ามีพญาสกุณา | ใหญ่โตมโหฬาร์ |
| กายาเท่าเขาคีรี | |
| ชื่อว่าพญาสำภาที | ใคร่รู้คดี |
| วารีนี้โตเท่าใด | |
| โยโสโผผาถาไป | พอพระสุริใส |
| จะใกล้โพล้เพล้เวลา | |
| แลไปไม่ปะพสุธา | ย่อท้อรอรา |
| ชีวาก็จะประลัย | |
| พอปลามาในน้ำไหล | สกุณาถาไป |
| อาศัยที่ศีรษะปลา | |
| ชะแง้แลไปไกลตา | จำของ้อปลา |
| ว่าขอษมาอภัย | |
| วารีที่เราจะไป | ใกล้หรือว่าไกล |
| ข้าไหว้จะขอมรคา | |
| ปลาว่าข้าเจ้าเยาวภา | มิได้ไปมา |
| อาศัยอยู่ต่อธรณี | |
| สกุณาอาลัยชีวี | ลาปลาจรลี |
| สู่ที่ภูผาอาศัย | |
| ข้าเฝ้าเล่าแก่ภูวไนย | พระเจ้าเข้าใจ |
| ฤทัยว้าเหว่เอกา | |
| จำไปในทะเลเวรา | พายุใหญ่มา |
| เภตราก็เหเซไป | |
| สมอก็เกาเสาใบ | ทะลุปรุไป |
| น้ำไหลเข้าลำสำเภา | |
| ผีน้ำซ้ำไต่ใบเสา | เจ้ากรรมซ้ำเอา |
| สำเภาระยำคว่ำไป | |
| ราชาคว้ามืออรทัย | เอาผ้าสไบ |
| ต่อไว้ไม่ไกลกายา | |
| เถ้าแก่ชาวแม่เสนา | น้ำเข้าหูตา |
| จระเข้เหราคร่าไป | |
| ราชานารีร่ำไร | มีกรรมจำใจ |
| จำไปพอปะพสุธา | |
| มีไม้ไทรใหญ่ใบหนา | เข้าไปไสยา |
| เวลาพอค่ำรำไร ฯ |
แม่ กน[แก้ไข]
(สุรางคนางค์๒๘)[แก้ไข]
| ๏ ขึ้นใหม่ในกน | ก กาว่าปน | ระคนกันไป | |
| เอ็นดูภูธร | มานอนในไพร | มณฑลต้นไทร | แทนไพชยนต์สฐาน |
| ๏ ส่วนสุมาลี | วันทาสามี | เทวีอยู่งาน | |
| เฝ้าอยู่ดูแล | เหมือนแก่ก่อนกาล | ให้พระภูบาล | สำราญวิญญา |
| ๏ พระชวนนวนนอน | เข็ญใจไม้ขอน | เหมือนหมอนแม่นา | |
| ภูธรสอนมนต์ | ให้บ่นภาวนา | เย็นค่ำร่ำว่า | กันป่าไกยพาล |
| ๏ วันนั้นจันทร | มีดารากร | เป็นบริวาร | |
| เห็นสิ้นดินฟ้า | ในป่าท่าธาร | มาลีคลี่บาน | ใบก้านอรชร |
| ๏ เย็นฉ่ำน้ำฟ้า | ชื่นชะผะกา | วายุพาขจร | |
| สาระพรรณ์จันอิน | รื่นกลิ่นเกสร | แตนต่อคล้อร่อน | ว้าว่อนเวียนระวัน |
| ๏ จันทราคลาเคลื่อน | กระเวนไพรไก่เถื่อน | เตือนเพื่อนขานขัน | |
| ปู่เจ้าเขาเขิน | กู่เกริ่นหากัน | สินธุพุลั่น | ครื้นครั่นหวั่นไหว |
| ๏ พระฟื้นตื่นนอน | ไกลพระนคร | สะท้อนถอนฤไทย | |
| เช้าตรู่สุริยน | ขึ้นพ้นเมรุไกร | มีกำม์จำไป | ในป่าอารัญฯ |
แม่ กง[แก้ไข]
(ฉบัง๑๖)[แก้ไข]
| ๏ ขึ้นกงจงจำสำคัญ | ทั้งกนปนกัน |
| รำพรรณ์มิ่งไม้ในดง | |
| ๏ ไกรกร่างยางยูงสูงระหง | ตลิงปลิงปริงประยง |
| คันทรงส่งกลิ่นฝิ่นฝาง | |
| ๏ มะม่วงพลวงพลองช้องนาง | หล่นเกลื่อนเถื่อนทาง |
| กินพลางเดินพลางหว่างเนิน | |
| ๏ เห็นกวางย่างเยื้องชำเลืองเดิน | เหมือนอย่างนางเชิญ |
| พระแสงสำอางข้างเคียง | |
| ๏ เขาสูงฝูงหงษ์ลงเรียง | เริงร้องซ้องเสียง |
| สำเนียงน่าฟังวังเวง | |
| ๏ กลางไพรไก่ขันบันเลง | ฟังเสียงเพียงเพลง |
| ซอเจ้งจำเรียงเวียงวัง | |
| ๏ ยูงทองร้องกระโต้งโห่งดัง | เพียงฆ้องกลองระฆัง |
| แตรสังข์กังสะดาลขานเสียง | |
| ๏ กะลิงกะลางนางนวลนอนเรียง | พระยาลอคลอเคียง |
| แอ่นเอี้ยงอีโก้งโทงเทง | |
| ๏ ค้อนทองเสียงร้องป๋องเป๋ง | เพลินฟังวังเวง |
| อีเก้งเริงร้องลองเชิง | |
| ๏ ฝูงละมั่งฝังดินกินเพลิง | คางแข็งแรงเริง |
| ยืนเบิ่งบึ้งหน้าตาโพลง | |
| ๏ ป่าสูงยูงยางช้างโขลง | อึงคะนึงผึงโผง |
| โยงกันเล่นน้ำคล่ำไปฯ |
แม่ กก[แก้ไข]
(ยานี๑๑)[แก้ไข]
| ๏ ขึ้นกกตกทุกข์ยาก | แสนลำบากจากเวียงไชย |
| มันเผือกเลือกเผาไฟ | กินผลไม้ได้เป็นแรง |
| รอนรอนอ่อนอษฎงค์ | พระสุริยงเย็นยอแสง |
| ช่วงดังน้ำครั่งแดง | แฝงเมฆเขาเงาเมรุธร |
| ลิงค่างครางโครกครอก | ฝูงจิ้งจอกออกเห่าหอน |
| ชะนีวิเวกวอน | นกหกร่อนนอนรังเรียง |
| ลูกนกยกปีกป้อง | อ้าปากร้องซ้องแซ่เสียง |
| แม่นกปกปีกเคียง | เลี้ยงลูกอ่อนป้อนอาหาร |
| ภูธรนอนเนินเขา | เคียงคลึงเคล้าเยาวมาลย์ |
| ตกยากจากศฤงคาร | สงสารน้องหมองภักตรา |
| ยากเย็นเห็นหน้าเจ้า | สร่างโศกเศร้าเจ้าพี่อา |
| อยู่วังดังจันทรา | มาหม่นหมองละอองนวล |
| เพื่อนทุกข์ศุขโศกเศร้า | จะรักเจ้าเฝ้าสงวน |
| มิ่งขวัญอย่างรัญจวน | นวลภักตรน้องจะหมองศรี |
| ชวนชื่นกลืนกล้ำกลิ่น | มิรู้สิ้นกลิ่นมาลี |
| คลึงเคล้าเย้ายวนยี | ที่ทุกข์ร้อนหย่อนเย็นทรวงฯ |
แม่ กด[แก้ไข]
(ยานี๑๑)[แก้ไข]
| ๏ ขึ้นกดบทอัศจรรย์ | เสียงครื้นครั่นชั้นเขาหลวง | ||
| นกหกตกรังรวง | สัตว์ทั้งปวงง่วงงุนโงง | ||
| แดนดินถิ่นมนุษย์ | เสียงดังดุจเพลิงโพลง | ||
| ตึกกว้านบ้านเรือนโรง | โคลงคลอนเคลื่อนขะเยื่อนโยน | ||
| บ้านช่องคลองเล็กใหญ่ | บ้างตื่นไฟตกใจโจน | ||
| ปลุกเพื่อนเตือนตะโกน | ลุกโลดโผนโดนกันเอง | ||
| พิณพาทย์ระนาดฆ้อง | ตะโพนกลองร้องเป็นเพลง | ||
| ระฆังดังวังเวง | โหง่งหง่างเหง่งเก่งก่างดัง | ||
| ขุนนางต่างลุกวิ่ง | ท่านผู้หญิงวิ่งยุดหลัง | ||
| พันละวันดันตึงตัง | พลั้งพลัดตกหกคะเมน | ||
| พระสงฆ์ลงจากกุฎิ | วิ่งอุดตลุดฉุดมือเณร | ||
| หลวงชีหนีหลวงเถร | ลงโคลนเลนเผ่นผาดโผน | ||
| พวกวัดพลัดเข้าบ้าน | ล้านต่อล้านซานเซโดน | ||
| ต้นไม้ไกวเอนโอน | ลิงค่างโจนโผนหกหัน | ||
| พวกผีที่ปั้นลูก | ติดจมูกลูกตาพลัน | ||
| ขิกขิกระริกกัน | ปั้นไม่ทันมันเดือดใจ | ||
| สององค์ทรงสังวาส | โลกธาตุหวาดหวั่นไหว | ตื่นนอนอ่อนอกใจ | เดินไม่ได้ให้อาดูรฯ |
แม่ กบ[แก้ไข]
(ยานี๑๑)[แก้ไข]
| ๏ ขึ้นกบจบแม่กด | พระดาบศบูชากูณฑ์ |
| ผาศุกรุกขมูล | ภูลสวัสดิ์สัถาวร |
| ระงับหลับเนตรนิ่ง | เอนองค์อิงพิงสิงฃร |
| เหมือนกับหลับสนิทนอน | สังวรศีลอภิญญาณ |
| บำเพ็ญเล็งเห็นจบ | พื้นพิภพจบจักระวาฬ |
| สวรรค์ชั้นวิมาน | ท่านเห็นแจ้งแหล่งโลกา |
| เข้าฌานนานนับเดือน | ไม่ขะเยื่อนเคลื่อนกายา |
| จำศีลกินวาตา | เป็นผาศุกทุกเดือนปี |
| วันนั้นครั้นดินไหว | เกิดเหตุใหญ่ในปะถะพี |
| เล็งดูรู้คะดี | กาลกิณีสี่ประการ |
| ประกอบชอบเป็นผิด | กลับจริตผิดโบราณ |
| สามัญอันธพาล | ผลาญคนซื่อถือสัตย์ธรรม์ |
| ลูกศิษย์คิดล้างครู | ลูกไม่รู้คุณพ่อมัน |
| ส่อเสียดเบียดเบียนกัน | ลอบฆ่าฟันคือตัณหา |
| โลภลาภบาปบ่คิด | โจทย์จับผิดฤษยา |
| อุระพะสุธา | ป่วนเป็นบ้าฟ้าบดบัง |
| บันดาสามัญสัตว์ | เกิดวิบัตรปัติปาปัง |
| ไตรยุคทุกขตะรัง | สังวัจฉะระอะวะสานฯ |
แม่ กม[แก้ไข]
(ฉบัง๑๖)[แก้ไข]
| ๏ ขึ้นกมสมเด็จจอมอารย์ | เอ็นดูภูบาล |
| ผู้ผ่านภาราสาวัดถี | |
| ซื่อตรงหลงเล่ห์เสนี | กลอกกลับอัปรี |
| บุรีจึงล่มจมไป | |
| ประโยชน์จะโปรดภูวไนย์ | นิ่งนั่งตั้งใจ |
| เลื่อมใสสำเร็จเมตตา | |
| เปล่งเสียงเพียงพิณอินทรา | บอกข้อมรณา |
| คงมาวันหนึ่งถึงตน | |
| เบียดเบียนเสียดส่อฉ้อฉล | บาปกำม์นำตน |
| ไปทนทุกข์นับกัปกัลป์ | |
| เมตตากรุณาสามัญ | จะได้ไปสวรรค์ |
| เป็นสุขทุกวันหรรษา | |
| สมบัติสัตว์มนุษย์ครุทธา | กลอกกลับอัปรา |
| เทวาสมบัติชัชวาลย์ | |
| สุขเกษมเปรมปรีดิ์วิมาน | อิ่มหนำสำราญ |
| ศฤงฆารห้อมล้อมพร้อมเพรียง | |
| กระจับปี่สีซอทอเสียง | ขับรำจำเรียง |
| สำเนียงนางฟ้าน่าฟัง | |
| เดชพระกุศลหนหลัง | สิ่งใดใจหวัง |
| ได้ดังมุ่งมาดปรารถนา | |
| จริงนะประสกสีกา | สวดมนต์ภาวนา |
| วันหน้าจะได้ไปสวรรค์ | |
| จบเทศเสร็จคำรำพรรณ์ | พระองค์ทรงธรรม์ |
| ด้นดั้นเมฆาคลาไคลฯ |
แม่ เกย[แก้ไข]
(ฉบัง๑๖)[แก้ไข]
| ๏ ขึ้นเกยเลยกล่าวท้าวไทย์ | ฟังธรรมน้ำใจ |
| เลื่อมใสศรัทธากล้าหาญ | |
| เห็นไภยในขันธสันดาน | ตัดห่วงบ่วงมาร |
| สำราญสำเร็จเมตตา | |
| สององค์ทรงหนังพยัคฆา | จัดจีบกลีบชะฎา |
| รักษาศีลถือฤาษี | |
| เช้าค่ำทำกิจพิธี | กองกูณฑ์อัคคี |
| เป็นที่บูชาถาวร | |
| ปะถะพีเป็นที่บรรฐร | เอนองค์ลงนอน |
| เหนือขอนเขนยเกยเศียร | |
| ค่ำเช้าเอากราดกวาดเตียน | เหนื่อยยากพากเพียร |
| เรียนธรรมบำเพ็ญเคร่งครัน | |
| สำเร็จเสร็จได้ไปสวรรค์ | เสวยสุขทุกวันเลย |
| นานับกัปกัลป์พุทธันดร | |
| กุมารการรุญสุนทร | ไว้หวังสั่งสอน |
| เด็กอ่อนอันเยาว์เล่าเรียน | |
| ก ข ก กา ว่าเวียน | หนูน้อยค่อยเพียร |
| อ่านเฃียนผสมกมเกย | |
| ระวังตัวกลัวครูหนูเอ๋ย | ไม้เรียวเจียวเหวย |
| กูเคยเข็ดหลาบขวาบเขวียว | |
| หันหวดปวดแสบแปลบเสียว | หยิกซ้ำช้ำเฃียว |
| อย่าเที่ยวเล่นหลงจงจำ | |
| บอกไว้ให้ทราบบาปกรรม | เรียงเรียบเทียบทำ |
| แนะนำให้เจ้าเอาบุญ | |
| เดชะพระมหาการุญ | ใครเห็นเป็นคุณ |
| แบ่งบุญให้เราเจ้าเอยฯ |