เครื่องยนต์ 4 จังหวะ มี ขั้น ตอน การ ทํา งาน คือ

เครื่องยนต์ 4 จังหวะ (Four-stroke engine) เป็นเครื่องยนต์ที่ใช้ในรถยนต์ รถจักรยานยนต์ รถบรรทุก ที่ใช้เครื่องยนต์ที่มีการเผาไหม้ภายใน สำหรับเครื่องยนต์เบนซิน (petrol engine หรือ gasoline engine) ไอของน้ำมันจะถูกอัดแล้วถูกจุดระเบิดโดยหัวเทียน

มีสี่ขั้นตอนคือ  1.ดูด 2.อัด 3.ระเบิด 4.คาย

ต่อไป เป็นการทำงานของเครื่องยนต์ภายในกระบอกสูบ

1. ช่วงชักดูด

ลูกสูบเลื่อนจากศูนย์ตายบนลงสู่ศูนย์ตายล่างลิ้นไอดีเปิด ไอดีจึงเข้ามาภายในกระบอกสูบ (ไอดี คือ ละอองน้ำมันผสมกับอากาศ) ลิ้นไอเสียปิดสนิท

จุดสีฟ้า คือละอองไอดี

2. ช่วงชักอัด

ลูกสูบเคลื่อนที่จากศูนย์ตายล่าง ขึ้นสู่ ศูนย์ตายบน  ศุนย์ตายบนอัดไอดีให้ร้อนขึ้น 700-900 องศาเซลเซียส ลิ้นไอดีไอเสียปิดสนิท

จุดสีเหลืองเเละสีเเดง คือความร้อนที่เพิ่มสูงขึ้น

3. ช่วงระเบิด                                                                                                                                          ก่อนลูกสูบเคลื่อนที่ขึ้นสู่จุดศูนย์ตายบน หัวเทียนได้จุดระเบิด ด้วยประกายไฟ 25,000 โวลต์ เเรงระเบิดทำให้ลูกสูบเลื่อนลง เปลี่ยนความร้อนเป็นพลังงานกล

จุดสีเหลืองเเละสีเเดง คือความร้อนที่เพิ่มสูงขึ้น

4. ช่วงชักคาย  

ลูกสูบเคลื่อนที่จากศูนย์ตายล่างสู่ศูนย์ตายบน  ลิ้นไอดีปิดสนิท ลิ้นไอเสียเปิด ปล่อยไอเสียออกทางท่อไอเสีย ปล่อยสู่ชั้นบรรยากาศ

จุดสีเเดง คือ ละอองไอเสีย

รายละเอียดการทำงานทั้งหมดของเครื่องยนต์

1. เริ่มต้นอย่างเเรกด้วยมอเตอร์สตาร์ด เป็นตัวเริ่มหมุนเเละขับเขลื่อนกลไกการทำงาน
2. เริ่มต้นเมื่อแคม (camshaft=เพลาลูกเบี่ยวตัวควบคุมการเปิดปิดของวาว์ล) เปิดออกวาว์ลไอดีจะเปิด ไอดีจะไหลเข้ามาในกระบอกสูบ ทำให้เกิดจังหวะดูดลูกสูบเลื่อนลงสู่ศูนย์ตายล่าง
3. จังหวะอัดลูกสูบเคลื่อนที่จากศูนย์ตายล่าง ขึ้นสู่ ศูนย์ตายบน  ศุนย์ตายบนอัดไอดีให้ร้อนขึ้น 700-900 องศาเซลเซียส
4. ก่อนลูกสูบเคลื่อนที่ขึ้นสู่จุดศูนย์ตายบน หัวเทียนได้จุดระเบิด ด้วยประกายไฟ 25,000 โวลต์ เเรงระเบิดทำให้ลูกสูบเลื่อนลง เปลี่ยนความร้อนเป็นพลังงานกล
5. ช่วงชักคาย  ลูกสูบเคลื่อนที่จากศูนย์ตายล่างสู่ศูนย์ตายบน  ลิ้นไอดีปิดสนิท ลิ้นไอเสียเปิด ปล่อยไอเสียออกทางท่อไอเสีย ปล่อยสู่ชั้นบรรยากาศ

ทั้ง 4 ขั้นตอนนี้ทำให้เพลาข้อเหวี่ยงหนุนครบ เพลาข้อเหวี่ยงจะไปขับส่วนของเกียร์เเละคลัตช์ เพื่อทำให้เฟืองหมุน  (ส่วนสุดท้ายที่ว่าคือ final drive จะมีเฟืองเกียร์จนถึงเสตอร์ท้าย)

คลัตช์  คือตัวส่งกำลังเเละตัวตัดกำลังเครื่อง มีไว้เพื่อไม่ให้เฟืองเกียร์เเตกเมื่อใช้ความเร็วที่สูงเพราะเเรงบิดเยอะจึงต้องใช้คลัตช์ตัดกำลังก่อน

ตัวอย่างรูปภาพการทำงานภายใน

Engine Oil น้ำมันเครื่องยนต์

การทำงานของเครื่องยนต์ ลูกสูบ เฟือง เกียร์ฯ ทุกอย่างจะเกิดการเสียดสีกันตลอดเวลาทั้งยังอาจเกิดสนิม ทำให้ต้องมีระบบหล่อยลื่นเครื่องยนต์ เพื่อให้การใช้งานเสถียรเเละมีอายุการใช้งานเพิ่มมากขึ้น น้ำมันเครื่องยนต์ที่ดีต้องหล่อลื่นเครื่องยนต์เเละไม่ทำให้คลัตช์ลื่นไปในเวลาเดียวกันอีกด้วย

              รูปร่างหน้าตาเครื่องยนต์ของจริง (ตัวอย่าง เครื่องยนต์ Z 1000 )

ข้อมูลอ้างอิง //th.wikipedia.org/wiki/เครื่องยนต์_4_จังหวะ

//www.rmutphysics.com/charud/howstuffwork/howstuff1/engine/enginethai1.htm