แนวคิดที่เกี่ยวข้องกับการกำหนดนโยบายและกลยุทธ์ค่าตอบแทน การจัดทำโครงสร้างระดับงาน โครงสร้างเงินเดือนและระบบการบริหารเงินเดือน และสวัสดิการ บริหารและประเมินผลการดำเนินงานค่าตอบแทน รวมทั้งแนวทางการสื่อสารระบบค่าตอบแทนให้กับพนักงาน
จำนวนชั่วโมงเรียนรู้
จำนวนชั่วโมงเรียนรู้ทั้งหมด 6 ชั่วโมงเรียนรู้ (จำนวนชั่วโมงสื่อวีดิทัศน์ 2 ชั่วโมง 10 นาที)
วัตถุประสงค์การเรียนรู้
- อธิบายทฤษฎีและแนวคิดที่เกี่ยวข้องกับค่าตอบแทน
- อธิบายวิธีการวิเคราะห์งาน การจัดทำใบกำหนดหน้าที่งาน การประเมินค่างาน และการจัดโครงสร้างระดับตำแหน่งงาน
- อธิบายการคำนวณค่ากระบอกค่าจ้างและจัดทำโครงสร้างเงินเดือน
- อธิบายการกำหนดค่าจ้างคนเข้าใหม่ การคิดคำนวณการขึ้นเงินเดือน และวิธีการปรับเงินเดือนเพื่อไม่ให้เงินเดือนคนเข้าใหม่แซงเงินเดือนคนเก่าที่มีอยู่ในองค์การ
- อธิบายวิธีการการจัดสวัสดิการให้แก่พนักงาน และอธิบายวิธีการชี้แจงระบบการให้ค่าตอบแทนขององค์การแก่พนักงาน
คุณสมบัติผู้เรียน
สำหรับผู้ที่สนใจจะสอบวัดระดับคุณวุฒิวิชาชีพในสาขาการบริหารผลงาน นักศึกษา นักบริหารบุคคล และผู้บริหารองค์กร
เกณฑ์การวัดผล
เข้าทำแบบทดสอบก่อนเรียน / มีผลคะแนนแบบทดสอบระหว่างเรียน และแบบทดสอบหลังเรียนไม่น้อยกว่า 70%
ทีมผู้สอนและพัฒนา MOOC
ชื่อผู้สอน
ดร.อุทัย สวนกูล
- ปริญญาเอก สาขารัฐประศาสนศาสตร์ University of Northern Philippines
- ปริญญาโท สาขารัฐประศาสนศาสตร์ สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์
- ปริญญาตรี สาขารัฐศาสตรบัณฑิต จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
- ประสบการณ์สอนในรายวิชาการบริหารค่าตอบแทน มากกว่า 20 ปี
- ผู้เชี่ยวชาญด้านการบริหารค่าตอบแทน การบริหารและพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ การบริหารผลงาน และระบบสมรรถนะ
- สังกัด สถาบันการจัดการปัญญาภิวัฒน์
- e-mail : uthaisua@hotmail.com
ชื่อผู้สอน
ดร.วิเชศ คำบุญรัตน์
- ปริญญาเอก สาขาจิตวิทยาประยุกต์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ
- ปริญญาโท สาขาพัฒนาแรงงานและสวัสดิการ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
- ปริญญาตรี สาขาจิตวิทยาอุตสาหกรรม มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
- ประสบการณ์สอนในรายวิชาการบริหารผลงาน มากกว่า 10 ปี
- ผู้เชี่ยวชาญด้านการบริหารและพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ การบริหารผลงาน และระบบสมรรถนะ การบริหารค่าตอบแทน
- สังกัด สถาบันการจัดการปัญญาภิวัฒน์
- e-mail : wichetkha@gmail.com
ปฏิทินการสอน
วิชานี้ ผู้เรียนสามารถเรียนหัวข้อต่างๆ ตามอัธยาศัย ในเวลาที่ตนเองสะดวก อย่างไรก็ดี ทีมผู้สอนขอแนะนำให้เรียนรู้และทำกิจกรรมตามลำดับชั่วโมงเรียนรู้ ดังนี้
บทที่ 1: ทฤษฎีและแนวคิดที่เกี่ยวข้องกับค่าตอบแทน
1.1 แนวคิดและความหมายของค่าตอบแทน และการจ่ายตามตำแหน่ง จ่ายตามตัวคน และจ่ายตามความสำเร็จ
1.2 ความหมายของดุลยภาพภายในองค์การ ดุลยภาพภายนอกองค์การ และดุลยภาพระหว่างบุคคลในการบริหารค่าตอบแทน
บทที่ 2: วิธีการวิเคราะห์งาน การจัดทำใบกำหนดหน้าที่งาน การประเมินค่างาน และการจัดโครงสร้างระดับตำแหน่งงาน
2.1 ความหมายการวิเคราะห์งานและวิธีการวิเคราะห์งาน
2.2 ความสำคัญของการจัดทำใบกำหนดหน้าที่งาน
2.3 ความสำคัญของการประเมินค่างาน
2.4 สรุปการจัดโครงสร้างระดับงาน
บทที่ 3: การคำนวณค่ากระบอกค่าจ้างและการจัดทำโครงสร้างเงินเดือน
3.1 ความหมายและระบุองค์ประกอบของโครงสร้างเงินเดือน
3.2 หลักการคำนวณกระบอกค่าจ้าง
3.3 การทำโครงสร้างเงินเดือน
บทที่ 4: การกำหนดค่าจ้างคนเข้าใหม่ การคิดคำนวณการขึ้นเงินเดือน และวิธีการปรับเงินเดือนเพื่อไม่ให้เงินเดือนคนเข้าใหม่แซงเงินเดือนคนเก่าที่มีอยู่ในองค์การ
4.1 วิธีการกำหนดค่าจ้างคนเข้าใหม่
4.2 วิธีการคำนวณการขึ้นเงินเดือน
4.3 วิธีการคำนวณปรับเงินเดือนคนเก่าเพื่อไม่ให้เงินเดือนคนเข้าใหม่สูงกว่าเงินเดือนคนเก่า
บทที่ 5: วิธีการการจัดสวัสดิการให้แก่พนักงาน และอธิบายวิธีการชี้แจงระบบการให้ค่าตอบแทนขององค์การแก่พนักงาน
เงินเดือนและค่าตอบแทนเป็นปัจจัยสำคัญมากสำหรับพนักงานที่เข้าสู่ตลาดแรงงาน เพราะนี่คือปัจจัยที่องค์กรมอบให้เพื่อ
ตอบแทนการทำงานของพนักงาน และในมุมขององค์กรเอง ผู้บริหารบางส่วนมองว่า เงินเดือนและค่าตอบแทนนั้นเป็นต้นทุ
นที่สำคัญของการบริหารทรัพยากรบุคคล ซึ่งต้องบริหารจัดการให้ดีเพื่อไม่ให้สูงจนเกินไป แต่ก็มีผู้บริหารบางส่วนที่มองว่า
เงินเดือนและค่าตอบแทนเป็นเหมือนเงินที่องค์กรลงทุนเพื่อหาพนักงานมือดีๆ เข้ามาทำงานให้ เพื่อให้เขาสร้างผลงานที่ดี
ให้กับองค์กร ดังนั้น ผู้บริหารกลุ่มนี้ก็จะยินดีจ่ายในอัตราที่สูงเพื่อให้ได้คนที่เก่งๆ เข้ามาทำงานและสร้างผลตอบแทนใน
การลงทุนสำหรับเงินก้อนนี้ได้อย่างคุ้มค่า
แต่ไม่ว่าจะมีมุมมองแบบใดก็ตาม เราต้องมีการออกแบบระบบบริหารจัดการค่าจ้างเงินเดือนและค่าตอบแทนพนักงานให้เกิด
ความเป็นธรรมให้มากที่สุด เนื่องจากถ้าพนักงานรู้สึกว่า องค์กรบริหารค่าจ้างเงินเดือนไม่เป็นธรรมแล้ว เขาจะรู้สึกว่า
แค่เรื่องเงินเดือนค่าจ้าง องค์กรยังบริหารจัดการอะไรไม่ได้เลย ดังนั้น พนักงานเองก็จะทำงานแบบขอไปที เอาแค่ที่ตนเอง
คิดว่าคุ้มกับเงินที่ได้ก็พอ ไม่ทุ่มเทให้งาน และไม่มีแรงจูงใจในการทำงาน
ในการออกแบบและวางระบบบริหารค่าจ้างเงินเดือน ค่าตอบแทนต่างๆ ขององค์กรจะต้องคำนึงถึงหลักการดังต่อไปนี้เพื่อให้
เกิดความเป็นธรรมในทุกๆ ด้าน ทั้งต่อพนักงาน ต่อองค์กร และต่อผลงานของพนักงาน อีกทั้งยังเพื่อตอบวัตถุประสงค์
หลักของการบริหารค่าตอบแทนก็คือ เป็นระบบที่สามารถดึงดูด เก็บรักษา และสร้างแรงจูงใจในการทำงานให้กับคนเก่งๆ
ในองค์กรได้อย่างดี
โดยแนวทางและหลักปฏิบัติในการออกแบบและวางระบบบริหารค่าตอบแทนที่ดีจะต้องประกอบไปด้วย 4 เสาหลักต่อไปนี้
1. Internal Consistency พนักงานในองค์กรจะต้องรู้สึกว่าค่าตอบแทนที่ได้นั้นมีความเป็นธรรมเมื่อเทียบกับคนอื่นๆ
ที่ทำงานในตำแหน่งเดียวกันหรือต่างตำแหน่ง โดยมีคำอธิบายและหลักการในการแบ่งและจัดลำดับความยากง่ายของ
ตำแหน่งงานต่างๆ ในองค์กรเพื่อเป็นแนวทางในการกำหนดอัตราค่าตอบแทนที่จ่ายในองค์กร ตำแหน่งไหนที่งานมีความยาก
มีความรับผิดชอบสูง และมีผลกระทบต่อความสำเร็จขององค์กรมาก ก็จะได้รับค่าตอบแทนที่สูงกว่า ซึ่งเป็นพื้นฐานสำคัญ
ในการออกแบบโครงสร้างเงินเดือนและค่าตอบแทนอื่นๆ ในองค์กรให้เกิดความเป็นธรรมมากที่สุด
2. External Competitiveness ค่าตอบแทนสามารถแข่งขันกับตลาดหรือคู่แข่งของเราได้ โดยองค์กรจำเป็นอย่างยิ่ง
ในการหาข้อมูลการจ่ายค่าจ้างในตลาด และวิเคราะห์การจ่ายค่าจ้างของตลาดเทียบกับขององค์กรว่าอยู่ในระดับใด แข่งได้
หรือไม่ และต้องปรับเปลี่ยนอย่างไรเพื่อให้สามารถแข่งขันได้ในการว่าจ้างพนักงานฝีมือดีเข้ามาทำงาน ซึ่งเครื่องมือสำคัญก็
คือ การสำรวจค่าจ้างเงินเดือนและสวัสดิการ
3. Employee Contribution ระบบค่าตอบแทนขององค์กรจะต้องตอบแทนความทุ่มเทของพนักงานโดยสอดคล้องกับ
ผลงานที่ทำได้ ใครที่สร้างผลงานที่ดีกว่าก็ต้องได้รับรางวัลตอบแทนที่มากกว่าคนที่ทำผลงานได้น้อยกว่า องค์กรจะต้องมี
การออกแบบรางวัลผลงานให้กับพนักงานในรูปแบบต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นการขึ้นเงินเดือนตามผลงาน โบนัสตามผลงาน หรือ
ค่าตอบแทนจูงใจต่างๆ (Incentive)
4. Administration เมื่อทุกปัจจัยข้างต้นถูกออกแบบมาอย่างดีแล้ว สิ่งสำคัญที่จะต้องทำต่อไปก็คือ การบริหารระบบ
เหล่านี้ให้ทันสมัยและแข่งขันได้ตลอดเวลา โดยโครงสร้างค่าจ้าง โครงสร้างเงินเดือน ระบบการให้รางวัลผลงาน ฯลฯ
จะต้องได้รับการตรวจสอบอยู่เสมอว่ายังแข่งขันได้ และยังคงสามารถทำให้พนักงานในองค์กรของเรารู้สึกถึงความเป็นธรรม
และมีแรงจูงใจในการทำงานได้อย่างต่อเนื่อง
อ่านบทความเต็มได้ใน... วารสาร HR Society magazine ปีที่ 18 ฉบับที่ ฉบับที่ 221 เดือนกรกฎาคม 2564