หลังได้เรียนรู้ความเป็นมาและเรื่องย่อของบทละครเรื่อง รามเกียรติ์ ตอน นารายณ์ปราบนนทก กันไปแล้ว ในบทนี้ น้อง ๆ จะได้เรียนรู้เพิ่มเติมเกี่ยวกับตัวบทเด่น ๆ ที่น่าสนใจในเรื่อง พร้อมทั้งจะได้ตามไปดูคุณค่าของเรื่องว่ามีอะไรบ้าง ถ้าพร้อมแล้ว ไปศึกษาเรื่องนี้พร้อมกันเลยค่ะ
ศึกษาตัวบทละครเรื่อง รามเกียรติ์ ตอน นารายณ์ปราบนนทก
เหลือบเห็นสตรีวิไลลักษณ์ พิศพักตร์ผ่องเพียงแขไข
งามโอษฐ์งามแก้มงามจุไร งามนัยน์เนตรงามกร
งามถันงามกรรณงามขนง งามองค์ยิ่งเทพอัปสร
งามจริตกิริยางามงอน งามเอวงามอ่อนทั้งกายา
ถึงโฉมองค์อัครลักษมี พระสุรัสวดีเสน่หา
สิ้นทั้งไตรภพจบโลกา จะเอามาเปรียบไม่เทียบทัน
ถอดความ บทนี้เป็นบทที่กล่าวถึงตอนที่นนทกชมพระนารายณ์ซึ่งขณะนั้นแปลงกายเป็นหญิงสาว นนทกเห็นความงามของหญิงสาวก็ตกตะลึงจึงพรรณนาถึงความงามที่ได้พบเห็นออกมาว่างามไปหมดทั้งตัว สวยกว่านางฟ้า ต่อให้เป็นพระลักษมี ภรรยาของพระนารายณ์ หรือพระสุรัสวดี ภรรยาของพระพรหม หรือนางไหน ๆ ก็ไม่อาจเทียบได้
เทพนมปฐมพรหมสี่หน้า สอดสร้อยมาลาเฉิดฉิน
ทั้งกวางเดินดงหงส์บิน กินรินเลียบถ้ำอำไพ
อีกช้านางนอนภมรเคล้า ทั้งแขกเต้าผาลาเพียงไหล่
เมขลาโยนแก้วแววไว มยุเรศฟ้อนในอัมพร
ลมพัดยอดตองพรหมนิมิต ทั้งพิสมัยเรียงหมอน
ย้ายท่ามัจฉาชมสาคร พระสี่กรขว้างจักรฤทธิรงค์
ถอดความ พระนารายณ์ซึ่งขณะนั้นแปลงร่างเป็นหญิงสาวหน้าตาสวยงาม ออกอุบายล่อให้นนทกรำตามเพื่อให้นนทกชี้นิ้วใส่ตัวเอง บทนี้จึงกล่าวถึงท่ารำ โดยมีท่ารำแม่บทปรากฏทั้งหมด 18 ท่า คือ
1. เทพนม 2. ปฐม 3. พรหมสี่หน้า
4. สอดสร้อยมาลา 5. กวางเดินดง 6. หงส์บิน
7. กินรินเลียบถ้ำ 8. ช้านางนอน 9. ภมรเคล้า
10. แขกเต้า 11. ผาลาเพียงไหล่ 12. เมขลาล่อแก้ว
13. มยุเรศฟ้อน 14. ลมพัดยอดตอง 15. พรหมนิมิต
16. พิสมัยเรียงหมอน 17. มัจฉาชมสาคร 18. พระสี่กรขว้างจักร
เกร็ดน่ารู้ นอกเหนือจากท่ารำแม่บททั้ง 18 ท่าในบทที่ยกมา ยังมีอีกท่าหนึ่ง ซึ่งมีความสำคัญมากเพราะเป็นท่าที่ทำให้นนทกหลงรำตามและชี้นิ้วใส่ขาตัวเองก็คือท่า นาคาม้วนหาง
คุณค่าที่อยู่ในบทละครเรื่องรามเกียรติ์ ตอน นารายณ์ปราบนนทก
ด้านเนื้อหา สาเหตุที่นนทกทูลขอนิ้วเพชรก็มาจากความโกรธแค้นที่ถูกรังแก แต่ผลของการใช้อารมณ์ตัดสินปัญหาทำให้นนทกต้องถึงแก่ความตายด้วยอำนาจของตนเอง กลอนบทละครเรื่องนี้จึงสอนให้เห็นถึงการแบ่งชนชั้นวรรณะ การใช้อารมณ์โกรธที่ไม่เป็นผลดีกับใครเลย และยังสะท้อนความเชื่อของไทยเกี่ยวกับการกลับชาติมาเกิด เรื่องของเวรกรรม ทำดีได้ดี ทำชั่วได้ชั่ว นอกจากแง่คิดในสังคมแล้ว ด้านเนื้อหาของบทละครยังมีสอดแทรกท่ารำเข้าไป ให้คนอ่านได้ตะหนักถึงท่ารำของไทยว่ามีความสวยงามเพียงใด
ด้านวรรณศิลป์ บทประพันธ์โดนเด่นทั้งรสวรรณคดี การใช้โวหารและการใช้ถ้อยคำ
- รสวรรณคดี
เสาวรจนี เป็นการชมความงาม นารีปราโมทย์ เป็นการแสดงความรัก พิโรธวาทัง เป็นการแสดงความโกรธแค้น สัลลาปังคพิสัย เป็นการแสดงความโศกเศร้า ในกลอนบทละครเรื่องรามเกียรต์ตอนนารายณ์ปราบนนทกนั้นมีรสวรรณคดีครบทุกรส จึงให้ความเพลิดเพลินแก่ผู้อ่านและทำให้เข้าใจเนื้อเรื่องได้อย่างลึกซึ้ง
- การใช้โวหารและถ้อยคำ ในเรื่องมีการใช้โวหารเปรียบเทียบสิ่งหนึ่งกับอีกสิ่งหนึ่ง มีการซ้ำคำ การใช้หลากคำ และการเปรียบเทียบ เพื่อเพิ่มรสทางด้านวรรณศิลป์
จบไปแล้วนะคะสำหรับบทเรียนเรื่องศึกษาตัวบทเด่น ๆ และคุณค่าในบทละครเรื่องรามเกียรติ์ ตอน นารายณ์ปราบนนทก น้อง ๆ จะเห็นได้เลยว่าบทละครเรื่องนี้นอกจากจะให้ความเพลิดเพลินแล้วยังอุดมไปด้วยรสทางวรรณศิลป์และคุณค่าด้านเนื้อหา ถือว่าเป็นวรรณคดีที่ทรงคุณค่าอีกเรื่องหนึ่งเลยค่ะ สำหรับน้อง ๆ คนไหนที่อยากฟังคำอธิบายเกี่ยวกับตัวบท และเรียนรู้คำศัพท์จากในเรื่องเพิ่มเติม ก็สามารถไปดูคลิปการสอนย้อนหลังของครูอุ้มระหว่างทำแบบฝึกหัดเพื่อทบทวนไปในตัวได้เลยค่ะ ไปรับชมและรับฟังพร้อม ๆ กันเลยนะคะ
ศึกษาตัวบท