ไตรสิกขา คือ หลักการพัฒนาชีวิตเพื่อให้ประสบความสำเร็จเป็นคนสมบูรณ์แบบตามแนวพุทธ ไตรสิกขา จึงจัดอยู่ใน มรรค (ธรรมที่ควรเจริญ) คือ ควรทำให้เกิดมีขึ้น เพื่อใช้เป็นเครื่องมือพัฒนาชีวิต ไตรสิกขา แปลว่า สิกขา ๓ หมายถึง ข้อปฏิบัติที่ต้องศึกษา 1 อย่าง คือ
1. อธิสีลสิกขา สิกขา คือ ศีลอันยิ่ง
2. อธิจิตตสิกขา สิกขา คือจิตอันยิ่ง หมายถึง สมาธิ
3. อธิปัญญาสิกขา สิกขา คือ ปัญญาอันยิ่ง
ไตรสิกขา คือ ศีล สมาธิ ปัญญา เป็นกระบวนการปฏิบัติ หรือ กระบวนการพัฒนา ๓ ด้าน คือ ศีล เป็นหลักการพัฒนาระดับความสัมพันธ์กับสิ่งแวดล้อมทางสังคม สมาธิ เป็นหลักการพัฒนาจิตใจให้มีสมรรถภาพและประสิทธิภาพในการคิดพิจารณาตัดสินใจกระทำหรือไม่กระทำการใด ๆ ปัญญา เป็นหลักการพัฒนาความรู้ความเข้าใจ รู้จักสิ่งทั้งหลายตามที่มันเป็น และสามารถแยกแยะวิเคราะห์สืบหาสาเหตุของสิ่งทั้งหลายได้ชัดแจ้ง ไตรสิกขาจึงเป็นกระบวนการพัฒนาแบบบูรณาการ
//www.anc.ubu.ac.th/prayersys56/show_detil3.php?m_id=23
คำสำคัญ: ศึกษาวิเคราะห์กระบวนการศึกษาตามหลักไตรสิกขา หลักไตรสิกขา คือ อธิสีลสิกขา อธิจิตสิกขา และอธิปัญญาสิกขา
ทำให้ความประพฤติทางกายและจิตใจได้ผ่านหลักวิธีปฏิบัติที่เรียกว่า อริยมรรคไปด้วย คือ สัมมาทิฐิ สัมมาสังกัปปะ สัมมาวาจา สัมมาอาชีวะ สัมมากัมมันตะ สัมมาวายามะ สัมมาสติ และสัมมาสมาธิ ซึ่งรวมลงในไตรสิกขา หลักไตรสิกขานี้ยังเป็นการดำเนินสู่เป้าหมายแห่งความเป็นอริยบุคคล คือ พระโสดาบัน พระสกทาคามี พระอนาคามี และพระอรหันต์ สำหรับตัวชี้วัดการศึกษานั้นใช้หลักภาวิต ๔ ด้าน คือ ภาวิตกาย ภาวิตศีล ภาวิตจิต และภาวิตปัญญา หากปฏิบัติครบบริบูรณ์จึงชื่อว่าผู้จบการศึกษาที่เรียกว่า พระอเสขบุคคล พระพุทธองค์ทรงให้การศึกษาด้วยพระองค์เอง
ระยะแรกทรงวางรูปแบบการศึกษาด้วยการให้พระอัครสาวกเป็นผู้ให้การศึกษา ต่อมาจึงส่งเสริมให้สมาชิกสงฆ์ได้รับประโยชน์ในส่วนของตนด้วยการปฏิบัติตามหลักไตรสิกขา มีการจัดสภาพให้เอื้อต่อการศึกษาแก่หมู่พระภิกษุ เช่น ให้ถืออุปัชฌาย์และอาจารย์ เป็นต้น บุคคลเหล่านี้ คือ ผู้ที่มุ่งมั่นในการพัฒนาตนอยู่แล้ว จนบางคนมีศักยภาพสูงที่สามารถแสดงธรรมแก่บุคคลอื่นได้และเป็นเอตทัคคะ ที่เป็นอริยบุคคลจำนวนมาก สังคมสงฆ์เบื้องต้นคอยค้ำจุนให้กับพุทธบริษัทอื่น ๆ สามารถขับเคลื่อนพัฒนาไปด้วยกันโดยการอิงอาศัย
ซึ่งกันและกันอย่างมีดุลยภาพ เพื่อพัฒนาให้เกิดประโยชน์และเข้าใจหลักความจริงของโลกและชีวิตด้วยปัญญา โดยมีเป้าหมายในประโยชน์ ๓ ประการ คือ ๑) ประโยชน์สุขของชีวิตในปัจจุบัน ๒) ประโยชน์ขั้นสูงขึ้นไป อันได้แก่หลักประกันชีวิตในภพหน้า และ ๓) ประโยชน์อย่างยิ่ง (ปรมัตถ์) คือ พระนิพพาน ก. ข้อมูลปฐมภูมิ ข. ข้อมูลทุติยภูมิ ศึกษาวิเคราะห์กระบวนการศึกษาตามหลักไตรสิกขา
บทคัดย่อ
บรรณานุกรม
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัยกรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระพรหมคุณาภรณ์. (ประยุทธ์ ปยุตฺโต). (2556). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม. พิมพ์ครั้งที่ 12. กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์?.
บงกช เอกกาญธนกร. (2557).“ปัญหาเกี่ยวกับการพกพาอาวุธปืนในประเทศไทย”. วิทยานิพนธ์นิติศาสตรมหาบัณฑิต. คณะนิติศาสตร์ : สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหาร.
เปิด/ปิดแถบข้าง
ค้นหา
- สร้างบัญชี
เครื่องมือส่วนตัว
สร้างบัญชี
เข้าสู่ระบบ
หน้าสำหรับผู้แก้ไขที่ออกจากระบบ เรียนรู้เพิ่มเติม
- คุย
- ส่วนร่วม
การนำทาง
- หน้าหลัก
- ถามคำถาม
- เหตุการณ์ปัจจุบัน
- สุ่มบทความ
- เกี่ยวกับวิกิพีเดีย
- ติดต่อเรา
- บริจาคให้วิกิพีเดีย
มีส่วนร่วม
- คำอธิบาย
- เริ่มต้นเขียน
- ศาลาประชาคม
- เปลี่ยนแปลงล่าสุด
- ดิสคอร์ด
เครื่องมือ
- หน้าที่ลิงก์มา
- การเปลี่ยนแปลงที่เกี่ยวโยง
- อัปโหลดไฟล์
- หน้าพิเศษ
- ลิงก์ถาวร
- สารสนเทศหน้า
- อ้างอิงบทความนี้
- สิ่งนี้ใน วิกิสนเทศ
พิมพ์/ส่งออก
- สร้างหนังสือ
- ดาวน์โหลดเป็น PDF
- รุ่นพร้อมพิมพ์
ภาษา
ลิงก์ข้ามไปยังรุ่นภาษาอื่นของบทความนี้ถูกย้ายไปด้านบนแล้วที่ทางขวาของชื่อหน้า ไปด้านบน
ไตรสิกขา
6 ภาษา
- English
- Magyar
- 日本語
- Slovenčina
- Tiếng Việt
- 中文
แก้ไขลิงก์
- บทความ
- อภิปราย
ไทย
- อ่าน
- แก้ไข
- ดูประวัติ
เพิ่มเติม
- อ่าน
- แก้ไข
- ดูประวัติ
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
บทความนี้ไม่มีการอ้างอิงจากแหล่งที่มาใด กรุณาช่วยปรับปรุงบทความนี้ โดยเพิ่มการอ้างอิงแหล่งที่มาที่น่าเชื่อถือ เนื้อความที่ไม่มีแหล่งที่มาอาจถูกคัดค้านหรือลบออก (ตุลาคม 2564) (เรียนรู้ว่าจะนำสารแม่แบบนี้ออกได้อย่างไรและเมื่อไร) |
ส่วนหนึ่งของ |
ประวัติ
|
|
คัมภีร์
|
การปฏิบัติ
|
นิพพาน
|
ธรรมเนียม
|
ศาสนาพุทธในแต่ละประเทศ
|
|
|
ไตรสิกขา แปลว่า สิกขา 3 หมายถึงข้อสำหรับศึกษา, การศึกษาข้อปฏิบัติที่พึงศึกษา, การฝึกฝนอบรมตนในเรื่องที่พึงศึกษา 3 อย่างคือ
- อธิสีลสิกขา คือศึกษาเรื่องศีล อบรมปฏิบัติให้ถูกต้องดีงาม ให้ถูกต้องตามหลักจุลศีล มัชฌิมศีล และมหาศีล ตลอดถึงปฏิบัติอยู่ในหลัก มัชฌิมศีล และมหาศีล ตลอดถึงปฏิบัติอยู่ในหลักอินทรียสังวร สติสัมปชัญญะ และสันโดษ
- อธิจิตตสิกขา คือศึกษาเรื่องจิต อบรมจิตให้สงบมั่นคงเป็นสมาธิ ได้แก่การบำเพ็ญสมถกรรมฐานของผู้สมบูรณ์ด้วยอริยศีลขันธ์จนได้บรรลุฌาน 4
- อธิปัญญาสิกขา คือศึกษาเรื่องปัญญาอบรมตนให้เกิดปัญญาแจ่มแจ้ง ได้แก่การบำเพ็ญวิปัสสนากรรมฐานได้ฌานแล้วจนได้บรรลุวิชชา 8 คือเป็นพระอรหันต์หรืออืกชื่อคืออรหันต์พุทธ
เข้าถึงจาก "//th.wikipedia.org/w/index.php?title=ไตรสิกขา&oldid=10387911"
หมวดหมู่:
- บทความที่ขาดแหล่งอ้างอิงตั้งแต่ตุลาคม 2564
- ศาสนาพุทธ
หมวดหมู่ที่ซ่อนอยู่:
- Articles with invalid date parameter in template
- บทความทั้งหมดที่ขาดแหล่งอ้างอิง