ว่านหางจระเข้ มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Aloe vera (L.) Burm.f เป็นสมุนไพรพื้นบ้านที่ใกล้ตัว ส่วนที่นำมาใช้เป็นยาคือวุ้นจากใบ เพราะมีฤทธิ์เย็น ว่านหางจระเข้เป็นไม้ล้มลุก ใบมีลักษณะอูม อวบน้ำ เนื้อใบด้านในมีลักษณะเป็นวุ้นใสๆ วุ้นนี้จะมีเมือกลื่นๆ สีเขียวอ่อน ซึ่งประโยชน์ของว่านหางจระเข้มีมากมาย มาดูกันเลยว่ามีสรรพคุณอะไรบ้าง
สรรพคุณของ ว่านหางจระเข้
รักษาแผลไฟไหม้ น้ำร้อนลวก
ว่านหางจระเข้มีสารสำคัญอย่าง Aloe-emodin, Aloesin, Aloin, Glycoprotein, Aloclin A และ Aloctin B มีสรรพคุณในการลดการอักเสบ สมานแผล บรรเทาอาการไฟไหม้ น้ำร้อนลวก ลดการอักเสบเป็นแผลเรื้อรัง ลดการอักเสบร้อนแดงของผิวหนัง ช่วยรักษาแผลให้หายเร็วและไม่เกิดแผลเป็น ทั้งยังช่วยลดอาการข้างเคียงสำหรับคนที่ทำรังสีบำบัดได้อีกด้วย
รักษาสิว
ว่านหางจระเข้มีคุณสมบัติในการลดการอักเสบของผิวหนังจึงช่วยลดรอยแผลเป็นจากสิวและสามารถรักษาสิวให้ยุบได้โดยเร็ว โดยนำเนื้อว่านหางจระเข้มาหั่นเป็นชิ้นเล็กๆแล้วนำมาทาที่สิวบางๆ ก่อนนอนแล้วจึงล้างหน้าในตอนเช้า สิวจะค่อยๆยุบลงไปเอง
รักษาผิวแพ้แดด
วุ้นจากใบว่านหางจระเข้มีสารอะโลอิน (Aloin) เมื่อนำมาทาผิวจะช่วยป้องกันไม่ให้ผิวไหม้เกรียม และสามารถใช้รักษาอาการผิดปกติของผิวหนังที่เกิดจากการแพ้แดดหรือรังสี
แก้ปวดไมเกรน
ว่านหางจระเข้สามารถบรรเทาอาการไมเกรนและปวดศีรษะเรื้อรังได้ โดยฝานวุ้นให้เป็นแผ่นบางๆ แล้วทาด้วยปูนแดง จากนั้นนำทาบริเวณขมับทิ้งไว้ประมาณ 10 นาที ว่านหางจระเข้จะทำให้เย็นช่วยบรรเทาอาการปวดศีรษะได้
บำรุงเส้นผมและหนังศีรษะ
วุ้นจากใบสดว่านหางจระเข้นำใช้ชโลมเส้นผมจะทำให้ผมดกเงางามและเส้นผมสลวย เนื่องจากทำให้รากผมเย็น ช่วยเร่งการงอกของผมและรักษาแผลบนหนังศีรษะได้ดี
รักษาโรคกระเพาะอาหาร
วุ้นว่านหางจระเข้เมื่อรับประทานจะช่วยรักษาโรคกระเพาะอาหาร โดยช่วยสมานของแผลในกระเพาะได้เร็วขึ้น และช่วยบรรเทากรดไหลย้อนได้เป็นอย่างดี อีกทั้งยังช่วยบำรุงร่างกาย แก้ร้อนใน ดูดพิษร้อนภายในร่างกาย รวมทั้งช่วยบรรเทาอาการของผู้ป่วยโรคลำไส้ได้ดีอีกด้วย
บำรุงผิวให้ชุ่มชื้น
สารสกัดจากว่านหางจระเข้อุดมไปด้วยสารจากธรรมชาติที่มีประโยชน์ มีฤทธิ์กระตุ้นเซลล์ผิวหนัง ในการสร้างคอลลาเจนและไฮยาลูรอนิกแอซิด ซึ่งจะช่วยเพิ่มความชุ่มชื้นแก่ผิวหนัง
รักษาโรคสะเก็ดเงิน
ว่านหางจระเข้บรรเทาอาการของโรคผิวหนัง โรคภูมิแพ้ผิวหนัง และโรคสะเก็ดเงินได้ ช่วยลดการอักเสบของผิว ผื่นแดง ผิวที่ตกสะเก็ด โดยทาครีมที่มีส่วนผสมของว่านหางจระเข้ประมาณ 1 เดือนผิวจะค่อยๆดีขึ้น
รักษาเริม
ว่านหางจระเข้มีสารที่มีฤทธิ์ต้านไวรัสเริม ช่วยบรรเทาอาการแสบร้อน ทั้งยังช่วยปกป้องแผลจากการติดเชื้ออีกด้วย เพียงแค่นำว่านหางจระเข้มาปอกเปลือกแล้วล้างยางออกให้หมด ก็จะได้วุ้นใสๆแล้วนำมาวางไว้ที่แผลจากนั้นเปลี่ยนใหม่ทุกๆ 2-3 ชั่วโมง ก็จะช่วยทำให้แผลหายเร็วขึ้น
ควบคุมระดับน้ำตาลของผู้ป่วยเบาหวาน
มีการศึกษาจากผู้ป่วยเบาหวานเมื่อดื่มน้ำว่านหางจระเข้ความเข้มข้น 80% ปริมาณ 1 ช้อนโต๊ะ วันละ 2 ครั้ง ช่วงเช้าและก่อนนอน เป็นเวลา 42 วัน พบว่าระดับน้ำตาลในเลือดลดลง ว่านหางจระเข้จึงสามารถช่วยควบคุมระดับน้ำตาลของผู้ป่วยเบาหวานได้ดีและไม่ทำให้มีอาการข้างเคียงต่อตับและไตอีกด้วย
ประโยชน์ของว่านหางจระเข้
นอกจากคนไทยจะรู้จักสรรพคุณของว่านหางจระเข้เป็นอย่างดี หลายๆ ประเทศก็รู้จักนำว่านหางจระเข้มาใช้ในการรักษาโรคต่างๆ มานานหลายศตวรรษ อย่างประเทศจีนก็มีรายงานการใช้ว่านหางจระเข้ในการทำเป็นยาเช่นกัน
สรรพคุณของวุ้นว่านหางจระเข้ เป็นยาฆ่าเชื้อ ฝาดสมานแผล ห้ามเลือด ในขณะเดียวกันก็เป็นตัวกระตุ้นเซลล์เนื้อเยื่อให้เจริญเติบโต ทำให้แผลหายเร็วขึ้น ประเทศสหรัฐอเมริกา รัสเซีย ญี่ปุ่น ออสเตรีย ได้ทดลองพบว่า ว่านหางจระเข้สามารถนำมาใช้รักษาแผลธรรมดา แผลไฟไหม้ น้ำร้อนลวก แผลที่เกิดจากการฉายรังสี ลดอาการอักเสบ ฆ่าเชื้อโรค ป้องกันผิวไหม้เพราะแดด บำรุงผิวหน้า กำจัดฝ้า ยาระบาย แก้ไอ เจ็บคอ รักษามะเร็ง แก้พิษแมงกะพรุน ช่วยประสานกระดูก รักษาโรคตับและรักษาสมองผิดปกติ ด้วยสรรพคุณที่มากมายนี้เอง “ว่านหางจระเข้” จึงถูกขนานนามว่า “สมุนไพรมหัศจรรย์จากธรรมชาติ”
สารโพลียูโรไนด์และโพลีแซคคาไรด์ สารสำคัญที่ช่วยรักษาบาดแผลให้หายเร็วและยังช่วยป้องกันไม่ให้เชื้อโรคเข้าสู่ร่างกายทางบาดแผล ต้องใช้กระบวนการผลิตที่ดี (GMP) เท่านั้น ถึงจะคงตัวยาเหล่านี้ไว้ได้ ได้ทำการศึกษากับผู้ป่วย บาดแผลไฟไหม้น้ำร้อนลวกจำนวน 13 ราย ที่มีบาดแผลไม่น้อยกว่าร้อยละ 2 เมื่อได้ทาว่านหางจระเข้และตรวจสอบด้วยกล้องจุลทรรศน์ พบว่าแผลหายเร็วกว่าการทายาชนิดอื่น นอกจากนี้ยังมีส่วนทำให้แผลสะอาด และกระตุ้นเนื้อเยื่อที่เสียให้เจริญเติบโตขึ้นใหม่ได้เร็วขึ้น
บาดแผลที่เกิดจากไฟไหม้ น้ำร้อนลวก แบ่งได้เป็น 4 ระดับ ว่านหางจระเข้จะเป็นบาดแผลไหม้ไม่เกินระดับที่ 2
ระดับที่ 1 ผิวหนังไม่แตก
ระดับที่ 2 มีตุ่มพองและหนังแตก
ระดับที่ 3 ผิวหนังทุกชั้นถูกทำลายและเป็นแผลเปิด
ระดับที่ 4 ผิวหนังมีรอยไหม้ดำ
ว่านหางจระเข้จึงเป็นสมุนไพร มหัศจรรย์ที่ช่วยรักษาบาดแผลไฟไหม้ น้ำร้อนลวก แผลที่เกิดจากการฉายรังสีได้ดี นอกจากนี้ยังสามารถใช้ในลักษณะ ของเครื่องสำอางได้ด้วยคือป้องกันผิวไหม้เพราะแดดและบำรุงผิว ด้วยวิวัฒนาการทางเทคโนโลยี ทำให้ควบคุมคุณภาพผลิตในรูปแบบของเจล มีความเข้มข้นถึง 87.40% เนื้อเจลคงตัวนานและปราศจากการปนเปื้อนจุลินทรีย์ จึงเหมาะเป็นยาที่ควรมีไว้ประจำบ้าน
ขอบคุณข้อมูลจาก ศาสตราจารย์นายแพทย์วิวัฒน์ วิสุทธิโกศล คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล